نگرش ها و نظریات مربوط به مسئولیت اجتماعی سازمان، سابقه چندانی ندارند. قبل از سال های حدود ۱۸۰۰ ، هنجارها و نگرش های اجتماعی، اثر بسیار کمی بر اعمال مدیریت داشته است. در دهه آخر قرن نوزدهم، در زمانی که شرکت های بزرگ و عظیم درحال شکل گیری بودند و صنایع بزرگ، روز به روز قدرتمندتر می شدند ، جامعه به ضرورت مسئولیت اجتماعی سازمان ها بیشتر توجه کرد. در ابتدای قرن بیستم ، بسیاری از صاحب نظران، نیاز به مسئولیت اجتماعی سازمان ها را مورد تأکید قرار دادند و بالاخره در سال ۱۹۱۹ محققان رشته بازرگانی برای اولین بار هشدار دادند؛ اگر بنگاه های اقتصادی درخصوص انجام مسئولیت اجتماعی خود تنبلی کنند، جامعه باید به هر نحو ممکن، اختیارات آنها را درباره فعالیت های اقتصادی شان سلب کند و کنترل آنها را بر عهده گیرد. از اوایل دهه ۱۹۲۰ به بعد سایر محققان مدیریت در نوشته های خود به مسئولیت اجتماعی بنگاه های اقتصادی تأکید کرده اند. مزایای بالقوه ای که به خاطر مسئولیت اجتماعی نصیب سازمان و جامعه می شود، باعث شد تا ایده مسئولیت اجتماعی شرکت ها و سازمان ها گسترش یابد. یکی از دلایل این است که انجام مسئولیت اجتماعی باعث می شود تا سازمان در بلندمدت به منافع خود دست یابد. از سوی دیگر، فعالیت های اجتماعی باعث دخالت کمتر دولت در مسائل می شود که این نیز در بلندمدت به نفع سازمان ها است. اهم دلایل موافقت نسبت به مشارکت و مسئولیت های اجتماعی عبارتند از: (خلیلی عراقی و یقین لو،۱۳۸۴: ۱-۱۸)

۱- التزام اخلاقی؛
۲- محیط اجتماعی بهتر؛
۳- ممانعت از گسترش قوانین و مقررات دولتی؛
۴- وابستگی های متقابل نظام مند؛
۵- کمک در حل مشکلات اجتماعی؛
۶- بهبود چهره عمومی؛
۷- جلب منابع ارزشمند سازمان ها.
دلایل مخالفت با انجام مسئولیت های اجتماعی به قرار زیر است:
۱- لزوم کسب حداکثر سود؛
۲- تعدد اهداف سازمان؛
۳- هزینه مشارکت اجتماعی؛
۴- تضعیف تراز پرداخت های بین المللی؛
۵- فقدان مهارت های اجتماعی؛
۶- عدم حساب پس دهی؛
۷- ناتوانی سازمان در انتخاب گزینه های اخلاقی.
بسیاری از سازمان ها به نحو فزاینده ای از ارزش مستقیم اقتصادی مسئولیت اجتماعی سازمان آگاهی یافته اند و با ادغام آن به عنوان سرمایه گذاری راهبردی، با راهبرد اصلی کسب و کار و فعالیت های مدیریتی خود، می توانند تأثیر مثبتی بر جامعه و محیط خود داشته باشند و شهرت و اعتبار خود را نیز تقویت کنند. با پیروی از این روش، نه تنها برای امروز خود سود تولید می کنند، بلکه موقعیت آینده خود را نیز تثبیت می نمایند. نمونه های مزایای مستقیم ناشی از این ادغام برای سازمان به شرح زیر است(امامی،۱۳۸۵: ۲)
۱- افزایش ارزش تجاری نشان تجاری؛
۲- دسترسی بیشتر به منابع مالی؛
۳- نیروی کار سالم تر و ایمن تر؛
۴- مدیریت ریسک و نظارت مؤثر تر بر امور سازمان؛
۵- کارکنان مشتاق؛
۶- وفاداری مشتری؛
۷- ارتقای اعتماد و اطمینان ذی نفعان؛
۸- تقویت وجهه عمومی.
ذی نفعان به نحو فزاینده ای انتظار دارند سازمان ها از نظر اجتماعی مسئول باشند و کاملاً آماده هستند تا از آن قدردانی کرده و در برابرش امتیازاتی بدهند. نظر عمومی بر این است که سازمان ها نسبت به مسئولیت های اجتماعی خود توجه کافی مبذول نمی دارند. واضح است برندگان، سازمان هایی خواهند بود که متوجه نیازهای درازمدت سازمان خود، فن اوری های در حال ظهور و اثرات آن بر جامعه و محیط زیست و نقشی که می توانند در هماهنگی خلاقانه این نیازمندی ها ایفا کنند، هستند. به علاوه، با اشاعه اصطلاح» اهمیت دیدگاه دراز مدت «می توانند، کمک های ارزشمندی نیز برای جامعه وسیع تجاری که مشتاق حرکت به سوی رشد و نوآوری پایدار هستند، فراهم آورند. در این میان، حتی برای کسانی که توجه به منافع و مصالح شخصی به نحو آگاهانه و روشن بینانه به صرفه خواهد بود. در طول دو دهه گذشته نیز شرکت هایی از کشورهای توسعه یافته با پیوستن به هم در ارتباط با ترویج مسئولیت اجتماعی ، سازمان هایی را تشکیل داده اند که عبارتند از:
۱-میزگرد کاکس^[۱۸]؛
۲-شبکه همیاری اجتماعی^[۱۹]؛
۳- تجارت برای مسئولیت اجتماعی^[۲۰]؛
۴- تجارت کانادایی برای مسئولیت اجتماعی^[۲۱].
اهداف تشکیل این سازمان ها تقویت عمیق مسئولیت اجتماعی شرکت ها، تدوین استانداردهایی برای مسئولیت اجتماعی شرکت ها و ارائه الگوهایی از برترین اعضای رعایت کننده مسئولیت اجتماعی شرکت ها است. در سال ۱۹۸۶ رهبران تجاری شرکت های چند ملیتی از اروپا، ژاپن و شمال آمریکا در کاکس و سوئیس همدیگر را ملاقات و توافق کردند که تابستان هر سال این جلسات برگزار شود تا استانداردهایی را برای مسئولیت اجتماعی شرکت ها که آن را اصولی برای تجارت می نامیدند، تدوین کنند .در سال ۱۹۸۷ صاحبان شرکت های کوچک در ایالات را آغاز کردند تا» شبکه همیاری های اجتماعی» متحده، برنامه استانداردهای خود را برای مسئولیت اجتماعی گسترش دهند. ۵۰۰ شرکت برتر فورچون و کمپانی های کوچک تر ، در سال ۱۹۹۲ آمریکایی گروه تجارت برای مسئولیت اجتماعی^[۲۲] را تشکیل دادند. تجارت کانادایی برای مسئولیت اجتماعی^[۲۳] را یکی از وابستگان BSR تشکیل داد . آ نها نیز در تلاش برای تدوین استانداردهای خود برای مسئولیت اجتماعی هستند.
اصول مسئولیت اجتماعی شرکتی در میزگرد کاکس توسط کاریزماتیک ریوزابورا کاکو ، رئیس ارشد کانن تدوین شد. او معتقد است؛ شرکت ها نسبت به مسائل جهانی نظیر فقر، وخیم شدن اوضاع زیست تجارت کانادایی برای مسئولیت اجتماعی عبارت است از تغییر در شیوه تجارت از طریق حمایت شرکت های کانادایی جهت بهبود و ارتقای عملکرد و مسئولیت های اجتماعی. محیطی و منازعات انسانی مسئولیت اخلاقی دارند . اصول میزگرد کاکس به قرار زیر است:
۱- احترام به حقوق انسان و نظام های دموکراتیک و تلاش برای تقویت آنها در هر جایی که ممکن باشد؛
۲- سعی در تشخیص وظایف مشروع حکومت برای جامعه تا حد ممکن و حمایت از سیاست های عمومی و اقداماتی که توسعه انسانی را از طریق روابط موزون بین تجارت و سایر بخش های جامعه تسریع می کنند؛
۳- همکاری با سایر نیروهای اجتماعی که در تلاش برای ارتقاء استانداردهای بهداشت آموزش، ایمنی محیط کار و بهبود اوضاع اقتصادی هستند؛
۴- سعی در ایجاد انگیزه برای توسعه پایدار و به عهده گرفتن نقش اول در حفظ و نگهداشتن محیط مادی و محافظت از منابع زمینی؛
۵- حمایت از صلح، امنیت، تنوع و انسجام اجتماعی؛
۶-احترام به اصالت فرهنگ های محلی؛
۷- تلاش برای یک » شهروند شرکتی خوب« بودن از طریق اهدای خیرخواهانه، مشارکت های آموزشی و فرهنگی، مشارکت در اجتماع و امور مدنی.
شبکه همیاری های اجتماعی که از چندین سازمان زیست محیطی تشکیل شده، معتقد است؛ مسئولیت اجتماعی شرکتی، وظیفه ای اخلاقی و رسالتی خیرخواهانه است. در حالی که میزگرد کاکس به طور جهانی از حقوق بشر، کیفیت زندگی و توسعه پایدار دفاع می کند، شبکه همیاری های اجتماعی فقط بر روی موضوعات محلی تأکید دارد. اصول شبکه همیاری های اجتماعی به قرار زیر است:
ایجاد مکانیسم های رسمی برای به حداکثر رساندن و تقویت ارتباط دو جانبه با اجتماعات محلی که شرکت ها در آنجا فعالیت می کنند .حتی المقدور سعی شود با اعضا ی محلی برای بهبود سلامتی، آموزش، ایمنی محیط کار، تنوع و توسعه اقتصادی همکاری شود؛
۲- اجتماعات محلی را به عنوان یک ذی نفع در شرکت ، باید در فرایند تصمیم گیری و در برنامه و فعالیت ها مشارکت داد و آنها را از تأثیر تولیدات، خدمات و اقدامات شرکت آگاه ساخت؛
۳-استفاده از تدارکات و منابع موجود برای بهبود اقتصاد محلی و توسعه اجتماعی که تا حد امکان سعی شود به نفع جوامع محلی و به منظور ایجاد فرصت های شغلی و استخدام فعالیت ها و سرمایه گذاری ها در جوامع محلی صورت گیرد؛
۴- کمک به جوامع محلی از طریق تدارک برنامه و راهکارهایی که به طور دقیق باعث بهبود و ازدیاد اختیارات کارکنان و فعالیت های خیرخواهانه می شود . کمک های دوستانه از نوع کالا و خدمات به سازمان های محلی ارائه شود؛
۵- حداقل به یک موضوع بحرانی در محل توجه شود و تلاش برای رفع مشکلات از طریق تأثیرات سیاسی و اقتصادی؛
۶- سعی شود با رضایتمندی به شیوه ای دوستانه یا با کمک های مالی به نمایندگان شرکت ها و مؤسسات و سازمان های محلی که مایلند در صدد خلاقیت و نوآوری برآیند، کمک شود؛
۷- در انتخاب کارهای خیرخواهانه از نظر ات کارگران و مشتریان استفاده شود؛
۸- به منظور آموزش و استخدام اعضای بیکار، اقلیت و حاشیه ای در جوامع محلی تلاش صورت گیرد؛
۹- برقراری ارتباط بین شرکا با ارزیابی و گروه های محلی به منظور ارتقای علل پیشرفت اجتماعی.
»تجارت برای مسئولیت اجتماعی «تأکید ویژه ای بر شیوه های اجرایی، و طراحی استراتژیک فعالیت های نیکوکارانه ای دارد که از طریق آن، بازگشت سود به ذی نفعان شرکتی تسهیل شده باشد و سرمایه گذاری شرکت در آن مورد توجه باشد.
»تجارت برای مسئولیت اجتماعی «به مثابه یک خط مشی، مجاز به تعریف استانداردهای مسئولیت اجتماعی شرکتی برای اعضایش نیست، اما مانند یک گردهمایی عمل می کند که تجارت و ایده های مورد نظر اعضا را جمع می کند تا هر کدام استانداردهای خودشان را تعریف کنند و در مورد اجرای آن شخصا تصمیم بگیرند؛ بدین صورت ارزیابی و مدیریت برنامه های مسئولیت اجتماعی شرکتی توسط اعضاء صورت می گیرد.
»تجارت برای مسئولیت اجتماعی « حوزه های متنوع مسئولیت اجتماعی شرکتی را ترسیم می کند و نظرات اعضا را درباره طراحی استراتژی ها و سرمایه گذاری اجرایی در هر حوزه به منظور افزایش موفقیت اقتصادی جمع آوری می کند . اعضای آن حاضرند به جوامع درگیر، کمک هایی از نوع پول و فرصت، تولیدات ، خدمات، اثرگذاری ، دانش مدیریت و سایر منابع کنند؛ این در صورتی است که اجر ا و طراحی استراتژیک آنها به یکی از نتایج زیر منتج شود:
۱- بهبود عملکرد مالی؛
۲- ترویج ارزش های اخلاقی، ماندگاری، حضور و عملکرد کارکنان؛
۳- توسعه مهارت های کارکنان؛
۴- افزایش اعتبار شرکت؛
۵- بهبود دسترسی و موفقیت در بازارها؛
۶- ایجاد جذابیت برای سرمایه گذاران؛