«اللهم ارزقنی شفاعه الحسین یوم الورود و ثبت لی قدم صدق عندک مع الحسین: خدایا روزیم کن شفاعت امام حسین را در روز ورود به قیامت و ثابت بدار گام راستیم را نزد خودت.»^[۳۸۵]
در روز حساب که همه در محضر خداوند حاضر می‌شوند تا به حساب آنها رسیدگی شود، بنده گناهکار، پرونده خود را سیاه می‌بیند، او تنها امیدش به رحمت خداست و شفاعت پیامبر و ائمه معصومین می‌تواند او را از عذاب نجات دهد، پس در این دنیا از خداوند می‌خواهد رزق و روزی‌اش را در آن دنیا، شفاعت امام قرار دهد تا در واپسین روز محشر واسطه‌ای برای ریزش باران رحمت بر کویر تشنه‌جان و روح او باشد.

۲-۷٫ اسماء حسنای دیگر خداوند
خداوند که جامع صفات جمال، کمال و جلال است و همه چیز تحت سلطه و اراده اوست، هر چه در ظاهر و باطن غیب و مشهود، مادی و معنوی و روحانی است به اراده او موجود می‌شود و از او حیات می‌یابد و صفات و اسمائش را هر طور که بخواهد به عرضه ظهور می‌رساند و سراسر گیتی نشان از او دارد. خدایی که قیوم، سید، عادل، مقسط، مجیر، قهار، جوار، محیط و قدوس است و او را با نام‌های ناصرالمستضعفین، کنز المفتقرین، آمال‌الخائفین، عظیم‌البر، کاشف‌الضر، راحم‌المساکین و … می‌خوانیم و با بردن هر یک از این نام‌ها، خواسته‌ها و حوائجی را از او می‌خواهیم؛ اما ذکر نام‌های الهی و بررسی آنها به دلیل گستردگی‌شان در این مقال نمی‌گنجد.
۲-۸٫ اسماءالحسنی پروردگار در مناجات شاعران
نام‌های خداوند هر کدام معانی خاصی دارند و بار معنایی و معنوی‌ای را به ذهن، روح و جان آدمی القا می‌کنند. اسماء ذات اقدس الهی به روح و جان انسان جلا می‌دهند و وقتی بر زبان جاری می‌شوند، بنده به ذات نامتناهی حق متصل می‌شود و پیوندی ناگسستنی و پایدار برقرار می‌کند که این پیوند از صمیمیت و شیفتگی باری‌تعالی سرشار است.
شاعران عارف نیز در آثار و مناجات‌های خویش با استمداد از نام‌های حق‌تعالی، بهره بسیاری جسته‌اند و خداوند را با صفات و نام‌های فراوانش خوانده‌اند و پس از خواندن هر نام، آرزوها و نیازهایشان را اظهار کرده‌اند و امید به تحقق آنها داشته‌اند. گاهی نیز با تضرع و زاری از خطاها و لغزش‌هایشان پشیمان می‌شدند و از خداوند طلب استغفار و آمرزش کرده‌اند.
این اسامی شامل: خدا، خداوند، اله، ولی، رب، حق، خالق، داننده راز، ذوالجلال، قائم بذات، عذرآمرز، گناه‌آمرز، دوست، کریم، برون‌آرای، فرح‌بخش، درون پرور و … هستند که با توجه به نیاز و حاجت خود در اشعارشان از این نام‌ها استفاده کرده‌اند. بعضی از این نام‌ها بسامد بسیاری دارند، مانند خدا، خداوند، اله و رب و بعضی مانند یزدان، ذوالجلال، برون آرای و … از بسامد کمتری برخوردارند.
۲-۸-۱٫ خدا و خداوند
خدا در لغت به معنای: مالک، صاحب، پادشاه خدا و الله است.^[۳۸۶]
در فارسی خداوند را معادل الله می‌آوریم. برای مثال وقتی خداوند را رازق، غفار، رحیم و…. می‌خوانیم، منظور صفت روزی‌ دهندگی یا بخشندگی و آمرزندگی و… او مد نظر است؛ ولی وقتی می‌گوییم خدا، منظور تمام ویژگی‌ها و صفاتی است که خداوند دارد و صفت خاصی مد نظر ما نیست. ما او را موجودی برتر و مستجمع تمام صفات جمال و جلال می‌دانیم، پس می‌توانیم ادعا کنیم که خدا معادل الله است و در بردارنده جمیع صفات جمال و جلال است و مانند اسمی جامع از آن استفاده می‌کنیم؛ یعنی همان معانی که برای الله ذکر کردیم، برای خداوند نیز می‌توان در نظر گرفت؛ پس الله به عنوان اسم جامع خداوند استفاده می‌شود.
بنابراین خداوند در فارسی شامل جمیع صفات جمال، جلال و کمال حق می‌شود، پس در سایه آن می‌توان پناه جست و با تمسک به آن می‌توان تمام آرزوها و نیازها را از خداوند مسئلت کرد. شاید به‌خاطر همین جامعیت اسم خداست که از پر تکرارترین نام‌ها در مناجات‌های شاعران است.

۲-۸-۱-۱٫ نسبت نام خدا و خواسته‌ها در مناجات‌های مثنوی
۲-۸-۱-۱-۱٫ بردن نام خدا به عنوان اسم جامع

مولوی در بیت فوق ابتدا نام خداوند را بر زبان جاری می‌کند، سپس با توجه به فضل وکرم او، وی را برآورنده حوائج می‌خواند؛ زیرا تنها خدا می‌تواند آرزوها را برآورده سازد، زیرا او انسان را آفریده و به تمام نیازهایش آگاه است؛ بنابراین آن زمان که انسان نام خدا را بر زبان جاری می‌کند، باید تنها متوجه ذکر و یاد خدا باشد و قلب و جانش را از غیر حق تهی کند و سراسر وجودش مملو از یاد خدا باشد.

از آنجا که فعالیتهای ۰ , n مجازی هستند و فقط شروع و پایان پروژه را مشخص می کنند، برای آنها روابط زیر را داریم:

• • هیچ فعالیتی قبل از فعالیت ۰ اجرا نمی­گردد. یعنی هیچ فعالیتی پیش نیاز فعالیت ۰ نیست.

( i,0) ∉ A i=1,2,…,n (2-2)

• • فعالیت ۰ زودتر از همه فعالیت­ها اجرا می­گردد یعنی پیش­نیاز همه فعالیت­هاست.

( ۰,i) ∈ A i=1,2,…,n (2-3)

• • فعالیت n پیش­نیاز هیچ فعالیتی نیست.

( n ,i) ∉ A i=0,1,2,…,n-1 (2-4)

• • همه فعالیت­ها پیش­نیاز فعالیت n هستند و قبل از فعالیت n انجام می­گیرند.

( i,n) ∈ A i=0,1,2,…,n -1 (2-5)

• • زمان اجرای فعالیت­های ۰ و n ،صفراست.

d₀=d_n=0 (2-6)

• • فعالیت­های ۰ و n نیازی به هیچ منبعی ندارند.

r_0k = r_nk = ۰ k=1,2,…,K (2-7)
مجموعه همه جایگشت­های تعریف شده برروی مجموعه فعالیتها (N) را π می­نامیم. اگر روابط پیش­نیازی و محدودیت منابع را در نظر نگیریم هر کدام از جایگشت­های عضو π می ­تواند یک ترتیب اجرای فعالیت­ها باشد و هر فعالیت می ­تواند قبل یا بعد از فعالیت دیگر باشد. ولی چون روابط پیش­نیازی بین فعالیت­ها و همچنین محدودیت منابع وجود دارد، برخی جایگشت­ها با روابط پیش­نیازی و محدودیت منابع سازگارند که هر یک از آنها را یک ترتیب ممکن می­گوییم. مجموعه همه ترتیب­های ممکن را با F مشخص می­کنیم. F زیر مجموعه π است. اگر f ∈ F یک جایگشت ممکن باشد، از طریق f می توان فعالیت­ها را به ترتیبی که در f است، زمانبندی کرد. اگر زمان شروع فعالیت­ها در f را به ترتیب فعالیت­ها،کنار هم قرار دهیم، تشکیل یک زمانبندی شدنی برای مسئله مورد نظر به ما می­ دهند که آن را با S=(S₀,S₁,…,S_n) مشخص می­کنیم. همچنین t را بعنوان یک نقطه زمانی خاص و مشخص فرض می­کنیم. با توجه به S و t و مجموعه فعالیتها (N)، مجموعه P(s,t) را بصورت زیر تعریف می کنیم:
P(S,t) = { i ∈ N | S_i ≤ t < S_i+ d_i } (۲-۸)
P(S,t) مجموعه همۀ فعالیت­های در حال اجرای مسئله در زمان t طبق زمانبندی S است. حال تابع r_k(S,t) را بدین صورت تعریف می­کنیم:
r_k(S,t) : [0,S_n] ℝ⁺ r_k(S,t) = k=1,2,…,K (2-9)
r_k(S,t) میزان استفاده از منبع k ام در زمان t طبق زمانبندی S را مشخص می­ کند. با توجه به محدودیت ظرفیت منابع، داریم:
r_k(S,t) ≤ R_k k=1,2,…,K 0 ≤ t ≤ S_n (۲-۱۰)
S_n زمان شروع فعالیت n یعنی فعالیت مجازی آخر است که در واقع زمان کل پروژه را مشخص می­ کند. برای تضمین شرط پیش­نیازی نیز رابطه زیر را داریم:
S_h + d_h ≤ S_j j∈ N (h,j) ∈ A (2-11)
همانگونه که قبلا گفته شد A مجموعه همه زوج فعالیت پیش نیاز و N مجموعه فعالیت­هاست. این رابطه بیان می­دارد که هر فعالیت مانند h که پیش نیاز فعالیت j است قبل از شروع فعالیت j باید پایان یابد.
اگرهمه زمانبندی­های سازگار با محدودیت منابع را S_R و همه زمانبندی­هایی که با پیش­نیازی­ها سازگار باشند را S_T بنامیم، آنگاه هر زمانبندی شدنی عضوی از S_R ∩ S_T است.
تابع هدف مسئله، کمینه کردن زمان پایان پروژه^[۱۲] یعنی S_n است. شروع و پایان فعالیت مجازی n با هم برابرند. بنابراین مسئله زمانبندی پروژه با منابع محدود بصورت زیر قابل مدل کردن است:
Minimize S_n (۲-۱۲)
Subject to :
S_i + d_i ≤ S_j j∈ N , (i,j) ∈ A (2-13)
≤ R_k k=1,2,…,K , 0 ≤ t ≤ S_n (۲-۱۴)
در ادامه برای مسئله RCPSP مثالی می­زنیم.
مثال ۲-۳-۱
پروژه­ای را در نظر می­گیریم که دارای ۶ فعالیت اصلی و ۲ فعالیت مجازی است. یک منبع با ظرفیت R=4 واحد نیز داریم. مجموعه روابط پیش­نیازی بصورت زیر است:
A={(0,1),(0,2), (1,3) , (3,5) , (2,4) ,(4,6),(5,7),(6,7)}
رابطه پیش­نیازی (۱,۳) یعنی فعالیت ۱ پیش­نیاز فعالیت ۳ است. واضح است که در مجموعه A رابطه تراگذاری برقرار است، مثلا از روابط پیش­نیازی (۱,۳),(۳,۵) نتیجه می­گیریم که رابطه پیش­نیازی (۱,۵) نیز برقرار است. پیش­نیاز پیش­نیاز هر فعالیت، پیش­نیاز آن فعالیت نیز است. مدت اجرای هر فعالیت (d_i) و میزان نیاز هر فعالیت به منبع (r_i1 ) در شکل زیر نشان داده شده­است.

فصل پنجم: بحث و نتیجه‎گیری
۵-۱- جمع‎بندی یافته‎های تحقیق ۹۳
۵-۲- فرضیات پژوهش ۹۴
۵-۲-۱- فرضیه‎های اصلی پژوهش ۹۴
۵-۲-۲- فرضیه‎های فرعی پژوهش ۹۴
۵-۳- پیشنهادات ۹۸
۵-۳-۱- پیشنهادات حاصل از نتایج پژوهش ۹۸
۵-۳-۲- پیشنهادات برای پژوهش‎های آتی ۹۹

۵-۴- محدودیت‎های پژوهش و سخن آخر ۱۰۰
منابع و مآخذ
منابع فارسی أ‌
منابع لاتین ث‌
ضمائم
پرسشنامه خ‌
فهرست شکل‎ها و نمودارها
شکل ۱-۱: مدل لاویج و استاینر ۳
شکل ۱-۲: گام‎های فرایند پژوهش ۷
شکل ۲-۱: جایگاه تبلیغات در آمیخته بازاریابی ۱۱
شکل ۲-۳ الگوی M5: پنج تصمیم اساسی در تبلیغ ۱۸
شکل۲-۴: کانال‎های رسانه و جایگاه وب ۳۲
شکل ۲-۵: مدل «لاویج و استاینر» (سلسله مراتب اثرات) ۶۴
شکل ۳-۲: نمونه سوال پرسشنامه در مورد متغیر دوست داشتن ۷۵
شکل ۴-۱: توزیع فراوانی جنسیت گردشگران پاسخگو (درصد) ۷۹
شکل ۴-۲: وضعیت سن گردشگران پاسخگو (درصد) ۸۰
شکل ۴-۳: توزیع فراوانی گردشگران پاسخگو بر حسب میزان تحصیلات (درصد) ۸۰
شکل ۴-۴: توزیع فراوانی گردشگران پاسخگو بر حسب تعداد دفعات دیدار از ایران (درصد) ۸۱
فهرست جدول‎ها
جدول ۲-۱: مقایسه مزایای تبلیغات در رسانه‎های مختلف ۳۶
جدول ۲-۲: درآمد‎ها و هزینه‎های تبلیغات اینترنتی ۳۸
جدول ۳-۱: بازارهای عمده گردشگر‎فرست به ایران ۷۲
جدول ۴-۱: توزیع فراوانی جنسیت گردشگران پاسخگو ۷۹
جدول ۴-۲: وضعیت سن گردشگران پاسخگو ۸۰
جدول ۴-۳: توزیع فراوانی گردشگران پاسخگو بر حسب میزان تحصیلات ۸۰
جدول ۴-۴: توزیع فراوانی گردشگران پاسخگو بر حسب تعداد دفعات دیدار از ایران ۸۱
جدول ۴-۵: توزیع فراوانی گردشگران پاسخگو بر حسب کشور مبدا ۸۱
جدول ۴-۶: نتایج آزمون t برای بررسی تأثیرگذاری ابزارهای تبلیغات اینترنتی بر متغیر «آگاهی» ۸۳
جدول ۴-۷٫ نتایج آزمون فریدمن برای اولویت‌بندی تأثیرگذاری ابزارهای تبلیغات اینترنتی بر متغیر «آگاهی» ۸۳
جدول ۴-۸: نتایج آزمون t برای بررسی تأثیرگذاری ابزارهای تبلیغات اینترنتی بر متغیر «دانش» ۸۴
جدول ۴-۹: نتایج آزمون فریدمن برای اولویت‌بندی تأثیرگذاری ابزارهای تبلیغات اینترنتی بر متغیر «دانش» ۸۵
جدول ۴-۱۰: نتایج آزمون t برای بررسی تأثیرگذاری ابزارهای تبلیغات اینترنتی بر متغیر «علاقه» ۸۵
جدول ۴-۱۱: نتایج آزمون فریدمن برای اولویت‌بندی تأثیرگذاری ابزارهای تبلیغات اینترنتی بر متغیر «علاقه» ۸۶
جدول ۴-۱۲: نتایج آزمون t برای بررسی تأثیرگذاری ابزارهای تبلیغات اینترنتی بر متغیر «ترجیح» ۸۶
جدول ۴-۱۳: نتایج آزمون فریدمن برای اولویت‌بندی تأثیرگذاری ابزارهای تبلیغات اینترنتی بر متغیر «ترجیح» ۸۷
جدول ۴-۱۴: نتایج آزمون t برای بررسی تأثیرگذاری ابزارهای تبلیغات اینترنتی بر متغیر «متقاعد شدن» ۸۷
جدول ۴-۱۵: نتایج آزمون فریدمن برای اولویت‌بندی تأثیرگذاری ابزارهای تبلیغات اینترنتی بر متغیر «متقاعد شدن» ۸۷
جدول ۴-۱۶: نتایج آزمون t برای بررسی تأثیرگذاری ابزارهای تبلیغات اینترنتی بر متغیر «خرید» ۸۸

د) سرعت: استفاده از حداقل زمان
فراهم کننده های چابکی: ابزاری که از طریق آن ها می توان به توانایی مورد نیاز دست یافت.
شکل۲- ۵: ( مدل چابکی سازمانی شریفی و ژانگ، ۲۰۰۰)
۲- ۳- ۷- نتیجه گیری:
مفهوم انعطاف پذیری دارای دو بخش اساسی است: (دهمرده و همکاران، ۱۳۸۹)
پاسخ به تغییرات (پیش بینی شده یا غیرمنتظره) به روش مناسب و در زمان مناسب
بهره برداری از تغییرات و سود جستن از آن ها به عنوان فرصت‏ها
با توجه به تغییرات سریع دنیای کنونی سازمان های عصر حاضر  چاره ای جز انعطاف پذیری ندارند. در دنیای امروزی، سازمان ها برای بقاء در دنیای تجارت ناگزیر به پذیرفتن استراتژی های چابکی هستند. زیرا هدف اصلی هر سازمانی سودآوری، موفقیت و بقای سازمانی است (Goldman et al, 1995). انعطاف پذیری یک مزیت رقابتی می باشد  که سازمان ها را قادر می سازد که تغییرات محیطی را به سرعت درک کرده و متناسب با آن رفتار کنند. سازمان های چابک فراتر از انطباق با تغیرات می اندیشند و به دنبال استفاده از فرصت‏های بالقوه برای رسیدن به  پیشرفت، موفقیت و بقای خود می باشند.

امروزه سازما‏ن‏ها در مواجهه با افزایش رقابت حاصل از نوآوری های تکنولوژیک و محیط های متغیر قرار گرفته‌اند که به نظر می رسد با داشتن پیش آگاهی نسبت به تغییر، تصور آن و از آن فراتر پذیرش وقوع قطعی تغییر به جای هراس از آن‌، بهتر می توانند مسیر تغییر را تعیین کرده و حتی خود عامل تحقق آن باشند. زیرا بهترین راه پیش بینی آینده، خلق آن است. از این رو انعطاف پذیری، با داشتن نگاه راهبردی به تغییرات و فرصت حاصل از تغییرات و از طرف دیگر بهبود توانایی‏ها و زیر ساخت های سازمان می تواند ساز و کار مناسبی برای عملکرد نوآورانه و موفقیت بلندمدت و بقای سازمان باشد.
در تحقیق حاضر انعطاف پذیری از چهار بعد نظام مند شامل: پاسخگویی به مشتری و خدمات گیرنده، آمادگی مقابله با مشکلات و تغییرات، اهمیت قائل شدن برای مهارت ها و دانش انسانی، انجام کار به صورت مجازی، مورد بررسی قرار گرفته و از مدل ترکیبی شریفی و ژانگ و همچنین یوسف و همکاران برای سنجش این ابعاد استفاده شده است.
بخش چهارم
پیشینه تحقیق
۲-۴- پیشینه تحقیق:
در رابطه با ظرفیت جذب دانش، عوامل موثر بر آن و جوانب آن ها، تحقیقاتی در داخل و خارج از کشور انجام شده است که در اینجا به چند مورد از این تحقیقات اشاره می گردد. تحقیقات انجام شده تنها به بررسی رابطه جذب دانش با یک یا چند متغیر بوده و به بررسی کلی عوامل موثر بر جذب دانش پرداخته نشده است.
۲-۴-۱- پیشینه مطالعاتی در ایران:

1. 1. تحقیقی که در خرداد سال۱۳۹۲ توسط موسوی و همکاران در بررسی عوامل جذب دانش در دانشگاه پیام نور مرکز بناب انجام گرفت حاکی از وجود تاثیر معنی دار تعیین کننده های ظرفیت جذب بر میزان ظرفیت جذب دانش و تاثیر آن بر قابلیت پاسخگویی سریع سازمان ها می باشد و نتایج پژوهش فوق نشان داد که چهار متغییر «جوارتباطات»، «تحقیق و توسعه»، «دانش مرتبط با کسب و کار» و «روش پیمایش محیط» به ترتیب بیشترین نقش را در این مدل ایفا کرده و تاثیرشان معنی دار بوده است (موسوی و همکاران، ۱۳۹۲).

1. 1. شاهبندرزاده و رضایی در تحقیقی در سال ۱۳۹۲ به بررسی تاثیر جذب دانش سازمانی و ابعاد آن ( که شامل شناسایی، اکتساب، ادغام، انتقال و استفاده از دانش بیرونی) بر کارآفرینی سازمانی پرداخته و با بررسی مقالات مختلف در این زمینه به این نتیجه رسیدند که ابعاد ظرفیت جذب بر روی کارآفرینی تاثیرگذار است و این تاثیر معنی دار نیز می باشد (شاهبندرزاده و رضایی، ۱۳۹۲).

1. 1. در تحقیقی که در سال ۱۳۹۲ توسط مرادی و همکاران با بررسی نقش ظرفیت جذب دانش بر عملکرد نوآورانه سازمان ها (مطالعه موردی شرکت های داروسازی و شرکت های بیمه حاضر در بورس اوراق بهادار تهران) با هدف بررسی تاثیر ظرفیت جذب فردی و سازمانی بر عملکرد نوآورانه سازمانی صورت گرفت، از رابطه مثبت بین ظرفیت جذب فردی و سازمانی حمایت می کند، همچنین یافته های پژوهش از رابطه بین ظرفیت جذب و عملکرد نوآورانه حمایت می کند و نتایج حاکی از معنی دار بودن این رابطه و نقش موثر ظرفیت جذب سازمانی در رابطه بین ظرفیت جذب و عملکرد نوآورانه است (مرادی و همکاران، ۱۳۹۲).

1. 1. رمضانیان و همکاران در سال ۱۳۹۱ به بررسی رابطه میان تسهیم دانش، توانایی جذب و قابلیت نوآوری در میان شرکت های پارک علم و فن آوری استان گیلان پرداختند. رویکرد آن ها به مفهوم توانایی جذب، توجه به هر دو بعد ظرفیت جذب سازمانی و فردی با مبنا قرار دادن توانایی جذب فردی است، که با توجه به پژوهش صورت گرفته از رابطه مثبت بین ظرفیت جذب و قابلیت نوآوری سازمانی حمایت شد و نتایج نشان داد که توانایی جذب تاثیر معناداری بر قابلت نوآورانه دارد (رمضانیان و همکاران، ۱۳۹۱).

1. 1. تحقیقی تحت عنوان «تأثیر توانایی جذب و فرهنگ سازمانی بر موفقیت اجرای IS در شرکت های تولیدی قطعات خودروی استان گیلان» که توسط رمضانیان و بساق زاده در سال۱۳۹۰ صورت گرفت. این پژوهش به دنبال بررسی نقش توانایی جذب و فرهنگ سازمانی در موفقیت اجرایIS است. در این پژوهش، فرهنگ سازمانی مؤثر بر توانایی جذب بررسی شد. داده های پژوهش از میان شرکت های تولیدی قطعات خودروی مستقر در سطح استان گیلان گردآوری شد که حجم نمونه در مجموع تعداد ۲۲۷ نفر از شرکت های مختلف محاسبه شد. روش پژوهش، توصیفی از نوع پیمایشی بوده که اطلاعات از طریق پرسشنامه جمع آوری شده است و برای سنجش روابط متغیرها از مدل معادلات ساختاری استفاده شده است. نتایج نشان می دهد، فرهنگ سازمانی و توانایی جذب، رابطه مستقیم و تأثیری مثبت بر روی موفقیت اجرای IS دارند (رمضانیان و بساق زاده،۱۳۹۰).

1. 1. «طراحی مدل اندازه گیری ظرفیت جذب دانش: مطالعه موردی صنایع دارویی کشور» عنوان مقاله ای است که در سال ۱۳۸۷ توسط عباسعلی حاجی کریمی و بهمن حاجی پور به انجام رسیده است. در این مقاله و در ارتباط با ظرفیت جذب دانش به روش های سنتی سنجش ظرفیت جذب که بیشتر بر شاخص های تحقیق و توسعه مانند نسبت هزینه صرف شده در تحقیق و توسعه بر فروش کل سطح سرمایه گذاری در تحقیق و توسعه و تداوم فعالیت های تحقیق و توسعه تاکید دارد اشاره شده است. همچنین به ناکافی بودن این معیارها در اندازه گیری ظرفیت جذب بر قابلیت جمعی و چند سطحی بودن این متغیر تاکید شده و روشی جامع برای اندازه گیری این متغیر پیشنهاد شده است. این روش دارای چهار سطح سنجش پیمایش محیط، سنجش فعالیت های R & D، سنجش جو ارتباطات و اندازه گیری دانش قبلی مرتبط با کسب و کار سازمان می باشد. نتایج این پژوهش نشان می دهد که می توان ظرفیت جذب دانش را از طریق عناصر پیمایش محیط، فعالیت های تحقیق و توسعه، جو ارتباطات و دانش قبلی مرتبط با کسب و کار سازمان بیان کرد (حاجی کریمی و حاجی پور، ۱۳۸۷).

1. 1. در تحقیقی که توسط حسینی و حاجی پور در سال ۱۳۸۶ به منظور تعیین روابط بین ظرفیت جذب دانش، نوآوری و انعطاف پذیری در شرکت های عمده تولید دارو انجام شد، تأثیر ظرفیت جذب دانش بر نوآوری را آشکار ساخت و تأثیر آن را به عنوان یک فعالیت چند بعدی بر نوآوری نشان داد، همچنین این تحقیق نشان داد که انعطاف پذیری تا حد بسیار زیادی وابسته به ظرفیت جذب دانش است. در این پژوهش، ظرفیت جذب به عنوان فعالیتی چند سطحی و اقدامی جمعی تبیین شده است، همچنین نتایج پژوهش حاکی از تأثیر معنادار ذهنیت مشترک بر ظرفیت جذب دانش و ظرفیت جذب دانش بر نوآوری و انعطاف پذیری است (حسینی و حاجی پور، ۱۳۸۶).

۲-۴-۲- پیشینه مطالعاتی در خارج از کشور:

1. 1. سوی هوا یو^[۴۹] در سال ۲۰۱۳ در مقاله ای تحت عنوان «سرمایه اجتماعی، ظرفیت جذب و نوآوری سازمان ها» به بررسی ارتباط بین سرمایه اجتماعی و نوآوری شرکت ها پرداخت که از ظرفیت جذب به عنوان یک متغییر تعدیل کننده استفاده می کند که در این تحقیق به این نتیجه رسید که سرمایه اجتماعی تاثیر مثبتی بر نوآوری سازمان ها داشته و همچنین در این تحقیق به این نتیجه رسید که با افزایش ظرفیت جذب، سرعت افزایش نوآوری سازمان ها توسط سرمایه اجتماعی افزایش می یابد (Yu, 2013).

1. 1. چین هو لین و همکارانش در سال ۲۰۱۲ در تحقیقی با عنوان «عملکرد نوآورانه پیوسته و اتحادبخش تحقیق و توسعه با نگرش ظرفیت جذب» به بررسی نقش اتحادبخش تحقیق و توسعه با دیگر بخش ها به عنوان عامل اصلی ایجاد دانش فنی یاد کرده است که با توجه به نگرش ظرفیت جذب، نتیجه می گیرد که شرکت هایی که ظرفیت جذب زیادی دارند از این اتحاد استفاده بیشتری می کنند (Lin et al, 2012).

1. 1. رابرتز و همکاران در سال ۲۰۱۲ بیان کردند که ظرفیت جذب سازمان، وابسته به ظرفیت جذب تک تک افراد آن سازمان است، همچنین ظرفیت جذب سازمانی تنها به مجموع ظرفیت جذب تک تک افراد برنمی گردد، بلکه شامل دانش انتقال یافته بین افراد و واحدها نیز هست. پژوهش آن ها با توجه به نظر لین و همکاران در سال ۲۰۰۲ نشان داد با وجود اینکه ظرفیت جذب به عنوان یک ساختار چند بعدی مطرح شده است، اغلب نویسندگان تمایل دارند که ظرفیت جذب فردی اعضای سازمان را نادیده بگیرند (Roberts et al, 2012).

1. 1. کاستوپولوس و همکاران در سال ۲۰۱۱ و شان چن و همکاران در سال ۲۰۰۹ با بررسی ظرفیت جذب سازمانی، آن را توانایی سازمان برای کسب، شبیه سازی، تبدیل و استخراج دانش می دانند )برگرفته از اندیشه اولیه کوهن و لوینتال، کار تجربی آن ها، از اثر مثبت ظرفیت جذب سازمانی بر عملکرد نوآورانه حمایت کرد) .(Kostopoulos, 2011)

1. 1. جیمز و واله بر اساس تحقیقاتشان در سال ۲۰۱۱ به بررسی روابط بین نوآوری، یادگیری و عملکرد سازمانی پرداختند و با بهره گرفتن از داده ­های جمع آوری شده از ۴۵۱ شرکت اسپانیایی دریافتند که؛ علاوه بر اینکه دو متغیر نوآوری و یادگیری سازمانی اثر مستقیم و مثبتی بر عملکرد سازمانی دارند، همچنین یادگیری سازمانی بر نوآوری تأثیرگذار بوده و از طریق آن نیز بر عملکرد کسب و کار تأثیر غیرمستقیم دارد. آن­ها اذعان داشتند؛ اندازه و قدمت سازمان و همین طور صنعت و محیط متلاطم پیرامون در این میان نقش تعدیل­کننده را ایفا می کنند ((Jimenez & Valle, 2011.

1. 1. تحقیقی که در سال ۲۰۱۰ توسط سان و اندرسون با هدف بررسی ظرفیت یادگیری و تسهیم دانش صورت گرفت، به شکل گسترده به این موضوع اشاره شده است که یادگیری از سطح فردی آغاز می شود و یادگیری افراد (یادگیری در سطح فردی) به هم می پیوندد و یادگیری در سطح گروهی را شکل می دهند. الگوهای ذهنی زیادی انتقال یادگیری از افراد به گروه و از آن به سازمان را مطرح می کنند. انتقال یادگیری از افراد به سازمان، سامانه اعتقادی جدیدی را برای سازمان هایی که دانش و شایستگی های محوری جدید خلق می کنند، به همراه دارد که رفتار سازمان را تغییر می دهد. آن ها به این نتیجه رسیدند که یادگیری بین واحدهای سازمانی به مواردی چون توانایی افراد برای توسعه ظرفیت یادگیری پایدار و تشویق افراد به تسهیم دانش با تسهیم اطلاعات و عقاید در گروه ها درباره منابع سازمان وابسته است (Sun & Anderson, 2010).

1. 1. «ظرفیت جذب، تعیین کننده‌های آن و تاثیرش بر عملکرد نوآوری» توسط نیکا ماروس و ایگور پرودان در قالب مقاله ای در آمریکا و در سال ۲۰۰۹ مطابق با چارچوب نظری جرج و زهرا (۲۰۰۲) با هدف شناسایی ابعاد ظرفیت جذب دانش و عوامل موثر بر آن به انجام رسیده است. نتایج این پژوهش که با بهره گرفتن از نرم‌افزار لیزرل و روش تحلیل مسیر انجام گرفته است، نشان می‌دهد که بین ظرفیت جذب حاصل از تقاضای بازار و فشار محافل علمی تفاوت معناداری وجود دارد. همچنین نتایج نشان می دهد که بین آموزش کارکنان و به کارگیری نوآوری در سازمان رابطه معنی داری برقرار است (۲۰۰۹ (Murovec & Prodan,.

1. 1. «ظرفیت جذب دانش: نگرش های جدید برای درک و سنجش آن» عنوان مقاله ای است که توسط کامیسون و فورس (۲۰۰۹) در کشور اسپانیا به انجام رساندند. در این پژوهش ابتدا با بررسی پیشینه مرتبط با سنجش ظرفیت جذب و بیان نقاط قوت و ضعف هر کدام از رویکردهای موجود، الگویی چهار بعدی جهت سنجش ظرفیت جذب دانش ارائه شده است. این الگو که در واقع الگوی توسعه یافته جرج و زهرا (۲۰۰۲) می باشد که از چهار بعد فراگیری، تطبیق، تبدیل و به کارگیری تشکیل می شود. در این بررسی دو مرحله اول یعنی فراگیری و تطبیق به عنوان ظرفیت جذب دانش بالقوه و دو مرحله آخر یعنی تبدیل و به کارگیری به عنوان ظرفیت جذب دانش بالفعل تعریف شده اند. در این بررسی برای معتبرسازی ابزار سنجش از داده های تمام شرکت های صنعتی اسپانیا به استثنای بخش انرژی استفاده شده است. اعتبار مورد نظر درجه ای از مطابقت میان مقیاس و متغیر ملاک است و حدودی را نشان می دهد که در آن حد، سازه در ارتباط با سازه های خاص مرتبط، مطابق پیش بینی های نظری می باشد. این تحقیق تجربی تائید می کند که ابزارهای سنجش ساخته شده در این مقاله ضرورت های روان سنجی بعدمندی، اعتبار و اطمینان را تامین می کنند و ابزاری سودمند در ارتباط با سنجش ظرفیت جذب دانش می باشند Camisón & Forés, 2009)).

1. 1. چن (۲۰۰۹) به بررسی اثر مثبت یادگیری و توانایی جذب بر نوآوری و مزیت رقابتی در بازارهای صنعتی پرداخت. او داده های خود را از صنعت اتومبیل سازی تایوان جمع آوری کرده و به این نتیجه رسید که گرایش سازمان به یادگیری و توانایی جذب به گونه ای مثبت بر کسب اطلاعات و فناوری های جدید و سرانجام خلق نوآوری اثر گذاشته و به عنوان منبعی برای مزیت رقابتی پایدار محسوب می شود (Chen, 2009).

1. 1. لیااُ و همکاران (۲۰۰۷) رابطه میان تسهیم دانش، توانایی جذب و قابلیت نوآوری در صنایع دانش بنیان را بررسی کردند. یافته های پژوهش حاکی از این بود که توانایی جذب متغیری مداخله گر بین تسهیم دانش و قابلیت نوآوری است. همچنین نشان دادند، ارتباط مثبت و معناداری بین تسهیم دانش و توانایی جذب و نیز بین توانایی جذب و قابلیت نوآوری وجود دارد (Liao, 2007).

1. 1. هارینگتون و گیوماراس (۲۰۰۵) در مطالعه های خود، به نقش ابعاد توانایی جذب بر موفقیت اجرای فناوری اطلاعات پرداختند. نتایج تحلیل آن ها بیانگر وجود تأثیر مثبت و معنادار ابعاد توانایی جذب بر اجرای فناوری های اطلاعات بود (Guimaraes &Harrington ).

1. 1. تحقیقی توسط مینباوا در سال ۲۰۰۳ انجام گرفت که در آن نشان داده شد که شیوه های مدیریت منابع انسانی که عملکرد بر مبنای شایستگی و عملکرد بر مبنای پاداش، آموزش و روابط داخلی نیز جزئی از آن است بر توانایی و انگیزش کارکنان تاثیر مثبت می گذارد. به عبارت دیگر هرچه قدر سازمان بر اساس عملکرد و شایستگی، به افراد پاداش دهد توانایی افراد و همچنین انگیزه آنان افزایش خواهد یافت و این موضوع باعث شده که انگیزه افراد برای یادگیری دانش و تقسیم دانش و توسعه دانش های خود و همچنین انتقال آن به سایر افراد افزایش یابد. اکثر مطالعات انجام شده نشان دهنده تاثیرات محیط خارجی بر ظرفیت جذب دانش می باشد اما این مقاله نشان می دهد که محیط داخلی سازمان نیز می تواند ظرفیت جذب دانش در افراد را افزایش دهد (Minbaeva, 2003).

جدول ۲-۶: پیشینه ظرفیت جذب (منبع: پیشنهادی محقق)

در تحقیقی که جعفر هزار جریبی و فیروزه علیزاده اقدم(۱۳۹۱) با عنوان نقش تعیین کننده سرمایه اقتصادی و اجتماعی در ناامنی غذایی شهروندان مطالعه­ موردی: شهروندان تبریزی بر روی ۳۸۵ نفر انجام دادند به این نتایج رسیدند که بین ناامنی غذایی و ابعاد حمایت اجتماعی و مشارکت اجتماعی سرمایه اجتماعی رابطه معنی دار و معکوس وجود دارد در حالی که بین اعتماد اجتماعی و ناامنی غذایی رابطه معنی داری مشاهده نشد. همچنین بین سرمایه اقتصادی و ناامنی اقتصادی رابطه ای معنی دار و بین دسترسی به غذا و کفایت غذایی رابطه معنی دار و معکوس ولی بین سرمایه اقتصادی و کیفیت غذایی رابطه معنی دار و مستقیم وجود دارد.ناامنی غذایی شهروندان بر حسب مقطع تحصیلی و نوع شغل افراد متفاوت است(هزارجریبی و علیزاده اقدم،۱۳۹۱).
تاثیر عوامل اجتماعی و فرهنگی موثر بر اختلالات تغذیه­ای زنان عنوان تحقیقی است کهمحمدعباس زاده،علیرضا استاد رحیمی، فریبا غنی افشرد،پروین علی پور(۱۳۹۱) انجام داده اند. روش کار پیمایشی بوده و ابزار پرسشنامه استاندارد شده بومی شده می باشد.حجم نمونه ۴۰۰نفر از زنان و دختران ۴۹-۱۵ ساله شهر تبریز می باشد.نتایج تحقیق نشان می دهدکه از بین متغیرهای مستقل(تاثیر خانواده،همسالان،رسانه ها،میزان دینداری و تاثیر مقایسه های اجتماعی) متغیر مقایسه ی اجتماعی بالاترین تاثیر را بر میزان اختلالات تغذیه­ای پاسخ گویان داشته است و متغیرهای مذکور ۳۴ درصد تغییرات متغیر وابسته(اختلال تغذیه­ای) را تبیین می­نمایند(استاد رحیمی و همکاران،۱۳۹۱).
نتایج تحقیق آرمان لطیفی و طاهره دهداری(۱۳۸۸) که به بررسی رفتارهای تغذیه ای دانشجویان دختر خوابگاه علوم پزشکی شهید بهشتی پرداختندنشان داد که ۲درصد دانشجویان دارای رفتارهای تغذیه­ای در سطح ضعیف،۵۹درصد در سطح متوسط و ۸/۴۰ درصد افراد دارای رفتارهای تغذیه­ای مناسب جهت پیشگیری از کم خونی و فقرآهن بودند(لطیفی و دهداری،۱۳۸۸).
مالک علی محمدی و همکارانش(۱۳۸۹) تحقیقی با عنوان آگاهی دستیاران(۷۰نفر) و کارورزان(۶۶) پزشکی در حال تحصیل از دانش تغذیه ای انجام دادند و به این نتیجه رسیدند که سطح دانش ۳/۲۳ درصد شرکت کنندگان ضعیف۳/۶۱ درصد متوسط ۴/۱۳درصد خوب بوده است.ولی دانش تغذیه ای هیچ کس در حد خیلی خوب نبود و پاسخ صحیح به سوالات دانش تغذیه­ای ۵۰٫۲۸ درصد بوده است(علی محمدی وهمکاران ،۱۳۸۹).
نتایج تحقیق مهدی دلوریان زاده و همکارانش(۱۳۹۰) بر روی ۵۸۷ دانش آموز دختر در محدوده ی سنی۱۱ تا ۱۶ سال در شهر ملایر و شاهرود حاکی از این بود که اکثریت افراد دارای آگاهی متوسط۵/۵۹،نگرشخوب ۲/۵۵درصد،و عملکرد متوسط ۵۵/۵درصد بوده است(دلوریان زاده،۱۳۹۰).
پژوهشی که نسرین معصومی،شیرین جفرودی،عاطفه قنبری،احسان کاظم نژاد،فاطمهشجاعی وابوالحسن رفیعی(۱۳۹۱)تحت عنوان بررسی وضعیت تغذیه و عوامل مرتبط با آن در سالمندان شهر رشتبر روی ۱۹۴ نفر سالمند بازنشسته از موسسه های دولتی انجام دادند به این نتیجه رسیدند که ۱/۸۷درصد سالمندانتغذیه طبیعی ۱۹/۱۲درصد امکان سوءتغذیه و ۴درصد سوءتغذیه دارند.وضعیت تغذیه نیز با سن ودرآمد ارتباط داشته و وضعیت تغذیه ی طبیعی در زنان و سالمندان با درآمد بیشتر افزایش می یابد(معصومی و همکاران،۱۳۹۱).
بررسی آگاهی،نگرش و عملکرد تغذیه­ای دانش آموزان دختر مقطع راهنمایی ناحیه ی۴اصفهان(۱۳۸۷)تحقیقی استکه محمدمهدیهزاوه­ای،آسیه پیرزاد،محمدحسنانتظاری،اکبرحسن زاده و نیماه بحرینیانبر روی ۱۲۰ دانش آموز انجام دادند. یافته ها نشان داد که ۹۰درصد دانش آموزان عملکرد تغذیه ای نامطلوب و ۵/۳۷ درصد درمورد تغذیه ی سالم آگاهی ضعیف داشتند(هزاوه­ای و همکاران،۱۳۸۷).
زهرا کرم سلطانی،احمدرضا درستی،محمدرضا اشرافیان و ابوالقاسمجزایری(۱۳۸۶) پژوهشی با عنوان چاقی و امنیت غذایی در کودکان دبستانی شهر یزد بر روی ۱۸۷ دانش آموز ۱۱-۹ ساله ی چاق و غیرچاق انجام دادند.نتایج تحقیق آنان نشان داد که دریافت بالای انرژی- پروتئین و کربوهیدرات از عوامل غذایی مرتبط با چاقی در بین دانش آموزان دبستانی شهر یزد است. همچنین با کنترل چربی بین امنیت غذایی و چاقی ارتباط معناداری مشاهده شد(کرم سلطانی وهمکاران،۱۳۸۶).
بررسی میزان شیوع چاقی ، چاقی شکمی و رابطه­ آن با الگوی مصرف غذایی در نوجوانان پسر دبستانی شهرتبریز(۱۳۸۳) عنوان پژوهشی است که نوشین شهیدی،پروین میرمیران وفردینبر روی نمونه ی ۳۴۱ نفری نوجوانان ۱۶-۱۴ ساله­ی دبیرستانهای تبریز انجام دادند.نتایج بررسی حاکی از این بود که بسامد مصرف تنقلات و میوه ها در هفته در نمونه­های اضافه وزن بیشتر و چاق کمتر از سایر گروه های غذایی بود. پسران دارای وزن زیاد و چاق وعده­ی صبحانه را نیز به میزان بیشتری حذف کرده بودند(شهیدی و همکاران،۱۳۸۳).
تحقیقی با عنوان «ارتباط مصرف غذاهای آماده با سطح اضطراب در دانشجویان دانشگاههای علوم پزشکی شهر تهران» توسطمحمود بختیاری، الهام احرام پوش، رضا راست منش، علیدل پیشه، فرید زائری و رضا همایون فردر سال ۱۳۸۹ انجام گرفته است. نمونه آماری این تحقیق ۴۸۸ نفر (۲۰۴ پسر و ۲۸۴ دختر) از دانشجویان بومی دانشگاههای علوم پزشکی شهر تهران می باشد که از طریق نمونه گیری تصادفی طبقه­ای انتخاب و وارد مطالعه گردیده­اند. هدف از انجام تحقیق، بررسی ارتباط مصرف غذاهای آماده با سطح اضطراب دانشجویان دانشگاههای علوم پزشکی شهر تهران بود. نتایج بدست آمده از تحقیق نشان داد که مصرف بالای غذاهای آماده در دانشجویان پسر تقریباً دو برابر دانشجویان دختر بود. به علاوه شانس قرار گرفتن دانشجویانی که اغلب اوقات غذاهای آماده مصرف می کنند در یکی از طبقات اضطراب تقریباً هفت برابر همین شانس برای دانشجویانی بوده است که کمتر غذای آماده مصرف می کرده ­اند. بنابراین براساس نتایج کلی تحقیق میزان اضطراب دانشجویان با افزایش مصرف غذاهای آماده افزایش می­یابد(بختیاری وهمکاران،۱۳۸۹).

کوکبنمکین، غلامرضا شریف­زاده، حسن مجنونی، فرزاد فیروزی و محمد رضا لطیفی(۱۳۹۰) تحقیقی را با عنوان «شیوع سوء تغذیه در دانش آموزان مناطق محروم استان خراسان جنوبی» انجام داده اند. نمونه آماری تحقیق ۱۲۱۱ نفر از دانش آموز ۱۴-۷ ساله (مدارس ابتدایی و راهنمایی) مناطق محروم استان خراسان جنوبی می باشد که با بهره گرفتن از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای از مناطق شهری و روستایی ۵ شهرستان تحت پوشش استان انتخاب شده بودند. براساس نتایج تحقیق، از ۱۲۱۱ دانش آموز ۷۰٫۶ درصد دانش آموزان کم وزن، ۷۰% کوتاه قد و ۲۰% لاغر بودند، بیشترین موارد کم وزنی، کوتاه قدی و لاغری از نوع خفیف و کمترین موارد از نوع شدید بود، نتایج استنباطی حاکی از آن بود که شیوع کم وزنی و کوتاهی قد با افزایش سطح تحصیلات مادران به طور معناداری کاهش می یابد. در نتیجه درصد بالایی از دانش آموزان مناطق محروم از سوء تغذیه رنج می بردند(نمکین وهمکاران،۱۳۹۰).
براساس تحقیقی که توسط علی طریقت اسفنجانی، رضا مهدوی، جمال قائم مقامی وعبدالرسول صفائیان با عنوان مقایسه وضعیت تغذیه ای دانشجویان دختر خوابگاهی و غیرخوابگاهی دانشگاه علومپزشکی اردبیل در سال ۱۳۷۸ انجام گرفته است. نتایج حاصله نشان داد، با وجود نارسایی هایی در دریافت بعضی از ریز مغذی ها، وضعیت تغذیه ای دانشجویان غیرخوابگاهی مطلوبتر از دانشجویان خوابگاهی است(طریقت اسفنجانی و همکاران،۱۳۷۸).
فهیمه رمضانی تهرانی، مریم فرهمند، پریسا امیری، نیلوفر پیکری، فریدون عزیزی تحقیقی را با عنوان «تبیین موانع اصلاح الگوی غذایی و عوامل مؤثر بر آن، از زاویه نگاه زنان» در سال ۱۳۸۸ طراحی و اجرانموده اند. جامعه آماری مورد مطالعه زنان ۶۵-۲۵ ساله شرکت کننده در پژوهش قند و لیپید تهران بودند. یافته های پژوهش نشان داد، موانع تغذیه سالم از دیدگاه زنان مشارکت کننده در مطالعه قند و لیپید تهران، «آموزش و فرهنگ سازی نامناسب»، « فقدان دسترسی» و «نوع ذائقه و علاقه ی شخصی» است و می تواند به عنوان منبعی ارزشمند در طراحی برنامه های پیشگیری از بیماریهای غیر واگیر به کار آید(رمضانی تهرانی و همکاران،۱۳۸۸).
نتایج حاصل از تحقیق اعظم برزویی و لیلا آزاد بخت با عنوان «توصیف عادات غذایی دختران جوان اصفهانی، وضعیت دریافت چای، غذاهای آماده و چربی ها» نشان دادکه استفاده از غذاهای چرب و مصرف غذاهای آماده از عادات غذایی نادرست در دختران جوان بوده و بر این اساس، ضرورت اصلاح عادات غذایی و روش های پخت در قشر جوان کشور احساس می شود(برزویی و آزادبخت،۱۳۸۹).
تحقیقی با عنوان «میزان مصرف غذاهای آماده و نقش آن بر کیفیت رژیم غذایی و شاخص های تن سنجی» توسط مهدیه گل زرند، زهرا بهاداران، پروین میرمیران، فیروزه حسینیاصفهانی،فرهاد حسین پناه و فریدون عزیزی در سال ۱۳۹۰ انجام گرفته است. براساس نتایج بدست آمده از تحقیق مصرف بالای غذاهای آماده موجب افزایش دانستیه انرژی، افزایش دریافت چربی، چربی های اشباع، کلسترول و کاهش دریافت ریز مغذی های مورد نیاز بدن و همچنین افزایش خطر ابتلا به اضافه وزن و چاقی می گردد(گل زرند،۱۳۹۰).
در تحقیقی تحت عنوان ” بررسی ارتباط بین سبک زندگی و پرفشاری خون اولیه در شهر سبزوار ” نجار(۱۳۸۳) به بررسی سبک زندگی در مبتلایان به پر فشاری خون اولیه پرداخته و مشخص شد که یکی از ابعاد سبک زندگی الگوی تغذیه می باشد.یافته های پژوهش در ارتباط با الگوی تغذیه بین گروه مبتلا به پرفشاری خون و گروه شاهد ، تفاوت معناداری را از نظر مقدار مصرف نمک ، نوع گوشت مصرفی ، استفاده از میوه و سبزیجات تازه و نوع روغن مصرفی نشان داد(نجار،۱۳۸۳).
فخرزاده و همکاران ( ۱۳۷۸ ) نیز در پژوهشی با عنوان مصرف ماهی و میزان فشار خون اعلام کردند که مصرف ماهی در کاهش فشار خون اولیه موثر است . همچنین نتیجه این تحقیقات ، خود تاثیر الگوی تغذیه و نوع مواد غذایی مصرفی بر سلامت و بالطبع در بر داشتن یک زندگی سالم و با نشاط را نشان می دهد(فخرزاده و همکاران،۱۳۸۷) .
در تحقیقی تحت عنوان ” تاثیر آموزشهای تغذیه و بهداشت به زنان عشایری در سلامت ایل و نقش زنان عشایری در گسترش فرهنگ تغذیه و بهداشت ” که صالحی بر روی زنان۱۴۱ خانوار از طایفه های ایل قشقایی به مدت یک سال انجام داد نشان می دهد که درصد سوء تغذیه کودکان زیر ۶سال عشایر مورد مطالعه، قبل و بعد از مداخله آموزشی
، اختلاف معناداری نشان می دهد . مردان سهم بیشتری از غذای روزانه خانوار عشایری دارند تا زنان. زنان روزانه به ۲۰۰۰ کالری نیاز دارند که از این مقدار فقط ۱۵۰۰ کالری دریافت می­ کنند . زنان به دلیل کمی درآمد وافزایش تلاش برای تامین حداقل نیاز فرزندان ، انرژی بیشتری مصرف می­ کنند و کاهش وزن دارند . با انجام آموزشهای تغذیه توسط مجری طرح، غذای مادران در این جامعه با وجود تداوم شرایط فقر از کیفیت بهتری برخوردار شد ، زیرا تغییرات لازم در روش های آماده سازی ، پخت و نگهداری مواد غذایی در عمل ، مورد قبول آن­ها واقع و اجرا شد . یافته ها حکایت از این داشت که آموزش بهداشت وتغذیه به مادران ، بدون همراه نمودن هزینه اضافی منجر به بهبود شاخص های رشد کودکان می گردد(صالحی،۱۳۸۲).
در نتایج تحقیقمرادی شهربابکی(۱۳۸۵)در مطالعه ای تحت عنوان “آگاهی ، نگرش وکاربست تغذیه ای مادران کودکان ۳۶- ۶ ماهه کرمان در سال ۱۳۸۲ ” چنین به دست آمد که : آگاهی ، نگرش و کاربست تغذیه ای مادر یکی از فاکتور های تاثیر گذار بر وضع تغذیه کودک می باشد . بین سواد مادر و آگاهی ، نگرش وکاربست تغذیه ای مادر رابطه معناداری وجود داشت . با توجه به وجود چنین رابطه­ای توصیه می­ شود که آموزش مادران در زمینه تغذیه کودک به صورت مداوم در مراکز بهداشت و توسط کارشناسان تغذیه اعمال گردد تا با ارتقا آگاهی تغذیه­ای مادران و ایجاد نگرش و عملکرد تغذیه­ای صحیح گامی در جهت بهبود وضع کودکان برداشته شودکه این امر خود نشان از اهمیت آگاهی و به کارگیری الگوی تغذیه ای مناسب از سوی زنان و مادران در خانواده می باشد. بررسی های انجام شده بر روی مصرف شیر در کشورهای مختلف بر روی نوجوانان دختر نشان داد در بنگلادشدرصد بالایی از دختران، شیر مصرف نمی کردند(مرادی،۱۳۸۵).
در مطالعه­ ای که میرمیران(۱۳۸۱)در خصوص عادات غذایی ساکنین منطقه ۱۳ تهران انجام دادنشان داد که میانگین مصرف گروه نان و غلات نزدیک به گروه سبزیجات و کمی بالاتر از گروه میوه جات و منطبق بر مقادیر توصیه شده هرم غذایی بوده است(میرمیران،۱۳۸۱) .
صادق بختیاری و زهرا حقی(۱۳۸۲)درتحقیقی که با عنوان بررسی امنیت غذایی و توسعه انسانی در کشورهای اسلامی انجام دادندمشاهده کردند که رابطه­ مثبت و معناداری بین توسعه ی انسانی و امنیت غذایی در کشورهای اسلامی وجود دارد و از آنجا که اغلب کشورهای اسلامی توسعه انسانی متوسط و پایین دارند این رابطه در سطوح متوسط و پایین قوی تر است. همچنین مشخص شد که تولید سرانه­ی غذا نسبت به سایر شاخصهای موجود تاثیر بیشتری بر امنیت غذایی دارد(بختیاری وحقی،۱۳۸۲).
یافته های پژوهش اسفندیار افشون،جان محمد ملک زاده و عزیزاللهگورمحمدی(۱۳۸۲تحت عنوان” امنیت تغذیه ای در الگوی دریافت مواد مغذی روزانه خانوارهای بویر احمد ” نشان دهنده ناامنی بعضی مواد غذایی مهم است. یکی از مهمترین دلایل این کمبود الگوی نامناسب غذایی است که مصرف غلات بالا و میزان پروتئین و چربی کم شده و همین امر باعث بهم خوردن تعادل ریز مغذی ها در رژیم غذایی خانوارها شده است که قطعاً عواقبی چون انواع سوءتغذیه و رشد ناکافی کودکان، کم خونی و کمبود مواد معدنی و ویتامین­ها از جمله پیامد های آن می باشد. بنابراین این امر بهبود الگوی مصرف مواد غذایی را طلب می­ کند(افشون وهمکاران،۱۳۸۲) .
۲-۳-ارزیابی مطالعات داخلی
محاسن و نقاط قوت:این تحقیقات زمینه را برای بررسی و پژوهش محققین بعدی فراهم می­ کنند و تجربیات و اطلاعات مفیدی را در اختیار آنان قرار می دهد و ایده ها و فرضیات جدیدی را پیش روی آنان قرار می دهند که در جهت تکامل دانش و توسعه انسانی جامعه مفید و موثر می باشد. از دیگر محاسن این پژوهش ها این است که در چارچوب ساختار فکری و ارزشی و مطابق با مقتضیات زمان فعلی صورت گرفته­اند و در نتیجه تا حدودی جوابگوی مشکلات فعلی و پیش گیری کننده ی مشکلات آینده می باشند. سرمایه اجتماعی،اقتصادی،فرهنگی،مدیریت بدن و … در رابطه با الگوی غذایی مورد بررسی قرار گرفته اند که قبلا مورد توجه نبودند. وجه تمایز تحقیق حاضر با تحقیقات قبلی در این است که متغیر الگوی غذایی علاوه بر نوع غذاهای مصرفی به نحوه طبخ آنان نیز پرداخته است که این مسئله با نمونه­ مورد بررسی شان مرتبط می باشد.
معایب و نقاط ضعف:در بین تحقیقات انجام شده در زمینه­ تغذیه در داخل کشور پژوهشهای اندکی یافت میشود که به طور خاص از دید جامعه شناسی به موضوع پرداخته باشند و بیشتر از نگاه علوم تغذیه و علوم پزشکی به موضوع موردنظر پرداخته اند. تنها ۲ یا ۳ مورد میتوان یافت که از دید جامعه شناسی به موضوع نگریسته باشند. در این پژوهشها نیزمتغیرتغذیه تنها در چند مورد محدود از نوع غذای مصرفی را مورد بررسی قرار داده و مولفه­های اجتماعی چونسرمایه اجتماعی، سرمایه اقتصادی و طبقه اجتماعی در نوع تغذیه خانواده مورد توجه قرار گرفته است. از آنجا که در هر خانواده بیشتر، زنان مسئول تهیه­ غذا می باشند و الگوی غذایی اعضای خانواده را زن تا حدود زیادی تعیین و اجرا میکند.بنابراین لازم دیده شد که زنان را مورد بررسی قرار دهیم. از آنجایی که ممکن است برخی از زنان شاغل باشند و اشتغال آنان در بیرون از منزل بر امور خانه و الگوی غذایی تاثیر گذار است این پژهش سعی شده است بین زنان شاغل و خانه دار انجام شود تا این دو گروه که غذای خانواده را تهیه می­ کنند هم بتوانند بهتر درمورد الگوهای غذایی خانواده هایشان توضیح دهند و هم درمورد فعالیتشان در منزل یا اشتغالشان در بیرون از منزل و نحوه تهیه غذای خانواده موضوع را بهتر شرح دهند.
۲-۴-مروری بر تحقیقات خارجی:
یوآسا و همکارانش^[۱](۲۰۰۸): با تحقیقی که در توکشیمای ژاپن انجام دادند به این نتیجه رسیدند که افرادی که هر روز با خانواده­ی خود غذا میخورند در مقایسه با آنهایی که این کار را انجام نمیدهند با عدم چاقی و عادتهای سالم سبک زندگی همچون محتوای خوب غذا و خواب مناسب برخوردارند.هچنین نتایج نشان داد که همسری که تمام وقت در منزل هست نسبت به آنهایی که شاغل هستند از نظر تغذیه ی خانوادگی وضعیت بهتری دارند پس بچه هایی که در جو صمیمی خانواده غذا میل میکنند خطر ابتلا به چاقی را کمتر تجربه میکنند(Yuasa and et,2008).
مارکیوز و همکاران^[۲] در مطالعه­ ای مقطعی روی ۱۰۸ دختر ۱۱-۸ سال شیلیایی ۴ الگوی غذایی اصلی را به دست آوردند: الگوی اولی رژیمی با چگالی انرژی بالا(مصرف بالای غذاهای چرب،بستنی، شکلات، سیب زمینی سرخ کرده و اسنکها)،الگوی دوم رژیم سالم(لبنیات،میوه ها و سالادها)،الگوی سوم بیانگر مصرف نوشابه(با یا بدون شکر) والگوی چهارم بیانگر رژیم پر کالری و غنی از قند(نان،ساندویچ، شیرینجات) بود(Marques and et al,).
لوزادا و همکاران^[۳](۱۹۹۹) در مطالعه­ ای مقطعی روی ۴۴۷ دختر ۱۲ تا ۱۹ سال مکزیکی با روش تحلیل عاملی ۴ الگوی غذایی را مشخص کردند. در الگوی اول بار مثبت فاکتور روی فرآورده های گندم،دسرها،و گوشت بود. الگوی دوم با مصرف بالای لبنیات کم چرب و غلات صبحانه کم فیبر مشخص می شد. الگوی سوم بار فاکتور بالا برای نوشیدنیهای شیرین شده و غذاهای صنعتی داشت و الگوی چهارم بار فاکتور متوسطی برای محصولات ذرت و حبوبات داشتند(Lozada and et al,1999).
کاکرهام و همکارانش^[۴](۲۰۰۶): باتحقیقی که در روسیه،قزاقستان،بلاروس و اوکراین انجام دادند به این نتیجه رسیدند که فشارهای روانی بر رژیم غذایی افراد تاثیر گذار بوده است. افرادی که فشار روانی کمتری داشتند رژیم غذایی متعادلتری داشتند و همچنین آنهایی که میتوانستند رژیم غذایی مطلوبی داشته باشند احساس بهتری در زندگی داشتند(Cockerham and et al,2006).
ریتچی وهمکاران^[۵](۲۰۰۷)در مطالعه­ ای آینده نگر الگوهای غذایی ۲۳۷۱ نوجوان دختر ۹ تا ۱۱ سال کالیفرنیای را به مدت ۱۰ سال بررسی کردند و مشاهده نمودند که مشخصه های الگوهای غذاهای سالم مصرف بالای میوه ها،لبنیات، غلات فاقد چربی اضافه شده ،غذاها وسوپهای مخلوط و مصرف پایین نوشیدنیهای شیرین شده، دیگر شیرینی جات،سرخ کردنیها،برگرها و پیتزا می باشد(Ritchie and et al,2007).
کاکرهام و همکارانش^[۶](۲۰۰۴): با مقایسه ی تغذیه­ی قزاقستان و قرقیزستان به این نتیجه رسیدند که قزاقها دو برابر قرقیزیها مصرف روزانه­ی گوشت دارند ولی در زمینه ی مصرف سبزیجات ۲۲درصد و میوه ۱۹درصد قزاقها کمتر از قرقیزیها مصرف میکنند. زنان بیشتر از مردان سبزیجات و میوه مصرف میکنند و افراد شاغل و طبقه ی بالای شغلی افراد جوان و متاهل بیشتر از دیگران گوشت و میوه و سبزی استفاده میکنند(Cockerham and et al,2004).
نتایج پژوهش ساکس^[۷] (۱۹۹۹) و باو(۱۹۹۸) نشان داد که رژیم غذایی حاوی میوه و سبزیجات تازه با استفاده بیشتر از گوشت مرغ و ماهی نسبت به گوشت قرمز و همچنین جایگزین کردن روغن های غیر اشباع شده به جای روغن های اشباع شده ، نقش مهمی در کاهش پر فشاری خون اولیه دارد(Sacks and Baow,1998,1999).
کولین^[۸]نیز از یک کارآزمایی بالینی(۱۹۹۹) نتیجه گرفت که کاهش مصرف نمک در الگوی تغذیه یکی از تغییرات مهم در سبک زندگی است که موجب کاهش فشار خون در بیماران با فشار خون خفیف می شود . در مورد استفاده از روغن جامد، گوشت قرمز و مصرف کم میوه و سبزیجات تازه با پرفشاری خون بین گروه مبتلا به پرفشاری خون و گروه شاهد تفاوت معنی دار مشاهده شد(Colin,1999).
مه نل،مورکت و فان اوترلو^[۹](۱۹۹۲):در بررسی الگوهای غذایی دریافتند که زنان کمتر از مردان غذا میخورند و پرهیز از مصرف گوشت قرمز در میان آنان بیشتر است. در حالی که مردان نوشابه های الکلی بیشتری می نوشند،زنان بیشتر گرایش به نوشیدن قهوه و شیر دارند. پژوهش آنان نشان داد تفاوتهای جنسیتی در مصرف موادغذایی به گونه ای گسترده از باورها،تابوها،تجویزها و دستورهای فرهنگی جوامع گوناگون تاثیر می پذیرد(Mennell and et al,1992).
سه ئونگ و همکاران^[۱۰](۱۹۹۶):در بررسی رفتارهای مرتبط با سلامتی مردم وارنا،گلس کو،ادین بورو در یافتند که مردم وارنا به گونه ای معنادار کمتر از مردم گلس کو و ادین بورو میوه و سبزی مصرف میکنند(Seong,1996).
استپ ت،واردل^[۱۱](۲۰۰۱):در مقایسه ی دانشجویان اروپای شرقی با دانشجویان اروپای غربی دریافتند که دانشجویان کشورهای اروپای غربی با مصرف الیاف گیاه(میوه،سبزی و دانه های گیاهی) و پرهیز از نمک و چربی شیوه ی زندگی سالم تر و بهداشتی تر را نسبت به همتایان شرقی دارند(Stept and Wardel,2001).
شتی^[۱۲](۲۰۰۲): در بررسی خود درباره ی دگرگونی تغذیه در هند تاثیر این دگرگونیها در پیدایش و گسترش بیماریهای مزمن غیرعفونی توجه کرد. وی دریافت که دگرگونیهای جمعیتی، شهرنشینی و دگرگونی الگوهای تغذیه و عادتهای غذایی به پیدایش بیماریهای مزمن انجامیده است(Shetty,2002).
جرموو و ویلیامز^[۱۳](۲۰۰۴):با تحقیقی که در استرالیا انجام دادند به این نتیجه رسیدند که بین انتخاب غذاهای نامطلوب و فقر تغذیه با طبقه ی کارگر و گروههایی از طبقه­ی اجتماعی پایین رابطه­ معناداری وجود دارد(Germove and Williams).
کاکرهام^[۱۴](۲۰۰۰):در ارتباط با سبک زندگی سلامت محور تحقیقی در روسیه انجام دادکه نشان می داد که مردان به طور معناداری بیش از زنان چربی مصرف میکنندو با افزایش سن میزان مصرف چربی کمتر میشود و با بالا رفتن تحصیلات و درآمد گرایش به مواد چربی بیشتر می گردد. همچنین افراد شاغل میزان استفاده از چربیشان زیاد گزارش شد(Cockerham,2000).
نتایج حاصل از تحقیق فرنچ و همکاران^[۱۵](۲۰۰۰)حاکی از آن است که ارتباط نزدیکی بین میزان استفاده از غذاهای آماده رستورانی با دریافت کالری بالا، چربی اضافی و افزایش وزن وجود دارد و افزایش بیش از حد وزن جمعیت می ­تواند عامل خطر مهمی محسوب شود. اگرچه دریافت چربی در رژیم غذایی به عنوان درصدی از کل کالری دریافتی در جمعیت ایالات متحده در سالهای اخیر ۱۹۷۷ – ۱۹۷۸ از ۴۰ درصدبه ۳۳ درصددر ۱۹۹۴ کاهشیافتهاست .اماهمچنانسطح دریافت چربی مجاز بیش از ۳۰ درصد می باشد(French and et al,2000).
نتایج حاصل از تحقیقلی^[۱۶](۲۰۰۹)نشان دادکه افزایش تراکم فروشگاههایی که در محله ها غذاهای آماده عرضه می کنند با سبک زندگی ناسالم، پروفایل های روانی فقیرتر و افزایش خطر چاقی در بین افراد مسن ارتباط دارد(Li,2009).
جکانوسکی و همکاران^[۱۷](۲۰۰۱)در تحقیقی با عنوان «راحتی، قابلیت دسترسی و تقاضا برای غذاهای آماده» به بررسی افزایش تقاضا برای مصرف غذاهای آماده پرداخته اند. ایشان معتقدند، مشخصه متمایز غذاهای آماده سادگی آن است. در بازار فراگیر امروز، مصرف کنندگان دیگر نیاز ندارند که برای رفتن به فروشگاه غذاهای آماده مسیر طولانی را طی کنند. توانایی قابلیت دسترسی سریع به معنای کاهش در هزینه نهایی بدست آوردن یک وعده غذایی است که منجر به مصرف بیشتر می شود. یافته های این تحقیق نشان داد که افزایش قابلیت دسترسی منجر به افزایش مصرف می شود. عدم احتساب این گونه تغییرات بازار می ­تواند منجر به استنتاج­های نادرستی راجع به عوامل مسئول بر رشد صنعتی غذاهای آماده شود(Jekanowski and et al,2001).
مورابیا و وایندر^[۱۸](۱۹۹۰) در بررسی عادتهای غذایی سیگاریها و غیر سیگاریها دریافتند که زنان بیشتر از میوه و سبزی و کمتر از مردان گوشت قرمز،شیر،قهوه و دانه­ های گیاهی استفاده میکنند(Morabia and et al,1990).
بررسی ناناکورن و همکاران^[۱۹](۱۹۹۹) در میان دانشجویان تایلندی نشان داد که دختران دانشجو با اینکه کمتر از پسران دچار اضافه وزن بودند اما بیشتر از آنها برای کاهش وزن و تناسب اندام خود تلاش می­کردند. شیوه­ اصلی کاهش وزن در دختران دانشجو نیز پیروی از دستور غذایی ویژه گزارش شده بود(Nanakorn and et al,1999).
مجیب الرحمان و ویس وس وارا رائو^[۲۰](۲۰۰۲) در بررسی الگوهای مصرف مواد غذایی بر حسب مذهب در هند تفاوتهای جنسیتی معناداری در میزان مصرف بسیاری از اقلام خوراکی و میزان کالری دریافتی در میان مسلمانان و هندوها گزارش کردند.میزان مصرف غذاهای گوشتی در میان مسلمانان گذشته از میزان تحصیلات و درآمد سرانه، بیشتر از هندوها بود و در برابر مصرف شیر و فرآورده های آن ،چربیها،و روغنهای خوراکی در میان هندوها بیشتر از مسلمانان گزارش شده بود. سرانجام به این نتیجه رسیدند که بعد خانوار،درآمد سرانه،و میزان تحصیلات تاثیری معنادار بر عادتهای غذایی و میزان کالری دریافتی در میان پیروان هر دومذهب داشته اند(Mujeeb-ur Rahman and Visweswara,2002).