. و هر چه در توان دارید از نیرو و اسبهاى آماده بسیج کنید، تا با این [تدارکات‏]، دشمن خدا و دشمن خودتان و [دشمنان‏] دیگرى را جز ایشان- که شما نمى‏شناسیدشان و خدا آنان را مى‏شناسد- بترسانید. و هر چیزى در راه خدا خرج کنید پاداشش به خود شما بازگردانیده مى‏شود و بر شما ستم نخواهد رفت. ↑
. مکارم و همکاران، تفسیر نمونه، ج ۷، صص ۲۲۵و ۲۲۶ ↑
. مطالب ذیل، یکی از نقاط تلاقی خط ارتباطی [ ویژگی های خداوند و امدادهای غیبی ] با خط ارتباطی [جهاد] به شمار می رود. ↑
. و [به یاد آورید] هنگامى را که خدا یکى از دو دسته [کاروان تجارتى قریش یا سپاه ابو سفیان‏] را به شما وعده داد که از آنِ شما باشد، و شما دوست داشتید که دسته بى‏سلاح براى شما باشد، و [لى‏] خدا مى‏خواست حقّ [اسلام‏] را با کلمات خود ثابت، و کافران را ریشه‏کن کند. ↑
. روم/۶ ↑
. [به یاد آورید] زمانى را که پروردگار خود را به فریاد مى‏طلبیدید، پس دعاى شما را اجابت کرد که: «من شما را با هزار فرشته پیاپى، یارى خواهم کرد.» ↑
. و این [وعده‏] را خداوند جز نویدى [براى شما] قرار نداد، و تا آنکه دلهاى شما بدان اطمینان یابد و پیروزى جز از نزد خدا نیست، که خدا شکست ناپذیر [و] حکیم است. ↑
. [به یاد آورید] هنگامى را که [خدا] خوابِ سبک آرامش‏بخشى که از جانب او بود بر شما مسلّط ساخت، و از آسمان بارانى بر شما فرو ریزانید تا شما را با آن پاک گرداند، و وسوسه شیطان را از شما بزداید و دلهایتان را محکم سازد و گامهایتان را بدان استوار دارد. ↑
. هنگامى که پروردگارت به فرشتگان وحى مى‏کرد که من با شما هستم، پس کسانى را که ایمان آورده‏اند ثابت‏قدم بدارید. به زودى در دل کافران وحشت خواهم افکند. پس، فراز گردنها را بزنید، و همه سرانگشتانشان را قلم کنید. ↑
. و بدانید که هر چیزى را به غنیمت گرفتید، یک پنجم آن براى خدا و پیامبر و براى خویشاوندان [او] و یتیمان و بینوایان و در راه‏ماندگان است، اگر به خدا و آنچه بر بنده خود در روز جدایى [حقّ از باطل‏]- روزى که آن دو گروه با هم روبرو شدند- نازل کردیم، ایمان آورده‏اید. و خدا بر هر چیزى تواناست. ↑
. آن گاه که شما بر دامنه نزدیکتر [کوه‏] بودید و آنان در دامنه دورتر [کوه‏]، و سوارانِ [دشمن‏] پایین‏تر از شما [موضع گرفته‏] بودند، و اگر با یکدیگر وعده گذارده بودید، قطعاً در وعده‏گاه خود اختلاف مى‏کردید، ولى [چنین شد] تا خداوند کارى را که انجام شدنى بود به انجام رساند [و] تا کسى که [باید] هلاک شود، با دلیلى روشن هلاک گردد، و کسى که [باید] زنده شود، با دلیلى واضح زنده بماند، و خداست که در حقیقت شنواى داناست. ↑
. [اى پیامبر، یاد کن‏] آن گاه را که خداوند آنان [سپاه دشمن‏] را در خوابت به تو اندک نشان داد و اگر ایشان را به تو بسیار نشان مى‏داد قطعاً سست مى‏شدید و حتماً در کار [جهاد] منازعه مى‏کردید، ولى خدا شما را به سلامت داشت، چرا که او به راز دلها داناست. ↑
. و آن گاه که چون با هم برخورد کردید، آنان را در دیدگان شما اندک جلوه داد و شما را [نیز] در دیدگان آنان کم نمودار ساخت تا خداوند کارى را که انجام شدنى بود تحقق بخشد، و کارها به سوى خدا بازگردانده مى‏شود. ↑
. [اى پیامبر،] از تو در باره غنایم جنگى مى‏پرسند. بگو: «غنایم جنگى اختصاص به خدا و فرستاده [او] دارد. پس از خدا پروا دارید و با یکدیگر سازش نمایید، و اگر ایمان دارید از خدا و پیامبرش اطاعت کنید. ↑
. مجلسی، بحار الأنوار الجامعه ­لدررأخبارالأئمه الأطهار، چاپ مکرر، نشر اسلامیه، تهران، بی­تا. ج ۸۹ ص ۱۴۳, قطب الدین راوندى، سعید بن هبهالله، الخرائج والجرائح، ۳جلد،مؤسسه امام مهدى عج لالله تعالى فرجه الشریف - قم،چاپ: اول، ۱۴۰۹ ق. ج‏۳، ص، ۱۰۱۰٫ ↑
. همان گونه که پروردگارت تو را از خانه‏ات به حقّ بیرون آورد و حال آنکه دسته‏اى از مؤمنان سخت کراهت داشتند. ↑
. طباطبایی، المیزان، ج ۹، ص۱۳:« ظاهر السیاق أن قوله: «کَما أَخْرَجَکَ» متعلق بما یدل علیه قوله تعالى: «قُلِ الْأَنْفالُ لِلَّهِ وَ الرَّسُولِ». ↑
. و [به یاد آورید] هنگامى را که خدا یکى از دو دسته [کاروان تجارتى قریش یا سپاه ابو سفیان‏] را به شما وعده داد که از آنِ شما باشد، و شما دوست داشتید که دسته بى‏سلاح براى شما باشد، و [لى‏] خدا مى‏خواست حقّ [اسلام‏] را با کلمات خود ثابت، و کافران را ریشه‏کن کند. ↑
. تا حقّ را ثابت و باطل را نابود گرداند، هر چند بزهکاران خوش نداشته باشند. ↑</ a>
. راغب اصفهانی، همان، ج۱، ص ۳۹۱:« استعیر ذلک لکل اکتساب مکروه‏». ↑
. قمر/۴۷:« قطعاً بزهکاران در گمراهى و جنونند. » ↑
. مطففین/۲۹:« [آرى، در دنیا] کسانى که گناه مى‏کردند، آنان را که ایمان آورده بودند به ریشخند مى‏گرفتند» ↑
. مکارم و همکاران، تفسیر نمونه،ج۷، ص ۹۲ ↑
. با تو در باره حقّ- بعد از آنکه روشن گردید- مجادله مى‏کنند. گویى که آنان را به سوى مرگ مى‏رانند و ایشان [بدان‏] مى‏نگرند. ↑
. توبه/ ۶۶-۶۴:« منافقان بیم دارند از اینکه [مبادا] سوره‏اى در باره آنان نازل شود که ایشان را از آنچه در دلهایشان هست خبر دهد. بگو: «ریشخند کنید، بى‏تردید خدا آنچه را که [از آن‏] مى‏ترسید برملا خواهد کرد.» * و اگر از ایشان بپرسى، مسلّماً خواهند گفت: «ما فقط شوخى و بازى مى‏کردیم.» بگو: «آیا خدا و آیات او و پیامبرش را ریشخند مى‏کردید؟» * عذر نیاورید، شما بعد از ایمانتان کافر شده‏اید. اگر از گروهى از شما درگذریم، گروهى [دیگر] را عذاب خواهیم کرد، چرا که آنان تبهکار بودند». ↑
. [به یاد آورید] زمانى را که پروردگار خود را به فریاد مى‏طلبیدید، پس دعاى شما را اجابت کرد که: «من شما را با هزار فرشته پیاپى، یارى خواهم کرد.» ↑
. و شما آنان را نکشتید، بلکه خدا آنان را کُشت. و چون [ریگ به سوى آنان‏] افکندى، تو نیفکندى، بلکه خدا افکند. [آرى، خدا چنین کرد تا کافران را مغلوب کند] و بدین وسیله مؤمنان را به آزمایشى نیکو، بیازماید. قطعاً خدا شنواى داناست. ↑
. [اى مشرکان‏] اگر شما پیروزى [حق‏] را مى‏طلبید، اینک پیروزى به سراغ شما آمد [و اسلام پیروز شد] و اگر [از دشمنى‏] بازایستید، آن براى شما بهتر است و اگر [به جنگ‏] برگردید ما هم بر مى‏گردیم، و [بدانید] که گروه شما هر چند زیاد باشد، هرگز از شما چیزى را دفع نتوانند کرد و خداست که با مؤمنان است. ↑
. مکارم و همکاران، نمونه، ج۷، ص ۱۱۹ ↑
. [اى مشرکان‏] اگر شما پیروزى [حق‏] را مى‏طلبید، اینک پیروزى به سراغ شما آمد [و اسلام پیروز شد] و اگر [از دشمنى‏] بازایستید، آن براى شما بهتر است و اگر [به جنگ‏] برگردید ما هم بر مى‏گردیم، و [بدانید] که گروه شما هر چند زیاد باشد، هرگز از شما چیزى را دفع نتوانند کرد و خداست که با مؤمنان است. ↑
. طبرسى، فضل بن حسن، مجمع­البیان فى تفسیر القرآن، چاپ سوم، انتشارات ناصر خسرو، تهران، ۱۳۷۲٫ ج۴، ص۸۱۷:« قال أبو جهل اللهم ربنا دیننا القدیم و دین محمد الحدیث فأی الدینین کان أحب إلیک و أرضى عندک فانصر أهله الیوم‏», مجلسی، همان، ج ۱۹، ص۲۲۹٫ ↑
. و مانند کسانى مباشید که از خانه‏هایشان با حالت سرمستى و به صرف نمایش به مردم خارج شدند و [مردم را] از راه خدا باز مى‏داشتند، و خدا به آنچه مى‏کنند احاطه دارد. ↑
. و [یاد کن‏] هنگامى را که شیطان اعمال آنان را برایشان بیاراست و گفت: «امروز هیچ کس از مردم بر شما پیروز نخواهد شد، و من پناه شما هستم.» پس هنگامى که دو گروه، یکدیگر را دیدند [شیطان‏] به عقب برگشت و گفت: «من از شما بیزارم، من چیزى را مى‏بینم که شما نمى‏بینید، من از خدا بیمناکم.» و خدا سخت‏کیفر است. ↑

. هنگامى که پروردگارت به فرشتگان وحى مى‏کرد که من با شما هستم، پس کسانى را که ایمان آورده‏اند ثابت‏قدم بدارید. به زودى در دل کافران وحشت خواهم افکند. پس، فراز گردنها را بزنید، و همه سرانگشتانشان را قلم کنید. ↑
. مصطفوی، تفسیر روشن، ج ۹، ص ۲۹۵ ↑
. اى کسانى که ایمان آورده‏اید، هر گاه [در میدان نبرد] به کافران برخورد کردید که [به سوى شما] روى مى‏آورند، به آنان پشت مکنید. ↑
. و هر که در آن هنگام به آنان پشت کند- مگر آنکه [هدفش‏] کناره‏گیرى براى نبردى [مجدّد] یا پیوستن به جمعى [دیگر از همرزمانش‏] باشد- قطعاً به خشم خدا گرفتار خواهد شد، و جایگاهش دوزخ است، و چه بد سرانجامى است. ↑
. مکارم و همکاران، تفسیر نمونه، صص۱۱۲و ۱۱۳ ↑
. و با آنان بجنگید تا فتنه‏اى بر جاى نماند و دین یکسره از آنِ خدا گردد. پس اگر [از کفر] بازایستند قطعاً خدا به آنچه انجام مى‏دهند بیناست. ↑
. به کسانى که کفر ورزیده‏اند، بگو: «اگر بازایستند، آنچه گذشته است برایشان آمرزیده مى‏شود و اگر بازگردند، به یقین، سنّت [خدا در مورد] پیشینیان گذشت.» ↑
. و اگر روى برتافتند، پس بدانید که خدا سرور شماست. چه نیکو سرور و چه نیکو یاورى است. ↑
. اى کسانى که ایمان آورده‏اید، چون با گروهى برخورد مى‏کنید پایدارى ورزید و خدا را بسیار یاد کنید، باشد که رستگار شوید. ↑
. مکارم و همکاران، تفسیر نمونه، ج۷، ص ۱۹۵ ↑
. و از خدا و پیامبرش اطاعت کنید و با هم نزاع مکنید که سُست شوید و مهابت شما از بین برود، و صبر کنید که خدا با شکیبایان است. ↑
. آن گاه که منافقان و کسانى که در دلهایشان بیمارى بود مى‏گفتند: «اینان [مؤمنان‏] را دینشان فریفته است.» و هر کس بر خدا توکّل کند [بداند که‏] در حقیقت خدا شکست‏ناپذیر حکیم است. ↑
. پس اگر در جنگ بر آنان دست یافتى با [عقوبتِ‏] آنان، کسانى را که در پى ایشانند تار و مار کن، باشد که عبرت گیرند. ↑
. و اگر از گروهى بیمِ خیانت دارى [پیمانشان را] به سویشان بینداز [تا طرفین‏] به طور یکسان [بدانند که پیمان گسسته است‏]، زیرا خدا خائنان را دوست نمى‏دارد. ↑
. و هر چه در توان دارید از نیرو و اسبهاى آماده بسیج کنید، تا با این [تدارکات‏]، دشمن خدا و دشمن خودتان و [دشمنان‏] دیگرى را جز ایشان- که شما نمى‏شناسیدشان و خدا آنان را مى‏شناسد- بترسانید. و هر چیزى در راه خدا خرج کنید پاداشش به خود شما بازگردانیده مى‏شود و بر شما ستم نخواهد رفت. ↑
. اى پیامبر، مؤمنان را به جهاد برانگیز. اگر از [میان‏] شما بیست تن، شکیبا باشند بر دویست تن چیره مى‏شوند، و اگر از شما یکصد تن باشند بر هزار تن از کافران پیروز مى‏گردند، چرا که آنان قومى‏اند که نمى‏فهمند. ↑