:H4شركت هايي كه نسبت اعضاي خانواده در هيات مديره آنها بيشتر است به احتمال زياد افشاي اختياري اطلاعات در آنها كمتر است.
نتايج تحقيق آنها نشان دادكه كميته حسابرسي با افشاي اختياري رابطه مستقيم و درصد اعضاي يك خانواده كه عضو هيات مديره هستند با افشاي اختياري رابطه معكوس دارد. اما آزمون هاي آماري يشان نشان داد دو متغير مستقل ديگر يعني درصد مديران مستقل هيات مديره كه پيش بيني مي شد با افشاي اختياري رابطه مستقيم داشته باشد و تصدي همزمان مديريت عامل و رياست هيات مديره توسط يك نفر كه انتظار مي رفت باافشا رابطه معكوس داشته باشد، رابطه معناداري با افشا ندارند كه اين موضوع بر خلاف يافته هاي چن وچاگي (1998) و فوركر (1992) بود.
تحقیقات داخلی
قالیباف اصل و رضایی (1386) تحقیقی تحت عنوان «بررسی ترکیب هیات مدیره بر عملکرد شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران» انجام دادند، آن ها در این تحقیق 72 شرکت طی دوره زمانی 1384-1382 مورد بررسی قرار دادند. در این تحقیق نسبت اعضای غیرموظف در هیات مدیره، به عنوان متغیر مستقل، معیار ترکیب هیات مدیره است و عملکرد شرکت به عنوان متغیر وابسته از طریق معیار های نرخ بازده حقوق صاحبان سهام (ROE)، حاشیه سود خالص، حاشیه سود ناخالص، متوسط رشد فروش و متوسط رشد فروش و متوسط رشد سود خالص اندازه گیری شده است. متغیرهای کنترلی تحقیق عبارتند از: اندازه شرکت، اهرم مالی و صنعت. همه فرضیه ها بهه وسیله تجزیه و تحلیل رگرسیون چند متغیره و رگرسیون مرحله ای آزمون شده اند. آزمون ها نشان می دهد که بین نسبت اعضای غیرموظف و هیچ یک از معیارهای عملکرد، رابطه معناداری وجود ندارد. یافته های جنبی تحقیق نشان می دهد که: اهرم مالینرخ بازدهحقوق صاحبان سهام ارتباط معکوس معناداری وجود دارد. بین اندازه شرکت و حاشیه سود خالص، ارتباط مثبت معناداری وجود دارد. بین اندازه شرکت و حاشیه سود ناخالص، ارتباط مثبت معناداری وجود دارد.
نیکبخت و همکاران (1389) تاثیر ویژگی هیات مدیره (اندازه هیات مدیره، نسبت اعضای غیرموظف در ترکیب هیات مدیره، تعداد جلسات هیات مدیره، دانش مالی اعضای هیات مدیره و جدایی نقش مدیر عامل از رئیس هیات مدیره) بر عملکرد شرکت مورد بررسی قرار دادند. در این پژوهش، رتبه عملکرد شرکت ها بر اساس 5 عامل رشد درآمد، رشد سو خالص، بازده دارایی ها و بازده حقوق صاحبان سهام محاسبه شده است، همچنین اندازه شرکت و اهرم مالی نیز به عنوان متغیر های کنترل در نظر گرفته شده است. آنها در این تحقیق 71 شرکت را در دوره زمانی 1380 تا 1387 را مورد بررسی قرار دادند و از آزمون های ضریب همستگی اسپیرمن و تحلیل رگرسیون استفاده کردند. نتایج پژوهش نشان می دهد که هیات مدیره در بازار سرمایه ی ایرانی به صورت کارا به وظایف خود برای کاهش مشکلات نمایندگی عمل ننموده وتیثیر بااهمیتی بر عملکرد شرکت ندارد.

ستایش و کاظم نژاد (1389) پژوهش تحت عنوان «بررسی تاثیر ساختار مالکیت و ترکیب هیات مدیره بر سیاست تقسیم سود شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران» انجام دادند. در این تحقیق آن ها 77 شرکت در طی سال های 1382 تا 1386 مورد بررسی قرار دادند. نتایج تحقیق نشان می دهد که مالکیت شرکتی و استقلال هیات مدیره به طور مثبت و مالکیت نهادی به طور منفی، نسبت سود تقسیمی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران را تحت تاثیر قرار می دهند. با وجود این، شواهدی دال بر وجود رابطه معنادار بین مالکیت مدیریتی و میزان تمرکز مالکیت با سیاست تقسیم سود مشاهده نشد.
منتظرزاده تمام (1388) پژوهش تحت عنوان «بررسی تاثیرویژگی های هیات مدیره بر گزارش حسابرسان مستقل» انجام داد. فرضیه مهم تحقیق، رابطه معناداری بین خصوصیات هیات مدیره و گزارش حسابرسان مستقل است. نمونه آماری پژوهش شامل 187 شرکت طی سال 1384 تا 1386 می باشد و روش آماری مورد استفاده جهت آزمون فرضیه های مطرح شده این پژوهش «آنالیز رگرسیون خطی» است. یافته های پژوهش نشان می دهد که رابطه معنادار بین دوگانگی وظیفه مدیر عامل و گزارش مقبول حسابرس رابطه مثبت و معنی دار بین نسبت مالکانه وگزارش مقبول حسابرس وجود دارد. ارزش بازار به دفتری حقوق صاحبان سهام به صورت منفی و معنادار بر گزارش مقبول حسابرس تاثیر می گذارد و بینتغییر در اعضای هیات مدیره سال جاری نسبت به سال قبل و گزارش مقبول حسابرس رابطه مثبت و معناداری وجود دارد.
اکبری (1388) در تحقیق خود تحت عنوان «بررسی اثر درصد اعضای غیرموظف هیات مدیره بر عملکرد شرکت با توجه با توجه با راهبرد رقابتی اتخاذ شده» از دو معیار بازده دارایی (ROA) و بازده حقوق صاحبان سهام (ROE) به عنوان شاخص عملکرد شرکت استفاده کرد. نتایج تحقیق نشان داد که بازده دارایی فرضیه اصلی تحقیق را به طور کامل و دقیق تایید کرد و بازده حقوق صاحبان سهام نیز بخشی از فرضیه اصلی تحقیق را تایید کرد اما با توجه به معنی دار نبودن نتایج تکمیلی، نمی توان فرضیه تحقیق درباره بازده حقوق صاحبان سهام را به صورت معنی دار تایید کرد. به این ترتیب، مشخص شد که استقلال هیات مدیره (درصد اعضای غیرموظف) با عملکرد شرکت های تولیدی به تنهایی رابطه ندارد، مگر اینکه اثر آن در ترکیب با سایر متغیرهای زمینه ای مربوط به شرکت سنجیده شود. بر این اساس راهبرد راهبرد رقابتی شرکت یکی از مهمترین عواملی است که بر چگونگی ارتباط بین تعداد اعضای غیرموظف هیات مدیره و عملکرد شرکت های تولیدی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران اثر دارد. نتیجه اصلی این تحقیق آن است که اثر تعداد اعضای غیرموظف هیات مدیره بر عملکرد، در شرکت هایی که راهبرد کاهش هزینه را دنبال می کنند نسبت به شرکت هایی که راهبرد نوآوری را دنبال می کنند مثبت تر است. درباره متغیرهای کنترلی این پژوهش نیز مشخص شد که اهرم های مالی با بازده دارایی رابطه منفی و سهامداران عمده با بازده دارایی رابطه مثبت دارند. در رابطه با متغیرهای کنترلی اندازه شرکت، اندازه هیات مدیره و جدایی پست مدیرعامل از ریاست هیات مدیره ارتباط معنی داری با عملکرد وجود ندارد.
حساس یگانه و داداشی (1389) در پژوهش خود به بررسی رابطه بین حاکمیت شرکتی و اظهارنظر حسابرسان مستقل پرداختند. ایشان فرضیه های پژوهش خود را از طریق بررسی اظهارنظر حسابرسان مستقل برای 90 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران را برای دوره زمانی 80 تا 87 با در نظر گرفتن رتبه حاکمیتی این شرکت ها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج حاصل نشان داد که بین کیفیت حاکمیت شرکتی در شرکت های با کیفیت حاکمیت شرکتی متوسط و ضعیف و ارائه اظهار نظر مشروط توسط حسابرسان مستقل رابطه معناداری وجود دارد ولی چنین رابطه ای درباره صاحبکارانی با سطح حاکمیت قوی و ارائه اظهار نظر مقبول برای آنها مشاهده نشد.
احمدپور،کاشانی پور و شجاعی( 1389) در تحقیقی به بررسی تاثیر حاکمیت شرکتی و کیفیت حسابرسی بر هزینه تامین مالی از طریق بدهی پرداختند. یافته های حاصل از بررسی داده های 119 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران بین سال های 1382 تا 1387 نشان داد که وجود سهامداران نهادی و عمده در ترکیب سهامداران شرکت تاثیر کاهشی معناداری بر هزینه بدهی شرکت های عضو نمونه دارد در حالی که کیفیت حسابرسی این گونه تاثیری ندارد.
تقفی و بولو(1388) در مقاله ای به بررسی رابطه هزینه حقوق صاحبان سهام و ویژگی های سود پرداختند. ایشان تاثیر چهار ویژیگی های سود مبتنی بر داده های حسابداری شامل کیفیت اقلام تعهدی، پایداری، قابلیت پیش بینی و هموار بودن در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران بین سال های 1379 تا پایان 1384 را بررسی کردند و نشان دادند که تنها ویژگی پایداری سود دارای رابطه معکوس معناداری با هزینه حقوق صاحبان سهام می باشد.
ثقفی، رحمانی و معتمدی فاضل (1389) در پژوهشی با عنوان بررسی ارتباط بین هرینه حقوق صاحبان سهام و متغیرهای حسابداری محرک ریسک پرداختند و بعد از بررسی داده های 66 شرکت پذیرفته شده در بازار بورس اوراق بهادار تهران بین سال های 1376 تا 1387 به این نتیجه رسیدند که بین هزینه حقوق صاحبان سهام و برخی از متغیرهای ریسک مبتنی بر ارقام حسابداری رابطه معناداری وجود دارد.

خلاصه فصل

در این فصل به بررسی ادبیات و پیشینه تحقیق پرداخته شده است و ساختار کلی این فصل از دو بخش تشکیل شده که در بخش اول به بررسی ادبیات مربوط به موضوع تحقیق پرداخته شده که قسمت اول این بخش به ادبیات حاکمیت شرکتی و… و در نهایت در بخش دوم این فصل خلاصه تعدادی از تحقیقات انجام شده در زمینه حاکمیت شرکتی و هزینه حقوق صاحبان سهام ارائه شده است.
فصل سوم
روش تحقیق

فصل سوم: روش تحقیق

مقدمه

روش تحقیق یکی از فصول مهم هر تحقیق علمی است. جان دیویی پژوهش را عبارت از فرایند جستجوی منظم برای مشخص کردن یک موقعیت می داند. بنابراین پژوهش فرآیندی است که از طریق آن می توان درباره ناشناخته به جستجو پرداخت و نسبت به آن شناخت لازم را کسب کرد. روش علمی یا روش پژوهش علمی، فرایند جستجوی منظم برای مشخص کردن یک موقعیت نامعین است (مقیمی، 1377 : 17).
پژوهش های علمی، بررسی نظام یافته، کنترل شده، تجربی و انتقادی در مورد پدیده های طبیعی است که روابط احتمالی بین این پدیده ­ها به وسیله­ نظریه و فرضیه هدایت می شوند. پایه­ هر علمی روش شناخت آن است و اعتبار و ارزش قوانین علوم به روش شناختی مبتنی است که در آن علم به کار می­رود. روش تحقیق، مجموعه ای از قواعد، ابزار وراه­های معتبر و نظام یافته برای بررسی واقعیت­ها، کشف مجهولات و دستیابی به راح حل مشکل است (خاکی، 1384).
گزینش روش پژوهش بستگی به اهداف و ماهیت، موضوع پژوهش و امکانات اجرایی آن دارد. هدف از گزینش روش پژوهش آن است که مشخص نماید پژوهشگر شیوه و روشی را به کار گیرد تا اورا هرچه دقیق تر، سریعتر، آسانتر، ارزان تر در دستیابی به پاسخ هایی که برای پرسش های پژوهش در نظر گرفته شده است، یاری رساند.
در این فصل به توضیح و تبیین چگونگی انجام پژوهش اشاره شده است. به این جهت همچنان که در ادامه خواهد آمد، ابتدا به طرح یا نوع تحقیق، جامعه آماری و گروه نمونه پرداخته و پس از آن به ترتیب روش و ابزار گردآوری را معرفی کرده و سپس با ذکر نحوه جمع آوری داده ها، روش­های تجزیه و تحلیل نتایج پژوهش است. از روش های مختلف آمار توصیفی و استنباطی برای بررسی و آزمون فرضیات تحقیق استفاده می­ شود.

روش تحقیق

روش پژوهش حاضر قیاسی_ استقرایی، بدین معنی که چارچوب نظری و پیشینه پژوهش از راه مطالعات کتابخانه ای، مقالات و سایت ها بصورت قیاسی و جمع آوری داده ها برای تایید یا رد فرضیه ها از استدلال استقرایی استفاده می شود. روش پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی و به جهت نحوه گردآوری داده ها توصیفی از نوع همبستگی است این روش در پژوهش هایی سودمند می باشد که هدف آنها کشف رابطه بین متغیر ها است در این تحقیق تلاش می شود که همبستگی بین متغیر­های تحقیق آزمون شود. این تحقیق از نوع تحقیقات پس رویدادی است زیرا اطلاعات گذشته برای آزمون فرضیات استفاده می شود.
از سوی دیگر، این تحقیق به دلیل اینکه در جستجوی دستیابی به یک هدف علمی است و اطلاعات سودمندی را در زمینه واقعیات موجود به دست می­دهد ماهیت کاربردی نیز دارد و ازنتایج کسب شده می­توان با توجه به ویژگی­های شرکت در پیش بینی میزان حق الزحمه حسابرسی شرکت­ها استفاده کرد.
پژوهش مورد نظر از آن دیدگاه که به بررسی داده ­های مرتبط با دوره ای از زمان (از سال 1385 لغایت سال 1390) می ­پردازد مقطعی است.
همچنین پژوهش مورد نظر از لحاظ اینکه بر پایه داده های واقعی صورت می­گیرد از جمله تحقیقات تجربی است.

اهداف پژوهش

هدف اصلی این تحقیق بررسی این است که آیا کیفیت حاکمیت شرکتی داخلی می تواند باعث تعدیل هزینه حقوق صاحبان سهام گردد یا نه. اهداف دیگری نیز می توان برای این تحقیق مد نظر قرار داد به شرح ذیل می توان آنها را بیان کرد:

• • تعیین رابطه بین استقلال هیئت مدیره و هزینه حقوق صاحبان سهام .

• • تعیین رابطه بین اندازه هیئت مدیره و هزینه حقوق صاحبان سهام.

• • تعیین رابطه بین وجود کمیته های داخلی ( در صورت وجود) در شرکت و هزینه حقوق صاحبان سهام.

• • تعیین بین استقلال بین کمیته های داخلی ( در صورت وجود ) و هزینه حقوق صاحبان سهام.

هدف کاربردی این تحقیق تعیین عوامل آن دسته از سازو کارهای حاکمیت شرکتی که بر هزینه حقوق صاحبان سهام مؤثر است. سرمایه ­گذاران، سهام داران، مدیران، سازمان حسابرسی و سازمان بورس و اوراق بهادار از جمله بهره وران این تحقیق هستند.

فرضیات تحقیق

فرضیه در واقع بیان حدس و فرض در مورد روابط احتمالی بین دو یا چند متغیر است پس در درجه اول، فرضیه بیانی است مبتنی بر احتمال نه یقین، در درجه دوم فرضیه ها معمولا به شکل جملات تفسیری یا خبری بیان می شود و طبعا به طور اعم یا اخص متغیری را به متغیر دیگر مرتبط می سازد(ساده،1375).
یک فرضیه، یک حدس مبتنی بر دانش با تجربه در مورد حل یک مسئله است و آن را می توان بعنوان یک رابطه فرضی بین دو متغیر می دانست که به صورت گزاره های قابل آزمون ارائه می شود. بیان مسئله تنها به صورت کلی پژوهش را هدایت می کند و تمام اطلاعات ویژه پژوهشی را در بر ندارد. بنابراین مسئله هرگز بصورت کلی پژوهش را هدایت می کند و تمام اطلاعات ویژه پژوهشی را در بر ندارد، بنابراین مسئله هرگز به صورت علمی حل نخواهد شد مگر اینکه به فرضیه یا فرضیاتی تبدیل شود (خاکی، 1384).
با توجه به اهداف و سوالات تحقیق فرضیه های تحقیق به شرح ذیل بیان می شود:
الف) فرضیه اصلی:
- بین کیفیت حاکمیت شرکتی داخلی و هزینه حقوق صاحبان سهام رابطه معناداری وجود دارد.
ب) فرضیه های فرعی تحقیق:

1. بین استقلال هیئت مدیره و هزینه حقوق صاحبان سهام رابطه معناداری وجود دارد.

و .
p-value
راه دیگر برای انجام محاسبات مربوط به تست این فرض که میانگین‌های جامعه برابرند، محاسبه‌ی مقدار p است [۴۱]. در این حالت:

(ب- ۹)
Abstract :
Manganese is used as an important and useful metals in metallurgical and non ferrous alloy industries .Because of the importance of this ore , recovery of manganese from low grade ores is economically feasible.In this study, feasibility of concentrating of Jiroft’s Mohammadabad manganese ore has been studied. Based on chemical analysis , the grade of manganese , Fe2O3 and Sio2 are determined 21, 19.66 and 32.07 respectively. Mineralogy Studies of samples showed the existence of fine crystals of manganese bearing ores and also locking with gangue minerals of the sample.In XRF tests, the manganese ores are not distinguished because they were amorphous and their crystality were low. Weight tests were done by using jig separators for grading size -3000 Micron to 1000 micron and the results showed 23.61 % of manganese grade. For particle sizes of -1000 -+300 , -300 and -100 Micron, recovery test has been done by using shaking desk which resulted the best concentration grade of 31.14 % and best recovery grade of 30.34%.In order to increase recovery of the manganese, dry and wet magnetic separators has been used for concentrating of intermediate product of shaking desk for the particles in the range of -300 Micron.In the next phase , floatation tests has been done for -100 Micron particles which resulted manganese with grade of 27.59 % at the best practice.As the results of the study showed, common and ordinary physical and floatation methods are not useful for concentrating the manganese ore of Mohammadabad as the ore has been recognized as hard ore manganese. Therefore the chemical methods such as reductive leaching is more appropriate method for concentrating this ore . The last phase of this study , different phase of reductive leaching has been studied and the results have been analyzed. Reductive leaching showed the best recovery of manganese in comparison to the other methods.Oxalic acid has been adopted as the effective reductive in this method and also it has been distinguished as leaching control parameter.By using Test design software, CDD method with 30 leaching test has been adopted. In this test % 14.4 solid material , 60 g/l Sulphuric acid , 49.93 g/l Oxalic acid in 70 centigrade temperature , recovery of manganese , FE and Sio2 were %88.4 , % 6.57 and %0.66 respectively .
Keywords: Manganese ores concentrating, Mohammadabad – Jiroft Mine , Reductive Leaching , CCD Method.
The University of Kashan
Faculty of
Department of mining engineering
Thesis
Submitted in Partial Fulfillment of theRequirements for the Degree of Master of Science (M.Sc.) in Mining Engineering
Title:
Manganese ore processing feasibility of Jiroft
Supervisor:
Ali Akbar Abdolahzadeh
By:
Newsha Omid Shafaat
March 2015
Manganese ↑
Transition Metals ↑
Endogenetic ↑
Manganese Ore ↑
Manganiferous Ore ↑
Ferrugenous Manganese Ore ↑
Manganiferous Iron Ore ↑
Spotty manganese ↑
USGS ↑
Concentration Criterion ↑
EDTA ↑
cane molasses ↑
Waste tea ↑
EAFD ↑
Molasses ↑
EM ↑
EMD ↑
CMD ↑
XRD ↑
XRF ↑
Shirinking Core Model (SCM) ↑
Concentration Ratio ↑
Enrichment Ratio ↑
One – way analysis of variance ↑
Pooled variance estimates ↑
Variance of group means ↑
Unbiased estimate ↑

ندارند. بیشتر تمایل دارند که تعطیلات را در سفرهای داخلی و مطمئن
بگذارنند. مسافرت برای این گروه توأم با استرس و نگرانی است.

گردشگران رویایی اشتیاق زیادی به سفر و دیدار از مقاصدی دارند که در شرایط عادی
امکان آن وجود ندارد. تمایل دارند از نقشه ها برای سفر استفاده کنند.
گردشگران مقتصد این گروه برای کسب تجربه و آشنایی با اماکن جدید مسافرت نمی کنند،
بلکه از دید آنها سفر روشن برای آرامش و تمدد اعصاب است. آنها تمایلی
به پرداخت هزینه بیشتر برای دریافت تسهیلات و خدمات بهتر در سفر ندارند
گردشگران مرفه عموماُ افرادی ثروتمند که اهمیت زیادی برای تسهیلات و خدمات بیشتر در سفر
قائل اند و هزینه های بیشتر را به راحتی می پذیرند. اینان تمایل دارند که در رفاه
کامل سفر کنند ودر هتلهای پنج ستاره اقامت گزینند.
همان طور که در جدول بالا مشاهده می شود، در این دسته بندی، گردشگران به پنج گروه ماجراجو، محافظه کار، رویایی، مقتصد و مرفه تقسیم شده اند. مبنای تقسیم بندی مذکور ماهیت و تمایل گردشگران بوده و هدف آنها کمتر مد نظر بوده است.
محقق دیگری به نام پلاگ(۱۹۷۴)، تلاش کرد تا بین ویژگی های شخصیتی افراد و گردشگری رابطه برقرار کند. مطالعه پلاگ، مبتنی بر مفاهیم روان شناختی و تحلیل های شخصیت شناختی بود. فرض قبلی او این بود که مولفه های شخصیتی افراد در انتخاب نوع، مقصد و چگونگی مسافرتشان نقش مهمی ایفا می کند. کار اولیه او به عنوان مشاور برای یکی از خطوط هوایی امریکا انجام گرفت، مسافران را از لحاظ شخصیتی روی پیوستاری قرار می داد که یک سوی آن مسافران درون گرا و سوی دیگر مسافران برون گرا و مابین آنها اعتدال گراها قرار داشتند. افراد درون گرا تمایل دارند به مکان های امن، مطمئن و بسته سفر کنند و به شرکت کردن در فعالیت های خانوادگی علاقمندند. این گروه از افراد بسیار محافظه کارند و اهل خطر پذیری و سفر های مخاطره آمیز علاقه بیشتری دارند. مسافران اعتدال گرا نیز بین این دو گروه واقع می شوند. از دیدگاه پلاگ، میزان درآمد افراد، تعیین کننده الگوی رفتاری آن ها در سفر است و فردی که از نظر مالی محدودیت دارد بیشتر درونگرا می شوند و با تعغیر این شرایط، از نظر رفتار در مسافرت، برون گرا خواهد شد. از نظر پلاگ یک مسیر و مقصد کشف نشده در وهله اول توجه مسافران برون گرا را جلب می کند، یعنی افرادی که در جست وجوی تعطیلات اکتشافی و ماجراجویانه هستند. در مقابل، هرگاه یک مقصد کاملا شناسایی و عادی شد، مورد توجه درونگراها قرار می گیرد. اگر نتایج این تحقیق در دهه ۱۹۸۰ طرفدارن زیادی داشت از لحاظ روش شناختی انتقادهای گوناگونی بر آن وارد شده است (کاظمی،۱۳۸۵: ۱۸۶-۱۹۰).
۲-۲- ماهیت و مفاهیم گردشگری
۱-۲-۲- تاریخچه گردشگری مذهبی
تاریخچه گردشگری مذهبی را نیز به مانند تاریخچه گردشگری می توان بررسی کرد
۱٫انقلاب صنعتی
انقلاب صنعتی که از سال ۱۷۵۰ تا ۱۸۵۰ میلادی ادامه یافت، پایه و اساس گردش های دسته جمعی را به وجود آورد. در ابتدا مسافرت های تفریحی یک روزه بودند؛ زیرا همه مردم توان مالی زیادی نداشتند و هم روزهای هفته کاری پنج روز نبود. در پایان سده نوزدهم گارگران تعطیلات سالانه داشتند و برای فرار از مناطق شهری شلوغ و آلوده به حومه شهرها و مکان های معنوی و تاریخی سفر می کردند. مسافرت آنان تا حدی مانند کارهایی بود که گردشگران کنونی انجام می دهند.
۲٫گردشگری نوین
امروزه گردشگری به دلیل دسترسی به امکانات و توانایی های مالی، مسافرت توده ها را امکان پذیر ساخته است. فناوری نوین هم مانند خطوط هواپیمایی ، کامپیوتر و ارتباطات ماهواره ای سبب شده که از سده بیستم شیوه زندگی، کار، تفریح و مسافرت افراد، دگرگون شود (جمالی نژاد، ۱۳۹۱: ۷۴-۸۰).
۲-۲-۲- گردشگری مذهبی
در یک تعریف کلی می توان گردشگری مذهبی را گونه ای از گردشگری دانست که شرکت کنندگان در آن فقط دارای انگیزهای مذهبی و یا به صورت ترکیبی با سایر انگیزه ها هستندکه از اماکن مقدس نظیر معابد،کلیساها، مساجد، مقابر و امام زاده ها بازدید می کنند. باتوجه به تعریف بالا، گردشگران مذهبی دو دسته اند: دسته اول کسانی که از اماکن مقدس دینی خود بازدید می کنند، مانند مسلمانانی که به زیارت اماکن مقدس خود نظیر مکه مکرمه و عتبات عراق می روند و دسته دوم کسانی اند که از اماکن مقدس سایر ادیان دیدن می کنند نظیر افرادی که مسیحی نبوده امااز کلیسا های مختلف بازدید ویا مسیحیانی که به دیدن معابد بودایی ها یا سایر ادیان می روند.
در یک تعریف دیگر می توان گردشگری مذهبی را بخشی از گردشگری فرهنگی دانست که قدرت زیادی برای اتصال احساسات دینی، مراسم آیینی، هنروارزش های روحانی دارد.گفته می شود خاستگاه گردشگری به سفرهای زیارتی برمی گردد که اهل هردین برای زیارت اماکن مذهبی خود انجام می دادند وگردشگری، شکل جدید و پیشرفته از سفرهای زیارتی است. یکی از قدیمی ترین انواع گردشگری که ازجمله بزرگترین بخش های بازار سفر نیز به شمار می رود، گردشگری مذهبی است. درگردشگری مذهبی،مکان های زیارتی ومراسم وشعائرمذهبی مورد بازدید گردشگران قرارمی گیرد.گفتنی است گردشگری مذهبی وزیارتی به لحاظ مفهوم تخصصی تا حدودی متفاوت اند. زائران کسانی اند که انگیزه ان ها از مسافرت فقط انجام امور مذهبی است، ولی گردشگران مذهبی ضمن انجام زیارت وشرکت در مراسم مذهبی، ازمکان های دیگر گردشگری اعم از زیارتی وغیر زیارتی نیز دیدن می کنند. ادیان همواره این باور رادر پیروانشان پرورانده اند که بازدید وزیارت از یک مکان مقدس ومذهبی امری ستودنی است وتا حدودی می تواند گره های اعتقادی و روحانی و یا مشکلات معیشتی وجسمانی آنان رابر طرف کند.
گردشگری با انگیزه مذهبی و زیارتی در عصر حاضر نیز رونق بسیاری یافته است به طوری که عبادتگاه ها، مساجد،آرمگاه ها، امام زاده ها و کلیسا ها هر ساله پذیرای میلیون ها نفر زائر هستند. امروزه گردشگری مذهبی به سبب ویژگی های ساختاری و کارکردی خاص توانسته خود را درمتن گردشگری جهانی جای دهد و بر اساس براوردهای صورت گرفته، ۲۶% از کل جریان های گردشگری به گردشگری مذهبی اختصاص داشته است .
شکل ۱-۲ : جریان های گردشگری مذهبی
به برکت گردشگری مذهبی می توان به مفاهیم حیات، وحدت وجود، اتحاد هستی، راه عشق به عالم وجود و مظاهر و مظاهر آن، دوستی، راه پرورش نفس و تعالی روح دست یافت. برای درک مفاهیم هستی شناختی، پالایش نفس و خودسازی و فراگیری چگونه زیستن، بهترین راه مسافرت و گردشگری است و آن هم گردشگری مذهبی؛ زیرا این نوع از گردشگری، شیوه نگرش اتسان را به جهان هستی ژرفا می بخشد. با توجه به مقاصد افراد، اشکال گوناگونی از گردشگری مذهبی شکل می گیرد. در کشور ما نیز با توجه به وجود پیروان ادیان مختلف توحیدی، انواع مختلفی از گردشگری مذهبی می تواند ایجاد گردد. هر ساله ملت ما سفرهای متعدد مذهبی خارجی مثل، سفر حج در عربستان، عتبات عالیات در عراق و سوریه، همین طور سفرهای مذهبی داخلی نظیر، مشهد، قم، ری و شیراز و نظایر آن ها رفته و اثرات مختلف گردشگری در این مناطق بر جای می گذارند. منظور ما از گردشگری مذهبی، تنها ورود گردشگران خارجی به ایران و یا به شهر مقدس مشهد نیست، بلکه هرگوشه از کشور ما دارای ظرفیتی خاص در این زمینه است و از سوی دیگر رونق گردشگری مذهبی به معنای رونق گردشگری داخلی به بهانه دیدن و زیارت از اماکن مذهبی نیز هست. زیارت بخش مهمی از فعالیت های مربوط به گردشگری مذهبی را در بر می گیرد. اگر به منابع دینی بنگریم می بینیم که در فرهنگ اسلامی هدف اصلی از خلقت، عبادت، قربت الهی، جانشینی خداوند بر روی زمین و رشد ارتقای معنوی است و یکی از راهای تقویت معنوی و ایجاد ارتباط با معبود، عبادت و به تبع آن زیارت است. زائر به افرادی اطلاق می گردد که فقط با انگیزه های مذهبی سفر می کنند. این افراد مومنان و معتقدان مذهبی هستند که برای انجام فرایض دینی و مذهبی، قرب به خدا زیارت قبور امامان و رهبران مذهبی، طلب شفاعت، ادای نذر، ثواب، شفا، پاک شدن از گناه و نظایر آنها به اماکن مقدسه سفر می کنند، اما گردشگری مذهبی، دیدارکنندگانی هستند که در مراسم و زیارت قبور پیامبران، امامان و رهبران دینی مذهبی، فعالیت های مذهبی و نظیر آنها شرکت می جویند و نیز از دیگر مکان های گردشگری هم دیدن می کنند. به عبارت دیگر، گردشگران مذهبی مسافران و دیدارکنندگانی که همزمان با انگیزه های مذهبی اولیه، انگیزه های مربوط به گردشگری عادی را نیز دارند و اهداف سفر آن ها چند منظوره و چند نقشی یا چند کارکردی با اولویت مذهبی است. در طول تاریخ و حتی در جامعه کنونی، ضرورت روابط نیکو بین مناطق و مردم مختلف را نمی توان نادیده گرفت. برای تسهیل و پیشبرد تجارت، مسافرت، مبادلات فرهنگی، رشد تمدن ها، یگانگی و گفتگوی بین ادیان مختلف باید یک نظام کاری موثر از دیپلماسی و روابط وجود داشته باشد و گردشگری دینی می تواند نقش عمده ای در ساختن چنین شالوده ای داشته باشد (جمالی نژاد،۱۳۹۱: ۴۷-۴۹).
۳-۲-۲- تعاریف گردشگری مذهبی
گردشگری مذهبی در زمره قدیمی ترین و پرونق ترین گردشگری های گذشته و حال سراسر جهان قرار دارد که دشواری های اقلیمی و بدی آب و هوا نیز مانع آن نمی شود (منشی زاده،۱۳۸۴: ۱۳۹). در این نوع گردشگری انگیزه اصلی، زیارت اماکن مقدسه و زیارتگاه هاست که اقامتگاه ها و نوع امکانات آن به هر حال در طول مدت اقامت تاثیر می نهد. ولی درآمد خانوار نقش چندانی در انگیزه اصلی زیارت از این اماکن ندارد (فاطمی، ۱۳۸۰: ۱۱).
در یک تعریف کلی می توان گردشگری مذهبی را گونه ای از گردشگری دانست که شرکت کنندگان درآن دارای انگیز های مذهبی( منحصرا و یا به صورت ترکیب با سایر انگیزه ها) هستند که از اماکن مقدس نظیر کلیساها، مساجد، مقابر امام زاده ها و نظایر آنها بازدید می کنند.^[۱۰]
گردشگری مذهبی: عبارتند از بازدید گردشگران (با تعریف ویژه جهانگردی) از اماکن مقدس نظیر زیارتگاه ها ؛ مقابر امامزاده ها و نظایر آنها .
گردشگری مذهبی: گردشگرانی فرهنگی هستند که برای زیارت اماکن، آثار، یادمان های مذهبی، انجام اعمال مذهبی و دینی، ترویج و آموزش و گذران اوقات فراغت در مکان ها و مراکز مذهبی جهان سفر می کنند.در اینجا با دو دسته مختلف از جهانگردان روبرو می شویم، دسته اول کسانی که از اماکن مقدسه در دین خود بازدید می نمایند و گروه دوم کسانی که از اماکن مقدسه سایر ادیان دیدن می کنند (حسینی و رحیم پور، ۱۳۷۹: ۱۶).
۴-۲-۲- اهمیت گردشگری مذهبی
در دنیای ماشینی امروز، انسان بیش از گذشته به استراحت و گردش نیازمند است تا آثار ناشی از فشار های روحی و روانی را تا حد ممکن خنثی کند. از این منظر، گردشگری و سیاحت یک تجربه درونگرایانه است. بشر می خواهد لحظاتی را بدست آورد که جان و روح خسته اش به آسایش و زیبایی ماورایی برساند و نیز می خواهد از این راه معنویت زندگی اش را تامین کند.
گردشگری مذهبی یکی از قدیمی ترین و پرونق ترین گردشگری های گذشته و حال حاضر در سراسر جهان است که قدمت آن به فرهنگ دینی می رسد. گردشگری و گذران اوقات فراغت به شیوه ای جدید، پدیده جدایی ناپذیر جامعه صنعتی و حلقه مهم در بازار تولید است؛ اما زیارت و گردشگری مذهبی که ریشه در باورها و اعتقادات دینی و مذهبی دارد، به مفهوم تخصصی خود فراتر از وابستگی به زمان و اوقات فراغت، عامل مهم جغرافیای انسانی در شکل گیری مسافرت، ایجاد تمرکز و چشم اندازهای فرهنگی است. با وجود این امروزه گردشگری مذهبی با همه اجزاء و گونه های مختلف آن، به سبب ویژگی های ساختاری و کارکردی خاص، توانسته حوزه نفوذ خود در سراسر جهان را افزایش دهد. سازمان جهانی گردشگری نیز با توجه به رشد سریع گردشگری، برگزاری کنفرانس های را که ارتباط گردشگری و مذهب را بررسی کنند لازم می داند. از این نظر این سازمان، مذهب به عنوان یکی از اصلی ترین انگیزه های سفر شناخته شده است.
البته با توجه به این که در جهان به ویژه در منطقه خاور میانه به لحاظ موقعیت فرهنگی و مذهبی خاص در میان سایر مناطق دنیا، گردشگری مذهبی جای رشد و توسعه بسیار دارد ولی هنوز فاقد سازماندهی تخصصی و متمرکز می باشد و جریان سرمایه گذاری مشخصی از نظر زیر ساخت های گردشگری اعم از هتل و وسایل نقلیه در آن، تعریف نشده است. در آمار سازمان گردشگری جهانی برآورد شده است که هر ساله ۳۰۰ الی ۳۳۰ میلیون زائر از مناطق مذهبی جهان بازدید می کنند که این تعداد از سال ۲۰۰۲ تا ۲۰۰۵ با افزایش ۳۰ درصدی مواجه شده است. با توجه به آمار سازمان گردشگری ۱/۳۹ میلیون سفر بین المللی به منطقه خاورمیانه در سال ۲۰۰۵ انحام شده که پیش بینی می شود این تعداد به ۱۵۹ میلیون سفر در سال ۲۰۳۰برسد. این منطقه به علت مرکزیت برای سه دین اسلام، مسیحیت و یهودیت، کانون گردشگری مذهبی دنیا شده است. گردشگری در خاورمیانه درآمدی بالغ بر ۲۶ میلیارد دلار در سال ۲۰۰۵ ایجاد کرده است.
از لحاظ درآمد گردشگری در منطقه خاورمیانه، مصر با درآمدی معادل ۷ میلیارد دلار در سطح اول و پس از آن کشورهای عربستان سعودی و لبنان، فلسطین، ایران و اردن قرار دارند. تفریح و استفاده از تعطیلات، اولین انگیزه گردشگری، ملاقات دوستان و آشنایان دومین، و انگیزه مذهبی سومین هدف گردشگری در این مناطق می باشد.
در سال ۴۳،۲۰۰۴ درصد از سفر های بین المللی به عربستان با هدف مذهبی انجام شده و یا به عبارتی تنها دلیل رفتن این تعداد مسافر به این کشور زیارت بوده است. بخش تازه شکوفا شده گردشگری مذهبی با احتساب مسافرت های مربوط به زیارت خانه خدا (سفر حج) و اماکن متبرکه موجود در مراکز مورد توجه در منطقه خاورمیانه، بالغ بر۱۸ میلیارد دلار در سال درآمدزایی دارد (جمالی نژاد، ۱۳۹۱: ۸۵).
۵-۲-۲- اقسام گردشگری مذهبی
۱- گردشگری زیارتی
این گردشگری مربوط به مراسم و زیارت های مذهبی است. افزون بر مراسم حج که بزرگترین مراسم سیاسی عبادی مسلمانان است، می توان به زیارت ائمه(ع) و اماکن امام زادگان و نیز بازدید معنادار از مسجدهای بزرگ و تاریخی کشور های اسلامی اشاره کرد. در اسلام، آیین حج به عنوان یکی از بزرگترین مراسم مذهبی جهان سالانه بیش از ۲ میلیون زائر را در شهر مکه گردهم می آورد. پیش بینی می شود که گردشگری مذهبی عربستان سعودی در دهه آینده، هر ساله از رشد ۲۰ درصدی بهره ببرد و تا سال ۲۰۲۰ میلادی، تعداد ۲/۴۳ میلیون از شهرهای مکه و مدینه دیدن کنند که این امر، مستلزم ۵۰ هزار اتاق اضافی در هتل ها و ۷۴ هزار واحد مبله در این مناطق خواهد بود. مرقد مطهر معصومین(ع) و فرزندان آنان در شهرهای مدینه، کربلا، نجف، مشهد، قم و شیراز نیز از این قسم اند. در ایران ۵۸۰۰ بقعه متبرکه به عنوان آرامگاه های امام زادگان ثبت شده است که از این تعداد، ۱۲۰۰ بقعه به دلیل داشتن شرایط معماری ، فرهنگی و تاریخی در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده اند. هم چنین آرامگاه امام رضا(ع) در مشهد و ۲ فرزند بدون واسطه معصوم(ع) یعنی حضرت معصومه(س) فرزند امام کاظم(ع) و موسی مبرقع فرزند امام جواد(ع) در ایران موقعیت ممتازی برای کشورمان بوجود آورده است. همچنین ۳۱۱۹ مکان مذهبی شامل حسینیه، مسجد، مدرسه مذهبی و حوزه علمیه، کلیسا، کنیسه، آتش گاه و نیایش گاه از ادیان مختلف در ایران وجود دارد که می تواند فرصت خوبی برای گردشگری زیارتی باشد.
۲- گردشگری حلال
امروزه گردشگری به علت تاثیر گذاری آن بر فرایند تولید، اشتغال و توسعه اقتصادی در نزد بسیاری از کشورها دارای اهمیت خاصی است. بطوری که بسیاری از کشورها توسعه یافته و در حال توسعه با تعغیر ساختار و اجرای برنامه هایی توجه خود را به این بخش معطوف کرده اند. اهمیت گردشگری در جهان امروز از دید کشورهای اسلامی نیز پنهان نمانده است. سازمان کنفرانس اسلامی (OIC) به عنوان یکی از بزرگترین تشکل- های سیاسی و اقتصادی جهان، در زمینه گسترش همکاری میان کشورهای اسلامی، توسعه صنعت جهانگردی را در دستور کار خود قرار داده است. این سازمان با نامگذاری سال ۲۰۱۰ میلادی، به عنوان سال گردشگری اسلامی، سعی دارد از گردشگری به عنوان عامل موثر در تعامل فرهنگ ها و برقراری انس و الفت و همگرایی عمیق تر میان دولت ها اسلامی بهره گیرد. با توجه به وسعت و جمعیت جهان اسلام و از طرفی اهمیت دین اسلام به مقوله گردشگری، می توان با ترویج گردشگری اسلامی از این فعالیت اقتصادی در راستای تعامل میان مسلمین، توسعه اقتصادی جهان اسلام و ایجاد وحدت پایدار سود جست. با توجه به شرایط سیاسی، اجتماعی و مذهبی جهان اسلام بهره وری از گردشگری حلال ابتکاری ارزشمند در جهت توسعه گردشگری در بین مسلمین بحساب می آید. گردشگری حلال به نوعی از گردشگری مذهبی و دینی گفته می شود که، در این نوع از گردشگری همه قوانین، آداب سیر وسفر مطابق با موازین دینی و شرعی بوده ودر طول سفر، عمل و آدابی مخالف با شرع انجام نمی گیرد. از آن جای که مسئله دینی و فرهنگی و واهمه از تاثیرات مخرب گردشگری در حوزه فرهنگ و دین از دغدغه های اساسی مسلمانان و به طور کلی کشور های است که درصدد صیانت از فرهنگ و هویت تاریخی خویش هستنند تمرکز بر گردشگری در میان کشورهای اسلامی و ترویج گردشگری حلال امری مطلوب به نظر میرسد. بانگاهی به قلمرو گسترده کشورهای مسلمان و تراکم جمعیتی مسلمین سرمایه گذاری در ترویج و گسترش گردشگری حلال امری پسندیده و مقبول به نظر می رسد. ایجاد بستر های لازم برای گسترش گردشگری حلال زمینه ساز شکل گیری گردشگری برخاسته از الگوی اسلامی است و در این زمینه کشور ایران با توجه به ماهیت حکومتی و مذهبی خویش از ظرفیت های مناسبی برخوردار است. وجود جاذبه های متعدد، حاکم بودن فرهنگ دینی، توسعه گردشگری حلال را در ایران آسان می نماید نکته که نباید آن را از خاطر برد، این است که نهاد های متولی در امر گردشگری و توریسیم در ایران برای گسترش و اعتلاء گردشگری حلال باید ضمن فراهم ساختن بستر های لازم در جذب گردشگران نیز دقت کنند و در فرستتادن گردشگران داخلی و جذب گردشگران خارجی، باید به کشورهای اسلامی توجه ویژه ای داشته باشد. چرا که نقطه اشتراک این کشورها دین و فرهنگ اسلامی و در راس همه آنها قرآن کریم است. این اشتراک و نزدیکی فرهنگ علاوه بر تسهیل جریان یاد شده، جوامع مسلمان را نیز تا حد زیادی از تاثیرات منفی جهانگردی در امان نگه می دارد.(همان) در گردشگری حلال، گردشگران در صورتی به مسافرت می روند و از سفر خود لذت برده و تجدید روحیه می نمایند، که در این فرایند مسائل اعتقادی و دینی آنها هیچ خدشه ای وارد نمی شود. گسترش گردشگری مبتی بر الگوی اسلامی و گردشگری حلال مستلزم فراهم آوردن زیرساخت های لازم در این زمینه است. از جمله این زیرساخت ها می توان به فراهم ساختن امکانات موجود در محیط جاذبه های گردشگری بر مبنای جنسیت، ایجاد مکان های تفریحی خانوادگی، پیاده کردن طرح های سالم سازی دریا، ایجاد استخرهای روباز ویژه بانوان، تاسیس پارک ها و فضاهای تفریحی خانوادگی و غیره اشاره کرد. لیکن فراهم ساختن زیر ساخت های لازم برای گسترش این نوع از گردشگری مستلزم وقت زیاد، برنامه ریزی صحیح، فضای کافی و مخارج هنگفتی می باشد. با توجه به پتانسیل های بالای بازار گردشگری در کشورهای اسلامی، اهمیت گردشگری در دین اسلام و مسیر روز افزون مساافرت، سرمایه گذاری در امر گردشگری حلال می تواند ضمن سودآوری رضایت خاطر گردشگران مسلمان را فراهم ساخته و به عنوان گردشگری جایگزین در کشورهای اسلامی جانشین انواع مختلف گردشگری شود ((نظری و همکاران،۱۳۹۱).
۳- گردشگری مسیحی
گردشگری مسیحی زیر مجموعه ای از گردشگری مذهبی است. برآورد شده است که به عنوان یکی از بزرگترین شاخه های گردشگری مذهبی، هفت درصد مسیحیان جهان یعنی حدود ۱۵۰ میلیون نفر هر سال به عنوان زائر مسافرت می کنند. گردشگری مسیحی به کل صنعت های مسافرت، گردشگری و مهمان یاری مسیحی اشاره دارد. در سال های اخیر این نوع گردشگری رشد یافته و نه تنها شامل مسافرت ها و زیارت های مذهبی فردی و گروهی می شود بلکه سفر های دریایی مذهبی، تفریحات، نهضت ها، راه پیمایی ها، بازدید های صومعه ای و کمپ های مسیحی و بازدید از جاذبه های گردشگری مسیحی را نیز در بر می گیرد.
۴- گردشگری جنگ
تقریباُ بعد از جنگ جهانی دوم زمزمه های گردشگری جنگ بر زبان ها افتاد. ایده ای که وقتی مطرح شد، هدفی جز رونق مناطق جنگ زده و بهبود وضعیت اقتصادی این مناطق را نداشت، اما بعد از مدتی وجهه تاریخی آن قوت گرفت. گردشگری جنگ به بازدیدکنندگانش کمک می کند تا با تماشای فجایع انسانی، عواطف بشر دوستانه در آن ها بیدار شود. گردشگری جنگ با تمام بهره ای که نصیب دولت ها می کند، چیز زیادی برای گردشگران ندارد؛ اما همین شاخه گردشگری وقتی به مرزهای ایران اسلامی می رسد، رنگ و بوی دیگری می گیرد. شناخت تاریخ شهادت و ایثار، کسب معنویت و حماسه دستاوردهایی هستند که گردشگران دفاع مقدس در ایران از منطق جنگی نصیب می برند.
۵- گردشگری سیاه
عبارت گردشگری سیاه یا بلا و مصیبت، نوعی از گردشگری است که در آن برخی حوادث و رخدادهای طبیعی مورد بازدید قرار می گیرد. به عنوان مثال شهر بم و آثار تاریخی و مذهبی آن پس از زلزله، در صورت سازماندهی صحیح می توانست خود به عنوان مقصدی برای گردشگری سیاه یا گردشگری مصیبت در ایران باشد.

۲-۵-۳- مفاهیم اساسی هوش عاطفی از دیدگاه مایر و سالووی
اصطلاح هوش عاطفی برای اولین بار از سوی سالووی و مایر در سال ۱۹۹۰ بعنوان شکلی از هوش اجتماعی مطرح شد. الگوی اولیه آنها از هوش عاطفی شامل سه حیطه یا گستره از توانایی ها می شد.

۱- ارزیابی و ابراز هیجان : ارزیابی و بیان هیجان در خود توسط دو بعد کلامی و غیر کلامی، همچنین ارزیابی هیجان در دیگران توسط ابعاد فرعی ادراک غیر کلامی و همدلی مشخص می شود.
۲- تنظیم هیجان در خود و دیگران : تنظیم هیجان در خود به این معناست که فرد تجربه فراخلقی، کنترل، ارزیابی و عمل به خلق خود را دارد و تنظیم هیجان در دیگران به این معناست که فرد تعامل مؤثری با سایرین (برای مثال آرام کردن هیجانی که در دیگران درمانده کننده هستند) دارد.
۳- استفاده از هیجان : استفاده از اطلاعات هیجانی در تفکر، عمل، مساله گشایی است.
مایر و سالووی (۱۹۹۷) تعریف اولیه شان را از هوش عاطفی با ایجاد یک مدل چهار شاخه ای از هوش عاطفی توسعه دادند .
این مدل هوش عاطفی را بصورت عملیاتی در دو سیستم شناختی و هیجانی بررسی می کند. اما با این وجود مدل مورد نظر از چهار شاخه یا مؤلفه تشکیل می شود.
توصیف این مدل چهار شاخه ای در شکل ۲-۳ نشان داده شده است، که چهار شاخه و متعاقباً مراحل پردازش هیجانی مرتبط با هر شاخه را مشخص کرده است.
۱- Dearborn
۲- Miller
قوه تفکر، رشد عاطفی هوشی
و شخصی را ارتقا می دهد
مدیریت ابزار احساسات را کاربردهای عاطفه از
تشویق می کند
یک احساس تا احساس
۲ - مدیریت عاطفه دیگر ملاحظه می شوند
هوش عاطفی
عواطف قابل دریافت نشانه های عاطفی در
و قابل بیان هستند ۱- برداشت و ۳- فهم عاطفی ارتباط با تعامل و کاربرد
اظهار عاطفی دنیوی درک می شوند.
۴- کاربرد هوش
عاطفی
عواطف احساس می شوندو عواطف و اطلاعات
تاثیر گذاری خود کار روی احساسی مورد توجه
شناخت را شروع می کنند قرار میگیرد
عواطف به صورت نشانه های
محسوس وارد سیستم شناخت شده
و سپس روی شناخت تاثیر می گذارند.
شکل شماره ۲-۳. مدل هوش عاطفی مایر و سالووی (۱۹۹۷)
الف) برداشت و اظهار عاطفی۱ : به توانایی شناخت دقیق و درست هیجانات در خود و دیگران و تمیز قائل شدن ابراز هیجانات واقعی از هیجانات نادرست و غیر واقعی (ریاکارانه ) اشاره دارد. یک فرد بالغ قادر خواهد بود نه تنها احساسات درونی خود، بلکه احساسات دیگران را نیز تشخیص دهد، احساساتش را و هر آنچه از نیازهایی که حول و حوش این احساسات می گردد را بیان کند و آخر از همه اینکه ، او نسبت به بیان احساسات مصنوعی و دستکاری شده حساس می باشد، یعنی می تواند ابراز هیجانات واقعی را از غیر واقعی تشخیص دهد. این شاخه از هوش عاطفی با ظرفیت و استعداد درک و بیان احساسات طبیعی انسان شروع می شود.هوش عاطفی بدون صلاحیت های موجود در این شاخه غیر ممکن است. ادراک عواطف شامل توجه و رمزگشایی پیام های عاطفی، هنگامی که آنها در حالت هایی مثل حالت های صورت یا تن صدا پدیدار می شود، می گردد. شخصی که یک ترس زود گذر را در چهره دیگران تشخیص می دهد بیشتر از کسی که این علامت را تشخیص نمی دهد، درباره افکار و عواطف می فهمد.
ب) مدیریت و تنظیم عواطف : به توانایی تنظیم مؤثر وتعدیل شدت عواطف و مدیریت آن برخود و دیگران اشاره دارد. که این امکان را به فرد می دهد تا عواطف منفی، مضر و آسیب زا را به صورتی
۱- Perception, and expression of emotion
سازگارو انطباقی تبدیل کند. عده ای اعتقاد دارند که هوش عاطفی راهی خواهد بود برای رها شدن از عواطف دردسر دهنده و پرزحمت یا شکاف های عاطفی در روابط انسانی و فراتر از آن معتقدند که عواطف را کنترل می کند. افراد یک دامنه وسیعی از تکنیک ها را برای تنظیم خلق و خویشان بکار می برند.
تایر، نیومن و مک لاین۱ (۱۹۹۴) ، اعتقاد دارند که تمرین های فیزیکی، یکی از مؤثرترین استراتژی ها، برای تغییر خلق و خوی های بد می باشند. دیگر استراتژی های تنظیم احساسات شامل گوش کردن موزیک و تعاملات اجتماعی می باشد.همچنین تفریح های دلپذیر (سرگرمی ها، کارهای ذوقی، شوخی، فعالیت های کاری، خرید، مطالعه و نویسندگی) نیز مؤثر می باشد.
بطور کلی موفق ترین روش های تنظیم (کنترل) عواطف، شامل صرف انرژی تکنیک های مدیریت فعال احساسات مانند تمدد اعصاب، استراحت،مدیریت استرس، تلاش های شناختی و ورزش می باشد.
ج) فهم یا ادراک عاطفی۲ : توانایی فهم عواطف و استفاده صریح و صادقانه، انعطاف پذیرو ابتکاری از عواطف، در موقعیت های اجتماعی است که در جهت حفظ انگیزه های مثبت برای رسیدن به اهداف بکار می رود( مایرو دیگران، ۲۰۰۲).
توانایی درک عواطف پیچیده و آگاهی از علل آنها و چگونگی تغییر عواطف از یک حالت به حالت دیگر را درک عواطف می نامند. به کمک این آگاهی ها ما می توانیم بفهمیم که چه چیزی موجب برانگیختن یا عدم برانگیختگی افراد یا گروه ها می شود و در نتیجه می توانیم همکاری بهتری را با دیگران برنامه ریزی کنیم (سیاروچی و همکارانش، ۱۳۸۳).
د) تسهیل تفکر بوسیله عاطفه(کاربرد هوش عاطفی)۳ : توانایی یکی کردن و داخل کردن احساسات در تجزیه و تحلیل، استدلال، حل مسأله و تصمیم گیری. کاربرد عواطف یعنی توانایی استفاده از عواطف در جهت کمک به کسب نتایج مطلوب، حل مسائل و استفاده از فرصتها.( سیاروچی و همکارانش،۱۳۸۳).
۲-۵-۴- مفاهیم اساسی هوش عاطفی از نظر بار- آن
همانطور که در مبحث تاریخچه هوش عاطفی گفته شد مدلی که بار- آن در مورد این هوش ارائه داده است شامل پنج عامل ترکیبی و پانزده خرده مقیاس است که در قالب شکل ۲-۴ آورده شده است :
۱- Thayer, Newman & McClain
۲- Emotional Understanding
۳- Emotion`s facilitation of thinking
هوش عاطفی
همدلی
خلق و خوی
توان سازگاری
مدیریت استرس
مهارتهای
میان فردی
مهارتهای
درونی
خودآگاهی عاطفی
شادکامی
حل مسأله
کنترل
تکانه ها
روابط بین فردی

• نوآوری پیوسته؛ که از استانداردهای موجود در بازار پیروی می­ کند و می ­تواند یکی از چالش­های مهم بازار کنونی که ایجاد ارتباط بین فناوری­های جدید و بازار موجود است را پوشش دهد. این نوع نوآوری، نگرشی تصاعدی است که در قالب زیربناهای موجود ارائه می­ شود. این نوآوری­ها از طریق اطلاعات موجود در بازار نشات گرفته و با استانداردهای بازار مغایرتی ندارند. در واقع نوآوری پیوسته، بهبود مستمر در محصولات موجود در بازار با نگرشی هم­گرا است و می ­تواند نیازهایی آشکار مشتریان را در آینده با بهره گرفتن از ساختار صنعتی و رقابتی موجود تامین کند(مرتضایی، ۱۳۸۷).

• نوآوری ناپیوسته؛ که ساختارشکن است، از استانداردهای بازار پیروی نمی­کند و با تفکرات واگرا باعث می­ شود اتومبیلی که در جاده است از جاده کنده و در دریا شناور شود. نوآوری ناپیوسته با میزان دانایی و خردورزی افراد و شرکت­های حرفه­ای در ارتباط است(مرتضایی، ۱۳۸۷). در واقع این همان ساختارشکنی و خروج از استانداردهای موجود در بازار است(البته خروج از استاندارد موجود به معنای نبود استاندارد نیست بلکه ورود به استانداردهای جدید است)(مرتضایی، ۱۳۸۷).

تجدید استراتژیک
کارآفرینان معمولا به تغییر، به عنوان یک پدیده طبیعی می­نگرند(شهرکی­پور و همکاران، ۱۳۸۹؛ کریستین، ۲۰۰۴) و از آن به عنوان یک فرصت استفاده می­ کنند؛ لذا اصولا در جستجوی آن می­باشند(شهرکی و همکاران، ۱۳۸۹). این تغییرات در سازمان ها و در قالب کارآفرینی سازمانی به کمک تجدید استراتژیک صورت می­گیرد(دس و همکاران ، ۲۰۰۳؛ زهرا، ۱۹۹۶).
شارما و کریسما(۱۹۹۹) تجدید استراتژیک را تلاش­ های کارآفرینانه سازمانی که منجر به تغییرات قابل توجه در کسب و کار سازمان، سطح ساختار و یا استراتژی سازمانی می­ شود، تعریف می­ کنند.
زهرا(۱۹۹۶ و ۲۰۰۶) نیز آن را به بعضی رفتارهای شرکت از قبیل تغییر ساختار شرکت، احیای عملیات، تغییر در حوزه کسب و کار یا تغییر در رویکرد رقابتی­شان تعریف و مرتبط می­داند که شرکت باید از آن برای ایجاد ظرفیت های جدید بهره بگیرد.

کوین و میلز(۱۹۹۹) نیز مدعی شدند که کارآفرینی سازمانی یک گرایش استراتژیک است که شامل بازیابی و احیای محصول، فرایند، خدمات و استراتژی های حیاتی یا تمامی سازمان است.
اما محققان در جواب این که چرا این بُعد نیز در بسیاری از مدل­های کارآفرینی سازمانی بکارگرفته شده است، دو دلیل را بیان کرده اند:
اولا؛ آن­ها این تغییرات را برای حمایت و تشویق جریان دائمی معرفی محصول در بازارهای فعلی­شان به کار می­گیرند و همچنین آن را برای نفوذ محصولات موجود در بازارای جدید، توسعه می­ دهند(کوین، میلز، ۱۹۹۹)؛ به طوری­که شرکت­ها با آگاهی از چرخه عمر محصول، اغلب استراتژی­ های محصول­شان را حول مزیت­هایی که مرتبط با این چرخه آن­هاست، طرح ریزی می­ کنند(دس و همکاران، ۲۰۰۳).
ثانیا؛ این تغییرات به عنوان تسهیل کننده نوآوری­های دائمی به حساب می­آیند(دس و همکاران، ۲۰۰۳) به طوریکه فررا مدعی شد تجدید استراتژیک ابعاد مخالفی دارد که شامل تعریف مجدد از مفهوم کسب و کار، سازماندهی مجدد و مقدمه­ای برای تغییرات گسترده سیستماتیک می­باشد(فررا، ۲۰۰۲).
این تغییرات از طریق ایجاد و ترکیب منابع سازمانی(بی هویان و همکاران، ۲۰۰۵) در ساختارها، ظرفیت­ها و فرایندهای داخلی شرکت حاصل می­ شود(دس و همکاران، ۲۰۰۳؛ کوین، میلز، ۱۹۹۹) که این امر خود مستلزم تغییر فعالیت های زنجیره ارزش می­باشد(دس و همکاران، ۲۰۰۳). همچنین دس مدعی شد که در طرح ریزی فعالیت­های نوگرایی سازمانی، فعالیت­های حمایتی بیش از این که به فعالیت­های جاری سازمان بپردازد، به سمت مدیریت منابع انسانی و تدارکات تمایل دارد(دس و همکاران، ۲۰۰۳).
در صورتی شرکت می ­تواند از تجدید استراتژیک بهترین بهره را ببرد که شرکت، جایگاه رقابتی­اش را در جهتی تغییر دهد که به طور هم زمان هم از مزیت رقابتی فعلی استفاده کند و هم مزایایی که به موفقیت­های آتی شرکت منجر می­ شود، شناسایی کند(اریلند، هیت، وایداناس^[۸۸]، ۲۰۰۲).
توسعه کسب و کار
سومین و آخرین بعد مدل کارآفرینی سازمانی زهرا، توسعه کسب و کار می­باشد. این مفهوم جز معدود مفاهیم این مدل است که توسط محققان تعاریف نسبتا مشابهی از آن شده است.
چیزبراگ(۲۰۰۲) توسعه کسب و کار را به بعضی رفتارهای شرکت از قبیل ورود به کسب و کار جدید از طریق ایجاد یا خرید یک سازمان تجاری جدید تعریف می­ کند. همچنین این مفهوم به تلاش­ های کارآفرینانه سازمانی که منجر به ایجاد کسب و کارهای جدید درون یا بیرون سازمان می­ شود نیز اطلاق می­ شود(شارما، کریسمن، ۱۹۹۹).
اصولا این تلاش­ های نوآورانه از طریق دستیابی به بازارها و یا ارائه محصول جدید به یکی از دو شکل پیرو یا رهبرمفهوم پیدا می­ کند. همچنین این تلاش­ها ممکن است منجر به فرم جدیدی از واحدهای سازمانی شود که از نظر مفهوم ساختاری، از واحدهای سازمان فعلی مجزا و یا جزیی از آن باشد(شارما، کریسمن، ۱۹۹۹).
در واقع توسعه کسب و کار بر خلاف دو بعد دیگر این مدل(تجدید استراتژیک و نوآوری) که سعی در محکم کردن جایگاه شرکت در بازارهای موجود را داشتند، کمک می­ کند تا شرکت در ورود به زمینه ­های جدید با رشد بالا نیز موفق باشد(زهرا و همکاران، ۲۰۰۹).
فررا توسعه کسب و کار را به دو بعد رسمی و غیررسمی تقسیم ­بندی کرد(فررا، ۲۰۰۲). تلاش های غیر رسمی می ­تواند نتیجه خلاقیت و یا صرفا علاقه­­های فردی باشدکه بعضی از این تلاش­ها سرانجام توسط شرکت به رسمیت شناخته می­ شود و بخشی از مفهوم کسب و کار می­ شود. این تلاش­ها به صورت مستقل و خودگردان(بدون نیاز به کنترل و نظارت) و بدون پاداش رسمی سازمانی رخ می­دهد(فررا، ۲۰۰۲). زهرا معتقد است که برای فراگیر شدن کارآفرینی سازمانی باید به هر دو وجه(رسمی و غیررسمی) توجه کرد. او کارآفرینی سازمانی را به فعالیت های رسمی و یا غیر رسمی اطلاق می کند که هدفش ایجاد کسب و کار جدید در شرکت­های از قبیل تاسیس شده از طریق نوآوری در فرایندها و محصول و توسعه بازارها است(زهرا و همکاران، ۲۰۰۹).
ایجاد کسب و کار جدید به طرق مختلفی می ­تواند صورت بگیرد که هرکدام از نظر میزان اختیارات با یکدیگر متفاوت می­باشند. معروف­ترین شیوه ­های ایجاد واحدهای توسعه کسب و کار شامل؛ توسعه داخلی^[۸۹]، راه ­اندازی سازمان جدید^[۹۰]، ایجاد واحد کسب و کار مستقل^[۹۱] می­باشد(زهرا، گراویس، ۲۰۰۰).
اگرچه هم تجدید استراتژیک و هم توسعه کسب و کار، تغییر و نوآوری را پیشنهاد می­ کنند(شارما، کریسمن، ۱۹۹۹)، اما تفاوت تجدید استراتژیک و توسعه کسب و کار این است که توسعه کسب و کار به دنبال ایجاد کسب و کار جدید می­باشد در حالی­که تجدید استراتژیک تنها به دنبال پیکربندی مجدد کسب و کار موجود می­باشد(شارما، کریسمن، ۱۹۹۹). سطحه(۲۰۰۳) در کتاب خود این تفاوت را به روشنی نشان داده است.
بازار جدید
توسعه بازار
بازار موجود
کسب و کار جدید
کسب و کار موجود
محصول موجود توسعه محصول محصول جدید
شکل ‏۲‑۶- تفاوت در حوزه توسعه کسب و کار و تجدید استراتژیک)(سطحه،۲۰۰۳)
آنچه که تاکنون می­توان از مرور ادبیات این بخش نتیجه گرفت این است که شرکت­های کوچک و متوسط برای رشد و ادامه حیات به کارآفرینی احتیاج مبرمی دارند. توجه به این مساله به همراه ویژگی­ها و محدودیت­های ذاتی این شرکت­ها که پیش از این به آن اشاره شد، سبب شده تا وظایف اساسی این شرکت­ها در مقایسه با شرکت­های بزرگ­تر به شیوه ­های متفاوتی اجرا شود. موضوعی که در بخش بعد به طور مفصل به آن پرداخته شده است.
تفاوت های سازمان های کوچک و بزرگ
به طور کلی اصول حاکم بر فعالیت شرکت­های کوچک برخلاف بوروکراسی سازمان­های بزرگ بوده و شامل تمرکز بر بازار، مشتری­گرایی، هماهنگی با بازار و توجه به قابلیت سوددهی می­باشد(هیل، رایت، ۲۰۰۰). در واقع آمیختگی روح کارآفرینی با این سازمان­ها، سبب شده تا از بسیاری جهات با سازمان­های بزرگ متفاوت باشند(بارینگر، بلودرن، ۱۹۹۹). وجود این تفاوت­ها از یک طرف و اهمیت روز افزون این بنگاه ها در اقتصاد جهانی از طرف دیگر سبب شده تا ژورنال­ها و کنفرانس­های زیادی به این موضوع توجه و تمرکز کنند(هیل، مک گون، ۱۹۹۹). در جدول ۲-۹ به بعضی از این تفاوت­ها که توسط محققان مختلف به اثبات رسیده، اشاره شده است.
جدول ‏۲‑۹- خلاصه ای از تفاوت های شرکت های کوچک و بزرگ

عامل تفاوت
محقق

شیوه تصمیم گیری
خنیفر، وکیلی(۱۳۸۷)،کریر و همکاران(۱۹۹۴)

فرایند استراتژیک، پاداش دهی، نوع روابط درونی
کریر و همکاران(۱۹۹۴)

ساختاری
کریر و همکاران(۱۹۹۴)، صمدآقایی(۱۳۸۸) فاربر(۱۹۹۹)