۳-۷- روایی و پایایی ابزار جمع آوری داده ­ها
مفهوم اعتبار یا روایی به این سوال پاسخ میدهد که ابزار اندازه گیری تا چه حد خصیصه مورد نظر را می سنجد. بدون آگاهی از روایی ابزار اندازه گیری نمیتوان به دقت دادههای حاصل از آن اطمینان داشت(کامپنهوند،۱۳۸۶ :۱۶۸). روش­های مختلفی برای تعیین روایی ابزار اندازه گیری وجود دارد. یکی از این روش­ها روایی محتوا است. روایی محتوا اطمینان میدهد که ابزار مورد نظر به تعداد کافی پرسش­های مناسب برای اندازه گیری مفهوم مورد سنجش را در بر دارد. به بیان دیگر، روایی محتوا نشان میدهد که ابعاد و عناصر یک مفهوم تا چه حد تحت پوشش دقیق قرار گرفته است. روایی ظاهری، یک شاخص ابتدایی و حداقل برای روایی محتوا به حساب میآید. این نوع روایی نشان میدهد که عناصر مورد سنجش به طور ظاهری توانایی اندازه گیری مفهوم ما را دارند. در این پژوهش برای بررسی روایی پرسشنامه ابعاد شغلی از روایی ظاهری استفاده شده است. بدین‌صورت که پرسشنامه به تعدادی از صاحب نظران و اساتید مربوطه از جمله استاد راهنما و مشاور داده شد و از آنها در مورد هر سؤال نظرخواهی گردید که به اتفاق پرسشنامه را تأیید نمودند. پایایی ابزار تحقیق با این امر سروکار دارد که ابزار اندازه گیری در شرایط یکسان تا چه اندازه نتایج یکسانی به دست میدهد. یکی از روش های محاسبه قابلیت پایایی، ضریب آلفای کرونباخ^[۲۰] می‌باشد که برای محاسبه آن ابتدا باید واریانس نمرات هر سؤال پرسشنامه و واریانس کل آزمون را محاسبه کرد و سپس با بهره گرفتن از فرمول زیر مقدار ضریب آن را محاسبه نمود (سرمد و همکاران، ۱۳۸۶).

= ضریب آلفای کرونباخ

k= تعداد سؤال های پرسشنامه
= واریانس مربوط به سوال i ام
= واریانس کل آزمون
۳-۷-۱- روایی
روایی آزمون عبارت است از توانایی ابزار مورد نظر در اندازه ­گیری صفت که آزمون برای اندازه ­گیری آن ساخته شده است(سکاران،۱۳۸۱ :۱۲۹). در این پژوهش روایی ظاهری و روایی محتوای به شرح زیر برقرار می­باشد. روایی ظاهری به این معنی است که پرسشنامه حداقل دارای روایی به صورت ظاهری می­باشد و روایی محتوای در این حالت کمیت و کیفیت سوالات می­باشد. به منظور ارزیابی و حصول اطمینان منطقی از روایی پرسشنامه علاوه بر استفاده­های پیش گفته از معیار­ها و منابع گوناگون که خود دلیلی بر روایی بالای آن دارد، از نظرات اصلاحی صاحب نظران و خبرگان مدیریت استفاده شده است.
۳-۷-۲- پایایی
پایایی یک وسیله اندازه ­گیری عمده­تا به دقت نتایج حاصل از آن اشاره می­ کند و از جمله دقت، اعتماد پذیری، ثبات و تکرار پذیری نتایج آن و یا پایایی تداوم و ثبات اندازه گیری در مشاهدات یا اندازه گیری مکرر در آزمون های مشابه را بیان می کند. در تعیین پایایی پرسشنامه ها با تاکید بر همسانی درونی از ضرایب آلفای کرونباخ استفاده شده است. در این روش اجزا یا قسمت­ های آزمون برای سنجش ضریب پایایی آزمون به کار می­رود. ضریب آلفای کرونباخ محاسبه شده برای پرسشنامه سرمایه اجتماعی برگشتی ۷۸۷/۰ می­باشد. و از آنهای که ضریب آلفای محاسبه شده بزرگتر از ۷/۰ است ابزار گردآوری داده ­ها، پایایی قابل قبولی دارد همچنین ضریب آلفای کرونباخ برای پرسشنامه بهسازی سازمانی نیز ۸۶۵/۰ محاسبه شده است که نمایانگر پایایی مطلوب پرسشنامه مذکور می باشد.
جدول ۳-۱- ضریب آلفای کرونباخ و پایایی پرسشنامه های تحقیق