غیرمستقیم

نیمه مستقیم

یکنواخت

نیمه مستقیم

مستقیم

b 2 ≥ a

b 3 ≥ a
n5/1≥ a

n5/1≥ a

b 3 ≥ a

n4/0≥ a ملتهب نقطه ای
n7/0 ≥ a ملتهب خطی
N5/1 ≥ a فلورسنت

(منبع : قاضی زاده، ۱۳۷۳)
در جدول (a) فاصله بین مراکز نوری
(b) فاصله این منابع از سقف
(h) منابع نوری تا سطح مفید کاری
از آنجا که در فضاهای آموزشی اغلب ترکیبی از نور طبیعی و مصنوعی استفاده می شود بهتر است از چراغ‎های فلورسنت با توزیع نوری بین مستقیم (با صفحات مشبک) تا یکنواخت یا مختلط استفاده می شود ترکیبی از دو سیستم روشنایی ملتهب و فلورسنت برای فضاهای مورداستفاده در شب پیشنهاد می شود. در آسایش محیطی عوامل اقلیمی موثر است که به توضیح آنها پرداخته خواهد شد. (قاضی زاده، ۱۳۷۲)

۲-۹- مکان یابی و شرایط انتخاب زمین
معیارهای کلی استقرار کاربری آموزشی به عنوان یکی از کاربری های عمده عبارتند از :
۲-۹-۱- سازگاری
سازگاری به منظور هماهنگی و همخوانی بین فعالیت های شهری و فرم و عملکرد واحد آموزشی می باشد.
۲-۹-۱-۱- سازگاری موقعیت مکانی
در سازگاری موقعیت مکانی باید فرم خاص معماری فضای آموزشی و تمهیدات شهرسازانه توجه شود. بکارگیری بهداشت مدارس جهت جلوگیری از آسیب های جسمی و روحس و ایجاد محیط سالم و دستورالعمل هایی اجرایی ارائه شده که شامل جلوگیری از ایجاد آلودگی صوتی که مهمترین آلاینده های صوتی عبارتند از : بزرگراه، فرودگاه ها، مسیر راه آهن، مراکز تجاری پر رفت و آمد،. . . .
حداکثر میزان صدای قابل قبول برای کلاس درس ۴۵ دسی بل است.
علاوه بر آلودکی صوتی نوع دیگری آلودگی هواست، که اصلی ترین عامل آلودگی هوا را بخش صنایع و حمل و نقل را می توان نام برد. برحسب میزان ایجاد آلودگی، صنایع طبقه بندی می شود :
- فاصله فضای آموزشی با صنایع با آلودگی زیاد ۱۰۰۰-۵۰۰ متر
- فاصله فضای آموزشی با صنایع با آلودگی متوسط ۵۰۰- ۳۰۰ متر
- فاصله فضای آموزشی با صنایع آلودگی کننده حداقل ۵۰ متر.
سایر آلاینده های محیطی شامل: فضلاب های شهری، کشتارگاه ها، مراکز بهداشتی، درمانی و گورستان ها…
۲-۹-۱-۲- کاربری های سازگار – ناسازگاری موقعیت مکانی
کاربری های سازگار به کاربری هایی که همجوار آنها به کاربری آموزشی نه تنها سازگار بلکه ضروری است. مانند کاربری مسکونی بخصوص در مقاطع راهنمایی و ابتدایی و کاربری های فرهنگی شامل کتابخانه‎ها، مساجد، تکایا و. . . . چون نزدیکی نسبتاً زیادی با کاربری آموزشی دارند بخصوص در مقطع دبیرستان و راهنمایی جزء واحدهای سازگار به حساب می آیند. کاربری فضای سبز به جهت سالم سازی هوا، جلوگیری از آلودگی و انتقال آن به واحد آموزشی و ایجاد آرامش و بسیاری از موارد دیگر جزء کاربری های سازگار محسوب می شوند.
کلیه آلاینده های صوتی و هوا و محیطی جزء کاربری های ناسازگار به حساب می آیند و کاربری های بهداشتی شبکه ارتباطی، تاسیسات شهری و کاربری هایی مانند آتش نشانی، مراکز پلیس، نیروی انتظامی، باید در فاصله ای مناسب از کاربری آموزشی قرار گیرند.
۲-۹-۲- مطلوبیت
مطلوبیت فضای آموزشی در گرو شناخت نوع فعالیت، عملکرد، نیازمندی ها، کنش، واکنش هایی است که کاربری آموزش با دیگر کاربری ها پدید می آورد. در این بخش استقرار واحدهای آموزشی با توجه به شرایط محیطی، شعاع دسترسی انطباق با طرح های شهری، دسترسی ها، تاسیسات و تجهیزات شهری انجام می شود. که به تجزیه و تحلیل مهمترین عامل یعنی شرایط محیطی پرداخته می شود.
۲-۹-۲-۱- شرایط محیطی
شرایط محیطی عبارتند از : اوضاع طبیعی، شرایط اقلیمی، آب و هوای، ویژگی های زمین شناسی.
- اوضاع طبیعی
ناهمواری های سطح زمین شامل پستی و بلندی ها و شیب های تند و ناهمواری های زیاد مانع از استفاده کلیه سطوح برای کاربری ها می گردد. یک مکان فضای آموزشی باید به نحوه انتخاب گردد که از کمترین شیب و ناهمواری برخوردار بوده باشد.