هدف سفر گردشگران چینی

سهم سفرهای دولتی و عمومی( سفرهای تجاری و رسمی) در طول دهه گذشته به شدت کاهش یافته است. سازمان ملی گردشگری چین اعلام داشته است که میزان سفرهای عمومی از ۵۵ درصد کل سفرهای چین در ۱۹۹۵ به ۱۹ درصد در سال ۲۰۰۵ کاهش یافته است. این در حالی است که تعداد سفرهای خصوصی یا تفریحی در همین زمان از ۴۵ درصد در سال یه ۸۱ درصد بالغ شده است. با توجه به اینکه آمار جدیدی در سال ۲۰۱۱ در این خصوص ارائه نشده است، کارشناسان گردشگری چین پیش بینی کرده اند که میزان سفرهای وابسته به دولت و شرکت های دولتی در سال ۲۰۱۱ و ۲۰۱۲ از ۱۵ درصد کمتر نخواهد شد (رحیم پور, ۱۳۹۲, ص. ۹۶-۹۷).

سفرهای عمومی گردشگران چینی

گرچه سهم و حجم سفرهای عمومی و تورهای سازمان یافته فنی چین نسبت به حجم مسافرت های تفریحی کاهش چشم گیری را نشان می دهد، ولی بایستی به این نکته توجه داشت که چین هنوز یک کشور کمونیستی با اقتصاد دولتی است. لذا این بخش از سفرهای عمومی همچنان رو به رشد است. در حالیکه تورها و سفرهای تجاری و اداری رسمی به گروه های کوچک شش و هفت نفره محدود می شوند، گروه های آموزشی، کنفرانسی و نمایشگاه می توانند حتی شامل صدها شرکت کننده باشند. هزینه اینگونه تورها بسیار بالاتر از تورهای تفریحی است، به این دلیل که هزینه های چنین سفری معمولا توسط سازمان ها پرداخت می شود و در نتیجه شرکت کنندگان انتظار سرویس دهی بهتری دارند. برای آزانس مسافرتی، سازماندهی یک تور اداری یا تجاری در ازای هر نفر بسیار مناسب تر از سازماندهی یک سفر خصوصی و تفریحی در طول تعطیلات است. تورهای خارجی و اداری در چین از طریق پنج بخش سازماندهی می شود:

۱- اداره اجرائیات و یا مرکز خدمات استانی
۲- اداره مشاوره تجاری، بخش مربوط به تور خارجی تجاری و اداری
۳- شرکت های سازمان دهنده تورهای خارجی شخصی
۴- دفاتر خدمات مسافرتی و جهانگردی
۵- ادارات آژانس های مسافرت در چین (رحیم پور, ۱۳۹۲, ص. ۹۷)

سفرهای خصوص و تفریحی چینی ها

براساس مطالعات مجمع مسافرتی آسیا و اقیانوسیه عمده سفرهای خارجی چینی ها، با هدف تفریح و سیاحت و خرید انجام می شود و حدود ۱۵ درصد از سفرها با انگیزه دیدار از دوستان و اقوام(VFR) صورت می گیرد. شهرها و پایتخت های بزرگ و مراکز تجاری هنوز بیشترین سهم را در جذب مسافران چینی دارند، هرچند هرساله تقاضا برای شهرهای ساحلی و آفتابی و دیگر انواع شهرهای تفریحی برای گذران تعطیلات رو به افزایش است. ولی تقاضا برای دیدار از شهرهای توریستی اروپا به ویژه برای گردشگران چینی همچنان ادامه دارد (رحیم پور, ۱۳۹۲, ص. ۹۹).

رابطه درآمد و تمایل به سفر گردشگران چینی

هیچ اطلاع دقیق و رسمی از سطح درآمد طبقه متوسط مردم چین و همچنین سطح درآمد گردشگران خروجی از این کشور وجود ندارد. به طور کلی، به نظر می رسد معیار تعریف درآمد ماهیانه این طبقه ۵۰۰۰^[۳۸]Rmb (665 دلار و یا ۴۷۵ یورو در سپتامبر ۲۰۰۷) بوده است که قطعا در سال ۲۰۱۱ بیش از ۳۰ درصد افزایش یافته است. بر طبق گزارش سالیانه گردشگری خارجی در چین در سال ۲۰۰۴ که توسط ۴ محقق از ۴ دانشگاه اول چین در سال ۲۰۰۵ منتشر شد، دو سوم از کل مسافرتهای خارجی چین( از جمله سفرهای مرزی به هنگ کنگ و ماکائو) را ساکنین شهرهای پکن، شانگهای، گوانگ دونگ و چانگ کینگ انجام داده اند. خانواده هایی با درآمد ماهیانه ۵۰۰۰-۱۰۰۰۰ Rmb، حدود ۳۱ درصد از سفرهای خارجی، خانواده هایی با ۲۰۰۰۰-۱۰۰۰۰ Rmb درآمد ماهیانه حدود ۱۷ درصد سفرها را انجام داده اند. سهم خانواده هایی با درآمد ۳۰۰۰-۲۰۰۰ Rmb درآمد ماهیانه ۸ درصد از سفرهاست و آن هایی که درآمدی بیش از ۳۰۰۰ Rmb دارند، حدود ۱۰ درصد از این تقسیم بندی را به خود اختصاص داده اند. این بدین معنی است که دو سوم کل مسافران را دارندگان درآمد ماهیانه بیش از ۵۰۰۰ Rmb تشکیل می دهند، در حالیکه در این سال حدود یک سوم درآمدی کمتر از ۵۰۰۰ Rmb داشته اند (رحیم پور, ۱۳۹۲, ص. ۱۰۲-۱۰۳)
اگرچه یک سوم از کل مسافرت های خارجی چینی ها را خانواده هایی با درآمدی کمتر از ۵۰۰۰Rmb در ماه تشکیل می­ دهند، اما تعداد کمی از این سفرها به کشورهای دور دست است. در واقع، مقصد بسیاری هنگ کنگ و ماکائو است و تورهای گروهی به کشورهای پرطرفدار آسیای جنوب شرقی مانند تایلند و سنگاپور می روند. بر طبق گزارشی که در اوایل سال ۲۰۰۷ توسط ” ای سی نیلسون”^[۳۹] ارائه شد، حتی در میان گروه های کم درآمدتر- مخصوصا جوان ها مبلغ شگفت آور ۵۳ درصد از درآمد- بعد از پرداخت هزینه های لازم در سفر خرج می شود (Daibi and Dujiang, 2004).

ساختار جمعیتی گردشگران خروجی

سفر بر حسب گروه سنی

آمارهای رسمی که شامل سفر هنگ کنگ و ماکائو نیز می شود، نشان می دهد که گردشگران چینی در گروه سنی بین ۵۵-۲۶ سال، ۶۹ درصد از مجموع سفرها را تشکیل می دهند، این در حالی است که گروه سنی جوانان با سن ۲۵-۱۸ سال حدود ۱۵ درصد و افراد بالای ۵۵ سال حدود ۱۰ درصد از این سفرها را انجام می دهند (Daibi and Dujiang, 2004).
به هرحال همانطور که در شکل زیر تصدیق می کند، مقصدهای مختلف نشان دهنده گروه های سنی مختلف است، مقصدهایی با مسافت دورتر- که خواه ناخواه هزینه بیشتری می طلبد- افراد مسن تر را جذب می کند. البته سفرهای دانشجویی یک استثناست و دو کشور بریتانیا و استرالیا نمونه ای بر این مدعا است. هر دو کشور سهمی بیش از حد معمول دانشجویان چینی را جذب کرده اند. آمارهای سایر کشورهای اروپایی نشان دهنده حاکمیت مسن ترها در سفر با تور ADS است (رحیم پور, ۱۳۹۲, ص. ۱۰۴).

جدول ‎۲-۴ جدول ترکیب سنی گردشگران چینی سفر کرده به استرالیا(Tourism Australia, 2005)

مقاصد سفر بر اساس گروه های سنی

تحقیقات صورت گرفته توسط مرکز تحقیقات روادید بین المللی^[۴۰] نشان می دهد که ترکیب روادیدهای خارجی صادر شده برای شهروندان چینی به شرح زیر بوده است.
عمده سفرهای کاری به شمال آسیا توسط مردان صورت گرفته است تا زنان. میانگین سنی این افراد بین ۵۰-۲۱ سال بوده است. در مقابل گردشگرانی که به آسیای جنوب شرقی در قالب گروه های تور ADS سفر کرده اند جوان تر بوده و عمدتا آنان بین ۲۵ تا ۴۴ سال سن داشته اند. این منطقه تلاش کرده است تا زمینه لازم را برای جذب گروه های علاقه مند به گذران تعطیلات و همچنین مسافرت های تحصیلی و دیدار اقوام و خویشاوندان، فراهم کند.
برطبق تحقیقات روادید بین المللی و با توجه به افزایش سفر برای دیدار از خانواده، دو کشور استرالیا و نیوزلند در میان افراد ۳۰ تا ۵۰ سال محبوبترین کشورها در نزد مسافران و گردشگران چینی می باشند.
اروپا و دیگر کشورهای بیرون از منطقه آسیا بیش از همه مسافران تجاری را به خود جذب می کنند. عمده این مسافران توسط انجمن ها، همسرها و یا افراد خانواده و دوستان همراهی می شوند. حدود ۶۰ درصد از دارندگان روادید این گونه افراد در گروه سنی ۲۵ تا ۴۴ سال قرار دارند که سهم زنان بیشتر از مردان بوده و این تفاوت به نفع زنان رو به افزایش است (رحیم پور, ۱۳۹۲, ص. ۱۰۵).

سطح سواد گردشگران خروجی چین

بیش از ۷۰ درصد از گردشگران چینی تحصیلات دانشگاهی داشته و یا دوره های کالج را طی کرده اند. اغلب آنان جزو کارمندان دولت، معلمان، دانشگاهیان و کارکنان شرکت های تجاری می باشند. بر اساس اطلاعات ارائه شده حدود ۸ درصد از گردشگران این کشور تحسیلات زیر دیپلم، حدود ۳۰ درصد تحصیلات دیپلم، حدود ۳۱ درصد تحصیلات فوق دیپلم و کالج، حدود ۴۱ درصد از تحصیلات عالیه دانشگاهی در حد لیسانس و بالاتر برخوردارند (رحیم پور, ۱۳۹۲, ص. ۱۰۶-۱۰۷).

گروه های سفر

گردشگران چینی به سفر با تور علاقه زیادی دارند، آن ها به زمان و پول اهمیت می دهند و می خواهند در تجربه خود از سفر بیشترین استفاده را از پولی که خرج می کنند ببرند (Su, 2011, pp. 13-14). گردشگران خروجی چین هنوز ترجیح می دهند تا با تور سفرکنند و دلیل آن این است که گردشگران چینی مهارت کافی در زبان خارجی ندارند و همچنین نسبت به سفرهای خارجی کم تجربه اند (بر طبق آمار سال ۲۰۱۰ ،۶۶٪ از تمام تور های خروجی با تور انجام می شود)، اما روند زمان نشان می دهد که آنها در سفرهای خارجی به دنبال تجربه عمیق هستند از گردشگری انبوه^[۴۱] بیزار می شوند و دنبال سفرهای خاص و موضوعی هستند و البته سفر برای خرید در حال افزایش است (Hansen, P.R. & Jangeresyed, S, 2013). سفر به عنوان گروه تور هنوز هم از نوع غالب سفر گردشگران چینی است. تحقیقات نشان می دهد که مسافران ثروتمند ناراضی از محصولات در دسترس هستند و به دنبال کسب تجربه با عمق بیشتر می باشند (Hansen, P.R. & Jangeresyed, S, 2013).