فهرست جدول­ها
عنوان صفحه
جدول ۱٫۴: میانگین و انحراف استاندارد () ویژگی­های فردی ۵۶
جدول ۲٫۴: میانگین و انحراف استاندارد () یافته­های مربوط به تعادل ۵۷
جدول ۳٫۴: میانگین و انحراف استاندارد () یافته­های مربوط به پارامترهای راه رفتن ۵۷
جدول ۴٫۴: مقایسه تعادل ایستا با چشمان باز در افراد سالمند با و بدون محدودیت حرکتی زانو ۵۸
جدول ۵٫۴: مقایسه تعادل ایستا با چشمان بسته در افراد سالمند با و بدون محدودیت حرکتی زانو ۵۸
جدول ۶٫۴: مقایسه تعادل پویا در افراد سالمند با و بدون محدودیت حرکتی زانو ۵۹
جدول ۷٫۴: مقایسه طول گام در افراد سالمند با و بدون محدودیت حرکتی زانو ۵۹
جدول ۹٫۴: مقایسه تعداد گام در دقیقه در افراد سالمند با و بدون محدودیت حرکتی زانو ۶۰
جدول ۱۰٫۴: مقایسه سرعت راه رفتن در افراد سالمند با و بدون محدودیت حرکتی زانو ۶۱
جدول ۱۱٫۴: خلاصه نتایج آزمون tبین دو گروه ۶۱
فهرست شکل­ها
عنوان صفحه
شکل ۱٫۲: انواع تعادل ۱۵
شکل۲٫۲: توصیف دوره راه رفتن ۱۸
شکل ۳٫۲: فواصل زمانی مختلف در سیکل گیت ۱۹
شکل۴٫۲: طول گام و قدم ۱۹
شکل ۵٫۲: چرخه راه رفتن و نمای مرحله حمایت دوگانه ۲۰
شکل۶٫۲: کینماتیک مفصل ران در یک دوره راه رفتن ۲۳
شکل ۷٫۲: کینماتیک مفصل زانو در یک دوره راه رفتن ۲۳
شکل ۸٫۲: کینماتیک مفصل زانو در یک دوره راه رفتن با ۲۴
شکل۹٫۲: کینماتیک مفصل مچ پا در یک دوره راه رفتن ۲۴
شکل ۱۰٫۲: انواع گونیامتر ۳۵
شکل ۱٫۳: نحوه اجرای تست شارپند رومبرگ از نمای روبرو (الف) و جانبی (ب) ۵۲
شکل ۲٫۳: تست زمان بلند شدن و رفتن ۵۳
چکیده پایان نامه (شامل خلاصه، اهداف، روش­های اجرا و نتایج به دست آمده):
زمینه تحقیق: به طور طبیعی با افزایش سن، کنترل تعادل و راه رفتن با افت و تحلیل رفتگی مواجه می­شوند و کارآیی خود را از دست می­ دهند. بنابراین شناسایی و معرفی راهکارهای مداخله­ای مناسب، ایمن و کم هزینه جهت افزایش و بهبود پارامترهای مربوط به راه رفتن در سالمندان ضروری است. در تحقیق حاضر با بررسی وضعیت زانو، تعادل و برخی پارامترهای راه رفتن در افراد سالمند با محدودیت و بدون محدودیت حرکتی در زانو مورد مقایسه قرار گرفت.

مواد و روش ها: این مطالعه به روش نیمه تجربی در آسایشگاه سالمندان رحمت شهر یاسوج در سال ۱۳۹۳ انجام شده است. جامعه مورد تحقیق در این پژوهش ۳۰ زن و مرد سالمند با میانگین سنی ۱۷/۶۶ سال بودند که از این تعداد ۱۵ نفر در گروه با محدودیت و ۱۵ نفر در گروه بدون محدودیت حرکتی قرار گرفتند.
یافته­های تحقیق: بین تعادل­های ایستا با چشمان باز و بسته و همچنین تعادل پویا بین دو گروه با محدودیت حرکتی در مفصل زانو و بدون محدودیت، تفاوت معنی داری وجود داشت. همچنین بین طول گام، تعدادگام در دقیقه و سرعت گام در این دو گروه تفاوت معنی داری مشاهده گردید. اما بین این دو گروه در پهنای گام تفاوت معنی داری وجود نداشت.
بحث و بررسی: ﻧﺘﺎﻳﺞ اﻳﻦ مطالعه محدودیت در دامنه حرکتی را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻚ ﻋﺎﻣـﻞ ﻣﻬـﻢ ﺗـﺄﺛﻴﺮﮔـﺬار روی ﺗﻐﻴﻴـﺮات راه رﻓﺘﻦ ﺳﺎﻟﻤﻨﺪان ذﻛﺮ می­ﻛﻨﺪ. به نظر می­رسد که محدودیت حرکتی با به هم زدن بیو مکانیک بدن (جابجایی مرکز ثقل) بر تعادل اختلال ایجاد می­ کند. همچنین محدودیت زانو روی حرکات مچ پا و ران تاثیر گذار است، بنابراین می ­تواند بر روی طول وتعداد گام در دقیقه تاثیر گذار باشد.
کلید واژه ها: سالمند، محدودیت حرکتی زانو، تعادل، راه رفتن
فصل اول
(کلیات تحقیق)
۱٫۱٫ مقدمه:
انسان به لحاظ قالب موجودی طبیعی و به لحاظ محتوی (فکری، احساسی و رفتاری) اجتماعی است. این دو ویژگی به هر دوره از زندگی وی سایه می­ اندازد و سالمندی نیز از آن مستثنی نیست. به لحاظ طبیعی در سالمندی تغییراتی در ارگانیسم انسان رخ می­دهد، استخوان­ها استحکام خود را از دست می­ دهند (استئوپروز)، عضلات تحلیل می­روند، چربی­ها بگونه­ای متفاوت در قسمت­ های بدن توزیع و تجمع پیدا می­ کنند و از نظر اجتماعی نیز نگرش­ها و گرایش­ها ساختاری متفاوت می­یابند. این تغییرات عمدتا با کاهش قابلیت انطباق فرد با شرایط ناگهانی و ناتوانی در ایجاد تعادل مجدد همراه است از همین رو نیازهای بهداشتی و سلامت سالمندان بگونه­ای متفاوت از نیازهای افراد میانسال بروز می­ کند (پوررضا و خبیری نعمتی، ۱۳۸۵).
سالمندی تنها گذر زمان نیست، بلکه بروز آن دسته از رخدادهای بیولوژیک است که در یک دوره زمانی رخ می­دهد. هیچ تعریف کاملی درباره سالمندی وجود ندارد. سالمندی، فرآیندی طبیعی است و نباید آن را بیماری دانست. با گذر زمان، نه فقط انسان­ها بلکه هر موجودی قدری پیر و فرسوده می­ شود. طول عمر انسان، حداکثر طول عمر ممکنی است که عضوی از گونه­ های انسانی می ­تواند در شرایط مطلوب به آن دست یابد. با کاهش میزان مرگ­های زود رس در این قرن، شاهد افزایش افراد با طول عمر طبیعی^[۱] هستیم. طول عمر طبیعی در کشورهای مختلف متغیر گزارش شده است. به عنوان مثال در کتاب روانشناسی سالمندی نوشته گیل کارت، طول عمر طبیعی حول و حوش ۸۵ سال پیشنهاد شده است (گیلکارت، ۱۳۸۲).
متأسفانه، سالمندی با بیماری و ناتوانی همراه است. گرچه برخی از تغییرات فیزیولوژیک به ناگزیر با افزایش سن رخ می­ دهند، لیکن به نظر می­رسد با بهبود کیفیت زندگی و بررسی وضعیت فیزیکی، آثار ضعف ناشی از افزایش سن را می­توان کاهش داد. از این رو، راهبردهای پیشگیرانه­ای که حتی در سنین بالا اتخاذ می­شوند، می­توانند به بهبود شریط زندگی افراد مسن کمک کنند.
هم اکنون بیش از ۵ میلیون نفر از جمعیت کشور را سالمندان تشکیل می­ دهند (سایت انترنتی سالمند، ۱۳۸۶) که برای صرف صبحانه، رفتن به پارک و به طور کلی، انجام کارهای روزمره بدون نیاز به دیگران و وسایل کمکی، نیاز به راه رفتن دارند. راه رفتن به عنوان مهارت پایه ای، بیشترین بخش فعالیت حرکتی روزمره انسان را به خود اختصاص می­دهد (وینتر، ۱۹۹۱). به موازات افزایش نسبت جمعیتی سالمندان، مشکلات سلامتی آن­ها به ویژه مشکلات مربوط به استقلال عملکردی اهمیت بیشتری می­یابد.
تعادل و راه رفتن که در دوره سالمندی با مشکلاتی همراه می­شوند به عنوان شاخص­ های استقلال عملکردی در انجام امور روزمره افراد سالمند به حساب می­آیند. از همین رو
شناسائی عوامل و تبعات بروز مشکل راه رفتن در سنین سالمندی و روش­های مؤثر در به تأخیر انداختن بروز مشکلات راه رفتن از جمله اهداف مراقبت­های سالمندی قرار می­گیرد (شانوی کوک و ولاکوت، ۲۰۰۰). به طور طبیعی با افزایش سن، کنترل تعادل و راه رفتن با افت و تحلیل رفتگی مواجه می­شوند و کارایی خود را از دست می­ دهند (گالاهو و ازمان، ۲۰۰۵).
این تغییرات عوامل خطرساز اصلی در زمین خوردن سالمندان محسوب می­شوند. به زمین خوردن یا افتادن^[۲] یکی از شایع ترین و جدی ترین مشکلات دوران سالمندی است که بسیار تکرار می­ شود و دارای عواقب و عوارض جسمانی (شکستگی لگن، از کار افتادگی، از دست دادن توانایی فیزیکی و مرگ) و روانی (از دست دادن اعتماد بنفس و عزت نفس و کاهش امید به زندگی) زیادی است (اکبری کامرانی و همکاران، ۱۳۸۵) که با توجه به هزینه­ های بالای آن، شناسایی و معرفی راهکارهای مداخله­ای مناسب، ایمن و کم هزینه جهت افزایش و بهبود پارامترهای مربوط به زمین خوردن در سالمندان ضروری است (شجاعی، ۱۳۸۴).
با توجه به اینکه در تحقیقات انجام شده بی تعادلی یکی از اصلی ترین عوامل افتادن در بین سالمندان می­باشد (کلاود، ۱۹۹۹)، پدیده تعادل در بین این گروه سنی مورد توجه محققان قرار گرفته است. تعادل که جزء نیازهای اساسی جهت انجام فعالیت­های روزمره می­باشد، در فعالیت­های ایستا و پویا، نقش مهمی را ایفا می­ کند.
تعادل یک مهارت و توانایی برای دستگاه اعصاب مرکزی بشمار می­رود که با بهره گرفتن از سیستم­های مختلف بدن از جمله کلیه سیستم­های حسی عضلانی و قسمت­ های مختلف مغز یادگیری می­ شود (ژیا و همکاران، ۲۰۰۹). به منظور نگهداری تعادل، بدن باید در یک وضعیت با ثبات قرار گیرد و کوشش کند که مرکز ثقل را روی پای تکیه گاه نگه دارد. این سه سیستم دخیل در حفظ تعادل بصورت ترکیبی کار می­ کنند و همگی در اجرای یک وضعیت هماهنگ و صحیح، مهم می­باشند (برینر و پرین، ۱۹۹۸).
از این رو در تحقیق حاضر در نظر است با بررسی وضعیت زانو به مقایسه تعادل و برخی پارامترهای راه رفتن در افراد سالمند با محدودیت و بدون محدویت حرکتی در زانو پرداخت.
۲٫۱٫ بیان مسئله:
سالمندی سرنوشت محتوم هر انسان در کره خاکی است. از تبعات افزایش سن و ورود به دوره سالمندی می­توان به کاهش سرعت حرکت، ضعف و اختلالات عملکردی (دوهرتی، ۲۰۰۳) و کاهش قدرت با سرعت فزاینده ۱% در هر سال (از دهه چهارم زندگی) اشاره نمود (دوهرتی، ۲۰۰۳، فندرفارت و مک کوماس، ۱۹۸۶، ناریسی و همکاران، ۱۹۹۱).