سنت پرستش مادر –خدایان در ایران از دوران های کهن آغاز و در دوره های بعد به گونه های دیگر نمایان میشود.در سنگ نوشته هایی که از دوران هخمنشی به جا مانده و به خط میخی و زبان فارسی باستان است مادر _خدا نامی مشخص میابد و “اناهیتا “خوانده میشود.از این دوران به بعد است که مجسمه های فراوانی از این بانوی اساطیری به فرمان اردشیر دوم در شهر های شوش،اکباتان،دمشق و بابل ساخته و تصویر او در کتیبه ها نقش میشود. (همان)
۲-۴-۵-۲ نقش زنان در جامعه ی بدوی ایران
انسان بدوی که بیشتر در نجد ایران میزیست در سوراخ هایی که حفر میکرد و سقف آن را با شاخه های درختان میپوشاند زندگی میکرد.در جامعه ی بدوی وظیفه مخصوصی به عهده ی زن گذاشته شده بود.وی گذشته از آنکه نگهبان آتش و شاید اختراع کننده و سازنده ی ظروف سفالین بود،میبایست چوبدستی بدست گرفته در کوه ها به جست و جوی ریشه های خوردنی نباتات یا جمع آوری میوه های وحشی بپردازد.شناسایی گیاهان ،مولود مشاهدات طولانی و مداوم بود و همین امر باعث پیشرفت در زمینه های مختلف او بود.مردان در این مورد اندکی پیشرفت کرده بودند. پناسایی گیاهان و تشخیص فصل روییدن دانه ها عاملی برای ابداعات بیشتر توسط زنان بود.در نتیجه عدم تعادلی بین وظیفه زن و مرد ایجاد شد و همین امر سبب تفوق زن بر مرد در جوامع ابتدایی شد.در چنین جوامعی زن کارهای قبیله ای را اداره میکند و به مقام روحانیت میرسد.در عین حال زنجیر اتصال خانواده به وسیله ی سلسله ی زنان صورت میگیرد چه زن ناقل خون قبیله به خالص ترین شکل خود به شمار میرود.این طرز اولویت زن یکی از امور مختص ساکنان اصلی نجد ایران بوده و بعد ها در آداب آریاییان فاتح وارد شده است. (همان)

۲-۵ جایگاه زن بعد از اسلام
اسلام ،با آن آیین مترقى و پیشرفته خود ،براى زن ارزش و احترام بسیارى قایل است. زن در مفهوم انسانیت با مرد هیچگونه فرقى ندارد و مرد را بر او امتیازى نیست . زن ،مانند مرد ،عضو کامل جامعه است و شخصیت حقوقى مستقل دارد. زن در جامعه ى اسلامى برخوردار از استقلال فکرى و اقتصادى است و در زندگى خود ،در تصمیم گیرى آزاد است و به میل خود بر اساس موازین شرعى مى تواند با هر که بخواهد ازدواج کند.(مجازی/۱۳۷۰/۱۵۱)
زن از لحاظ شخصیت حقوقى تا آنجا مستقل است که مى تواند براى شیر دادن مولودش از شوهرش مزد مطالبه کند و بدون دخالت شوهر مى تواند کشاورزى یا تجارت کند.(همان)
در بدو پیدایش اسلام ،در سطح جهان به زن یا به عنوان برده و حیوان نگریسته می شد و یا در جوامع متمدنی چون ایران و روم اندک توجهی به آنها صورت می گرفت ،اما پس از پیدایش اسلام زن از اسارت بیرون آورده شد و آزادی عمل و اراده به او داده شد (البته در ایران حقیر شمردن زن بر خلاف آنچه در تعلیمات زرتشت وجود داشته صورت می پذیرفته است و آن هم سالها پس از مرگ زرتشت پیامبر ). (همان)
-در باب احترام و مالکیت دسترنج و تصرف در آن ،از نظر اسلام زن استقلال کامل را داشته ،و بی آنکه به ما نعی برخورد کند یا تحت ولایت و یا قیومیت مرد باشد آزادی اراده و عمل را دارد . (همان)
-در باب تعلیم و تعلم و تربیت و روابط مشروع اجتماعی و معاشرت پسندیده کمترین تفاوتی با مرد ندارد ،با این شرط که تظاهر به زینت و خود نمایی و عشوه گری ننموده و دامن به شهوت مردان نزند در توسعه معاشرت آزاد است. (همان)
-در باب ادای فرضه ی دینی و برتری انسانها در تقوی به یکدیگر ،زن هیچ تفاوتی با مرد ندارد و می تواند با افزودن به تقوای خویش از مرد ها هم در ارزش و مرتبه بالا رود(همان)
-در باب ازدواج اسلام هرگز زن را به مانند یک برده مجبور نمیداند بلکه به وی حق انتخاب همسر آینده اش را داده و او را مختار میسازد که مسیر زندگی آینده اش را مشخص سازد ،اما به دلایلی از قبیل ارث و… زن حق ندارد به بیش از یک مرد شوهر نماید. (همان)
-تربیت دختران به عنوان مادران آینده جامعه ی اسلامی از نظر اسلام بسیار مورد توجه قرار گرفته و در اینباره حضرت محمد (ص) میفرماید:
کسی که درای دختری است ،اگر او را تربیت نماید و در تربیت او نیکو عمل کند و او را تغذیه کند و در تغذیه او درست عمل کند و نعمت هایی که خدا به او ارزانی داشته نسبت به دخترش دریغ نکند برای او میمنه و میسرهای است از آتش به سوی بهشت. (موریس شیخی/۱۳۷۶/۱۲۹)
اسلام معتقد است ترقی سطح زندگی اجتماعی در سایه ترقی سطح زندگی خوانوادگی است و اجتماع نیز از این خانواده تشکیل میشود و چون مادر رکن اساسی خانواده است و تاثیر بسزایی در تربیت فرزندان دارد لذا تربیت دختران که مادران آینده هستند یک وظیفه است.امروزه پس از قرنها حمایت بی دریغ اسلام از مقام والای زن دنیای بشریت متوجه شده که دختر هم مثل پسر انسانی است که باید از مزایای زندگی متمتع شود. (همان)
دراینباره امام صادق (ع)پیشوای ششم شیعیان بیان میدارد:"پسران عمت و دختران حسنات هستند.خدا از نعمت میپرسد و به حسنات پاداش میدهد.از امام رضا پیشوای هشتم شیعیان نقل شده که رسول خدا محمد مصطفی (ص) فرومد:"خداوند بر زنها بیش از مردها مهربان است “(همان/۱۳۰)
در اسلام برای پیشرفت دختران و زنان در علم و دانش حدی معین نشده است و علوم را برای هر بشری اعم از زن و مرد تا حدود امکانات و استعداد آنها مطلوب و لازم دانسته است و زن را نیز از این جهت به هیچ وجه محدود نکرده است. از نظر اسلام زن مهمترین سرمایه برای ادی عالی ترین وظبفه در جهان خلقت است و آن عبارت از تربیت کودکان و نونهالان میباشد. (همان)
اسلام در عین حالی که استقلال مالی و کارکردن در بیرون از خانه را برای زن به عنوان یک اصل پذیرفته اما معتقد است زن نباید به کارهای سنگین که با روحیات او در تضاد است بپردازد چرا که در آن صورت عزت زنانگی و ظرافت خود را از دست خواهد داد. زیرا زن برای کارهای سنگین چون چلنگری و غیره آفریده نشده است .لذا از نظر اسلام زن میتواند با انجام وظایف مناسب عبارت از پرورش کودک و تامین حوائج داخلی و شرکت در مسائل اجتماعی که اسلام آن را تجویز کرده است حیثیت خود را بهترحفظ مینماید. (همان)
۲-۶ بعد تربیتی توجه به جایگاه ویژه ی زن در اسلام و زرتشت
جلوگیری از احساس حقارت زنان در مقایسه با مردان
تقویت اعتماد به نفس در زنان
ایجاد روحیه ی تلاش و حرکت بیشتر در زنان
شرکت در سازندگی کشور و پیشرفت فردی و اجتماعی
سوق دادن زنها به سوی تعلیم و تربیت
دادن اختیار در کنار اعتماد به نفس در زنان در امر ازدواج و بسیاری از امور دیگر
توجه به آموزش دختران به عنوان مادران فردا
جلوگیری از سو استفاده های اجتماعی از وجود زنان
بها دادن جامعه به وجود زنان در کنار مردان
۱۰- تشویق زنان به اطاعت از شوهران خویش به واسطه ی حفظ حریم خانواده. (نیکنام/۱۳۸۵/۱۵۹)
فصل سوم:
ازدواج
۳-۱ ازدواج در اسلام
نکاح از مصدر ثلاثی و از ریشه نَکَحَ ، یَنکَحُ می باشد .نکاح در لغت به معنی تقابل است و در زبان عرب هرگاه دو کوه مقابل یکدیگر قرار گرفته باشند گفته میشود: تَناکَحَ الجَبَلان،یعنی دو کوه در مقابل هم واقع شده اند .ولی از نظر اصطلاح نکاح به مفهوم عقل است که در زبان فارسی به « زن گرفتن » و «شوهرکردن » تعبیرمیشود . من حیث المجموع می توان نکاح را اینگونه تعریف کرد : « نکاح رابطه ای است حقوقی –عاطفی که به وسیله عقد بین زن و مرد حاصل میگردد و به آنها حق می دهد که با یکدیگر زندگی کنند».
نکاح یکى از مستحبات مورد تاکید است . و روایاتى که در ترغیب مردم بر آن و مذمت ترک آن وارد شده بى شمار است .
شرع مقدس اسلام به ازدواج عنایت و تاکید فوق العاده ای دارد و صراحتا در قرآن به آن تاکید شده و می فرماید:
“مردان بی زن و زنان بی شوهر ازدواج کنند"(نور/ ۲۴)
حضرت محمد (ص)می فرماید:
“هیچ چیز نزد خداوند محبوبتر از ازدواج نیست “(حرعاملی/ ۱۳۷۶ق/۳ )
“ازدواج کنید که همان اازدواج کردن سنت رسول خداست که همواره میفرمود :هر کسی که دوست دارد از سنت من تبعیت کند همانا ازدواج کردن از سنت من است.” (همان)
اسلام به پسر و دختر امر می کند که هر چه زودتر ازدواج کنند و آنقدر به این امر مهم تاکید دارد که رسول گرامی ازدواج نکردن را اعتراض از سنت خویش ،یعنی خروج از اسلام می داند و خانه ای را که در آن ازدواج صورت پذیرد بهترین خانه می داند. (همان)
۳-۱-۱ فضیلت ازدواج در اسلام
خداوند انسان را به گونه ای آفریده که بدون همسر ناقص است.انسان هر از نظر علم و ایمان و فضائل اخلاقی بالا برود تا همسر انتخاب نکند به کمال مطلوب نمی رسد.هیچ چیز جای ازدواج و تشکیل خانواده را نمی گیرد جنس مذکر و مونث به یکدیگر نیازمندند هم از نظر روحی و هم از نظر جسمی ،هر کدام به تنهایی ناقصند و هنگامی که در کنار هم فرار گرفتند همدیگر را کامل می کنند این قانون نظام آفرینش است و بر کل هستی حاکم می باشد فضیلت ازدواج به قدری است که آیات فراوانی در قرآن برای آن آمده شده است. (صاحبدل/ ۱۳۸۶/ ۷۸)
قرآن زن و مرد را لباس همدیگر می داند."هن لباس لکم و انتم لباس لهن.”
“زنان لباس شما مردانند و شما مردان لباس زنهایید.” (بقره/ ۱۸۷)
یعنی زن و مرد مکمل و متمم و حافظ و آبرو بخش و راز پوش همدیگرند و هر کدام به دیگری نیازمندید انسان تنها احساس نقص می کند همانطور که لباس زینت انسان است همسران هم زینت همدیگرند. (صاحبدل/ ۱۳۸۶/ ۷۸)
یکی از بزرگترین نعمتهای خداوند “همسرشایسته” است پیامبر اکرم (ص) می فرماید: