عمارت کلاه فرنگی نخستین بنای ارتباطات بیسیم کشور درسال(1303)
مخابرات جهان
در سال 1844 میلادی آقای ساموئل مورس به وسیله دستگاهش (تلگراف) این جمله را مخابره کرد «وه که پروردگار چه کارهای شگفتی دارد.» سپس یک سال بعد قراردادهای بین المللی جهت رمزهای مورس بسته شد.
سال 1865 از سوی ناپلئون سوم در پاریس توسط 20 کشور جهان اولین قرارداد بین المللی تلگراف نوشته شد. روز دهم مارس 1876 مصادف با دهم فروردین 1255 گراهام بل انگلیسی از اتاق خود به دستیارش در اتاق دیگر گفت: «آقای واتسن، بیایید با شما کار دارم» تا این که چهارده سال بعد (سال 1890) آقای « استروجر » سیستم تلفن خودکار را بنا نهاد.
ضمنا هم اکنون سیستم مخابرات کشورها از طریق سیستم ITU (مقر بین المللی مخابرات) مبادلات فنی و تخصصی مورد نیاز همراه با استانداردهای مورد توافق را انجام می دهند.
مخابرات ایران
اسفند سال 1236 یعنی چهارده سال پس از مخابره اولین پیام تلگرافی مورس، سیستم تلگرافی مذبور در ایران زیر نظر علی قلی میرزا اعتضاد السلطنه (وابسته دربار قاجار) و با همکاری یک نفر مازندرانی (رئیس وقت مدرسه دارالفنون) به نام رضا قلی خان الله باشی طبرستانی، توسط یکی از معلمین اتریشی (مسیو کوشش) با موفقیت آزمایش شد که جمله مخابره شده بدین شرح بود: «منت خدای را عزوجل که طاعتش موجب قربت است و به شکر اندرش مزید نعمت…» بلافاصله کار سیم کشی بین کاخ ارک تا باغ لاله زار تهران شروع شد که در سال 1237 آغاز به کار نمود.
در تیر ماه 1238 نخستین خط نسبتا طولانی تلگراف به فاصله 300 کیلو متر بین تهران و چمن سلطانیه (واقع در نزدیکی زنجان- اردوگاه تابستانی ناصرالدین شاه) دایر گردید. سال 1240 ارتباط تلگرافی تهران برقرار و سال 1241 خط تهران – گیلان نیز دایر شد. در سال 1242 برای اولین بار ارتباط تلگرافی ایران با روسیه از طریق اتصال خط تهران- تبریز با شبکه تلگرافی روسیه برقرار گشت و در همین سال با دولت انگلیس جهت تأسیس خطوط تلگرافی شهرهای خانقین، کرمانشاه، همدان، تهران، اصفهان، شیراز و بوشهرمذاکره شد که در سال 1243 مورد بهره برداری قرار گرفت.

سال 1253 اداره تلگراف پس از جدا گشتن از وزارت علوم به وزارت تلگراف تبدیل و در سال 1287 با وزارت پست ادغام و بالاخره در سال 1308 امور تلفن نیز تحت نظر وزارت پست و تلگراف قرار گرفت که به نام وزارت پست و تلگراف و تلفن نامگذاری شد. اخیرا در نیمه دوم سال 1382 با تصویب مجلس شورای اسلامی به نام وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات تغییر یافت. در همین راستا چند شرکت سابق حذف و در نتیجه شرکتهای جدیدی مانند شرکت ارتباطات زیرساخت، شرکت ارتباطات سیار و شرکت فناوری اطلاعات تحت پوشش شرکت مادر تخصصی مخابرات ایران ولی به صورت مستقل تشکیل شدند.
آنگاه با ایجاد تحول اداری و ساختاری شرکت مخابرات ایران، از سال 1383 به عنوان شرکت مادر تخصصی مخابرات ایران تغییر یافته و در راستای تمرکز زدایی، شرکتهای مخابرات استانی به صورت جداگونه تشکیل شده و از اختیارات گسترده ای برخوردار شدند و تعدادی از شرکت ها و سازمان ها از جمله ارتباطات زیرساخت با جدا شدن از مخابرات ایران، تحت پوشش وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات قرار گرفته اند.
شرکت مخابرات استان ها نیز در عین مستقل بودن از لحاظ فنی و تخصصی تحت حمایت مخابرات مرکزی ایران و نیز انتخاب هیئت مدیره و مدیر عامل از سوی وزارت ارتباطات تعیین می شدند تا این که پس از گذشت چند سال مطابق اصل 44 قانون اساسی در جهت خصوصی سازی شرکت های دولتی طی سال 1388 این شرکت وارد بازار بورس ایران شد. سپس مقرر گردید عمده سهام این شرکت به بخش خصوصی واگذار شود که این اتفاق در آبان 1388 به وقوع پیوست و هم اکنون این این شرکت با عنوان اپراتور مهم و اول وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات به بخش خصوصی واگذار گردید و فعالیت گسترده خود را با جدیت آغازکرده است.
2-3-2- خلاصه اهم سیر تحول در مخابرات کشور سال های 1236 تا پایان 1389
سال 1236 - نصب اولين خط تلگراف در ايران بين تهران و چمن سلطانيه (اردوگاه تابستاني ناصر الدين شاه در نزديكي زنجان )
سال 1238 - اتصال خط تلگراف ايران به شبكه تلگراف روسيه
سال 1248 - عضويت ايران در اتحاديه بين المللي تلگراف
سال 1255 - تبديل اداره تلگراف به وزارت تلگراف
سال 1269 - راه اندازي اولين خط تلفن در ايران بين ايستگاه ماشين دودي و شهر ري
سال 1304 - نصب اولين مركز تلفن مغناطيسي با 1212 شماره در تهران
سال 1305 - بهره برداري از تلفن مغناطيسي در تهران
سال 1308 - تبديل نام وزارت پست و تلگراف به وزارت پست و تلگراف و تلفن و واگذاري مسئوليت مربوط به امور تلفن به اين وزارتخانه
سال 1310 - خريد سهام شركت كل تلفن توسط دولت و تاسيس شركت سهامي تلفن ايران.
سال 1311 - افزايش پنج هزار شماره به ظرفيت تلفن هاي مغناطيسي تهران
سال 1316 - آغاز به كار اولين مركز تلفن خودكار با شش هزار شماره ظرفيت
سال 1320 - خريد خطوط تلفن كارير متفقين توسط دولت ، همزمان با خروج نيروهاي متفقين از ايران
سال 1331 - تصويب قانون ملي شدن ارتباطات تلفني كشور در مجلس شوراي ملي
سال 1339 - نصب و راه اندازي اولين مراكز تلكس غير اتوماتيك در تهران و خرمشهر
سال 1341 - نصب اولين مراكز خودكار مراكز مشابه در 58 شهر
سال 1343 - آغاز استفاده از سيستم مايكروويو در مخابرات كشور
سال 1344 - بهره برداري از خط مايكروويو سرتاسري سنتو
سال 1345 - تاسيس كارخانجات مخابراتي ايران
سال 1348 - راه اندازي و بهره برداري از ايستگاه زميني شهيد قندي ( اسد آباد ) همدان ، بين تهران و كرج ، تاسيس ( PCM ) بهره برداري از اولين خط كابل ارتباطي بين شهري مركز آموزش مخابرات
سال 1349 - تاسيس مركز تحقيقات مخابرات، اجراي طرح تلفن خودكار بين المللي .
سال 1350 - تاسيس شركت مخابرات ايران و شركت صنايع مخابراتي راه دور ايران .
سال 1352 - تاسيس شركت طرح و توسعه تلفن ايران
سال 1353 - آغاز به كار دوازده مركز تلكس كامپيوتري در تهران و برخي ازمراكزاستانها
سال 1355 - برقراري امكان ارتباط مستقيم تلفني مشتركين تهراني با آمريكا
سال 1357 - تعداد مشتركين تلفن ثابت معادل 850000 مشترك و 312 روستا داراي ارتباط مخابراتي بوده است
سال1358- نصب اولين سيستم نيمه خودكار
سال 1364 - تاسيس كارخانه كابل شهيد قندي يزد
سال 1365 - عقد قرارداد براي اجراي فاز اول شبكه ديتا با شركت هيوز ،راه اندازي و بهره برداري از مركز ارتباطات ماهواره اي اصفهان و بومهن
سال 1367 - نصب اولين خط كابل كواكسيال بين شهري در ايران بين شهرهاي اصفهان و تهران،نصب و راه اندازي سيستم ده هزار شماره اي فراخوان .
سال 1368 - آغاز بهره برداري از كارخانجات كابل شهيد قندي يزد ، بهره برداري از اولين مركز سوئيچ ديجيتال ايران در تهران ( مركز دانشگاه تهران). افتتاح خط فيبرنوري بين شهري بين تهران و كرج .
سال 1370 - بهره برداري از اولين آنتن ماهواره اي اينمارست، بهره برداري ازكابل فيبرنوري دريايي ايران – امارات بين بنادر جاسك و فجيره ورود سيستم ديجيتالي 256 شماره اي( فجر ) به شبكه مخابراتي كشور، شروع به كار شبكه فراخوان ايران با چهار هزار مشترك .
سال 1371 - اخذ موافقت اصولي ايجاد دانشكده علمي و كاربردي مخابرات، عقد قرار داد براي اجراي فاز دوم شبكه ديتا با شركت هيوز ، بهره برداري از آنتن وي ست ( VSAT) براي نخستين بار در كشور .
سال 1372 - بهره برداري از مجتمع مخابراتي انقلاب اسلامي به عنوان دومين مركز مخابراتي ايران .
سال 1373- توسعه شبكه تلفن تهران از يك ميليون شماره به دو ميليون شماره ، ايجادشبكه تلفن سيار در كشور.
سال 1374- تصويب اساسنامه تاسيس شركت هاي سهامي مخابرات استان ها در مجلس شوراي اسلامي .
سال 1375 - آغاز فعاليت شركت هاي سهامي مخابرات استان ها،گسترش شبكه تلفن همراه در سطح 35 شهر و طراحي يك ميليون شماره تلفن همراه ، اتصال 170 شهر به به ميزان هفتاد درصد، برگزاري( VSAT )شبكه ارتباطات ديتا، توسعه شبكه وي ست سومين اجلاس وزيران پست و مخابرات كشورهاي عضو سازمان كنفرانس اسلامي در تهران .
سال 1376- واگذاري يك ميليون و 790 هزار شماره تلفن همراه ، توليد مراكز پرظرفيت با فناوري ژاپن با برخورداري از دانش فناوري مخابراتي در TMC/ NEAXIديجيتال زمينه سيگنالينگ و شبكه ISDN
سال 1377 - بهره برداري از پروژه كابل نوري آسيا ، اروپا( TAE )، واگذاري سرويسهاي ويژه تلفن ثابت به مشتركين در سطح وسيع