این فاز شامل ارزیابی، اولویت بندی پروژه ها می باشد.
(شکل ۳-۶)فاز۴ :اولویت بندی پروژه ها
در این فاز فهرستی از معیارهای انتخاب برای ارزیابی و فهرست طبقه بندی شده ای از پروژه های سازمان به عنوان ورودی ها هستند. که با کمک ابزارهایی نظیر قضاوت کارشناسانه خبرگان و صاحب نظران و همچنین ابزارهای امتیازدهی چند معیاره نظیر AHP اولویت بندی پروژه ها انجام می شود.
پایان نامه - مقاله - پروژه
(شکل ۳-۷) نمایی از اولویت بندی پروژه ها با AHP1
۱-Analytic Hierarchy Process(AHP)
۳-۳-۵ فاز پنجم: تشکیل سبد
در این مرحله می بایست تحلیل های مربوط به محدودیتهای سازمان نظیر محدودیتهای ظرفیت منابع انسانی، تحلیل های ظرفیتهای مالی، تحیل های ظرفیتهای موجودی و هرگونه محدودیت خاص دیگری که سازمان با آنها روبروست به منظور تشکیل سبد ها مدنظر قرار گیرند.
۳-۳-۱-۵ محدودیتهای سازمان
در ادامه محدودیتهای نام برده شده به تفصیل تشریح خواهند شد:
۳-۱-۱-۵-۳ تحلیل های ظرفیت نیروی انسانی
تحلیل ظرفیت نیروی انسانی باید انجام شده باشد تا ظرفیت سازمان برای اجرای پروژه های انتخاب شده مشخص شود. این تحلیل باید به وسیله مجموعه هایی انجام شود که نسبت به مسایل سازمانی آگاهی کافی را داشته باشند تا محدودیتهای ایجاد شده به وسیله ظرفیتهای نیروی انسانی مجموعه شناخته شود. همچنین ظرفیت منابع درونی و قابلیت دسترسی به منابع بیرونی نیز باید اندازه گیری شود تا یک تصویر کامل از میزان منابع سازمان ایجاد گردد. ظرفیت منابع انسانی یک عامل محدود کننده برای تعداد پروژه هایی است که سازمان می تواند اجرا کند.
۳-۲-۱-۵-۳ تحلیل های ظرفیت مالی
این تحلیل باید انجام شود تا ظرفیت سازمان برای حمایت مالی از پروژه های انتخاب شده معین گردد. این تحلیل باید از طریق فرایند مالی و بودجه ای سازمان انجام شود. همچنین ظرفیت مالی درون سازمانی و در دسترس بودن ظرفیت مالی باید اندازه گیری شود تا سبد دارای تصویر کامل باشد. ظرفیت مالی سازمان معمولا ” یک عامل محدود کننده مهم برای تعداد پروژه های سازمان می باشد.
۳- ۳-۱-۵-۳تحلیل های ظرفیتهای موجودی
می بایست بر روی دارایی ها و موجودی سرمایه سازمان تحلیل کاملی صورت پذیرد تا محدودیتهای دارایی معین گردد چراکه این نوع محدودیتها نیز معمولا” تعداد پروژه های سازمان را محدود می کنند.
در این مرحله به منظور تشکیل سبد ها و همچنین منظور داشتن محدودیتهایی که سازمان با آنها روبروست از روش های تصمیم گیری چند معیاره استفاده می شود. این روشها که مدلهای برنامه ریزی ریاضی هستند می توانند علاوه بر اینکه ترکیب بهینه را می یابند، همچنین اثر متقابل بین پروژه ها، محدودیتهای بودجه، تکنیکی، منابع، بازار مابین گزینه ها، و… را نیز لحاظ کنند. همچنین از تجزیه و تحلیل حساسیت هم حمایت می کنند. (PPMS،۲۰۰۶، ص ۷۱)
در این تحقیق از بین روش های مختلف تصمیم گیری چند معیاره، مدل برنامه ریزی خطی صفر و یک انتخاب شده است. چرا که این مدل علاوه بر اینکه یک مدل بهینه یاب است سعی در این دارد که بهترین ترکیب و بیشترین سودمندی در محدوده موجه را ایجاد کند.
این مدل به دلیل اینکه متغیرها فقط مقدار صفر و یک را انتخاب می کنند متناسب با موقعیت این تحقیق یعنی انتخاب گزینه (پروژه ها) برای تشکیل سبدهای مختلف است.
۳-۳-۲-۵ فرموله کردن مدل
در این پژوهش به منظور فرموله کردن مدل از برنامه ریزی صفر و یک استفاده گردیده است.از آنجا که در این تحقیق هدف مشخص سازی پروژه هایی است که قابلیت قرارگیری در سبدهای سازمان را با توجه به اهداف، شرایط و محدودیتها و انتظارات ذی النفعان سازمان دارند می باشد برنامه ریزی صفر و یک۱ که نتایج رادر قالب دو عدد صفر یعنی پروژه مورد نظر در سبد جای نگرفت و یک برای حالتی که پروژه در سبد قرار گرفته است، می تواند یکی از کارآمد ترین ابزارها تلقی گردد. در این تحقیق از این ابزار استفاده گردیده است.مراحل فرموله سازی مدل در زیر به تفصیل آورده شده است.
X i=1 اگر پروژه i در سبد قرار گرفته باشد.
X i=0 اگر پروژه i در سبد قرار نگرفته باشد.
۳- ۱-۲-۵-۳تابع هدف
که a i ضریبی است که در مرحله اولویت بندی پروژه ها برای پروژه i ام از AHP بدست آمده است.
Z: تابع هدف ماکزیمم است.
منظور از Z در واقع ارزشی است که نهایتا” از مجموع پروژه های جای گرفته درون سبد برای سازمان حاصل می گردد. که منطقا” می بایست بیشترین مقدار خود را داشته باشد.
۱-Binary Programming
۳-۲-۲-۵-۳محدودیتهای سازمان
۳-۳-۵-۲-۲-۱ محدودیت منابع
بسیار مهم است که مدل واقع گرایانه باشد و بتواند تمام محدودیتهایی که سازمان با آنها مواجه است را منعکس نماید. این محدودیتها می تواند منابع انسانی، مالی، تجهیزات، مصالح و .. باشند. زمانی که دو پروژه نیازمند منابع مشترکی هستند و برای بدست آوردن منابع کمیابی با هم رقابت می ورزند، آنگاه مدل می بایست به گونه ای پروژه ها انتخاب نماید که سازمان با توجه به محدودیتهایش دچار مشکل نگردد و از طرفی بیشترین منافع را نیز نصیب سازمان کند.
برای منظور کردن چنین محدودیتهایی از رابطه زیر استفاده می گردد:
C j میزان موجود از منابع j است.
aij مقدار منابع j مورد نیاز در پروژه i است.
۳-۳-۵-۲-۲-۲ محدودیت پروژه های الزامی
پروژه های موجود و در حال انجام سازمان که سازمان بابت اتمام آنها تعهد و مسئولیت دارد و همچنین پروژه های جدیدی که بنا به دلایل خاصی سازمان ملزم به اجرای آنهاست ، پروژه های الزامی سازمان نامیده می شوند و می بایست در سبدهای پروژه قرار گیرند بنابراین مدل باید این قابلیت را داشته باشد که این مورد را برآورده سازد.بنابراین خواهیم داشت:
Xi=for i ε Sm
X i پروژه iام
Sm مجموعه پروژه های الزامی است.
۳-۳-۵-۲-۲-۳ محدودیت پروژه های مرتبط
گاهی اوقات بنا به دلایلی بعضی پروژه ها با هم ارتباطات خاصی دارند که این وابستگی و ارتباطات می بایست به عنوان یک محدودیت در انتخاب پورتفولیوی سازمان مدنظر قرار گیرند.
الف: انحصار متقابل: یکی و نه هر دو (one but not both)
در شرایطی دو نوع پروژه همزمان نمی توانند در یک سبد جای گیرند ، برای مثال برای انتخاب پروژه های مسکن مهر و همچنین پروژه های خصوصی بزرگ نیاز به ضمانت نامه های سنگین بانکی است، بنابراین برای سازمان مورد مطالعه پذیرش چند پروژه بزرگ خصوصی و مسکن مهر همزمان امکان پذیر نمی باشد که این محدودیت می بایست در مدل برآورده شود.
Sn تعداد پروژه هایی هستند که با هم همزمان نمی توانند باشند.
ب: پروژه های مشروط
گاهی انتخاب یک پروژه مشروط به انتخاب یک یا چند پروژه دیگر می باشد ؛مثلا” ممکن است پروژه Xk تنها در حالتی بتواند انتخاب شود که پروژه Xj نیز انتخاب شده باشد در غیر اینصورت نمی تواند در سبد جای گیرد . در این حالت می بایست محدودیت زیر در مدل ملاحظه گردد.

موضوعات: بدون موضوع  لینک ثابت


فرم در حال بارگذاری ...