نکته ضروری دیگر در این مرحله این است که ذینفعان و تصمیم‌گیرندگان اصلی سازمان در خصوص پدیده اجتماعی موردپژوهش باید کاملاً آگاهانه، مصمم و متعهد به انجام چنین پژوهشی باشند. در واقع نیاز به ضرورت انجام پژوهش نظریه‌پردازی داده بنیاد برای تصمیم‌گیرندگان اصلی باید کاملاً مسجل و مسلم شده باشد. البته سر منشأ این نیاز و ضرورت، می‌تواند عوامل متعدد و متنوعی مانند فشارهای محیطی، نارضایتی مشتریان و کارکنان، ضعف مفرط داخلی سازمان در بهره‌وری از نقاط قوت داخلی و فرصت‌های موجود در محیط و غیره باشد (دانایی فرد و اسلامی،۱۳۸۹).

۳-۵-۲. مرحله مطالعات اصلی:
۳-۵-۳. گردآوری داده‌ها:
داده‌های مورد استفاده محققان در نظریه‌پردازی بنیادی، شامل انواع گوناگونی از داده‌های کیفی است نظیر: گفتگو، مشاهده، مصاحبه، گزارش‌های عمومی، یادداشت‌های روزانه پاسخ دهندگان و تعاملات و تفکرات خود پژوهشگر. در روش‌های مذکور را در ذیل به طور کامل مورد بررسی قرار خواهیم داد.
۳-۶. ابزار اندازه گیری و جمع آوری اطلاعات تحقیق:
در ابتدا به تعریف لغت اندازه گیری می‌پردازیم. اندازه‌گیری عبارت است از تخصیص مجموعه‌ای از اعداد یا کمیته‌ای صفات، به مجموعه‌ای از واقعیت‌ها، براساس قوانین پذیرفته شده براساس منطق، و یا تعیین مقدارهای متفاوت یک متغیر در آزمودنی‌ها. اندازه‌گیری یک بخش مهم از پژوهش است و بدون انجام آن، محقق قادر به آزمون فرضیه یا یافتن پاسخ سؤال تحقیق نیست.) آقاجانی و کیاکجوری، ۱۳۹۰). این ابزارها عبارت‌اند از پرسشنامه، مشاهده، مصاحبه، استفاده از اسناد و مدارک. در ذیل به بررسی برخی از ابزارهای اندازه‌گیری و جمع آوری اطلاعات در تحقیق می‌پردازیم:
۳-۶-۱. استفاده از اسناد و مدارک:
در برخی تحقیقات، داده‌های اطلاعاتی که باید مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گیرند از پیش آماده هستند. بدین صورت که محقق به دنبال اطلاعات جدید نیست، بلکه می‌تواند نسبت به جمع آوری اطلاعاتی که از قبل تهیه شده و در پرونده‌ها و قالب‌های مختلف موجود است، اقدام کند.
به واسطه موجود بودن اطلاعات، این شیوه، روش ارزانی به حساب می‌آید، در وقت صرفه جویی می‌شود و مهم‌ترین مزیت آن، امکان ارزیابی روند موضوع مورد بررسی در گذشته است که در مطالعات گذشته نگر بسیار حائز اهمیت است.
ناقص بودن و در دسترس نبودن اطلاعات از اشکالات عمده این روش است. گاهی ملاحظات اخلاقی مانع از دستیابی به اطلاعات مورد نظر می‌باشد. قدیمی و کهنه بودن اطلاعات هم ممکن است در برخی موارد مطرح باشد. اعتبار اسناد و مدارک مورد مطالعه، مسأله اصلی در جمع آوری اطلاعات به این روش می‌باشد. مستندات باید دارای اعتبار صوری و شکلی از یک سو و اعتبار محتوایی از سوی دیگر باشند.
در میان منابع اسنادی مختلف می‌توان به منابع زیر اشاره کرد:

• • نامه‌ها و یادداشت‌های رسمی، صورتجلسه، گزارش کمیسیون‌های مختلف و اسناد قانونی.

• • اسناد مؤسسات و یادداشت‌های حقوقی ثبت شده نظیر لیست حضور و غیاب، بولتن‌های دانشگاهی، یادداشت‌های مالی و…

• • خاطره‌های شخصی، زندگینامه، خاطره‌های روزانه، کتاب‌هایی که منعکس کننده افکار و فلسفه نویسنده آن است. (خاکی،۱۳۸۲)

۳-۶-۲. مصاحبه:
مصاحبه یکی از ابزارهای جمع‌ آوری داده‌ها محسوب می‌شود. این ابزار گردآوری داده‌ها، امکان برقراری تماس مستقیم با مصاحبه شونده را فراهم می‌آورد و با کمک آن می‌توان به ارزیابی عمیق ادراک‌ها، نگرش‌ها، علایق و آرزوهای آزمودنی پرداخت. از سوی دیگر مصاحبه ابزاری است که امکان بررسی موضوع‌های پیچیده، پی گیری پاسخ‌ها یا پیدا کردن علل آن و اطمینان یافتن از درک سؤال از سوی آزمودنی را فراهم
می‌سازد. اعتقاد بر این است که در جریان مصاحبه بسیاری از حالت‌ها و عکس‌العمل‌های آزمودنی فاش شده و می‌توان به مقاومت مصاحبه‌شونده در برابر برخی سؤال‌ها پی برد.
مصاحبه دارای مزایایی به شرح زیر است:

• • روش مصاحبه برای مطالعات عمیق، ژرفانگر و موردی روش مناسب و کارآمدی است. زیرا تعداد افراد مورد مطالعه محدودند، بنابراین وسعت جامعه کم، ولی عمق مطالعه بسیار زیاد است و محقق به خوبی می‌تواند اعماق و زوایای موضوع مورد مطالعه را بکاود.

• • مصاحبه شونده منظور و هدف از طرح پرسش را بهتر و بیشتر درک می‌کند و احتمالاً پاسخ مناسب و دقیق‌تری می‌دهد.

• • کاهش تعداد نمونه در این روش کمتر از سایر روش‌های جمع‌ آوری اطلاعات همانند پرسشنامه است.

• • پاسخ تمام پرسش‌های مصاحبه‌شونده با مهارت و خبرگی مصاحبه‌کننده قابل دریافت است و چنانچه ابهامی در پرسش‌ها باشد، در زمان مصاحبه این ابهام جهت افزایش قدرت پاسخگویی مصاحبه‌شونده و بی‌پاسخ نماندن پرسش‌ها توسط مصاحبه‌کننده قابل‌حل است.

• • اگر مصاحبه، بخصوص نوع آزاد آن با هدایت هوشیارانه مصاحبه‌گر همراه باشد، باعث می‌شود که پاسخگو یا مصاحبه‌شونده اندیشه‌اش را با آزادی و علاقه زیادتری بیان کند.

معایب مصاحبه عبارت‌اند از:

• • جمع‌ آوری اطلاعات به‌روش مصاحبه وقت‌گیر و پرخرج است؛

• • استخراج و تجزیه و تحلیل داده‌ها مشکل است؛

• • اجرای مصاحبه نیاز به مصاحبه کننده‌های ماهر دارد؛

• • اشتیاق مصاحبه‌شونده در جلب رضایت مصاحبه‌کننده یا تمایل مصاحبه‌کننده برای تأثیرگذاری بر مصاحبه‌شونده از جمله عواملی است که می‌تواند اعتبار اطلاعات جمع‌ آوری شده را خدشه‌دار کند (بازرگان،۱۳۸۷).

در این تحقیق، در ابتدا از طریق مصاحبه با خبرگان و یافتن کلمات کلیدی به مطالعات کتابخانه‌ای و بررسی اسنادی (از طریق ابزار فیش‌برداری از پایگاه‌های اطلاعاتی شبکه جهانی اینترنت، کتب و مقالات علمی فارسی و لاتین، پایان‌نامه و طرح‌های پژوهشی مرتبط با آن) خواهیم پرداخت. در این مطالعه، مصاحبه‌های عمیق با مدیران و اساتید به‌عنوان روش اصلی گردآوری داده‌ها مورد استفاده قرار گرفت. مصاحبه‌های اولیه به صورت کاملاً باز و ساختار نیافته انجام گرفت و به مرور با توجه به پاسخ‌های داده شده به سؤالات و کدگذاری مصاحبه‌های اولیه و پیدا کردن سرنخ‌های بیشتر برای سؤالات بعدی، شکل سؤالات تاحدی تغییر کرد هرچند تمام سؤالات مرتبط با موضوع و در چارچوب پی بردن به سؤالات اصلی تحقیق بود. قبل از هر مصاحبه به مصاحبه شونده اطلاع داده می‌شد که مطالب بیان شده از سوی او بدون دستکاری در تحقیق به‌کار برده ولی هیچ اسمی از او برده نخواهد شد.
۳-۷. جامعه آماری: (N)
از آنجا که در این پژوهش بدنبال شناسایی و تعیین ارتباط بین عوامل مؤثر در انتخاب استراتژی مدیریت دانش می‌باشیم، لذا جامعه آماری شامل کلیه مشاوران، محققین و اساتید دانشگاه در حوزه مدیریت دانش می‌باشد چرا که دانش انتخاب استراتژی در حوزه علم و آگاهی و تجربه این افراد می‌باشد.
۳-۸. حجم نمونه:
حال این سؤال پیش می‌آید که چه موقع نمونه‌گیری نظری کامل می‌شود و تا چه زمانی باید آن را ادامه داد؟ یا به عبارت دیگر چه زمانی مشخص می‌شود که تعداد مصاحبه‌های انجام گرفته کافی است و نیازی به مصاحبه‌های بیشتر نیست؟ در پاسخ به این سؤال باید گفت که نمونه‌گیری نظری تا جایی ادامه پیدا می‌کند که هر مقوله به اشباع نظری برسد. یعنی تا زمانی که:

• • به نظر نمی‌رسد در مصاحبه‌های بعدی داده‌های جدید در ارتباط با مقوله‌ها پدید آید؛

• • زمانی که مقوله‌ها به غلظت کافی رسیده باشند؛

• • روابط بین مقولات برقرار و تأیید شده‌اند (استراوس و کوربین، ۱۹۹۰).

بنابراین در این مطالعه محقق مصاحبه‌ها را تا زمانی ادامه داد که اشباع نظری حاصل شود به گونه‌ای که هر چه به مصاحبه‌های آخر نزدیک‌تر می‌شود اطلاعات جدید اضافی مرتبط با موضوع کمتر به چشم می‌خورد.
۳-۹. روش نمونه‌گیری:
روش نمونه‌گیری، قضاوت شهودی با تکنیک گلوله برفی می‌باشد. تکنینک گلوله برفی، یک روش غیر احتمالاتی است و در مواقعی به کار می‌رود که شناختی از کل جامعه آماری وجود ندارد و چارچوب نمونه گیری مشخص نیست. زمانی که مایل هستیم راجع به موضوعی به شکل عمیق تحقیق کنیم، از گلوله برفی استفاده می‌کنیم به این شکل که یک تعدادی را پیدا می‌کنیم و از آن‌ها نمونه‌های دیگر را شناسایی می‌کنیم و سراغ نمونه‌های جدید می‌رویم و همین طور ادامه می‌دهیم تا به اشباع برسیم. نمونه‌گیری گلوله برفی یک روش نمونه‌گیری است که واحدهای نمونه نه تنها اطلاعاتی در مورد خودشان بلکه در مورد واحدهای دیگر جامعه نیز ارائه می‌کنند (کوربین و استراوس،۱۹۹۰). در این تکنیک، در یک مصاحبه ابتدایی اغلب با یک خبررسان کلیدی کار را آغاز کرده و سپس از آن شخص می‌خواهیم که دوستان، آشنایان و یا افرادی که ممکن است برای مصاحبه مناسب باشند را به ما معرفی کند، تا به نقطه اشباع برسیم (شکل ۳-۱).
گردآوری داده‌ها تحلیل داده‌ها
نزدیک شدن به اشباع مقوله‌ها
مقوله‌های بهبود بخشیده تر
سومین مصاحبه
مقوله‌های بهبود بخشیده به طرف اشباع مقوله‌ها
دومین مصاحبه
مقوله‌های مقدماتی
اولین مصاحبه
شکل ۳-۱: گردآوری و تحلیل داده‌ها به طریق زیگزاگ برای اشباع مقوله (منبع: بازرگان، ۱۳۸۷)
۳-۱۰. روش تجزیه و تحلیل داده‌ها: