در فصل اول نیز به مقیاس معیار هوش عمومی اعم از توانایی در هوشمندی عمومی، استعدادهای خاص تحصیلی، تفک خلاق یا مولد، توانایی رهبری و مدیرت، توانایی و هنرهای تجسمی و نمایشی و توانایی روانی – حرکتی اشاره شده است. و متفکرانی نظیر ترمن و استنفرد بینه این موارد را تایید و تصدیق کرده اند. و در این تحقیق ۲۰ ویژگی برای کودکان خلاق و تیزهوش در فصل اول آمده است. که برخی از آنها جنبه جسمانی، برخی از آنها روانی و ذهنی و اغلب نیز شناختی و ارتباطی هستند.

کودکان انزوا طلب یا منزوی طیف مخالف کودکان اجتماعی هستند و در فصل اول به ۱۰ مورد ویژگی اصلی کودکان انزواطلب اشاره شده است. هدف نیز متناسب با مسئله و در جهت شناخت ویژگی ها و تفکیک این ویژگی ها در دو گروه انزوایی و اجتماع پذیری و مقایسه آنها توضیح داده شده است. فرضیات نیز متناسب با اهداف با پنج عنوان طراحی شده است.
در فصل دوم به ماهیت یادگیری و خلاقیت کاملاً پرداخته شده است. و حافظه به عنوان مخزن و منبع جمع اوری اطلاعات و فراگرد عمومی و تخصصی آن توضیح داده شده است.
روابط کودکان با والدین با محیط با اجتماع با طبیعت و با همسالان تحت عناوین مختلف اشاره شده است.
در فصل سوم هم با اشاره به جامعه تحقیق و حجم نمونه و روش جمع آوری اطلاعات از طریق (مشاهده) به ثبت داده ها و تجزیه و تحلیل آنها از طریق آمار توصیفی و آمار استنباطی پرداخته ایم. که رابطه معنی داری و روایی و اعتبار یافته ها تحت سه عنوان روش توصیفی و روش همبستگی = r و نیز روش آمار استنباطی T استیودنت برآورده شده است.
و فرضیه ها در ۵ مورد نیز تایید شده اند و رابطه اجتماع پذیری و خلاقیت کودکان حدود سنی ۸ ساله بیشتر از رابطه انزواطلبی کودکان و خلاقیت آنان آمده است.
یعنی کودکان اجتماع گرا بیش از کودکان انزواطلب ۸ ساله خلاقیت دارند.
محدودیت ها و مشکلات و ملاحظات :
هر پژوهش و تحقیقی در انتخاب موضوع و تبیین مراحل مختلف آن و نیز ذکر اهمیت و ضرورت ها و حتی در تعیین انداف و مقاصد و یا تعاریف عملیّاتی و تعاریف اصطلاحات و واژه ها محدودیتی دارند.
برخی از تحقیقات به دلیل نو و بدیع بودن دارای مبانی نظری و تئوری اندکی هستند و دستیابی به همۀ مطالعات و منابع و فاقد بسیار مشکل است. و گاهی مطالعات و تحقیقات در دسترس هستند ولی نتایج بدست آمده یکسان بوه و مغایر یکدیگر هستند و این خود عامل بازدارنده و مانعی برای رسیدن به نتایج تحقیق هستند.
از موانع و محدودیت های دیگر جامعه و ابزار گردی آوری اطلاعات و دوش گرد آوری اطلاعات و روش آماری و در نهایت مهم تر از همه آزمودنی ها هستند. و بالاخره فصل بعدی و چهارم که تحلیل و مهمترین بخش آنالیز یافته هاست و با دقّت و وسواس بیشتری دنبال می شود. و منابع و مآخذ که حتی الامکان باید از کتب و آقار دست اول و با اعتبار تعیین گردد.
در این پژوهش خوشبختانه محدودیت ها و موانع متنوع و گسترده نبوده و فقط شامل آزمودنی ها می شدند. که به تبع آن سایرشاخص ها هم تحت اشعاع قرار گرفتند.
آزمودنی ها شامل کودکان دختر و پسر ۸ ساله فاقد توانایی درک و تحلیل مواد و مفاد مفهوم خلاقیت و اجتماع پذیری و انزوا بودند و با بهره گرفتن از پرسشنامه و یا مصاحبه و پرونده تحصیلی نمی توانستیم رفتارهای ذکر شده را برآورد و ارزیابی کنیم.
بههمین دلیل مقیاس (مشاهده) را برای جمع آوری اطلاعات در نظر گرفتیم هر چند خود روش مشاهده محدودیت هایی داشت و نمی توانستیم رفتار کودک در خانه و یا خلوت و خواب را مورد ارزیابی قرار دهیم.
ولی بهر حال با بهره گرفتن از روش مشاهده که بهترین و مؤثرترین روش دربرآورد متغیّرهای موضوع تحقیق یعنی خلاقیّت در میان کودکان انزوایی و اجتماعی بود، انتخاب کردیم و با کمک گرفتن از معلّمان و مربّیان بهداشت و پرورش ومدیران و خود محقق این رفتارها را که شامل خلاقیت در پاسخ به سئوالات، خلاقیت روابط خلاقیت در ورزش، خلاقیت در همۀ زمینه های ارتباطی و تحصیلی و ورزشی و فردی بود، تعریف و آنها را به هنگام بروز در هفته یادداشت و جمع آوری کردیم.
پس محدودیّت عمده شامل :
۱ ) سن کودکان و شرایط وضعی از لحاظ پاسخگویی به سئوالات
۲ ) به تبع آن تغییر ابزار جمع آوری اطلاعات که به مشاهده تغییر یافت.
سایر موانع و مشکلات از جمله کسب مجوّز و اجازه از اولیاء و مربیان تا حدّی قابل حل بود.
و نیز تعیین رفتارهای اجتماع پذیری که در یک لسه با جمع آوری کنندگان مطرح کردیم.
و جمع آوری و طبقه بندی و دسته بندی یافته ها در ۲ گروه کودکان انزوا و کودکان اجتماعی که با دقّت سو وسواس بالایی صورت گرفت.
پیشنهادات :
با توجّه به مطالعات انجام گرفته و تحقیقاتی که در طول چند دهۀ اخیر صورت گرفته داده ها و یافته هایی که از نتایج همین تحقیقات بدست ما رسیده و نیز نتایج تحقیق حاضر پیشنهاد می گردد.
۱ ) طی یک دوره طولانی مدّت حداقل یکماهه بصورت تخصصی و حرفه ای ویژگی ها و خصوصیات دانش آموزان اجتماعی و انزوایی را برای آموزگاران و معلمان به صورت دوره ها تدارک ببینید.
۲ ) دانش آموزان منزوی و اجتماعی هر سر ماهه توسط آموزگاران شناسایی و به مدیریّت معرفی شدند.
۳ ) دانش آموزان منزوی منزوی و گوشه گیر و انزوا طلب پس از شناسایایی با یک دوره و جلسات مشاوره مورد مشاوره قرار گیرند.
۴ ) در راهکارهای اجتماع گرایی انان با روش های اصلاحی و تشویقی و هدایتی اصلاح و بهبود یابد.
۵ ) رادیو و تلویزیون برنامه های سازنده و مفیدی در برنامه های کودک و نوجوان تدارک ببینید.
۶ ) در ماهنامه رشد تحت عناوین خاص نسبت به مسئله انزوا و دانش آموزان منزوی مطالبی آورده و به مسابقه گذاشته شود.
۷ ) دبیران ورزش و بهداشتی با توجّه به اهمیت درسی آنان و قرابت نسبتاً بالا با دانش آموزان آنان را ترغیب به انجام ورزش و فعالیت های بهداشتی نمایند.
۸ ) والدین و پدرومادرها در جریان انزوایی بچه ها و کودکان خود باشند.
۹ ) مدیران ومعلمان و مربیان و کودکان یک همّت و اهتمام عمومی را برای اصلاح این قبیل کودکان در برنامه های خود بگنجاند.
۱۰ ) در مدارس روی دیوار و محوطه شعارهایی برای جلب همکاری و هدایت ودوری از انزوایی کودکان با خط خوش و زیبا آورده شود.
آزمون سنجش خلاقیت (دکتر جمال عابدی) :
پرسشنامه ای را که در پیش رو دارید حاوی ۶۰ سؤال است که هر سؤال مشتمل بر سه گزینه یا پاسخ می باشد.
لطفاً هر یک از سئوالات را با دقت مطالعه نموده، سپس یکی از پاسخ های ارائه شده در زیر هر سؤال را با علامت (×) انتخاب نمایید. بدیهی است اظهار نظر واقعی و دقیق شما مدنظر می باشد.
آزمونگر پس از ادای جملات بالا برای دست یابی به نتیجه آزمون باید به ازای هر پاسخ به پاسخ (الف) صفر امتیاز، پاسخ (ب) یک امتیاز و پاسخ (ج) دو امتیاز بدهد.
جدول نرم آزمون تورنس