ارزیابی عملکرد فرایند توسعه و به کار بردن شاخص های قابل اندازه گیری است که امکان ارزیابی سیستماتیک میزان پیشرفت نسبت به اهداف از پیش تعیین شده را می دهد. شکاف عملکرد شکافی است بین آنچه مشتریان و سهامداران توقع دارند و آنچه که فرآیندها و زیر فرایند در قالب کیفیت، کمّیت، زمان، هزینه محصول و خدمت، فراهم می آورد.
شاخص های ارزیابی عملکرد می بایست در یک زمینه استراتژیک قرار گیرند تا بر آنچه افراد انجام می­ دهند اثرگذار باشد. ممکن است ارزیابی فرایند کمی کردن باشد اما اثر آن در تحریک عملکرد است و به گفته مینتزبرگ^[۳۱۸] تنها با سازگاری عمل است که استراتژی­ها درک می­شوند.
به عقیده لیانگ^[۳۱۹] و همکاران وی، در بخش تولید ابعاد کلیدی عملکرد عبارتند از : کیفیت، سرعت تحویل، قابلیت تحویل، قیمت و انعطاف پذیری. البته در تعریف این مفاهیم اختلاف نظرهایی وجود دارد. با وجود شاخص های مختلف بررسی کلیه آن ها امکان پذری نیست؛ در نتیجه تنها به بررسی شاخصه ای کلیدی کیفیت، زمان، هزینه و انعطاف پذیری پرداخته می شود. می توان ادعا کرد که این شاخص ها نه تنها در بخش صنعت بلکه در بخش خدمات نیز دارای اهمیت ویژه ای هستند.
۴-۱-۳-۴-۲-۱ شاخص­ های عملکرد در ارتباط با کیفیت
کیفیت در تعریف سنتی عبارت است از : «تطبیق با مشخصات» و در نتیجه شاخص های کیفیتی عملکرد بر مواردی نظیر تعداد خرابی ها و هزینه کیفیت توجه کرده اند. اساساً منطق هزینه های کفیت آن است که برای شرایط سازمان یک سطح بهینه از کیفیت وجود دارد. هزینه کیفیت هزینه مازادی است که سازمان در نتیجه عملکرد پایین تر یا بالاتر از این سطح می پردازد.

با ظهور مدیریت کیفیت جامع^[۳۲۰] (TQM) تعریف کیفیت از «تطبیق با مشخصات» بر رضایت مشتریان تغییر کرده است. اختصاص امتیازهای بالا به رضایت مشتری در جایزه ملی مالکوم بالدریج^[۳۲۱] و جایزه کیفیت اروپا تأییدی بر این مدعا است. دیگر شاخص های متداول کیفیت عبارتد از کنترل آماری فرآیندها (SPC)^[322] و مفهوم شش سیگما^[۳۲۳]. این دو مفهوم کیفیتی بیشتر بر ارزیابی فرایند تکیه دارند تا ارزیابی خروجی ها.
۴-۱-۳-۴-۲ -۲ شاخص­ های عملکرد در ارتباط با زمان
زمان به عنوان یک مزیت رقابتی و اساس ارزیابی عملکردهای تولیدی شناخته می شود. تحت فلسفه تولید به هنگام^[۳۲۴] (JTT) تولید یا تحویل پیش از زمان مقرر یا پس از زمان مقرر به معنای ضایعات تولید است. همچنین یکی از اهداف اصلی تکنولوژی تولید بهینه^[۳۲۵] (OPT)، کاهش زمان های عملیات است.
یکی از رویکردهای جالب به طراحی شاخص های زمان توسط آزون^[۳۲۶] و همکاران او ارائه گردیده است. آنها پیشنهاد می کنند که شرکت هایی که زمان را به عنوان مزیت رقابتی در نظر دارند می­بایست از شاخص های اصلی نام برده شده در جدول (۲-۲) استفاده کنند. این شاخص ها منعکس کننده اثربخشی (آرایش داخلی) و کارایی (آرایش خارجی) هستند.
۴۲جدول ۴-۲۱٫ شاخص های زمان ارائه شده توسط آزون و همکاران

بانکداری تلفن همراه

قابل استفاده در تمامی نقاط تحت پوشش
سهولت حمل و نقل
سرعت و امنیت مناسب

عدم نیاز به اینترنت (در صورت استفاده از روش های مبتنی بر پیام کوتاه یا SMS)
سهولت یادگیری

۲-۲-۸-انواع بانکداری الکترونیکی
خدمات بانکداری الکترونیکی به دو روش قابل ارائه است:
بانکداری دوگانه^[۴۷] که ترکیبی از شبکه های تحویل الکترونیکی و بانکداری سنتی^[۴۸] است. در این روش بانک‏ها به همراه ارائه خدمات بانکداری متداول از طریق شعبه، از شبکه های ارتباط الکترونیکی نیز برای ارائه خدمات استفاده می کنند.

بانکداری الکترونیکی براساس شبکه های مورد استفاده در ارائه خدمات، انواع مختلفی دارد که مهمترین آنها به شرح ذیل می باشد:
الف- بانکداری مبتنی بر دستگاه های خودپرداز^[۴۹]
در این روش مشتریان با مراجعه به دستگاه های خودپرداز در شعب بانک یا در سطح شهرها (اماکن عمومی، کیوسک های (۲۴ ساعته و غیره) امکان استفاده از خدماتی مانند دریافت پول، دریافت صورتحساب، پرداخت قبوض و غیره را پیدا می کنند. شبکه های خودپرداز یک بانک در سطح کشور و یا دنیا به یکدیگر متصل بوده و امکان ارائه خدمات به مشتریان سایر بانک‏ها و شبکه های بانکی را در صورت وجود قراردادهای همکاری دارا هستند.
ب- بانکداری تلفنی^[۵۰] (تلفنبانک)
در این حالت مشتریان با بهره گرفتن از تلفن می‏توانند با ایجاد ارتباط با رایانه مرکزی بانک به فعالیت‏های بانکی خود بپردازند.
این خدمات به دو طریق انجام می گیرد. بانکداری تلفنی مبتنی بر اپراتور انسانی (مرکز تماس) و بانکداری تلفنی خودکار. در بانکداری تلفنی مبتنی بر اپراتور، فردی مسؤول پاسخگویی و راهنمایی مشتریان است که این امر به صورت شبانه روزی هزینه عملیاتی بالایی را در پی داشته و از کارایی و اثربخشی لازم برخوردار نخواهد بود اما در بانکداری تلفنی خودکار این مهم از طریق یک سیستم رایانه ای انجام می گیرد.
ج- بانکداری خانگی^[۵۱]
بانکداری خانگی عبارت است از انجام کلیه امور و فعالیت‏های بانکی از طریق رایانه های شخصی در منزل. این مهم از طریق رایانه های شخصی، نرم افزار کاربردی مالی و یا بانکی، مودم و یک خط تلفن و از طریق شبکه اینترانت بانک امکان پذیر است.
د- بانکداری سیار^[۵۲]
با پیدایش قابلیت ارسال پیامهای متنی، وصل شدن تلفن های همراه به اینترنت و ایجاد پروتکلهای وب، این امکان به وجود آمد که مشتریان بانک‏ها از هر نقطهای امکان دسترسی به اطلاعات رایانه مرکزی بانک خود را داشته و به انجام عملیات بانکی اقدام کنند.
ه- بانکداری اینترنتی
در این نوع بانکداری، مشتریان کلیه عملیات بانکی را از طریق وبگاه، که توسط بانک روی شبکه عمومی (اینترنت) ایجاد شده است، انجام می دهند. این روش را می‏توان زیرمجموعه بانکداری خانگی قلمداد کرد (شاه و همکاران^[۵۳]، ۲۰۰۵: ۱۸).
بانکداری از جمله صنایعی است که به شدت مبتنی بر اطلاعات بوده و از طرفی بسیاری از تراکنشهای بانکی به طور طبیعی نیازی به تبادل فیزیکی ندارند. این مجموعه عوامل، صنعت بانکداری را به یکی از مناسبترین صنایع برای بهره گیری کامل از توانمندیهای اینترنت تبدیل کرده است و اینترنت محمل خوبی برای ارائه خدمات بانکداری است (پرامال و شانموگان^[۵۴]، ۲۰۰۴: ۲۶).
بنابه تعریف، انجام تراکنشهای مالی بر روی اینترنت از طریق وبگاههای بانک‏ها را بانکداری اینترنتی یا بانکداری برخط می گویند (شاه و همکاران، ۲۰۰۵: ۱۸). مطالعات زیادی در مورد استفاده از اینترنت به عنوان یک کانال ارائه خدمات انجام و نشان داده شده که استفاده از این روش منافع و مزایای مالی زیادی برای بانک‏ها به همراه دارد (پرامال و شانموگان ، ۲۰۰۴: ۲۶). بانکداری اینترنتی از مهمترین و گسترده ترین انواع بانکداری الکترونیکی است. از دیدگاه پژوهشگران (هنسمانس و همکاران^[۵۵]، ۲۰۰۱: ۲۸). بانکداری اینترنتی فقط کانال جدیدی برای ارائه خدمات بانکی نیست بلکه فرصت و محرکی برای ایجاد تغییرات و تحولات کامل در کسب و کار و صنعت بانکداری است. بانکداری اینترنتی، مشتریان موسسات مالی را قادر می سازد تا در سطوح مختلف از خدمات و سرویس های بانکی استفاده کنند. بانکداری الکترونیکی و بانکداری اینترنتی دارای سطوح مختلفی است که هر چه به سمت سطوح بالاتر در آن حرکت کنیم از عملیات دستی متکی به اسناد کاغذی کاسته شده و محدودیت زمانی و مکانی در ارائه خدمات بانکی از میان برداشته شود. لذا می توان گفت بانکداری الکترونیکی شامل سیستم هایی است که مشتریان موسسات مالی را قادر می سازد تا در سه سطح «اطلاع رسانی»، «ارتباطی» و «تراکنشی» از خدمات بانکی استفاده کنند.
۲-۲-۹-سطوح مختلف بانکداری الکترونیکی
- بانکداری الکترونیکی و اینترنتی مبتنی بر اطلاع رسانی
این سطح ابتدایی ترین سطح بانکداری الکترونیکی و اینترنتی است. در این سطح، بانک، اطلاعات مربوط به خدمات و عملیات بانکی خود را از طریق شبکه های عمومی یا خصوصی معرفی می‏کنند. همچنین این نوع، ساده ترین سطح خدمات بانکداری اینترنتی است که در آن بانک از طریق وبگاه خود در اینترنت با اقدام به اطلاع رسانی، خدمات ارائه شده و مورد نیاز مشتریان، شرایط استفاده از خدمات بانکی و خدمات مشابه را معرفی می کند.
- بانکداری اینترنتی مبتنی بر ارتباط دوسویه با مشتریان (ارتباطی)
این سطح از بانکداری الکترونیکی و اینترنتی امکان انجام مبادلات بین سیستم بانکی و مشتری را فراهم می آورد. ریسک این سطح در بانکداری الکترونیکی بیشتر از شیوه سنتی است و بنابراین برای جلوگیری و آگاه ساختن مدیریت بانک از هرگونه تلاش غیرمجاز برای دسترسی به شبکه اینترنتی بانک و سیستم های رایانه ای به کنترلهای مناسبی نیاز است.
همچنین این نوع از بانکداری اینترنتی امکان برقراری ارتباط و تبادل اطلاعات با مشتریان را فراهم می‏کنند. بر خلاف ارتباط یک سویه و ایستای بانک با مشتریان در نوع قبلی، در این روش از بانکداری اینترنتی مشتریان می‏توانند از راه های مختلف مانند پست الکترونیکی و فرمهای تحت وب، به تبادل اطلاعات و دریافت صورتحساب و گزارش عملکرد خود اقدام کنند.
- بانکداری اینترنتی مبتنی بر تراکنش های مالی (تراکنشی)
این سیستم متناسب با نوع اطلاعات و ارتباطات خود، از بالاترین سطح ریسک برخوردار است و باید سیستم امنیتی قوی بر آن حاکم باشد. در این سطح مشتری در یک ارتباط متقابل قادر است تا عملیاتی چون پرداخت صورت حساب، صدور چک، انتقال وجه و افتتاح حساب را انجام دهد. همچنین این نوع از سیستمهای بانکداری اینترنتی، امکان مدیریت و انجام تراکنشهای مالی را به مشتریان خود می دهند. در این روش مشتریان می‏توانند به اطلاعات حسابهای خود دسترسی داشته و از امکاناتی نظیر پرداخت قبوض، تبادل الکترونیکی وجوه، صدور چک الکترونیکی و غیره بهره مند شوند. چنین امکاناتی مستلزم وجود امنیت بالا در این نوع سیستم هاست. خدمات قابل ارائه در هر یک از سطوح سه گانه در جدول شماره ۲-۴ ذکر شده است (گرو و همکاران^[۵۶]، ۲۰۰۵: ۶۵). از مهمترین مزایای بانکداری اینترنتی برای بانک‏ها گسترش بازار و دسترسی گروه های جدید مشتریان و امکان ردگیری و ثبت دقیق تر عملیات مشتریان است (شاو و همکاران، ۲۰۰۵: ۸۹). به گفته برخی محققان، سیستم هایی که از وبگاه بانک تنها برای اطلاع رسانی و برقراری ارتباط با مشتریان استفاده می کنند در حوزه بانکداری اینترنتی تلقی نشده و تنها در صورتیکه امکان انجام تراکنشهای بانکی در وب مقدور باشد، بانک را واجد عنوان ارائه خدمات بانکداری اینترنتی دانسته اند (شاو و همکاران، ۲۰۰۵: ۹۰). برخی از پژوهشگران علاوه بر انواع فوق، از روش هایی مانند بانکداری مبتنی بر دورنگار، بانکداری مبتنی بر منشی های دیجیتالی^[۵۷]، خدمات بانکی مبتنی بر تلویزیون تعاملی و بانکداری مبتنی بر پایانه های فروش نیز را به عنوان سایر انواع بانکداری الکترونیکی نام برده اند.
جدول ۲-۴- سطوح مختلف بانکداری اینترنتی و خدمات آنها

سطوح مختلف بانکداری
اینترنتی

میزان تعادل

ساده

متوسط

موانع مدیریت
دانش

کمبود انگیزه، استفاده‌ی نامناسب از تکنولوژی و کمبود زمان کافی، اثر منفی بر ذخیره‌سازی دانش دارد. کمبود انگیزه، استفاده‌ی نامناسب از تکنولوژی، نبود سازوکارهای تعامل و کمبود زمان کافی اثر منفی بر ایجاد دانش دارد. کمبود انگیزه، استفاده‌ی نامناسب از تکنولوژی، کمبود زمان کافی، نبود سازوکارهای تعامـل و تـرس ازدست دادن شغل، اثر منفی بر اشتراک دانش دارد.

فرایندهای تصمیمگرا

ویژگی‌ها

اتخاذ یک تصمیم مهم به‌صورت توزیع یافته بین بخشه‌ای مختلف یک سازمان انجام می‌گیرد. ارزش مورد انتظاری که هریک از اعضای کمیته در خروجی نهایی دارد، بر مبنای ویژگی‌هایی چـون مهـارت ویژه، پایگاه دانش یا دیدگاه تخصصی هر فرد است.

موانع مدیریت
دانش

کمبود انگیزه، عدم بیان دیدگاه‌های متناقض، مشکلات ارتباطی، کمبـود زمـان، عـدم توانمندسـازی و کمبود نرخ مشارکت اثر منفی بر اشتراک دانش دارند.

فرایندهای اطلاعات گرا

ویژگی‌ها

از بعضی از واحدهای سازمانی عبور می‌کند که اطلاعات را با انتقال آن بین خودشان پردازش می‌کنند. بیشتر دورهای اجرا می‌شوند. از رویه‌ی مشخص و قطعی که از پیش تعریف‌شده باشد، برخوردار نیسـت و تنها ساختار کلی فرایند در آن‌ها مشخص است.

موانع مدیریت
دانش

عامل فرهنگی شامل کمبود اعتماد، کمبود پشتیبانی مدیریت ارشد، عدم یادگیری، عدم نزدیکی مکانی بین همکاران، ترس از دست دادن شغل، ترس از احمق فرض شدن، ترس از دست دادن مالکیت دانـش، ندانستن اینکه چه کسی چه چیزی می‌داند و ظرفیت جذب دانش پایین، اثر منفـی بـر اشـتراک دانـش دارند.

فرایندهای مشارکتگرا

ویژگی‌ها

از دو یا چند زیرفرایند مستقل تشکیل شده است که هر یک از زیر فرایندها توسط یک سازمان مسـتقل اجرا می‌شود. هر سازمان زیر فرایند متعلق به خود را اجرا کرده و نتایج آن را در قالب اطلاعات و دانـش تولیدشده در اختیار زیر فرایندهای دیگر می‌گذارد.

موانع مدیریت
دانش

اعتماد بین سازمان‌ها، ریسک، شباهت‌های بین سازمانی، شباهت‌های فردی، زیرساخت فنی و رهبـری، اثر منفی بر اشتراک دانش دارند.

۲-۱۳. چارچوب نظری تحقیق:
شرکت‌های متعددی در جستجوی مدیریت مؤثر دانش خود، به منظور تبدیل دانش به مزیت رقابتی می‌باشند. برای حصول اطمینان از اجرای موفقیت آمیز مدیریت دانش، موضوع مهم چگونگی انتخاب یک استراتژی مدیریت دانش مطلوب در شرکت می‌باشد تا بتوان نیاز به انتخاب اثر بخش ترین نوع استراتژی مدیریت دانش را برآورده نمود. ضرورت شناخت عوامل مؤثر بر انتخاب نوع استراتژی مناسب مدیریت دانش بیش از پیش آشکار شده است. بهره‌گیری درست از دانش می‌توان هم‌افزایی مناسبی در سازمان ایجاد نماید که منجر به چابکی سازمان می‌گردد. قبل از پیاده‌سازی مدیریت دانش باید نسبت به عوامل مؤثر بر آن آگاهی کافی داشت. لذا شناخت و درک روشنی از این عوامل و میزان تأثیر آن‌ها، مدیران دانش را در اجرای هر چه بهتر برنامه‌های مدیریت دانش یاری می‌کند. از این رو با توجه به اهمیت و نقش انتخاب استراتژی مناسب مدیریت دانش سازمان‌ها، در این پژوهش می‌کوشیم تا عوامل مؤثر بر انتخاب استراتژی مناسب مدیریت دانش را مورد مطالعه قرار دهیم و مدلی جهت انتخاب مناسب استراتژی مدیریت سازمان بر اساس این عوامل پیشنهاد می‌نماییم.

فصل سوم: روش تحقیق
مقدمه
از زمانی که فلاسفه یونان قدیم به این واقعیت پی بردند که موضوعات همیشه حقیقت آن گونه نیست که به نظر می‌رسد معرفت شناسی به عنوان یک علم مورد توجـه قـرار گرفت. در آغاز قرن بیست و یکم هنوز هم پاسخ این سؤالات برای انسـان مـبهم اسـت: ماهیت دانش چیست؟ آیا انسان نسبت به هستی معرفت دارد یا نه و اگـر دارد معرفـت او تا چه حدی قابل اطمینان است؟ انسان چگونه می‌تواند بین مشاهدات خود و جهـان ارتباط برقرار کند؟ اینجاست که فلسفه تحقیق شکل می‌گیرد و تلاش آگاهانـه انسـان برای دستیابی به حقیقت آغاز می‌شود. جهانی که در آن زندگی می‌کنیم با پیشرفت و گسترش روز به روز علم و دانش پیوسته دگرگون می‌شود. امروزه برای اینکه بتوانیم از امکانات موجود در جامعه بیشتر استفاده کنیم باید خود را با این دگرگونی‌ها و تغییرات هماهنگ کنیم. برای دستیابی به این هماهنگی آشنا شدن با اصول تحقیق و پژوهش یک امر ضروری است. صاحب نظران"روش” را مجموعه شیوه‌های تدابیری دانسته‌اند که برای شناخت حقیقت و برکناری از خطا بکار برده می‌شود و در تعریف دیگر از روش آمده است: روش به معنای جستجو، طریقه انجام کاری و ترتیب و تنظیم کار فکری است و مقصود از آن عبارت است از مجموعه شیوه‌ها و تدابیر که برای شناخت حقیقت وبر کناری از خطا بکار رود. “تحقیق” تحقیق به معنی پژوهش، ثابت کردن، رسیدگی وارسی کردن به مطلب رسیدن است و منظور از آن در علوم اجتماعی: عبارت از تلاش در جهت شناخت و پی بردن واقعیت‌ها بررسی و یا اثبات فرضیه است. به بیان دیگرتحقیق عبارت از مجموعه اقدامات است که به کمک مشاهدات در جهان ظاهری برای کشف قسمت از مشخصات جهان حقیقی انجام می‌گیرد. در ادامهٔ این فصل، روش‌شناسی تحقیق شامل روش تحقیق، جامعه و نمونه آماری، روش جمع‌ آوری اطلاعات، و روش تجزیه‌وتحلیل اطلاعات ارائه شده است.
۳-۱. روش تحقیق:
روش‌های تحقیق عبارت است از کلیه وسایل و مراحل جمع‌ آوری منظم اطلاعات و شیوه تحلیل منطقی آن‌ها برای نیل به یک هدف است. این هدف به‌طور کلی کشف حقایق است به همین جهت اصولی کلی آن در کلیه علوم یکسان می‌باشد. (خاکی،۱۳۸۲)
۳-۲. انواع طبقه بندی روش تحقیق:
تحقیق را به شیوه‌های مختلف و از نقطه نظرهای متفاوت طبقه بندی نموده‌اند، که در ذیل برخی از این دسته بندی‌ها به اختصار تشریح می‌نماییم:
۳-۲-۱. انواع تحقیق براساس غایت و هدف:
در تقسیم بندی تحقیق براساس هدف، اختلاف نظر بین نویسندگان رشته‌های مختلف وجود دارد. عده ای در این تقسیم بندی به دو نوع تحقیق کاربردی و بنیادی معتقدند. برخی محققین دیگر در این تقسیم‌بندی انواع تحقیق را به سه دسته تقسیم نموده‌اند. البته باید توجه داشت که نویسندگان گروه دوم که معتقد به سه نوع تحقیق هستند، تنها یک نوع روش تحقیق به دو نوع تحقیق گروه اول افزوده‌اند، یعنی تمامی نویسندگان در این تقسیم‌بندی در دو روش بنیادی و کاربردی مشترک‌اند و اجماع نظر دارند. مثلاً برخی به تحقیق عملیاتی تأکید دارند (دانایی فرد و همکاران، ۱۳۸۳)، عده‌ای بر تحقیق و توسعه تأکید دارند (بازرگان،۱۳۸۷) و عده‌ای بر تحقیق ارزیابی تأکید دارند که ذیلاً هر یک از آن‌ها تشریح می‌شوند:

• بنیادی: هدف آن در مرحله اول حل مشکل اجرایی نیست، بلکه یافتن پاسخ برای پرسش علمی است. البته ممکن است نتایج این تحقیق در مراحل بعدی برای امور اجرایی به کار رود، اما در ابتدای امر، هدف آن گسترش نظریه‌ها از طریق کشف ویژگی‌های عمومی و یا مشترک پدیده‌ها یا اصول کلی آن‌ها است. تحقیقات بنیادی، نظریه‌ها را بررسی کرده، آن‌ها را تأیید، تعدیل یا رد می‌کنند. با تبیین روابط میان پدیده‌ها، تحقیق بنیادی به کشف قوانین و اصول علمی می‌پردازد. با این اهداف، تحقیقات بنیادی درصدد توسعه ی مجموعه دانسته‌های موجود درباره ی اصول و قوانین علمی است. این نوع تحقیقات نتیجه گرا بوده و در رابطه با نیازهای تصمیم‌گیری انجام نمی‌شود. در تحقیق بنیادی، موارد و جنبه‌های کاربردی تحقیق در مسائل واقعی و استفاده علمی از نتایج تحقیق کمتر مورد توجه محقق است. مجموعه ی اصول و قواعد حاصل از نتایج تحقیقات بنیادی در هر رشته، پایه‌های دانش بشر را به وجود می‌آورند که ممکن است به تدوین نظریه‌های علمی برای تبیین پدیده‌ها منتهی شوند. یافته‌های تحقیق بنیادی اغلب به عنوان پایه‌های تحقیق کاربردی مورد استفاده قرار می‌گیرند.

• کاربردی: آن است که نتایج آن برای تسهیل عملیات اجرایی و یا حل مشکلات به کار می‌رود، مسائل و مشکلاتی که به طور معمول در بلند مدت باید حل شوند. هدف این تحقیق رشد و بهتر کردن یک محصول یا روال یک خدمت و به طور خلاصه آزمون مفاهیم نظری و مجرد در موقعیت‌های واقعی است. اصول و روش‌های انجام تحقیق کاربردی همانند تحقیق بنیادی است، بدین معنا که در اینجا نیز افراد مورد مطالعه به روش تصادفی انتخاب می‌شوند و نتایج حاصل از تحقیق در مورد گروه نمونه، به جامعه‌ای که نمونه از آن انتخاب شده است، بر اساس همان اصول تحقیق بنیادی تعمیم می‌یابد. تفاوت اصلی تحقیق کاربردی با تحقیق بنیادی در این است که هدف محقق از تحقیق کاربردی، دستیابی به اصول و قواعدی است که در موقعیت‌های واقعی و علمی به کار بسته می‌شوند و به کارآیی روش‌های اجرایی کمک می‌کنند. در حقیقت می‌توان گفت هدف تحقیقات کاربردی، توسعه ی دانش کاربردی در یک زمینه خاص است. به عبارت دیگر تحقیقات کاربردی به سمت کاربرد عملی دانش هدایت می‌شود.

دوره دوم دبیرستان

۴۲۹

۶۴

دانشگاه

۲۷۲

۶۸

پرورش شوخ طبعی در سالهای اول هم نامظنم و هم کند است. قسمت عمده شوخ طبعی در مهد کودک و کلاسهای اول و دوم تقریباً تصادفی به نظر می رسد. با وجود این در کلاس سوم بیش از  افراد پاسخ هایی می دهند که حاکی از شوخ طبعی ارزیابی می شود و این رشد با افت کلاس چهارم مواجه می شود دوران رشد دیگر در کلاس پنجم و رشد نهایی در سالهای دوره دوم دبیرستان به وقوع می پیوندد و به سالهای دانشگاه گسترش می یابد.
ترغییب پرورش توانایی شوخ طبعی
با آن که به نظر می رسد شوخ طبعی در غالب روش های ساخت دار خلاق مسائل به طور طبیعی اتفاق می افتد، تدوین کنندگان برنامه های آموزشی از یافتن روش های مستقیم فراهم ساختن و تمرین در شوخ طبعی اظهار یأس می کنند. این بدان معنی نیست که توانایی شوخ طبعی نباید مانند سایر توانایی ها تمرین شود تا مفید باشد. مؤلف مدتها است اعتقاد داشته است که شوخ طبعی را می توان در کلاس مورد استفاده قرار داده تا از آن درک عمیق تری به دست آورد. برای تشویق شوخ طبعی فقط معلم لازم است خندیدن را مجاز اعلام کند. با آن که به نظر می آید توانایی شوخ طبعی تا حدود کلاس پنجم به شکوفایی کامل نمی رسد ولی داده ها نشان می دهد که در واقع در سنین پائین شروع به پرورش می کند نوع دیگر از ترغیب و تشویق آن است که از شوخ طبعی طبیعی که در نوشتارها، نقاشیها، بحث ها، بزرگ کردنها و وضعیتهای روزانه زندگی کودکان وجود دارد لذت برده آن را مورد شناسایی و تأثیر قرار داده و بکار می بریم. والدین، سرپرستان و مدیران و سایر مسئولین می توانند روش مشابهی را در ترغیب و تشویق شوخ طبعی در خانواده ها و مؤسسات صنعتی و بازرگانی، سازمان های دولتی و غیره مورد استفاده قرار دهند. علاوه بر آثار جالب آن در حل خلاق مسائل و بیان خلاق به نظر می رسد که شوخ طبعی آثار درمانی داشته و به ایجاد جوی سالم در گروه ها کمک می کند. اثر درمانی آن بدین علت است که به شخص کمک می کند دیدگاهی حاکی از شوخ طبعی درباره مسأله به دست آورد. شخص می تواند با بهره گرفتن از شوخ طبعی به اعمال، طرز فکرها و رفتار خود از دیدگاهی بی طرفانه و همراه با شوخ طبعی نگریست و در نتیجه این شیوه نگرش را برای اعمال تغییرات لازم بر زندگی خود به کار برد. (تورنس،‌ ۱۹۹۳).

سطح استرس
نمودار ۱-۱: رابطه بین افسردگی (BDI)، سطح استرس و حس شوخ طبعی را نشان می دهد.
فصل سوم
روش تحقیق
جامعه آماری تحقیق
نمونه و روش نمونه گیری
ابزار اندازه گیری
روش اجزاء تحقیق
روش تحلیل داده ها
جامعه آماری و روش نمونه گیری
جامعه آماری این تحقیق شامل دانشجویان روان شناسی ورودی ۸۶ دانشگاه پیام نور خرم آباد در سال تحصیلی ۹۰-۸۹ می باشد که ۱۰۰ نفر از آنها بعنوان نمونه تحقیق انتخاب گردیدند (نمونه گیری در دسترس) و سپس با اتخاذ برنامه ریزی لازم و اجرای شیوه مناسب، کلیه پرسشنامه های ارسالی جمع آوری گردید.
ضمناً سه هفته بعد همان آزمودنیها با روش بازآزمائی مورد بررسی قرار گرفتند.
ابزار اندازه گیری
پرسشنامه تجدید نظر شده علائم روانی SCL25-R
در این تحقیق، برای سنجش سلامت روانی آزمودنیها، از فهرست تجدید نظر شده علائم روانی SCL25-R استفاده گردید. پرسشنامه مذکور شامل ۲۵ سؤال می باشد و به وسیله نجاریان در سال ۱۳۷۹ معرفی شد و توسط محقق این تحقیق در سال ۱۳۹۰ بر روی ۱۰۰ نفر از دانشجویان هنجاریابی شد که نتایج بدست آمده کاملاً رضایت بخش بود.
این پرسشنامه در مورد بیماران روانپریش، افراد دچار ضایعات مغزی و عقب مانده های ذهنی معتبر نمی باشد. سؤالهای پرسشنامه مذکور، حالات فرد را از یک هفته قبل تا زمان تکمیل پرسشنامه مورد ارزیابی قرار می دهد.
نمره گذاری پرسشنامه SCL25-R
پاسخ های ارائه شده به هر یک از سؤالهای پرسشنامه مذکور، با زدن علامت ضربدر توسط آزمودنیها در یک مقیاس ۵ درجه ای از هیچ (نمره‌ صفر) تا خیلی شدید (نمره ۴) ثبت می گردد. در ضمن هر چه نمره های فرد پایین تر باشد نشانه سلامت روان است و هر چه نمرات بالاتر باشد نشانه عدم سلامت روان می باشد.
پایایی پرسشنامه تجدید نظر شده علائم روانی SCL25-R
پایائی پرسشنامه مذکور توسط محققین این تحقیق با بهره گرفتن از روش بازآزمائی مورد بررسی قرار گرفت. ضریب پایائی به دست آمده برابر ۶۸/۰ است که از نظر روان سنجی در حد قابل قبولی است.
در ضمن ضریب همبستگی بین نمره های مقیاس شوخ طبعی (مزاح)‌ با سلامت روان ۲۰/۰- گزارش گردیده است که در سطح ۰۵/۰ معنی دار است. توضیح اینکه نمره سلامت روان عدم سلامت روان را می سنجد.
مقیاس شوخ طبعی (مزاح) مارتین و لفکورت
در این تحقیق، برای سنجش شوخ طبعی آزمودنیها،‌ از مقیاس شوخ طبعی مارتین و لفکورت ۱۹۸۳ استفاده گردید. پرسشنامه مذکور شامل ۷ سؤال می باشد و به وسیله مارتین و لفکورت در سال ۱۹۸۳ معرفی شد و توسط محقق این تحقیق در سال ۱۳۹۰بر روی ۱۰۰ نفر از دانشجویان روان شناسی ورودی ۸۶ دانشگاه پیام نور خرم آباد اعتباریابی شد که نتایج بدست آمده کاملاً رضایت بخش بود.
نمره گذاری مقیاس سنجش شوخ طبعی
پاسخ های ارائه شده به هر یک از سؤالهای پرسشنامه مذکور، با زدن علامت ضربدر توسط آزمودنیها در یک مقیاس ۴ درجه ای از کاملاً مخالف (نمره یک) تا کاملاً موافق (نمره چهار) ثبت گردید. در ضمن نمره گذاری سؤال ۱ و ۴ پرسشنامه در جهت مخالف سؤالات دیگر است. پایائی پرسشنامه مذکور توسط محققین این تحقیق با بهره گرفتن از روش بازآزمائی مورد بررسی قرار گرفت. ضریب پایائی به دست آمده برابر ۶۴۵/۰ است که از نظر روانسنجی در حد قابل قبولی است. در ضمن ضریب همبستگی بین نمره های مقیاس شوخ طبعی (مزاح) با سلامت روان ۲۰/۰- گزارش شده است که در سطح ۰۵/۰ معنی دار می باشد.
توضیح اینکه نمره های سلامت روان، عدم سلامت روان را می سنجد یعنی هر چه نمره های آزمون سلامت روان بالاتر باشد فرد دارای سلامت روان کمتری است.
طرح تحقیق و منطق انتخاب آن
تحقیق حاضر، یک تحقیق کاربردی از نوع توصیفی و با روش همبستگی می باشد و در پی مشخص کردن توصیف و پیش بینی رابطه بین متغیرهای پیش بینی کننده سلامت روان با شوخ طبعی دانشجویان روان شناسی ورودی ۸۰ دانشکده روان شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرکز می باشد و از طرفی هیچ کدام از متغیرهای مذکور، مورد دستکاری قرار نمی گیرند، و از هر فرد اطلاعاتی در مورد هر دو متغیر مذکور بدست می آید، بنابراین طرح مذکور، مناسب ترین طرح برای بررسی موارد فوق می باشد.
روش اجرای تحقیق
روش اجرای تحقیق به این صورت بود که در روز و ساعت خاصی که اکثر دانشجویان روان شناسی در دانشگاه حضور داشتند پرسشنامه ها توزیع گردید و مقرر شد که پرسشنامه های تکمیل شده ظرف مدت ۳۰ دقیقه و بدون ذکر نام و نام خانوادگی، عودت داده شود. در ضمن از آنها تعهد شفاهی گرفته شد که سه هفته بعد مجدداً همکاری لازم را نمایند.
روش تحلیل داده ها
در این تحقیق، پس از جمع آوری پرسشنامه ها و اطمینان از کامل بودن آنها، اقدام به کدگذاری مشخصات فردی و اطلاعات بدست آمده گردید و سپس کدهای مذکور بر طبق الگوی معینی وارد کامپیوتر شد و با بهره گرفتن از برنامه SPSS تجزیه و تحلیل های آماری به شرح زیر صورت گرفت:
روش های آمار توصیفی مانند محاسبه میانگین، انحراف معیار، درصد، فراوانی، حداقل و حداکثر نمره ها.
محاسبه ضرایب پایائی پرسشنامه ها
محاسبه ضرایب همبستگی ساده پیرسون بین نمره های متغیرهای مورد نظر ضمناً سطح معنی داری ۰۵/۰=  ، به منظور آزمون فرضیه ها، در نظر گرفته شد.

بسته بندی فعال می تواند نقش های متعددی را داشته باشد که در بسته بندی های رایج وجود ندارد. این نقش ها عبارتنداز: فالیت ضدمیکروبی، گرفتن اکسیژن، رطوبت و اتیلن (ویژگی اسکاونجری)، رهاکردن مواد طعمی و یا اتانول ] ۲[.
۲-۱۱- بسته بندی نانو
یکی از کاربردهای تجاری نانوتکنولوژی در بخش غذایی بسته بندی است. پیشگوئی شده است که در ۲۵% بسته بندی های غذایی در دهه آینده از نانوتکنولوژی استفاده می­ شود. هدف اصلی در بسته بندی نانو افزایش عمر ماندگاری به وسیله بهبود عملکرد مانع در کاهش گاز، تبادل رطوبت و پرتو نور UV است. بالغ بر ۹۰ درصد بسته بندی نانو بر اساس نانو کامپوزیت است که بهبود دهنده عوامل حامل در لفاف های پلاستیکی برای مواد غذایی و بطری های پلاستیکی برای نوشیدنی های غیر الکلی و آبمیوه است.

بسته بندی نانو می تواند خصوصیات ضدمیکروبی، آنتی اکسیدانی و گسترش مدت ماندگاری و غیره داشته باشد.
به طور کلی کاربردهای فناوری نانو در بسته بندی و حفاظت از محصولات را می توان به صورت زیر خلاصه کرد:
- نانوکامپوزیت های مغناطیسی مورد استفاده در حسگرهای برچسبی.
- نانوکامپوزیت های پلیمری کلی(خاک رس) برای بهبود ویژگی های عایقی.
- پلاستیک های جدید برای استفاده در بطری ها با خواص عایق در برابراشعه UVو نفوذ گازها.
- برچسب های RFID .
- نفوذ ذرات پرکننده پلیمرها.
- نانو بارکدها و برچسب ها جهت بسته بندی و محافظت مقادیر کم.
- ارتقای دوام و قابلیت استفاده و بسته بندی پلاستیک ها.
- روکش های با نانو کامپوزیت های پلیمری و نانو الیافی.
- نانومواد افزودنی برای بهبود عملکرد (استحکام، مقاوم به آب، جذب، رسانایی و …).
- کاغذ و یا پلاستیک های با قابلیت حسگرها.
- نانوکدهای ساخته شده از مواد کاغذی و یا پلاستیک­ها برای شناسایی و تأیید اهداف بسته بندی هوشمند ]۸۸[.
۲-۱۲- بسته بندی ضد میکروبی
سیستم بسته­بندی است که قادر به بازداری از فساد و جلوگیری از رشد میکرو ارگانیسم­های بیماری­زایی^[۳] که آلوده­کننده مواد غذایی هستند، می­باشد. می­توان از طریق افزودن مواد ضد­میکروبی در سیستم بسته­بندی و یا به کارگیری پلیمرهای ضد­میکروبی که نیازمندی­های بسته­بندی مورد رضایت مصرف کننده را تامین کند، به عملکرد ضد­میکروبی جدیدی دست یافت. هنگامی­که سیستم بسته­بندی فعالیت ضد­میکروبی را القا می­ کند، سیستم بسته­بندی یا مواد بسته بندی بوسیله افزایش دوره تاخیری^[۴] و کاهش سرعت رشد و یا کاهش تعداد میکرو ارگانیسم­های زنده، رشد میکروبی را محدود می­ کند و یا از رشد میکروبی جلوگیری می­ کند ]۷[.
۲-۱۲-۱- انواع بسته بندی های ضد میکروبی
بسته­ بندی­های ضد­ میکروبی را می­توان به انواع زیر طبقه ­بندی کرد :
قرار دادن کیسه­های کوچک (ساچت)^[۵] حاوی مواد ضد­میکروبی فرار در داخل بسته­بندی
وارد کردن مستقیم مواد ضد­ میکروبی و غیر فرّار در داخل پلیمر بسته­بندی
پوشش­دادن یا جذب سطحی ماده ضد­میکروبی بر روی سطح پلیمر بسته­بندی
بی تحرک­کردن مواد ضد ­میکروبی بر روی پلیمر توسط پیوندهای­ کووالانسی
استفاده از پلیمرهایی که به صورت ذاتی ویژگی ضد­میکروبی دارند ]۵[.
۲-۱۲-۲- مزایای استفاده از بسته بندی های ضد میکروبی
در بسته­بندی­های ضد میکروبی انتشار مواد ضد میکروبی از ماتریکس پلیمر به سطح ماده غذایی به صورت آهسته و در زمان طولانی انجام می­گیرد و در نتیجه برای مدت طولانی غلظت زیادی از ماده ضد­میکروب در سطح فرآورده وجود خواهد داشت. مواد ضد­میکروبی از طریق کاهش سرعت رشد و طولانی کردن فاز تاخیری میکروارگانیسم­ها و یا غیر فعال ­کردن و نابودی میکروب­ها باعث افزایش ماندگاری فرآورده غذایی می­ شود ]۵[.
۲-۱۲-۳- معایب استفاده از بسته بندی های ضد میکروبی
ماده ضد میکروبی به سرعت از سطح ماده غذایی به داخل آن نفوذ می­ کند (منتشر می­ شود ) و در نتیجه خاصیت ضد میکروبی در سطح کاهش می­یابد. مواد ضد ­میکروبی باقی ­مانده در تماس با مواد فعال موجود در سطح خنثی می­شوند و میکروب­های آسیب دیده ممکن است دوباره فعال گردند. برای مثال ثابت شده است که امولیسفایرها و اسیدهای چرب با نایسین واکنش داده و خواص آن ­را کاهش می­ دهند ]۵[.
۲-۱۳- پلاستی سایزرها^[۶]
فیلم ها و پوشش های خوراکی نیاز به کشش خوب و انعطاف پذیری، شکنندگی پایین، چقرمگی بالا برای جلوگیری از ترک خوردن در طول حمل و نقل و ذخیره سازی دارند بنابراین پلاستیسایزرها با وزن مولکولی پایین برای تغییر انعطاف پذیری فیلم های خوراکی به آن­ها افزوده میشود. سایز کوچک، قطبیت بالا گروه ­های قطبی در مولکول و فاصله بیشتر گروه ­های قطبی در مولکول­های پلایستسایزر سبب افزایش اثرات آن بر روی پلیمرها می­گردد. در واقع عملکرد آن­ها اینگونه است که با افزایش حجم آزاد یا کاهش جاذبه ذرات بین زنجیره های پلیمری مجاور سبب کاهش پیوند هیدروژنی بین زنجیره های پلیمر می­گردد ]۸۹[. بیشترین پلاستیسایزرهای استفاده شده پروپیلن گلایکول ]۹۷[، گلیسرول ]۸۹[، سوربیتول ]۴۴[، الیگوساکارید ]۲۰[، و آب هستند. در نهایت به این نتیجه می­رسیم که افزودن پلاستیسایزرها سبب تغییرات قابل توجه ای در خواص مانعی از فیلم ها به عنوان مثال افزایش نفوذپذی فیلم به گازها، کاهش توانایی فیلم در جذب آب و کاهش استحکام کش ] ۳۴و ۳۸[. به عنوان یک قانون کلی می توان بیان نمود:با افزایش پلاس سایزرها به فیلم های غذایی، قابلیت نفوذ پذیری تا حد قابل توجهی افزایش یافته و باعث پیوند هیدروژنی بین زنجیره­های پلیمری کاهش یافته و در عین حال حجم مولکولی افزایش می یابد که منجر به افزایش قابلیت انعطاف پذیری فیلم می­ شود ]۸۷[.
تالجا^[۷] و همکاران (۲۰۰۷)، اعلام کرده اند که گلیسرول به منظور نرم کنندگی به فرمولاسیون فیلم افزوده می شود. پلاستیسایزرها تحرک زنجیره های پلیمر را با پرکردن فضاهای خالی بین شبکه پلیمر، افزایش می دهند و نیروهای پیوندی درون مولکولی کاهش یافته، شکنندگی کم، آبدوستیو قابلیت انتقال گاز و بخار آب زیاد می شود ]۹۲[.
بنابه گزارش ( گیلبرت^[۸] و همکاران، ۱۹۹۶)، افزودن پلاستیسایزر با کاهش پیوندهای درون مولکولی بین زنجیره های پلیمر، خواص فیلم را اصلاح کره و WVP را افزایش می دهد. علیرغم این یافته فیلم های دارای فروکتوز و سوربیتولWVP کمتری را نسبت به فیلم های بدون پلاستیسایزر نشان دادند. از آنجائیکه فیلم های بدون پلاستیسایزر بسیار شکننده اند، این امکان وجود دارد که منافذ بسیار ریزی داشته باشند که سرعت انتقال بخار آب را افزایش دهند ]۳۷[.
۲-۱۴- روش­های تولید فیلم
به طورکلی فیلم­های خوراکی از محلول ها یا دیسپرسیون های ترکیبات فیلم­ساز پدید می آیند ]۵۰[. اجزای اصلی فیلم سازی را می­توان به سه بخش شامل حلال، پلیمر و ­نرم­ کننده (پلاستیسایزر) تقسیم کرد. پلاستیسایزرها همچون پلیمرها باید محلول در حلال و نیز با آن­ها قابل امتزاج باشند ]۷۰[. تولید فیلم مستلزم وجود دست کم یک ترکیب پلیمری است که قادر به ایجاد ساختار شبکه­ ای با استحکام و پیوستگی کافی باشد ]۶۹[. در ارتباط با تولید فیلم های خوراکی نکات و ظرایف فراوانی وجود دارند که هر یک بر خواص نهایی فیلم های تولید شده اثر قابل ملاحظه دارند. از جمله آن­ها می توان به اثر عواملی نظیر جنس و غلظت پلیمر فیلم ساز، PH­محلول لفاف ساز، دما، زمان، قدرت یونی محلول فیلم ساز، نوع و مقدار افزودنی های مورد استفاده، فشار، نوع ترکیب بندی فیلم از نظر ساده و یا مرکب بودن و مخلوط یا لایه ای بودن (قرار گیری دو یا چند لایه مجزا روی یکدیگریا مخلوط شدن اجزاء)، جزئیات مربوط به خواص شیمیایی هر یک از اجزای فیلم ساز، حضور الکترولیت ها و روش تولید فیلم اشاره داشت ]۵۴[. تولید این فیلم ها را می توان در دو قسمت شامل تشکیل فیلم به صورت مجزا و تشکیل فیلم به طور مستقیم بر سطح غذا مورد بررسی قرار داد. در حالت نخست، ابتدا فیلم ساخته شده و سپس بر سطح ماده غذایی پوشش داده می­ شود، حال آن که در حالت دوم تشکیل فیلم و پوشش دهی آن بر سطح غذا در یک مرحله صورت می­گیرد. هر یک از روش های بالا که مورد استفاده قرار گیرند، نخستین مرحله در تولید فیلم، تهیه محلول فیلم ساز است. این محلول، حلال، پلیمر فیلم ساز و افزودنی ها را شامل می شود. در شیوه تشکیل مجزای فیلم، محلول فیلم ساز پس از تهیه شدن با یکی از روش های لایه سازی گسترانده و خشکمی شود. فیلم حاصل با روش های روکش دادن بر سطح ماده غذایی پوشش داده می شود. معادل این شیوه ها در روش پوشش دهی مستقیم فیلم بر غذا، شیوه های افشانی، لایه سازی، برس زنی، غرقابی یا غوطه وری و پوشش دهی با بستر سیال را شامل می­ شود ]۴۸[.
۲-۱۵- ارزیابی خواص فیلم های خوراکی
۲-۱۵-۱- خواص ممانعتی
خواص ممانعتی فیلم­های خوراکی به گازها/ بخارات در صنعت غذا، در شرایطی که جلوگیری از پدیده ­های نامطلوبی نظیر از دست رفتن رایحه، جذب بوهای نامطلوب از محیط، از دست رفتن رطوبت غذا و جذب رطوبت از اتمسفر به غذاهای خشک مطرح باشد، از اهمیت فراوان برخوردار ­است ]۳۰[. به طور کلی فیلم های خوراکی به دلیل آبدوست بودن، از خواص ممانعتی مطلوب به O₂ و CO₂ به ویژه در رطوبت نسبی پائین برخوردارند. عوامل محیطی دما و رطوبت نسبی در میزان تراوایی این فیلم­ها مؤثرند ] ۱۲[. زیاد بودن رطوبت در مواد غذایی باعث واکنش های شیمیایی و آنزیمی مخرب و زایل شدن بافت آن­ها می­ شود. به طور کلی خواص ممانعتی فیلم­های زیست پلیمری به رطوبت به دلیل خاصیت آبدوستی آن­ها، برخلاف خواص ممانعتی به اکسیژن و سایرگازها، ضعیف است ]۱۳[. ممانعت به عبور بخار آب با شاخص “تراوائی بخار آب =WVP، سرعت گذر بخار آب = WVTR
و ممانعت به عبور اکسیژن با شاخص” تراوائی اکسیژن =OP ” یا ” سرعت گذر اکسیژن = OTR ” سنجیده می­ شود ] ۱۴[ .
OTR= oxygen transmission rate
OP= oxygenpermeability
WVP=water vapor permeability
WVTR=water vapor transmission rate
استفاده از پوشش های خوراکی به ویژگی های ممانعت در برابر گاز، بخار آب، آروما و روغن وابسته است که به ترکیبات شیمیایی و ساختار پلیمر تشکیل دهنده و ویژگی های محصول و شرایط نگهداری بستگی دارد.
کاهشOTR موجب کاهش اکسیداسیون چربی (رنسیدیتی)، اکسیداسیون میوگلوبین (قهوه ای شدن رنگ)، کاهش تصعید مواد فرار از محصول و جلوگیری از نفوذ مواد فرار از محیط می شود.
در مورد نفوذ پذیری به بخار آب از میان ماتریکس پلیمر فیلم میزانWVP برای فیلم­های خوراکی بستگی به پلاستیسایزر، دما، رطوبت نسبی و … دارد. میل ترکیب شدن با آب در فیلم ها به ترکیبات هیدروفیلیک موجود در پلیمر نسبت داده شود ]۹۱[.
جییوآگو ^[۹]و همکاران در سال ۲۰۰۹بیان داشتند، در فیلم بر پایه نشاسته نخود با پلاستیسایزر گلیسرول (GPS) با پر کننده اکسید روی به همراه۴۰% کربوکسی متیل سلولز ZnO-CMC))، WVPدر فیلم های کامپوزیت Zno-CMC/GPS با افزایش محتوی Zno-CMCکاهش معنی داری پیدا می کند که نشان دهنده این­موضوع است­که­مقاومت در­برابر­آب در­کامپوزیت بهتر­از ماتریکس­خالص­است] ۴۵[.
لی^[۱۰] و همکاران در سال ۲۰۱۰ نشان دادند کهWVPدر فیلم هایPVC با فزایش مقدار نانو ذرات اکسید روی کاهش قابل توجه ای دارد (۰۵/۰ > P)، بنابراین فیلم­های پوشیده شده با نانو ذرات اکسید روی می­توانند مولکول آب بیشتری در سیستم بسته بندی نگه دارند و در نتیجه عمر مفید برخی مواد غذایی مانند میوه ها و سیبزیجات را به تاخیر می اندازد. این محققین بیان کردند که ضعف اصلی فیلم های خوراکیWVTR بالای آن­هاست که در این تحقیق مشخص شد که نرخ انتقال رطوبت نسبی و اکسیژن در بسته بندی های نانو کاهش یافت در مقایسه با بسته بندی های طبیعی در نتیجه فیلم های پوشش داده شده با نانو اکسید روی پتانسیل خوبی برای بسته بندی مواد غذایی است ]۵۷[.
طی تحقیقات برودی^[۱۱] در سال ۲۰۰۶ نشان داده شد که نانو کامپزیت هایCNTs با PLA تا ۲۰۰ درصد سرعت انتقال بخار آب را بهتر از PLA خالص افزایش می­دهد ]۲۴[.
۲-۱۵-۲- خواص مکانیکی
به طور معمول، مقاومت مکانیکی فیلم های هیدروکلوئیدی بر اساس سه پارامتر مورد بررسی قرار می­گیرد: استحکام کششی (TS) مدول یانگ (Y)و درصد افزایش طول در نقطه شکست (E).قدرت کشش، خواص ازیاد طول،مدول یانگ توسط منحنی استرس–استرین (تنش-کرنش) توسط انجمن مواد و آزمایش آمریکا (ASTM ) تعریف شده است.
خواص مکانیکی فیلم­ها به نیروهای بین­­ مولکولی زنجیره­های پلیمری سازنده آن­ها، نسبت ترکیبات سازنده افزودنی­های اضافه ­شده ­در شرایط محیطی بستگی دارد ]۵۳[.
مهم­ترین شاخص­ های سنجش خواص مکانیکی عبارتند از:
استحکام کششی(TS)، بیشترین نیرویی که سبب کسیختگی جسم می­ شود تقسیم بر سطح مقطع جسم را گویند. نشان دهنده قدرت کششی یا فشاری آن جسم است و یا نشان دهنده مقاومت جسم است.