یکی از راه های کسب سود بیشتر در شرکت های مختلف انتخاب روش مناسب تامین مالی می باشد. نگرش به بازارهای مالی سبب شده است که برخی آن را تنها، برد و باخت های برآمده از نوسان های قیمت دارایی های مالی بدانند. در حالی که تاثیر ساختار مالی بر ساختار اقتصادی آن چنان مهم است که امروزه معتقدند بدون داشتن یک بخش مالی کارا نمی توان به رشد اقتصادی دست یافت. هدف اصلی این تحقیق رتبه بندی معیارهای انتخاب روش های تامین مالی و انتخاب برترین روش تامین مالی می باشد. در ابتدا در این تحقیق از روش دلفی فازی به منظور شناسایی عوامل و معیارهای تامین استفاده شده است. نتایج این بخش نشان داد که مشخص گردید که عوامل، کارایی، هزینه، پایداری، عملیاتی بودن، عدالت و شفافیت از مهم ترین معیارهای انتخاب روش تامین مالی بوده است و هم چنین تشکیل شرکت های تعاونی، دریافت تسهیلات، انتشار اوراق مشارکت، ایجاد شرکت های سرمایه گذار، حضور در بازار بورس، ایجاد طرح به صورت سهامدار، و در نهایت جذب سرمایه خارجی به عنوان روش های تامین مالی شناسایی شده است. به همین منظور در این تحقیق از روش تحلیل سلسله مراتبی استفاده می شود. حجم نمونه این تحقیق ۳۰ نفر از خبرگان حوزه تامین مالی فروشگاه زنجیره ای می باشد. نتایج این تحقیق نشان داد که از میان عوامل، کارایی با وزن(۰٫۳۵۱)، هزینه با وزن(۰٫۲۳۰)، پایداری با وزن(۰٫۱۴۰)، عملیاتی بودن با وزن(۰٫۱۳۶)، عدالت با وزن(۰٫۰۷۹) و شفافیت با وزن(۰٫۰۶۴) به ترتیب بیشترین و کمترین وزن را در تحلیل سلسله مراتبی به خود اختصاص داده اند. هم چنین از میان روش های تامین مالی تشکیل شرکت های تعاونی(۰٫۹۳)، دریافت تسهیلات با وزن(۰٫۸۷)، انتشار اوراق مشارکت با وزن(۰٫۷۲)، ایجاد شرکت های سرمایه گذار(۰٫۶۰)، حضور در بازار بورس(۰٫۳۳)، ایجاد طرح به صورت سهام دار(۰٫۲۲)، و در نهایت جذب سرمایه خارجی(۰٫۰۰۰۰۱) به ترتیب بالاترین و پایین ترین اولویت را در بین روش های تامین مالی داشته اند.
کلید واژه
تامین مالی، فروشگاه زنجیره ای، تحلیل سلسله مراتبی
Abstract
One way to gain more profit in the company is an appropriate financing method. Approach to the financial markets has led some to only wins and losses arising from fluctuations in the prices of financial assets may know. While the impact of financial structure on economic structure is so important. Without an efficient financial sector now believe that economic growth can not be achieved. This study selection criteria ranking and selecting the best method of financing is financing. The first phase of this study, Delphi method was used to identify the factors and criteria to meet. It was found that the results showed the effectiveness, cost, durability, operational effectiveness, fairness and transparency of financing is the most important selection criteria. And the establishment of cooperative enterprises, facilities, issuances, creating corporate investor, the stock market, the creation of shareholder proposals, and ultimately attract foreign investment as a means of funding have been identified. For this purpose, a hierarchical analysis method used in this research. A sample survey of 30 experts in the field of finance is a chain store. The results showed that the factors weighing performance (0.351), the cost of weight (0.230), consistent with the weight (0.140), operational weight (0.136), just with weight (0.079) and transparency with the weight (0.064), respectively, the highest and lowest weights in the analytic hierarchy to have. It also funded the establishment of co-operatives (0.93), Facilities weight (0.87), issuances weight (0.72), the creation of investment companies (0.60), the stock market (0.33), create a shareholder proposal (0.22), and finally attract foreign capital (0.00001), respectively, the highest and lowest priority among the methods of financing have.
Keyword
Financing, chain stores, analytic hierarchy
فصل اول
کلیات تحقیق
۱-۱- مقدمه
شرکت ها برای اجرای پروژه های سرمایه گذاری سودآور در دسترس، تسویه بدهی های موعد رسیده، افزایش سرمایه در گردش و پرداخت سود به سهامداران به منابع مالی متعددی دسترسی دارند. این منابع، وجوه نقد حاصل از فعالیت های عملیاتی و فروش دارایی ها(به عنوان منابع درون سازمانی تأمین مالی)، استقراض وام بانکی، انتشار اوراق مشارکت و انتشار سهام جدید(به عنوان منابع برون سازمانی تأمین مالی) را شامل می شوند. توانایی شرکت ها در تعیین منابع مالی مناسب و تصمیم گیری صحیح در این خصوص از عوامل اصلی موفقیت شرکت به شمار می رود. مهم ترین هدفی که مدیریت در زمان انتخاب روش تأمین مالی باید توجه کند، مختلف تأمین مالی و آثار آن بر روی بازده و ریسک شرکت منابعی را انتخاب کند که باعث به حداقل رساندن هزینه های تأمین مالی گردد. ترکیب مناسب منابع تأمین مالی با خصوصیاتی هم چون هزینه سرمایه اندک و نرخ بازده بیشتر همراه است.

۱-۲- بیان مسأله
اقتصاد ایران با دو معضل عمده فقر و بیکاری مواجه است و تلاش‌های دولت به تنهایی تاکنون نتوانسته است موثر واقع‌ شود. بدین ترتیب، ضمن آن که باید بیکاری را از بین برد، در آینده هم نباید اجازه داد که بیکاری به وجود آید. فراهم نمودن منابع مالی چه برای نیازهای روزمره و رفع گرفتاری های روزانه خانوار و چه برای سرمایه گذاری و افزایش تولید از ضرورت های بسیار مهم است. نکته اصلی در این جا آن است که تامین این نیازها با شرایط آسان و در سریع ترین‌ زمان امکان پذیر نیست. در چنین شرایطی، لازم است که از روش های تامین مالی خرد استفاده شود تا مشکلات فوق الذکر در سریع ترین زمان حل شوند(مهاجرانی,۱۳۸۲). تاثیر مخارج دولتی و منابع تامین مالی آن بر تولید ناخالص داخلی و رشد اقتصادی یکی از موضوعات مهم در مباحث و تجزیه و تحلیل های اقتصادی است(قطمیری و همکاران(۱۳۸۵). این در حالی‌است که تامین مالی و روش های آن یکی از مهم ترین چالش های مطرح شده در بخش تامین منابع مراکز دولتی و خصوصی در ایران مطرح بوده است و روش های مختلف تامین مالی و تاثیر آن بر اقتصاد کشور و بخصوص شرکت های زنجیره ای از سوالاتی است که همواره در این زمینه مطرح بوده است. به طور کلی هدف اصلی شرکت ها و موسسات انتفاعی کسب سود بیشتر و به دنبال آن افزایش ثروت سهامداران و قیمت سهام موسسه می باشد. یکی از راه های کسب سود بیشتر انتخاب روش مناسب تامین می باشد(تقوی و زمانیان،۱۳۸۸). نگرش به بازارهای مالی سبب شده است که برخی آن را تنها، برد و باخت های برآمده از نوسان های قیمت دارایی های مالی بدانند. در حالی که تاثیر ساختار مالی بر ساختار اقتصادی آن چنان مهم است که امروزه معتقدند بدون داشتن یک بخش مالی کارا نمی توان به رشد اقتصادی دست یافت(رضا،۱۳۸۴). شرکت ها هنگام نیاز به منابع مالی جدید می توانند یا از طریق استقراض وجوه مورد نظر را به دست آورند و یا این که با واگذاری قسمتی از مالکیت شرکت به وجوه مورد نیاز دست یابند. در این میان لزوم در نظر گرفتن هزینه منابع مختلف تامین مالی و آثاری را که هر کدام از این منابع بر بازده و ریسک عملیاتی می گذارند همواره مورد توجه بوده است(تقوی و زمانیان،۱۳۸۸). شرکت ها در تصمیمات تامین مالی، با دو منبع تامین مالی داخلی و تامین مالی خارجی رو به رو هستند. منابع مالی داخلی، شامل جریان های وجوه نقد حاصل از فعالیت های عملیاتی، فروش دارایی ها و سود انباشته و منابع خارجی در بر گیرنده ی وجوه تحصیل شده از طریق بازار مالی مانند، انتشار اوراق مشارکت، صدور سهام جدید و دریافت تسهیلات مالی از بانک هستند(کردستانی و نجفی عمران،۱۳۸۹). به منظور بررسی روش های تامین مالی در فروشگاه های زنجیره ای نخست می بایست معیارهای مناسب مورد ارزیابی قرار گیرند تا نقاط ضعف و قدرت آن مشخص گردد. جهت این کار در ابتدا عوامل درون سازمانی موثر بر جذب منابع را مشخص خواهیم نمود سپس با مشخص نمودن شاخص های جهت متمایز ساختن هر یک از این عوامل از یکدیگر و اولویت بندی آن ها اقدام خواهیم نمود که برای این کار از نظر کارشناسان و خبرگان صاحب نظر در زمینه تامین مالی در فروشگاه ها استفاده خواهد شد. روش مورد استفاده در این تحقیق فرایند تحلیل سلسله مراتبی(AHP) می باشد. در این تحقیق تلاش می گردد تا با استفاده تلفیقی از روش تجزیه و تحلیل سلسله مراتبی(AHP) و TOPSIS به بررسی دقیق تر روش های تامین مالی از طریق بخش خصوصی جهت تامین مالی در فروشگاه ها بپردازیم.
۱-۳- ضرورت تحقیق
فروشگاه های زنجیره ای به عنوان سازمان های خدماتی نقش تعیین کننده ای در گردش پول و ثروت جامعه به عهده داشته و از این رو از جایگاه ویژه ای در اقتصاد هر کشور برخوردارند. در این راستا فعالیت مطلوب و موثر این فروشگاه ها می‌تواند در رشد بخش های مختلف اقتصادی و افزایش سطح کمی و کیفی تولیدات اثرات مهمی بر جای گذارد. در سازمان ها و نظام های مالی هر کشور، تجزیه و تحلیل این جوامع با مقاصد گوناگونی مانند ارزشیابی سهام، سودآوری، ارزیابی عملکرد، کارایی و … صورت می گیرد، ضمن آن که تجربه وقوع بحران مالی اخیر و اثرات مخرب ناشی از انتقال بحران از بخش پولی به بخش واقعی اقتصاد، لزوم توجه هر چه بیشتربه مقوله مدیریت منابع مالی و سرمایه ای در فعالیت های موسسات مالی آشکار ساخته است. منبع اولیه موسسات مالی از جمله فروشگاه ها آورده هایی است که توسط مشتریان خصوصی، دولتی و شرکتی در این فروشگاه ها با انواع مختلف به مقاصد مختلف قرار می گیرند. با توجه به این مورد می توان اهمیت منابع مالی را برای فروشگاه ها بیان نمود. از طرفی زمانی سازمان ها و موسسات مالی می توانند به اهداف خود نایل آیند که توان جذب این منابع را داشته باشند. امروز در کلیه سازمان های کشورمان که با پول سروکار دارند، با انواع چالش های مختلفی رو به رو می باشیم. چالش هایی از جمله تحریم منابع و مواد مصرفی. با این وجود به نظر می رسد که در این شرایط یکی از روش هایی که می تواند به بهبود ساختار مالی فروشگاه ها کمک ویژه ای کند، بررسی روش های تأمین مالی به منظور انتخاب بهترین روش می باشد. مطالب فوق ضرورت تحقیق را تأیید می کند.
۱-۴- اهداف تحقیق
- شناسایی روش های جذب منابع مالی در فروشگاه های زنجیره ای
- اولویت بندی روش های جذب منابع مالی بر اساس میزان اهمیت در فروشگاه های زنجیره ای
۱-۵- سوالات تحقیق
- روش های جذب منابع مالی در فروشگاه های زنجیره ای کدامند؟
- رتبه بندی روش های جذب منابع تأمین مالی در فروشگاه های زنجیره ای با بهره گرفتن از روش AHP TOPSIS به چه صورت می باشد؟
۱-۶- روش تحقیق
تحقیق حاضر را می توان بر اساس هدف از نوع تحقیقات کاربردی به شمار آورد. تحقیقات کاربردی با بهره گرفتن از زمینه و بستر شناختی و معلوماتی که از طریق تحقیقات بنیادی فراهم شده برای رفع نیازهای بشر و بهبود و بهینه سازی ابزارها، روش‌ها و اشیا و الگوها در توسعه رفاه و آسایش و ارتقای سطح زندگی انسان مورد استفاده قرار می گیرند(حافظ نیا ۱۳۸۲). هم چنین این پژوهش را می توان جزء تحقیقات توصیفی به شمار آورد. در تحقیقات توصیفی محقق به دنبال چگونه بودن موضوع است و می خواهد بداند پدیده متغیر، شئ یا مطلب چگونه است و به عبارت دیگر، این تحقیق وضع موجود را بررسی می کند و به توصیف منظم و نظام دار وضعیت فعلی آن می پردازد و ویژگی ها و صفات آن را مطالعه و در صورت لزوم ارتقا بین متغیر ها را بررسی می نماید. روش انجام این پژوهش نیز پیمایشی یا زمینه یابی است که از ‌زیر مجموعه های تحقیق توصیفی می باشد. جامعه آماری این تحقیق را کلیه مدیران و برنامه ریزان فروشگاه های زنجیره ای رفاه استان تهران تشکیل می دهند. مدل مفهومی این تحقیق در شکل زیر ارائه شده است.
دریافت تسهیلات
ایجادطرح به صورت سهام دارپروژه
حضوردربازار بورس
عدالت
شفافیت
عملیاتی بودن
هزینه
پایداری
کارایی
رتبه بندی روش های تامین مالی برای فروشگاه زنجیره ا ی
ایجاد شرکت های سرمایه گذارس
انتشار اوراق مشارکت
جذب سرمایه خارجی
تشکیل شرکت های تعاونی
(شکل۱-۱) مدل مفهومی تحقیق
۱-۷- قلمرو تحقیق
۱-۷-۱- قلمرو موضوعی: اولویت بندی روش های تامین مالی با بهره گرفتن از رویکرد ترکیبی AHP TOPSIS در فروشگاه های زنجیره ای رفاه استان تهران
۱-۷-۲- قلمرو زمانی: پائیز و زمستان ۱۳۹۲
۱-۷-۳- قلمرو مکانی: فروشگاه های زنجیره ای رفاه استان تهران
۱-۸- واژه ها و اصطلاحات کلیدی( نظری و عملیاتی )
حضور فعال در بورس
تعریف نظری
در این حالت بانک بخشی از سرمایه خود را در بورس سرمایه گذاری می نماید. و هم چنین با ارائه سهام خود در بازار سرمایه افراد را جمع آوری می نماید.
تعریف عملیاتی
در این تحقیق به منظور سنجش این متغیر از مقایسات زوجی استفاده می شود. در این حالت با مقایسه شاخص ها با یکدیگر وضعیت وزنی هر شاخص معین می شود.