همبستگی، ابزاری آماری برای تعیین نوع و درجه رابطه یک متغیر کمی با متغیر کمی دیگر است. ضریب همبستگی، یکی از معیارهای مورد استفاده در تعیین همبستگی دو متغیر است. ضریب همبستگی شدت رابطه و همچنین نوع رابطه (مستقیم یا معکوس) را نشان می دهد. این ضریب بین ” ۱ ” تا “۱-” است و در صورت نبود رابطه بین دو متغیر، برابر صفر است

• • آزمون همبستگی اسپیرمن:

در صورتی که مؤلفه‌های ما نرمال نباشد از آزمون اسپیرمن استفاده خواهد شد برای بررسی نرمال بودن مؤلفه‌های از آزمون کالموگروف-اسمیرنوف استفاده می‌شود که یک نوع آزمون ناپارامتریک می‌باشد.

• • آزمون تی(T) دو جامعه مستقل و من- ویتنی (آزمون U)

از این آزمونها به منظور مقایسه میانگین دو جامعه یا نمونه نسبت به هم استفاده میشود. در این تحقیق از این آزمونها برای بررسی تأثیر جنسیت بر متغیرها استفاده شده است. برای متغیرهای که توزیع آنها غیر نرمال است از آزمون من- ویتنی و متغیرهای که توزیع آن‌ها نرمال است از آزمونتی(T) دو جامعه مستقل استفاده شده است.

• • آزمون ANOVA و کروسکال – والیس (آزمون H)

از این آزمونها برای مقایسه میانگین دو یا چند جامعه مورد استفاده قرار میگیرد. از آزمون کروسکال– والیس و ANOVA در این تحقیق برای بررسی تأثیر تحصیلات بر متغیرها استفاده شده است. برای متغیرهای که توزیع آنها غیر نرمال است از آزمون کروسکال – والیس و متغیرهای که توزیع آن‌ها نرمال است از آزمون ANOVA استفاده شده است.
فصل چهارم
(تجزیه و تحلیل داده ها)
۴-۱-مقدمه
پس از آنکه داده‌های تحقیق گردآوری ، استخراج و طبقه بندی گردیدند، جداول و نمودارهای لازم تهیه شدند و آزمون‌های آماری نیز انجام شد؛ نوبت به مرحله جدیدی از فرایند تحقیق که به مرحله تجزیه و تحلیل داده‌ها معروف است، می‌رسد. این مرحله در تحقیق اهمیت زیادی دارد.
در مرحله تجزیه و تحلیل آنچه که مهم است این است که محقق باید اطلاعات و داده‌ها را در مسیر هدف تحقیق، پاسخگویی به سؤالات تحقیق و نیز ارزیابی فرضیه‌های خود، هدایت کند و مورد تجزیه و تحلیل قرار دهد. تجزیه و تحلیل به عنوان فرایندی از روش علمی، یکی از پایه‌های اساسی هر روش تحقیقی است. تجزیه و تحلیل روشی است که از طریق آن، داده‌هایی که از طریق به‌کارگیری ابزارهای تحقیق فراهم آمده‌اند؛ خلاصه،کد بندی، دسته بندی و در نهایت پردازش می‌شوند تا زمینه برقراری انواع تحلیل‌ها و ارتباط بین این داده‌ها به منظور آزمون فرضیه‌ها فراهم آید.
برای تجزیه و تحلیل داده های جمع آوری شده در این تحقیق، ابتدا آمار توصیفی که به بررسی متغیرهای جمعیت شناختی تحقیق شامل جنسیت، سن، میزان تحصیلات و… میپردازد با بهره گرفتن از نرم افزار SPSS مورد بررسی قرار گرفت. پس از آن آمار استنباطی مطرح میگردد. در آمار استنباطی این تحقیق ابتدا آزمون کالموگروف-اسمیرنوف برای بررسی نرمال بودن متغیرهای تحقیق استفاده شد سپس اگر داده های ما نرمال بود از آزمون پیرسون و در غیر این صورت از آزمون اسپیرمن برای بررسی فرضیات تحقیق استفاده شد.
۴-۲- آمار توصیفی
در این بخش ویژگی‌های جمعیت شناختی نمونه آماری تشریح می‌شود. ویژگی‌هایی که در این بخش مورد تحلیل قرار می‌گیرند، عبارت‌اند از: وضعیت افراد پاسخ‌دهنده از نظر جنسیت، سن، سطح تحصیلات و درآمد.
۴-۲-۱- وضعیت افراد پاسخ‎دهنده از نظر جنسیت
چگونگی تقسیم‌بندی افراد پاسخ‏دهنده یا نمونه آماری تحقیق حاضر از نظر جنسیت در جدول و نمودار (۴-۱) نشان داده می‌‌شود. از تعداد ۴۰۰ نفر نمونه آماری ۲۶۶ نفر مرد (۶۷%) و ۱۲۶ نفر زن (۳۲%) می‌باشند.
جدول (۴-۱): توزیع فراوانی اعضای نمونه آماری برحسب جنسیت

نمودار (۴-۱): نمودار فراوانی اعضای نمونه آماری برحسب جنسیت
۴-۲-۲- وضعیت افراد پاسخ‎دهنده از نظر سن

حل معادلات مومنتوم یکی پس از دیگری با کمک مقادیر بروزرسانی شده فشار و شارهای جرمی صفحات^[۱۱۶].
حل معادله تصحیح فشار با بهره گرفتن از میدان سرعت و شار جرمی که بروزرسانی شده است.
تصحیح شارهای جرمی صفحات، میدان فشار و سرعت با کمک معادله تصحیح فشار بدست آمده از مرحله۳٫
حل معادلات مربوط به سایر اسکالرها (در صورت وجود) از قبیل مقادیر اغتشاش، انرژی، انتقال جرم و… با بهره گرفتن از مقادیر متغیرهای بروزرسانی شده.
بروزرسانی مقادیر ذخیره شده^[۱۱۷] در اثر عکس العمل میان فازها.
کنترل همگرایی معادلات.
الف-۲- روش اتصال یافته حل بر مبنای فشار (Fluent user guide, 2006)
بر خلاف الگوریتم تفکیک شده، در روش اتصال یافته، سیستم دوتایی از معادلات شامل معادله مومنتوم و معادله پیوستگی بر مبنای فشار حل می شود. بنابراین در الگوریتم اتصال یافته، گام ها ۲ و ۳ روش تفکیک شده با یک مرحله جایگزین می شود. که در آن سیستم دوتایی از معادلات حل می شود. سایر معادلات به روش غیرجفت شده مانند معادلات روش تفکیک شده حل می شوند (شکل ۲-۱۱).

از آنجا که معادلات مومنتوم و پیوستگی به صورت جفت شده حل می شوند، میزان همگرایی در این روش در قیاس با روش تفکیک شده بیشتر خواهد بود. البته حافظه مورد نیاز حدود۵/۱ تا ۲ برابر روش تفکیک شده است زیرا در این حالت هر دو معادله مومنتوم و پیوستگی باید در حافظه ذخیره شوند تا در بدست آوردن میدان سرعت و فشار مورد استفاده قرار گیرند. در صورتی که در روش تفکیک شده فقط یک معادله در حافظه ذخیره می شود.
شکل۲-۱۱- مرور روش های حل بر مبنای فشار
ب- روش حل بر مبنای دانسیته
(Fluent user guide, 2006)
در این روش، معادلات حاکم پیوستگی، مومنتوم، انرژی و انتقال جرم به صورت همزمان حل می شوند (همه معالات به صورت اتصال یافته حل می شوند). معادلات حاکم برای سایر اسکالرها بعد از این مرحله و به ترتیب حل خواهند شد (به صورت تفکیک شده از همدیگر و مجموعه کوپل شده).
به دلیل این که معادلات حاکم، غیر خطی و کوپل شده (اتصال یافته) هستند، قبل از اینکه همگرایی حاصل شود، چندید تکرار از سیکل حل باید انجام گیرد. هر تکراری شامل گام های نشان داده شده در شکل ۲-۱۲ بوده که در زیر خلاصه آن نیز آورده می شود:
بروز رسانی مشخصات سیال بر اساس حل جاری (اگر اولین گام باشد، مشخصات بر اساس شرایط اولیه ورودی خواهد بود).
حل معادلات پیوستگی، مومنتوم، انرژی، جرم به طور همزمان.
حل معادلات برخی اسکالرها از قبیل اغتشاش و تابش.
زمانی که اثرات بین فازی وجود داشته باشد، مقادیر ذخیره شده در اثر عکس العمل بین فازی، در فاز مربوطه به روز رسانی می شود.
کنترل همگرایی مجموعه معادلات.
این گام ها تا زمانی که همگرایی حاصل شود، ادامه می یابد.
شکل۲-۱۲- مرور روش حل بر مبنای دانسیته
۲-۷-۲-۴- تحلیل ابعادی^[۱۱۸]
تحلیل ابعادی به عنوان یک روش ریاضی جهت کاهش پیچیدگی مسائل فیزیکی قابل استفاده است. بُعد هر کمیت فیزیک ترکیبی از ابعاد فیزیکی پایه ای است که آن را تشکیل می دهند. ابعاد فیزیکی پایه در سیستم SI عبارتنداز: جرم(M)، طول(L), زمان(T), دما (k)، جریان الکتریکی (I)، شدت روشنایی(L) و مولاریته(N). تحلیل ابعادی برای برقرار کردن رابطه معقول و منطقی بین متغیر وابسته و متغیر مستقل به کار می رود. این روش عموماً در آزمایش هایی که دارای تیمارهای متعدد و پارامترهای زیادی باشد، استفاده می شود زیرا در این حالت، سایر روش ها به دلیل پیچیدگی دارای دقت کمتری بوده و هزینه محاسبات نیز بالا خواهد بود (فخرایی و کارپرور، ۱۳۸۶).
انتقال مومنتوم، گرما و جرم در اجسام پیوسته طی فرایندهای مشخص شده توسط عکس العمل و همبستگی اثرات هیدرودینامیک و گرما اتفاق می افتد. شدت این عکس العمل ها و همبستگی توسط کمیت های فیزیکی از قبیل مشخصات جسم، حالت آن، حرکت و عکس العمل های آن با محیط تعیین می شود. اندازه این کمیت ها به صورت آزمایشگاهی با واحد معلوم مشخص می شود.
کمیت هایی که انتقال جریان، گرما و جرم سیالات تعیین می کند، با بهره گرفتن از تعاریف معینی مبنی بر قوانین طبیعی به همدیگر مربوط می شوند. به عنوان مثال نرخ جریان حجمی سیال ویسکوز (Q_v) در راستای لوله ای با شعاع r، نیروی کششی^[۱۱۹] F_d که بر روی یک جسم کروی که با سرعت یکنواخت در داخل سیال مذکور در حال حرکت می باشد، را می توان با بهره گرفتن از قوانینPoiseuille و Stock به صورت زیر نوشت:(Murphy, 1950)
(۲-۱۱۳)
(۲-۱۱۴)
که در این روابط، Δp افت فشار در طول l، μ ویسکوزیته سیال و u سرعت جسم کروی می باشد.
معادلات بالا نشان می دهد که Q_v و F_d می تواند بر اساس برخی واحد ها و یا ترکیبات آنها از قبیل طول، سرعت، لزجت^[۱۲۰] و افت فشار بیان شود. مخصوصاً واحد r و l با همدیگر تداخل دارند. U دارای واحد متر بر ثانیه می باشد(LT^-1). واحد μ به صورت L^-1MT^-1 بیان می شود.همچنین Δp را می توان به صورت
L^-1MT^-2 نوشت. Q_v نیز به صورت L³T^-1 و F_d به شکلLMT^-2 نوشته می شوند. به این ترتیب می توان نتیجه گرفت که همه کمیت ها تابعی از این چند کمیت معلوم بوده و می توانند بر حسب آنها نوشته شوند. به این ترتیب کمیت ها در دو دسته کلی کمیت های اولیه و ثانویه قرار می گیرند. مجموعه واحد های اولیه که برای بیان واحدهای ثانویه وجود دارند، سیستم واحدها گفته می شود. سیستم های مختلف واحدها برای پدیده های فیزیکی به کار برده می شود(جدول۲-۱) (Murphy, 1950).
جدول۲-۱-سیستم واحدها

• بین ارزش بین ارزش فرهنگی مرد گرایی در مقابل زن گرایی مصرف کننده با میل به مشارکت وی در بازاریابی دهان به دهان دررون گروهی رابطه معنا دار وجود دارد.

• بین ارزش بین ارزش فرهنگی مرد گرایی در مقابل زن گرایی مصرف کننده با میل به مشارکت وی در بازاریابی دهان به دهان برون گروهی رابطه معنا دار وجود دارد.

• بین ارزش فرهنگی فاصله قدرت با بازاریابی دهان به دهان مصرف کننده با میل به مشارکت وی در بازاریابی دهان به دهان دررون گروهی رابطه معنا دار وجود دارد.

• بین ارزش فرهنگی فاصله قدرت با بازاریابی دهان به دهان مصرف کننده با میل به مشارکت وی در بازاریابی دهان به دهان برون گروهی رابطه معنا دار وجود دارد .

• بین ارزش فرهنگی اجتناب از عدم اطمینان با بازاریابی دهان به دهان مصرف کننده با میل به مشارکت وی در بازاریابی دهان به دهان دررون گروهی رابطه معنا دار وجود دارد.

• بین ارزش فرهنگی اجتناب از عدم اطمینان با بازاریابی دهان به دهان مصرف کننده با میل به مشارکت وی در بازاریابی دهان به دهان برون گروهی رابطه معنا دار وجود دارد.

۱-۷) تعاریف نظری و عملیاتی متغیرهای تحقیق
۱-۷-۱) بازاریابی دهان به دهان
تعریف نظری : تبلیغات دهان به دهان، ارتباطاتی بین یک گیرنده و یک ارتباط برقرار کننده است و به عنوان یک ارتباط غیر تجاری درک میشود. اغلب گزارش میشود هنگامیکه تبلیغات دهان به دهان مثبت است تاثیر قابل توجهی بر تصمیم گیری مصرف کننده برای اخذ یک محصول دارد و هنگامیکه اطلاعات منفی یا شایعات در این باره وجود دارد باعث جدا شدن^[۳]ز آن محصول یا نام تجاری می شود (Lam¸۲۰۰۹).

تعریف عملیاتی : منظور از بازاریابی دهان به دهان در این تحقیق، میانگین نمرات کسب شده از پاسخ به سوالات ۱ تا ۸ پرسشنامه میباشد.
۱-۷-۱-۱) بازاریابی دهان به دهان درون گروهی
تعریف نظری: بازاریابی دهان به دهان درون گروهی که به آن تبلیغات شفاهی درون گروهی نیز گفته می شود به تبلیغاتی گفته که در داخل گروه: خانواده، خویشاندان و گروه دوستان نزدیک صورت می گیرد یعنی گروهیکه فرد برای به دست آوردن اطلاعات و یا مشاوره در خصوص خرید کالا و یا استفاده از خدمات به آنها مراجعه میکند و یا تمایل دارد تجربه خرید و مصرف خود را با آنها در میان بگذارد.
تعریف عملیاتی: منظور از دهان به دهان درون گروهی در این تحقیق میانگین نمرات کسب شده از پاسخ به سوالات ۱ تا ۴ پرسشنامه می باشد.
۱-۷-۱-۲) بازاریابی دهان به دهان برون گروهی
تعریف نظری: بازاریابی دهان به دهان برون گروهی که به آن تبلیغات شفاهی برون گروهی نیز گفته می شود به تبلیغاتی گفته که در خارج از گروه: خانواده، خویشاندان و گروه دوستان نزدیک صورت می گیرد افراد برون گروه شامل افرادی غیر از افراد درون گروه، که فرد با آنها سابقه آشنایی و نزدیکی چندانی ندارد؛ میباشد.
تعریف عملیاتی: منظور از دهان به دهان برون گروهی در این تحقیق میانگین نمرات کسب شده از پاسخ به سوالات ۵ تا ۸ می باشد.
۱-۷-۲) ارزشهای فرهنگی
تعریف مفهومی: فرهنگ، مفهومی کلی و پیچده است که دانش، باور، هنر، اخلاق، قانون، آداب و سایر قابلیت هایی که عادت های مردم یک جامعه می تواند فراهم آورد را در بر می گیرد (Taylor, 1891). هافستد^[۴] (۱۹۸۰) نیز خاطر نشان می کند که فرهنگ، برنامه ریزی مهم پیوسته (جمع آوری شده ) ذهن است که باعث تمایز عضوی از یک گروه انسانی از عضو دیگر می شود. وی ارزشهای فرهنگی را به چهار بعد تقسیم می کند:
تعریف عملیاتی: منظور از ارزشهای فرهنگی در این تحقیق میانگین نمرات کسب شده از پاسخ به سوالات ۹ تا ۲۴ میباشد.
۱-۷-۲-۱) فردگرایی
تعریف مفهومی: فردگرایی معیاری است که روابط بین اشخاص و گروه را در یک جامعه نشان می دهد. در جوامع فردگرا روابط بین افراد بسیار ضعیف و کمرنگ است و افراد به ندرت با اشخاص فراتر از خانواده خود رابطه صمیمی دارند.
تعریف عملیاتی: منظور از فردگرایی در این تحقیق میانگین نمرات کسب شده از پاسخ به سوالات ۹ تا ۱۰ میباشد.
۱-۷—۲-۲) مرد گرایی
تعریف مفهومی: مردصفتی معیاری است که میزان گرایش افراد جامعه را به داشتن رفتاری جسورانه در مقابل برخوردی متواضعانه نشان می دهد. به عبارت دیگر، مردصفتی به معنی گرایش افراد جامعه به برتری طلبی، قهرمان پروری و دلاوری است (مشایخی و جلالی، ۱۳۹۱ به نقل از هافستد ۱۹۸۰).
تعریف عملیاتی: : منظور از مردگرایی در این تحقیق میانگین نمرات کسب شده از پاسخ به سوالات ۱۵ تا ۱۹ میباشد.
۱-۷-۲-۳) فاصله قدرت
تعریف مفهومی: فاصله قدرت معیاری است که اختلافات موجود در توزیع قدرت میان افراد جامعه را نشان می دهد و منعکس کننده دامنه (نابرابری) در توزیع قدرت از دیدگاه افراد ضعیف موجود در جوامع است (مشایخی و جلالی، ۱۳۹۱ به نقل از هافستد ۱۹۸۳).
تعریف عملیاتی: منظور از فاصله قدرت در این تحقیق میانگین نمرات کسب شده از پاسخ به سوالات ۲۰ تا ۲۴ میباشد.
۱-۷-۲-۴) اجتناب از عدم اطمینان
تعریف مفهومی: اجتناب از عدم اطمینان معیاری است که میزان نگرانی و اضطراب افراد یک جامعه یا سازمان را در رابطه با وضعیت های نامشخص آتی نشان می دهد (مشایخی و جلالی، ۱۳۹۱ به نقل از هافستد ۱۹۸۳).
تعریف عملیاتی: منظور از اجتناب از عدم اطمینان در این تحقیق میانگین نمرات کسب شده از پاسخ به سوالات ۱۱ تا ۱۴ میباشد.
۱-۸) قلمرو تحقیق
۱-۸-۱) قلمرو موضوعی
قلمرو موضوعی این تحقیق در حوزه بازاریابی قرار دارد و در زمینه آن رابطه بین ارزشهای فرهنگی بر بازاریابی شفاهی در بین مصرف کنندگان محصولات لبنی شرکت پکاه اصفهان مورد بررسی قرار می گیرد.
۱-۸-۲) قلمرو مکانی
قلمرو مکانی این تحقیق شهرستان اصفهان می باشد.
۱-۸-۳) قلمرو زمانی
اطلاعات میدانی این تحقیق در نیمه اول سال ۱۳۹۲ گردآوری شده است.

۲) مقدمه
یکی از مهمترین منابع کسب اطلاعات از سازمانها ارتباط بین افراد مصرف کننده می باشد. تبلیغات شفاهی و تبادل دانش تجربی از این طریق اگر نشان دهنده مهمترین منبع اطلاعاتی برای مصرف کنندگان نباشد، به عنوان یکی از منابع اطلاعاتی مهم برای مصرف کنندگان به شمار می آید (عبدالوند و غفاری آشتیانی، ۱۳۸۸). چرا که در محیطی که اعتماد به سازمانها و آگهی های تبلیغاتی کاهش یافته است، تبلیغات دهان به دهان^[۵] راهی برای دستیابی به یک مزیت رقابتی است. تبلیغات دهان به دهان نوعی از ارتباطات غیررسمی در مورد ویژگی های یک کسب و کار یا یک محصول که در یک جامعه مبادله میشود، تعریف میشود. مردم از محیط خود، رسانه های جمعی و نیز تعامل با سایر افراد، اطلاعاتی را دریافت میکنند. اطلاعاتی که از طریق تعامل با سایر افراد در مورد محصولات و خدمات حاصل میشود، نتیجه تجربه شخصی آنها یا اطلاعات دریافتی از نیروهای فروش یا سایر مصرف کنندگان است (رنجبران،۱۳۸۹).
تبلیغات شفاهی و این نوع ارتباط و تبادل دانش تجربی تاثیر به سزایی در انتخاب مصرف کننده و همچنین تاثیر ویژهای بر درکی که مصرف کننده از محصول بدست آورده است، می‌گذارد (Gruen et al, 2006). بنابراین ممکن است انگیزه‌ های متفاوتی در استفاده یا تولید تبلیغ شفاهی وجود داشته باشد. آنچه در مورد این ارتباط پایدار است اهمیت تبادل دانش تجربی بین مصرف کنندگان به عنوان یک منبع موثق اطلاعات برای خریداران در زمان تصمیم گیری آنها می‌باشد. فرایند تاثیر گذاری بر دیگران، نیازهای فرستندگان اطلاعات را نیز برآورده می‌کند. توانایی تهیه اطلاعات و نفوذ بر دیگران در تصمیماتشان برای شخص احساس قدرت و وجهه فراهم می‌کند (مرتضوی،۱۳۸۹).
در فصل پیشه رو ابتدا به چیستی و چرایی اهمیت تبلیغات شفاهی، و سپس به معرفی ارزشهای فرهنگی هافستد پرداخته شده است.
بخش اول : بازاریابی شفاهی
۲-۱) بازاریابی
تعاریف گوناگونی برای بازاریابی بیان شده است، مانند گروهی از فعالیتهای تجاری وابسته؛ پدیده ای بازرگانی؛ فرایندی اقتصادی فرایند مبادله یا انتقال مالکیت محصولات؛ فرایند عرضه و تقاضا؛ و بسیاری معانی دیگر. هر کدام از این تعاریف بیان کننده گوشه ای از فعالیتهای بازاریابی بوده و کامل و منطبق بر گرایش بازاریابی جدید نیست (روستا و همکاران، ۱۳۹۰: ۷).
بازاریابی بخشی از فعالیت های مؤسسه است که دربردارنده عملیاتی مثل برنامه ریزی، ترفیع، قیمتگذاری و ارائه کالا و یا خدمات مطلوب مشتریان میباشد. به طوری که یک محصول خدماتی باید مطابق با نیاز مشتری طراحی شده باشد، قیمت آن واقع بینانه باشد، و از طریق کانال های راحت توزیع شود. در واقع هیچ سازمانی، کوچک یا بزرگ، انتفاعی یا غیرانتفاعی، داخلی یا جهانی بدون داشتن یک سیستم بازاریابی صحیح به موفقیت نخواهند رسید. فیلیپ کاتلر وگری آرمسترانگ، بازاریابی را نوعی فرایند اجتماعی و مدیریتی میدانند که بدان وسیله، افراد و گروه ها

۲-۶-۱- اظهار محبت
در فرهنگ توحیدی، انسانی تربیت می یابد که مظهر اسماء الهی در روی زمین است. بر اساس آموزه های دینی ، انسانی می تواند مظهر خداوند در امامت رحمت باشد که طعم شیرین محبت و مهربانی را چشیده باشد و خانواده تنها کانونی است که می تواند این مسئولیت را بر عهده بگیرد.
برقراری رابطه عاطفی با فرزندان و اظهار محبت به کودکان از جایگاه ویژه ای در نظام تربیتی امام سجاد برخوردار است. ابوحمزه شمالی می گوید: بر سرور و مولایم علی بن الحسین وارد شدم. حضرت نشسته بود و کودکی بر زانوانش جای داشت. امام دلباخته کودک می نمود. پیوسته او را می بوسید و نوازش می کرد. کودک برخاست، سمت در رفت و به زمین افتاد حضرت سراسیمه برخاست، او را از زمین بلند کرد و با پارچه ای، خون از پیکرش زدود و فرمود: فرزندم! تو را به خدا می سپارم از اینکه به دار آویخته شوی (حسنی،۱۲۷۹ق،۲ :۱۷۹ )
۲-۶-۲- حمایت
حمایت مالی از فرزندان، یکی دیگر از وظایفی است که بر عهده والدین قرار داده شده است. بخشی از نفقه ای که پرداخت آن بر مرد لازم است، مربوط به هزینه فرزندان در کوچکی یا دوران نیازمندی است. از نظر اسلام، در صورت نیازمندی فرزندان و توانایی والدین بر تامین مخارج آنان، والدین باید به کمک آنان بشتابند و اداره اقتصادی او را بر عهده گیرند. این قانون اقتصادی اسلام در خانواده نشان می دهد که اسلام خانواده را در چارچوب خانواده هسته ای زن و شوهر نمی داند، بلکه خانواده گسترده ای از خویشاوندان درجه اول، یعنی فرزندان، فرزندان آنها و پدر و مادر را دربرمیگیرد. این نگاه به خانواده، روابط عاطفی و اجتماعی گسترده ای را به دنبال می آورد. (سالاری فر، ۱۳۸۵، ۶۰)
امام سجاد(ع) نیز تامین هزینه های زندگی فرزندان را وظیفه پدر می داند و می فرمیاند: «بار خدایا! برای من و به دست من روزی شان را فراوان گردان.» (شیروانی، ۱۳۸۶، دعای۲۹)

۲-۶-۲-۱-. نقش فرزندی:
نقش فرزندی به مجموعه وظایف و انتظارات الزامی یا ترجیحی اشاره دارد که برای هر فرزند در این جایگاه نسبت به والدین خود مقرر شده است.
مهم ترین رابطه ای که ممکن است بین دو انسان تحقق یابد، رابطه فرزند با پدر و مادر است که نمایانگر وابستگی وجود فرزند به وجود والدین اوست. در اینجا نمی توان رابطه متقابل را ملاک ارزیابی افعال و رفتار آنهابا یکدیگر قرار داد؛ زیرا هیچ گاه فرزند قادر نیست بر پدر و مادر خود تاثیری داشته باشد؛ مانند تاثیری که پدر و مادر در پیدایش فرزند خود دارند. وجود فرزند، بستگی به وجود والدین خود دارد، ولی وجود پدر و مادر هیچ بستگی به وجود فرزندانشان ندارد. (مصباح، ۱۳۸۰، ۳ : ۵۳ )
امام سجاد(ع) نیز با تاکید بر این مطلب می فرمایند: «من از آنچه والدینم در حق من انجام داده اند، ناخرسند نیستم، ای پروردگار من!) چرا که حق ایشان بر منواجب تر،و نیکی شان درباره من مقدم تر،و احسانشان به من بیش از ان است که به عدالت از آنان تقاص کشم یا با آنان معامله به مثل کنم.» (شیروانی،۱۳۸۶دعای۲۴)
صحیفه سجادیه رابطه مطلوب بین فرزندان و والدین را به بهترین شکل ممکن به تصویر کشیده است. هر رفتاری که از انسان سر می زند، دارای پشتوانه ای شناختی و انگیزشی است. این مراحل در مورد رفتار با والدین، به خوبی در دعای بیست و چهارم صحیفه سجادیه بیان شده است.
۲-۶-۲-۲- نقش خویشاوندی:
در جامعه آرمانی، وظایف اعضای خانواده محدود به درون خانواده نیست، بلکه در افراد خانواده در قبال خویشاوندان نیز مسئولیت دارند و در صحیفه و روایاتی از امام سجاد به این وظایف اشاره شده است و مسلمانان به انجام آنها برای دستیابی به جامعه آرمانی، تشویق و ترغیب شده اند. امام سجادبا اختصاص دعای بیست و ششم به دوستان و همسایگان، چگونگی تعامل افراد با همسایگان خود در جامعه آرمانی را بیان فرموده اند. ایشان همچنین به اهمیت روابط خویشاوندی، نقش حمایتی از نهاد خانواده و تاثیر آ« در تحکیم پایه های خانواده اشاره نموده اند، که ما در این بخش ، به دلیل جلوگیری از طولانی شدن مطلب، از بیان تفصیلی آن خودداری می کنیم.

ویژگی های کارکردی نهاد خانواده
خانواده مطلوب در بخش کارکردی نیز از مشخصه های خاصی بهره می برد که موجب تمایز خانواده آرمانی می شود. کارکرد در بیان کارکرد گرایی، تاثیری است که پدیده های اجتماعی از خود بر جای می گذارند. این آثار، نتیجه و دستاورد «ساختارها» هستند.
۲-۷-۱- مشروعیت بخشی به فرزندان:
تامین پدر شرعی برای فرزندان، ویژگی کارکردی دیگری است که خانواده زن وشوهری ایفا می کند. در واقع، اهمیت این کارکرد به دلیل نتایج و آثار اجتماعی آن است که هویت بخشی به افراد، انتقال منظم ارث،و تداوم نظام خویشاوندی، از جمله مهم ترین آنها به شمار می آیند.
کودکان نامشروع، مشکلات فراوانی برای جوامعی که روابط آزاد جنسی را تزویج کرده اند به وجود آورده و افزایش قابل توجه تعداد این فرزندان، موضوعی است که توجه بسیاری از جامعه شناسان را به خود معطوف کرده است. افزایش شمار فرزندان نامشروع، تا حدودی ناشی از تغییر نگرش ها و باورها درباره رابطه جنسی پیش از ازدواج و زندگی مشترک بدون ازدواج است. به نظر می رسد اتخاذ تدبیرهایی در زمینه کاهش روابط جنسی خارج از چارچوب ازدواج، تنها راه حل معقول و منطبق با ارزش های اسلامی برای مشکل فرزندان نامشروع است.
ابوحمزه می گوید: خدمت امام علی بن الحسین بودم که مردی خدمت آن جناب آمد و گفت: ای ابا محمد! من گرفتار زنان هستم، روزی زنا می کنم و روزی روزه می گیرم. آیا این روزه کفاره گناه آن روز می شود؟
امام فرمودند: «محبوب ترین کارها نزد خداوند آن است که مردم از وی اطاعات نکنند و معصیت ننمایند. زنا نکنید و روزه هم نگیرید. » امام باقر در آنجا حاضر بود. دستش را گرفت و فرمود: «کار دوزخیان را می کنی و امیدوار هستی وارد بهشت گردی!» (کلینی، ۱۳۶۵، ۵: ۲۴)
فرزند متولد شده از زنا، پدر شرعی و قانونی ندارد و در نتیجه، از شبکه خویشاوندی و تربیت صحیح بی بهره خواهد بود.
۲-۷-۲- . جلوگیری از انحرافات اجتماعی:
کنترل اجتماعی، یکی از ویژگی های کارکردی مهم نهاد خانواده آرمانی است که از راه نظارت خانواده بر رفتار اعضا تحقق می یابد. البته با توجه به رواج بینش های فردگرایانه و آزاد خواهانه در جوامع غربی، از نقش خانواده در کنترل مستقیم رفتار همسران به شدت کاسته شده است.
کنترل مستقیم هر یک از دو زوج بر رفتارهای طرف مقابل، به ویژه رفتارهای جنسی خارج از چارچوب ازدواج، امری است که در بسیاری از فرهنگ های گذشته و حال به چشم می خورد؛ هر چند به دلیل عواملی مانند قدرت بیشتر مردان و نقش های جنسیتی متفاوت زن/و شوهر، این کنترل، بیشتر از جانب مردان نسبت به زنان اعمال شده است.
خانواده، گذشته از کنترل مستقیم، به طور غیر مستقیم و از راه ایجاد فضایی همراه با آرامش و امینت جامعه پذیری و ارضای نیازهای جنسی و عاطفی همسران نیز انان را از گرایش به کجروی باز می دارد.
بی تردید ضعف نهاد خانواده، اگر یگانه عامل شیوع بی سابقه انحرافات جنسی تلقی نشود، بی تردید مهم ترین و اصلی ترین عامل است و جهان غرب هزینه بسیار سنگینی در برابر برخی آزادی های موهوم جنسی پرداخته است. (بستان، ۱۳۸۵، ۲۵)
نیز کنترل اجتماعی، به عنوان یکی از ویژگی های کارکردی مهم خانواده مورد توجه قرار گرفته و به نقشی که زن و مرد در نهاد خانواده در کنترل یکدیگر دارند، اشاره شده است.
امام صادق(ع) می فرمایند: «هرگاه یکی از دامادهای امام سجاد به منزل وی می رفت و بر حضرتش وارد می شد، اما عبای خود را از دوش بر می گرفت و برای او پهن می نمود تا روی آن بنشیند. سپس به داماد خود می فرمود: «خوش آمدی؛ که تو هم تامین کننده هزینه های خانواده خود و هم نگه دارنده ناموس خود ارزیاب شر هواهای نفسانی و اجانب هستی.» (رنجبر، ۱۳۸۰، ۲۲۵)
۲-۸- راهکاری های تحقق خانواده مطلوب
۲-۸-۱- تقویت ایمان
به طور کلی، ایمان، باورها و ارزش های مذهبی، از دو راه مهم بر ثبات و استحکام خانواده و تحقق خانواده مطلوب تاثیر می گذارد.
۲-۸-۱-۱.معنا بخشیدن به زندگی و ایجاد حس رضایت :
راه نخست، معنا بخشی به زندگی و ایجاد حس رضایت در افراد امیدوار ساختن آنان به آینده است که نتیجه آن، افزایش سازگاری افراد با ناملایمات و دشواری های زندگی است. از آثار ایمان به خدا، تسلیم و رضا به مقدرات الهی است. فرد باید باور داشته باشد که همه رویدادهای جهان، منوط به اذن خداوند و توانی است که او به اسباب و علل افاضه می کند. افزون بر این، خداوند نه تنها به مصالح انسان آگاه تر است، بلکه بیش از آنها بر ایشان خیر خواه و سعادت طلب است. بنابراین، همه حوادث در جهت خیر و صلاح انسان ها روی می دهد. تسلیم و رضا به حوادث جهان که بر اساس خواست خداست، برای انسانی که هم به امور ماورای طبیعت باور دارد و هم به خداوند تعلق عاطفی دارد، امری مطلوب خواهد بود، اما اگر تسلی رضای الهی نشود، وضعیت مشکل تر می شود.
سیره امام سجاد در زندگی به گونه ای است که نشان از رضامندی آن حضرت از خداوند در همه زمینه هاست. امام باقر فرمودند: «سخت مریض شدم پدرم به من گفت: چه میل داری؟ گفتم: مایلم آنچه خدا برایم خواسته بر خلاف ان درخواستی نداشته باشم. فرمود: احسنت! شبیه ابراهیم خلیل شده ای؛ چنان که جبرئیل به او گفت: حاجتی داری؟ گفت: در مقابل خدا اظهار نظری ندارد. او کافی است و او بهترین پشتیبان من است.» (مجلسی، ۱۳۶۴،۴۶ :۶۷ )
۲-۸-۱-۲-. تقویت اخلاق و کنترل درونی:
راه دوم تقویت و تحکیم مبنای اخلاقی فرد است که از نتایج آن، ایجاد یک عامل کنترل درونی است که از توسل شخص به اقدامات طالمانه و خشونت در روابط خانوادگی جلوگیری می کند.
با توجه به اینکه بسیاری از نزاع های خانوادگی و خشونت ها در زذایل اخلاقی افراد ریشه دارد، می توان این ادعا را مطرح کرد که آراسته بودن زن و شوهر به فضایل اخلاقی، یکی از مهم ترین عوامل ثبات و تحکیم خانواده است.
واضح است که اگر زوجین از ویژگی های اخلاقی ارزشمندی مانند صداقت، وفاداری، اعتماد، خیرخواهیو انصاف برخوردار بوده، از اموری مانند خودخواهی، خود محوری، تحقیر دیگران، توهین به آنها، حسادت، کینه توزی و دورویی مبرا باشند، بسیاری از تنش ها، بدرفتاریها، خشونت ها و اختلافات ویرانگر، از ساحت زندگی خانوادگی رخت بر خواهد بست؛ زیرا پای بندی به اصول اخلاقی، نیرومند ترین عامل کنترل درونی افراداست. از این رو، اسلام از میان معیارهای متعدد گزیشن همسر، به گونه ای کم نظیر بر تربیت اخلاقی فرد تاکید کرده است. (بستان، ۱۳۸۵، ۲۱۹)
۲-۸-۲- فرزند آوری
بسیاری از مطالعات و تجربه های عینی نشان می دهند که تولید فرزند، به عنوان بارزترین محصول پیوند زناشویی در تحکیم و تثبیت خانواده نقش ممتازی ایفا می کند. در مقابل، عقیم بودن و ناکامی در تولید فرزند، به ویزه در صورت اشتیاق وافر و زوج و وجود حساسیت های محیطی مشوق، در بسیاری از موارد، فروغ مهر و صفا را در روابط زناشویی ضعیف و پیوندهای متقابل را سست می گرداند.
فرزند خواهی، به شدت متاثر از اوضاع اقتصادی فرهنگی است، تا آنجا که در برخی جوامع، نازایی زن دلیل کافی برای طلاق وی قلمداد می شود. در مقابل، در جوامع غربی با شمار زیادی از زوج هایی روبهرو می شویم که فرزند را مانع پیشرفت فردی یا دستیابی به عشق و دیگر آرزوهای شخصی می انگارند. (بستان، ۱۳۹۰، ۲۰۴)
اگر چه خودداری از داشتن فرزند، گرایشی است که تاثیر پذیری از فرهنگ غربی به وجود آمده است، با توجه به آموزه های دینی، به طور قطع فرزندان می توانند تاثیرات مثبت و سازنده ای در زندگی والدین داشته باشند.
۲-۸-۳- حصر روابط جنسی در چارچوب زناشویی
یکی از عواملی که نقش تعیین کننده در سوق یابی افراد به تشکیل خانواده و در مرحله بعد در حفظ، ثبات و استحکام خانواده دارد، منحصر کردن ارضای غریزه جنسی به چارچوب ازدواج مشروع است. در شرایطی که افراد جامعه به خانواده به عنوان مکان انحصاری ارضای نیازهای جنسی ننگرند، میزان تعهد عمومی نسبت به حفظ این نهاد اجتماعی به شدت کاهش می یابد.
بر این اساس، اسلام یکی از راهکارهای خود را برای تحکیم خانواده، حصر روابط جنسی در چارچوب زناشویی قرار داده و برای تحقق این راهکار، از اهرم های قانون گذاری، اجرایی و فرهنگی استفاده کرده است. در بعد قانون گذاری، با مرزبندی و تفکیک بین الگوهای مشروع و نامشروع ارضای جنسی، در جهت تحکیم خانواده گام بردداشته است. از جنبه اجرایی نیز اسلام با اجرای سیاست های فرهنگی، حمایتی و تنبیهی، در جهت نهادینه کردن الگوی مشروع ارضای جنسی و از میان برداشتن الگوهای نامشروع در سطح جامعه کوشش کرده است. از حیث فرهنگی، اسلام با یادآوری و تاکید مستمر آثار سوء دنیوی و اخروی روابط نامشروع، کوشیده است قبح و ناپاکی این اعمال را در باور افرادرسوخ دهد تا از این طریق، از بی بند و باری جنسی افراد در جامعه جلوگیری کند. (بستان، ۱۳۹۰، ۲۷۴)
۲-۸-۴- تقویت روحیه غیرت ورزی
غیرت ورزی جنسی، از اخلاق جنسی است که بروز و رشد آن، بیش از هر جا ی دیگری در محیط خانواده به چشم می خورد. بر خلاف دیدگاهی که غیرت را از مقوله حسادت و صرفا محصول عوامل فرهنگی،و ناشی از گرایش مردان به تملک زنان می داند. (کلاین برگ^[۱۹]، ۱۳۸۶)
۲-۹-وظایف و نقش های زوجین در ایجاد رضایت
روایات اهل بیت مجموعه ای از وظایف و نقش ها را در قالب رفتارهایی متنوع و گوناگون به زن و مرد توصیه می نماید که در برخی موارد رفتاری مشتکر و مشابه را به همسران توصیه می نماید و در مواردی، مشترک ومتفاوت، همچنین از روایات می توان رفتارهای اختصاصی زن و مرد را نیز به دست آورد.
بنابراین، نظام اسلامی خانواده، بر برخی مبانی ارزشی استوار است که تمایز های جنسیتی از مهم ترین آنها به شمار می رود. اسلام بر پایه تفاوت های جنسیتی طبیعی و بادر نظر گرفتن اهداف اصلی و فرعی خانواده، تمایزهایی را بین زن و مرد در نایحه وظایف و نقش ها قایل شده است (بستان، ۱۳۸۸، ۲۹۲) و برای تنظیم روابط زن و شوهر توصیه هایی به هر یک دارد که با ابعاد روان شناختی آنها متناسب است (سالاری فر، ۱۳۸۸، ۷۵)
پیبشوایان دین وظایفی را متناسب با ساختار جنسی مردان و زنان، در نظر گرفته و به انها ارزش بخشیده اند (مصباح و دیگران ، ۱۳۷۴، ۱۰۰۶) این تمایزها در موارد متعددی همچون اطاعت زن، سرپرستی مرد، حمل تعارضات زناشویی، تکریم زن، سپاسگذاری از مرد و… به چشم می خورند.
مرد وزن هر یک دارای گنجینه ای متفاوت از اطلاعات هستند که ساختار فیزیک و روانی آنها را در سال های بعد مشخص می سازد. هر بخش از این اطلاعات که از طریق ژن ها و کروموزم ها منتقل می شوند، در زمان خاصی فعال شده و چارچوب عملکردی فرد حامل را تعیین می کنند.(گروهی از نویسندگان،۱۳۹۰،۸۷)

فصل پنجم

نتیجه‌گیری وپیشنهادها

۵-۱ مقدمه

درفصل های قبل ضرورت انجام این تحقیق وادبیات کارایی و مدل تحلیل پوششی داده ها و نیز چگونگی جمع آوری داده ها بیان گردید. هدف اصلی از انجام این تحقیق بررسی کارایی بیمارستانهای ایلام درسالهای ۹۰-۸۹-۸۸ با دو سناریوی الف و ب که سناریو الف شامل ورودیهای(تعداد پزشکان، کادر پرسنلی و تخت فعال) و خروجی ها شامل(خدمات کلینیکی، خدمات پاراکلینیکی وخدمات سرپایی) و سناریوی ب شامل ورودیهای(تعداد پزشکان، کادر پرسنلی و تخت فعال)و خروجی ها شامل (تعداد روزبستری، اشغال تخت روز(درصد)وخدمات سرپایی ) می باشد، که درنهایت به رتبه بندی مشخصی درمورد این واحدها رسیدیم. نتیجه گیری انجام گرفته دراین تحقیق باتوجه به اهداف وسوالات مطرح شده موردبررسی قرارمی گیرد.
با توجه به اولین سوال مطرح شده(آیا مدل تحلیل پوششی داده ها برای ارزیابی کارایی نسبی بیمارستان های دولتی در استان ایلام مناسب است؟) نتایج زیر بدست آمد.

روشDEAیکی از روش های ناپارامتریک است ونیازمند هیچگونه تعریف پارامترفرضی ازپیش تعیین شده ای نیست وچون بیمارستانها واحدهایی همگن هستند(دارابودن نهاده ها وستاده های مشابه)بنابراینDEAیک روش مناسب برای بکارگیری دراین مطالعه است.
نتایج نشان داد میانگین کارایی فنی کل و مقیاس در مراکز تحت پوشش دانشگاه به ترتیب ۹۰/۰ و ۸۷/۰ بوده است. بنابر این با در نظر گرفتن برونداد مراکز بین توزیع موجود منابع و توزیع بهینه آن اختلاف فاحشی وجود دارد و اضافه بودن منابع با در نظر گرفتن میزان معین تولید به چشم می خورد. مازاد بودن منابع انسانی بیش از مازاد بودن عامل تخت فعال در بیمارستانهای مورد مطالعه وجود داشت. مطالعه ای در سال ۱۳۸۴ در بیمارستانهای آموزشی دانشگاه علوم پزشکی ایران میانگین کارایی فنی و مقیاسی را به ترتیب ۹۶۶/. و ۹۷۶/. برآورد کرده بود. مطالعه دیگری در بیمارستانهای تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، میانگین کارایی فنی کل را ۹۶/. نشان داد. طبق گزارش سازمان بهداشت جهانی، بیش از ۵۰/. منابع بیمارستانی کارایی لازم را ندارند. به نظر می رسد که در اکثر مراکز درمانی ناکارایی اقتصادی مشهود باشد.
نتایج حاصل ازاین تحقیق نشان می دهد که:
با استفاده ازمدلهای مختلف کارایی ورودی محور در بین سالهای ۹۰-۸۹-۸۸ ،باسناریوالف بیمارستان حضرت رسول کرم (ص)آبدانان رتبه اول، بیمارستان حضرت امام (ره)شهر ایلام رتبه دوم، بیمارستان شهدای دهلران رتبه سوم را به خود اختصاص دادند.و بیمارستان امام رضاایوان ، طالقانی شهر ایلام در این رتبه بندی جایگاه چهارم و پنجم و بیمارستان ولیعصر (عج) شهرستان دره شهر رتبه آخر را به خود اختصاص دادند. که نتایج حاصل از این رتبه بندی در قالب جدول زیر ارائه گردیده است.

جدول ۵-۱ : رتبه بندی بیمارستانها با استفاده ازمدلهای مختلف کارایی، ورودی محور ، سالهای ۹۰-۸۹-۸۸، سناریوالف

ردیف
بیمارستان
رتبه کل

۱
رسول اکرم(ص)آبدانان
۱

۲
امام خمینی (ره ) ایلام
۲

۳
شهدای دهلران
۳

۴
امام رضا ایوان
۴

۵
آیت الله طالقانی ایلام
۴

۶
امام علی (ع)سرابله
۶

۷
امام حسین مهران