از جمله می‌توان از تفکر واگرا نام برد که با خلاقیت ارتباط نزدیکی دارد (مک کری و کوستا ۲۰۰۴). رویه‌های انعطاف پذیری عبارتند از خیالپردازی[۵۴]، زیباشناسی[۵۵]، احساسات، اعمال، عقاید و ارزشها[۵۶] (مک الروی و دود ۲۰۰۷).
۲-۴-۴- عامل توافق پذیری
عامل چهارم از این نظریه، توافق پذیری است. این عامل نوع رابطه فرد با خود و دیگران را نشان می‌دهد. همانند برون گرایی، این عامل بر گرایشات بین فردی تأکید دارد. فرد موافق اساسا نوع دوست است، احساس همدردی با دیگران می‌کند و مشتاق کمک به آنان است و معتقد است که دیگران نیز با او همین رابطه را دارند. همچنین تعارض‌های بین فردی کمتری دارند و از سلامت روانی بیشتری برخوردارند. در مقایسه، شخص ناموافق[۵۷] یا مخالف[۵۸]، خودمحور، مظنون به قصد و نیت دیگران است و بیشتر اهل رقابت است تا همکاری. به نظر می‌رسد که سمت توافق این شاخص، هم به نفع جنبه‌های مثبت اجتماعی و هم سلامت روانی بیشتر سوق دارد. (گروسی ۱۳۸۰). رویه‌های این عامل عبارتند از: اعتماد[۵۹]، رو راستی[۶۰]، نوع دوستی[۶۱]، قبول کردن[۶۲]، تواضع[۶۳] و دلرحم بودن[۶۴] (کدیور وجوادی ۱۳۸۶).
۲-۴-۵- با وجدان بودن
باوجدان بودن پنجمین و آخرین عامل از نظریه پنج عامل بزرگ شخصیت است. این عامل به تفاوت‌های فردی در سازماندهی، اجرای وظایف، کنترل تکانه‌ها و طرح ریزی برای انجام رفتارها اشاره دارد. فرد وجدانی دارای هدف، خواسته‌های قوی و از پیش تعیین شده است. افراد با نمرات بالا در این مقیاس © افرادی دقیق و وسواسی، وقت شناس، قابل اعتماد و مسئولیتپذیرند، از نظر اجتماعی کارآمد و در زمینه‌های حرفه ای و دانشگاهی، افراد موفقی هستند. (تیلوپولوس[۶۵]، پالیر[۶۶] و کاکسون[۶۷] ۲۰۱۰). افراد باوجدان سالمترند و بیشتر زنده می‌مانند (همان منبع). افراد با نمره‌ی پایین را نباید افرادی فاقد پایبندی به اصول اخلاقی دانست، بلکه این افراد معمولاً دقت کافی را برای انجام کارها از خود نشان نمی دهند. همچنین، در جهت رسیدن به اهداف خود نیز چندان مسر و پیگیر نیستند. برخی از شواهد پژوهشی نشان می‌دهد که نیاز به لذت طلبی و علاقه مندی به امور جنسی در افراد نمره‌ی پایین، بیشتر از افرادی است که نمره‌ی بالا کسب می‌کنند (مک کری و کاستا، ۱۹۸۶؛ نقل از شاپوری، ۱۳۸۷). رویه‌های عامل باوجدان بودن به ترتیب عبارتند از: کفایت[۶۸]، نظم[۶۹]، وظیفه شناسی[۷۰]، تلاش برای موفقیت[۷۱]، خویشتن داری[۷۲] و تامل[۷۳] (همان منبع، ۱۳۸۶).
جدول ۲-۱- برخی از مهمترین ویژگیهای نمرات بالا و پایین عامل‌های شخصیتی نئو را نشان می‌دهد.
جدول ۲-۱- نمرات بالا و پایین عامل‌های پنج گانه شخصیت
| نمرات پایین | عامل‌های شخصیت | نمرات بالا |
| آرام، خونسرد، غیرهیجانی، باقدرت، مطمئن، متکی به خود | روان رنجورخویی (N) |
نگران، عصبی، هیجانی، نامطمئن، بیکفایت، ترسو |
| تودار، متین، بی اشتیاق، نجوش، تکلیف مدار، کناره گیر، آرام |
برونگرایی (E) |
خونگرم، فعال، پرحرف، مهربان، اجتماعی، فردمدار، خوشبین |
| منفی، غیرخلاق، بی علاقه، بیتوجه به هنر، غیرتخیلی |
انعطاف پذیری (O) |
کنجکاو، با علایق متنوع، خلاق، مبتکر، تخیلی، غیرسنتی |
| خودخواه، بدخلق، بدگمان، تکرو، کینه توز، بی ثبات، تأثیرپذیر | توافق پذیری (A) |
خوش قلب، خوشخلق، قابل اعتماد، دارای حس همکاری، با گذشت، خوش باور، مصمم |
| بی هدف، غیرقابل اعتماد، تنبل، بی دقت، بی بندو بار،، بی آرمان، لذت جو | با وجدان بودن © |
|
[چهارشنبه 1400-08-05] [ 02:02:00 ق.ظ ]
|
