الف- بروز خسارت ناشی از جنگ، عملیات خصمانه، جنگ داخلی، شورش یا پدیده ای طبیعی با ماهیتی استثنائی، اجتناب ناپذیر و غیرقابل مقاومت، یا
ب- خسارت تماماً ناشی از فعل یا ترک فعل شخص ثالث با قصد ایجاد خسارت باشد، یا
ج- خسارت تماماً ناشی از قصور یا اشتباه هر دولت یا مرجع دیگر مسئول درانجام وظیف خود مبنی بر تعمیر و نگهداری چراغها یا دیگر وسایل کمک ناوبری باشد.

1. 1. در صورتی که مالک ثابت نماید که بروز خسارت آلودگی تماماً یا جزئاً ناشی از فعل یا ترک فعل شخص زیان دیده با قصد ایجاد خسارت یا مسامحه وی بوده است، مالک می تواند خود را تماماً یا جزئاً در قبال چنین شخصی از مسئولیت مبرا گرداند.

1. 1. 1. هیچ گونه ادعائی برای جبران خسارت ناشی از آلودگی نفتی علیه مالک، مسموع نخواهد بود مگر مطابق با مقررات این کنوانسیون.

   

1. 1. هیچ یک از مفاد این کنوانسیون مانع حق رجوع مالک کشتی در خارج از حیطه این کنوانسیون نخواهد بود.

ماده ۴
عدم اعمال کنوانسیون

1. 1. این کنوانسیون بر خسارت آلودگی که مطابق با کنوانسیون مسئولیت مدنی تعریف شده است، صرف نظر از اینکه آیا مطابق با کنوانسیون مذکور قابل جبران باشد یا خیر، قابل اعمال نخواهد بود.

1. 1. به جز موارد مذکور در بند (۳)، ترتیبات این کنوانسیون به کشتی های جنگی، پایگاه های لجیستیکی دریایی یا سایر کشتی هایی که تحت مالکیت دولت قرار داشته و یا توسط دولت تنها برای خدمات غیرتجاری دولتی به کار برده شوند اعمال نخواهد شد.

1. 1. یک دولت عضو می تواند اقدام به اعمال این کنوانسیون بر کشتی های جنگی و سایر کشتی های مذکور در بند (۲) نماید، در این صورت باید با شرح شروط چنین اِعمالی، دبیر کل را مطلع سازد.

1. 1. در خصوص کشتی هایی که تحت مالکیت یک دولت عضو قرار داشته و برای مقاصد تجاری مورد بهره برداری قرار می گیرند، هر یک از دولت ها می بایست صلاحیتهای مندرج در ماده ۹ را پذیرفته و از تمامی دفاعیات خود بر مبنای موقعیتش به عنوان یک دولت حاکم صرف نظر نماید.

ماده ۵
سوانح دربرگیرنده دو یاچند کشتی
هنگامی که سانحه ای بین دو یا چند کشتی اتفاق می افتد و در نتیجه آن خسارت آلودگی ایجاد می شود، مالکان کلیه کشتی های مربوطه، مگر آن که طبق ماده (۳) مسئولیت معاف شوند، مشترکاً و منفرداً مسئول تمامی خسارتی خواهند بود که به نحو معقول قابل تفکیک نیست.
ماده ۶
تحدید مسئولیت
هیچ یک از مواد این کنوانسیون مانع از آن نخواهد شد که مالک کشتی یا شخص یا اشخاص ارائه دهنده بیمه یا سایر ضمانت های مالی به منظور تحدید مسئولیت خود مطابق با هر رژیم ملی یا بین المللی قابل اعمال، مانند کنوانسیون تحدید مسئولیت دعاوی دریایی (۱۹۷۶)، اقدام نمایند.
ماده ۷
بیمه یا تضمین مالی اجباری

1. 1. مالک ثبت شده کشتی با توناژ ناخالص بیش از ۱۰۰۰ که در یک دولت عضو این کنوانسیون ثبت شده است ملزم به ارائه بیمه یا سایر ضمانت های مالی از قبیل ضمانت بانک یا هر نوع مؤسسه مالی مشابه می باشد؛ این ضمانت ها مسئولیت مالک ثبت شده را در قبال خسارت آلودگی به میزانی برابر با حدود مسئولیت مطابق با رژیم تحدیدمسئولیت ملی یا بین المللی پوشش خواهد داد، اما در هر صورت این میزان نباید از میزان مندرج در کنوانسیون تحدید مسئولیت دعاوی دریایی (۱۹۷۶) فراتر رود.

1. 1. گواهینامه ای که نشان دهد بیمه یا سایر ضمانت های مالی مطابق با ترتیبات کنوانسیون حاضر در جریان است، پس از آنکه مقام ذی صلاحِ دولت عضو تأیید کرد که ملزومات بند (۱) رعایت شده اند برای هر کشتی صادر می گردد. برای کشتی ای که در یک دولت عضو ثبت شده است، چنین گواهینامه ای توسط مقام ذی صلاحِ دولت ثبت کننده کشتی صادر یا تصدیق می گردد؛ برای کشتی ای که در دولت عضو ثبت نشده است این گواهینامه می تواند توسط هر یک از دولت های عضو صادر یا تصدیق گردد. این گواهینامه مطابق نمونه منضم و حاوی مشخصات ذیل باشد:

الف- نام کشتی، شماره یا حروف مشخصه و بندر ثبت.
ب- نام و محل اصلی فعالیت مالک ثبت شده.
ج- شماره شناسایی ایمو.
د- نوع و مدت ضمانت.
و- نام و محل اصلی فعالیت بیمه گر یا شخص دیگری که تضمین اعطا نموده و در صورت لزوم محل فعالیتی که بیمه یا تضمین در آنجا ایجاد شده.
و- مدت اعتبار گواهینامه، که نباید از مدت اعتبار بیمه یا دیگر تضمین ها بیشتر باشد.

1. 1. الف-یک دولت عضو می تواند به یک مؤسسه یا سازمان شناخته شده اجازه صدور گواهینامه مذکور در بند (۲) را اعطا نماید. چنین مؤسسه یا سازمانی باید دولت مزبور را از صدور هر گواهینامه آگاه نماید. در هر صورت، دولت متعاهد باید کاملاً صحت و سقم گواهینامه را تضمین نماید و باید تلاش نماید تا هماهنگی های لازم جهت انجام این تعهد صورت پذیرد.

ب- یک دولت متعاهد باید دبیر کل را از موارد زیر آگاه سازد:
مسئولیت ها و شرایط خاص نماینده دولت نزد مؤسسه یا سازمان شناخته شده؛
بازگرداندن این نماینده؛ و
تاریخی که در آن این نماینده منسوب شده و یا بازگردانده می شود.
اعزام نماینده سه ماه پس از تاریخ اطلاع به دبیر کل صورت می پذیرد.
ج- مؤسسه یا سازمانی که مجاز به صدور گواهینامه مطابق با این بند می باشند، دستِ کم باید این اجازه را داشته باشند که در صورت عدم رعایت شرایطی که مطابق با آن اقدام به صدور گواهینامه نموده اند، آن را لغو نمایند. در هر صورت، مؤسسه یا سازمان دولتی را که از جانب آن اقدام به صدور گواهینامه نموده است از لغو گواهینامه آگاه می سازد.

1. 1. این گواهینامه باید به زبان یا زبان های رسمی کشور صادر کننده باشد. چنانچه زبان مورد استفاده انگلیسی، فرانسه یا اسپانیایی نباشد، متن باید حاوی ترجمه ای به یکی از این زبان ها باشد و در صورتی که دولتی چنین تصمیمی اتخاذ نماید، زبان رسمی دولت می تواند از گواهینامه حذف گردد.

1. 1. گواهینامه مزبور در کشتی نگهداری خواهد شد و رونوشتی از آن نزد مقاماتی که سوابق ثبت کشتی را نگهداری می کنند، یا چنانچه کشتی در یک دولت عضو به ثبت نرسیده باشد، نزد مقامات دولتی که گواهینامه را صادر یا تصدیق نموده است، به امانت سپرده خواهد شد.

1. 1. بیمه یا تضمین مالی دیگر چنانچه قبل از گذشت ۳ ماه از تاریخی که خاتمه آن به اطلاع مقامات اشاره شده در بند (۲) این ماده می رسد به دلایلی غیر از انقضاء مدت اعتبار بیمه یا تضمین که بر اساس بند (۵) این ماده در گواهینامه تعیین شده است بتواند پایان یابد این ماده را تأمین نخواهد کرد، مگر اینکه گواهینامه تسلیم این مقامات شده یا اینکه گواهینامه جدیدی در مدت مذکور صادر شده باشد.مقررات فوق به همین شکل شامل هر نوع تغییراتی خواهد شد که منجر به عدم تأمین الزامات این ماده توسط بیمه یا تضمین شود.

1. 1. کشور ثبت باید با رعایت مفاد این ماده شرایط صدور و اعتبار گواهینامه را تعیین نماید.

1. 1. هیچ یک از ترتیبات کنوانسیون حاضر نباید به گونه ای تفسیر گردد که مانع شود یک دولت عضو بر اطلاعات بدست آمده از سایر دولت ها یا سازمان بین المللی دریایی یا سازمان های بین المللی دیگر راجع به موقعیت مالی بیمه گران یا سایر افراد ارائه کننده ضمانت های مالی برای مقاصد این کنوانسیون تکیه ننماید. در چنین مواقعی، دولت عضوی که بر این اطلاعات تکیه می ورزد از مسئولیت خود به عنوان دولت صادر کننده گواهینامه مذکور در بند (۲) مبرا نخواهد شد.

1. 1. گواهینامه های صادر شده یا تصدیق شده توسط یک دولت عضو، توسط سایر دولت های عضو برای منظور این کنوانسیون مورد قبول قرار خواهد گرفت و از سوی دیگر دولت های عضو دارای همان میزان اعتباری تلقی خواهند شد که گواهینامه های صادره یا تصدیق توسط خود آن ها از آن برخوردار می باشند، حتی اگر برای کشتی ای صادر یا تصدیق شده باشد که در یک دولت عضو به ثبت نرسیده است. دولت عضو چنانچه بر این باور باشد که بیمه گر یا ضامن نامبرده در گواهینامه از نظر مالی قادر به انجام تعهدات وضع شده از سوی این کنوانسیون نیست، می تواند در هر زمان تقاضای مذاکره با دولت صادرکننده یا تصدیق کننده را بنماید.

1. 1. هر دعوای جبران خسارت آلودگی می تواند مستقیماً بر علیه بیمه گر یا شخص دیگری که برای مسئولیت مالک ثبت شده در خصوص خسارت آلودگی تضمین مالی اعطاء نموده اقامه شود. در چنین صورتی خوانده می تواند خود را مشمول دفاعیاتی نماید که مالک کشتی، حق استناد به آن ها را دارا می باشد (غیر از ورشکستگی یا انحلال مالکیت) از جمله تحدید مسئولیت مطابق با ماده ۶. همچنین، حتی در صورتی که مالک کشتی مطابق با ماده ۶ از حق تحدید مسئولیت برخوردار نیست، می تواند مسئولیت خود را تا میزانی برابر با میزان بیمه یا سایر ضمانت های مالی مطابق با بند (۱) محدود سازد. بعلاوه، خوانده می تواند به این دفاع استناد نماید که خسارت آلودگی ناشی از تخلف عمدی مالک کشتی بوده است، اما خوانده نمی تواند به هر دفاعی استناد نماید که مالک می توانسته علیه وی بدان استناد کند. به هر صورت خوانده حق الزام مالک به ورود در دعوی را خواهد داشت.

1. 1. یک دولت عضو نمی تواند به کشتی تحت پرچم خود که این ماده به آن اعمال می گردد، اجازه دهد در هر زمانی به فعالیت بپردازد، مگر در صورتی که مطابق با بند های (۲) و (۱۴) برای آن کشتی گواهینامه صادر شده باشد.

1. 1. با رعایت مفاد این ماده، هر دولت عضو می بایست به موجب قوانین داخلی خود تضمین نماید در رابطه با هر کشتی با توناژ ناخالص بیش از ۱۰۰۰ که، بدون در نظر گرفتن محل ثبت آن، به بندر سرزمینش داخل یا از آن خارج می شود یا به پایانه دور از ساحل در دریای سرزمینی اش وارد یا از آن خارج می شود، بیمه یا تضمین دیگری به میزان معین شده در بند (۱) اعمال می گردد.

1. 1. با وجود ترتیبات بند (۵)، هر دولت عضو می تواند دبیر کل را، به منظور اجرای ترتیبات بند (۱۲)، مطلع نماید که کشتی ها در زمان ورود یا خروج از بندر یا پایانه های واقع در سرزمین خود ملزم به حمل یا ارائه گواهینامه مندرج در بند (۲) نیستند، مشروط بر آن که دولت عضوی که مطابق با بند (۲) اقدام به صدور گواهینامه نموده است به دبیرکل اطلاع داده باشد که سوابق کشتی را به صورت الکترونیک و قابل دسترسی برای همه دولت های عضو در اختیار دارد که وجود گواهینامه را تأیید کرده و دولت های عضو را از تعهدات خود مطابق با بند ۱۲ مبرا می سازد.

1. 1. چنانچه یک کشتی تحت تملک دولت عضو فاقد بیمه یا تضمین مالی دیگر باشد مفاد این ماده در موارد مربوطه شامل آن نخواهد شد، اما کشتی مزبور باید حامل گواهینامه ای باشد که به وسیله مقامات ذی ربط کشور ثبت کشتی صادر شده است و این گواهینامه بیانگر آن باشد که کشتی تحت تملک آن دولت است و مسئولیت کشتی مشمول محدودیت های مقرر در بند (۱) می باشد. گواهینامه مزبور باید تا حد امکان مطابق نمونه ای باشد که بند (۲) این ماده مقرر داشته است.

1. 1. یک دولت، در زمان تصویب، پذیرش، تصدیق، یا الحاق به کنوانسیون حاضر، یا در هر زمان پس از آن، اعلام نماید این ماده به کشتی هایی که منحصراً در منطقه تحت حاکمیت آن دولت مطابق با بخش (۱) (الف) ماده ۲ تردّد می نمایند اعمال نمی گردد.