۲۱/ .

۸۵/۲

_

مقیاس کل شاخصهای اجتماعی

مآخذ : یافته های تحقیق ،۱۳۹۲
.
۴-۳.یافته های تحلیلی (آمار استنباطی)
۴-۳-۱. آزمون T-test
برای پاسخ به سوال اول تحقیق از آزمون T تک نمونه ای استفاده شده است به این صورت که متوسط شاخص ها جهت محاسبه سطح استاندارد پایداری در نظر گرفته شده است و داده ها در هر یک از شاخصها با این عدد سنجیده شدهاند .

در آزمون T تک نمونه ای فرض Ho حاکی از برابری پایداری باعدد سه ( حد متوسط پایداری ) میباشد و فرض H1 حاکی از عدم برابری با حد متوسط پایداری است . در این صورت باید از مقادیر حد بالا و حد پایین استفاده کرد که :
هر گاه حد بالا و پایین مثبت باشد ، از مقدار مشاهده شده بزرگتر است .
هرگاه حدبالا و پایین باشد،از مقدار مشاهده شده کوچکتر است.
بدین ترتیب هرشاخص به صورت جداگانه در هر دهستان مورد ارزیابی قرار گرفته است .
۴-۳-۱-۱. نتایج حاصل ازآزمون T-test
۴-۳-۱-۱-۱. شاخص کالبدی
نتایج جدول شماره (۴-۱۶) نشان میدهد که از نظر شاخصهای"میزان برخورداری واحد مسکونی از امکانات اصلی “و “میزان برخورداری واحد مسکونی از امکانات رفاهی ” همه دهستانها در شرایط بالاتر از حد متوسط قرار گرفتهاند . از نظر شاخص ” میزان برخورداری واحد مسکونی از تاسیسات بهداشتی ” به جز دهستان محمد آباد سایر دهستانها در شرایط بالاتر از حد متوسط قرار گرفتهاند . از نظر شاخص “میزان برخورداری واحد مسکونی از فضا ” همه دهستانها در شرایط متو سطی از پایداری قرار گرفتهاند. از نظر شاخص “میزان برخورداری واحد مسکونی ازنور طبیعی ” همه دهستانها در شرایط بالاتر از حد متوسط قرار گرفتهاند . همچنین شاخص “میزان رعایت اصول مقاوم سازی در ساخت واحد مسکونی ” در دهستان گرم دره وضعیت نامناسبی دارد و در سایر دهستانهای شهرستان کرج این شاخص در شرایط متوسطی از پایداری قرار گرفته است . از نظر شاخص ” میزان مصالح بکار رفته در مساکن روستایی از آجر ” همه دهستانها در شرایط بالاتر از حد متوسط قرار دارد. از نظر شاخص ” میزان رعایت شرایط جغرافیایی منطقه در ساخت واحد مسکونی ” به جز دهستان محمد آباد سایر دهستانها از نظر این شاخص در شرایط پایینتری ازحد متوسط پایداری قرار دارند. شاخص ” میزان مقاوم بودن مساکن روستایی در برابر حوادث طبیعی ” دهستان های کمال آباد و محمدآباد در شرایط متوسطی از پایداری قرار دارد دهستان گرم دره در شرایط پایین تری از حد متوسط پایداری قرار گرفته است که در این زمینه وضعیت اقتصادی نامناسب و مهاجر پذیر بودن این مناطق به دلیل پایین تر بودن قیمت زمین و مسکن ، و به دنبال آن ساخت و سازهای غیراصولی زیاد از عوامل موثر بر ناپایداری شاخص “میزان مقاوم بودن مساکن روستایی در برابر حوادث طبیعی ” در منطقه مورد مطالعه بوده است . همچنین از نظر شاخص ” میزان استفاده از پنجره دوجداره ” همه دهستان های منطقه مورد مطالعه در شرایط پایین تر از حد متوسط پایداری قرار دارند . بدین ترتیب همان طور که سطح معنی داری محاسبه شده برای تمامی شاخص های پایداری کالبدی صرف نظر از دو شاخص (میزان رعایت شرایط جغرافیایی منطقه در ساخت واحد مسکونی و میزان استفاده از پنجره دو جداره) میتوان استنباط نمود که سطح پایداری دهستانهای مورد مطالعه در حد متوسط و بالاتر از حد متوسط قابل ارزیابی است .
جدول (۴-۱۶) شناسایی وضعیت شاخص های پایداری کالبدی در دهستانهای مورد مطالعه

شاخص های پایداری کالبدی

حد متوسط پایداری (۳)

نام دهستان

مقدار t

درجه آزادی
(df)

سطح معنی داری (sig)

اختلاف میانگین

فاصله اطمینان ۹۵%

پایین ترین

بالاترین

میزان برخورداری واحد مسکونی از امکانات اصلی (آب ،برق و حمام )

محمد آباد

۹۶۴/۷

۱۱۴

۰۰۰/ .

۶۷۸۲۶/ .

۵۰۹۵/ .

۸۴۷۰/.

استرس اکسیداتیو
استرس اکسیداتیو منعکس کننده عدم تعادل بین تظاهرات سیستمیک گونه های اکسیژن واکنشی و توانایی سیستم یبولوژیک برای خنثی کردن واسطه های واکنشی یا ترمیم آسیب حاصله است. اختلال در حالت نرمال Redox (Reduction / Oxidation)، می تواند از طریق تولید پراکسیدها و رادیکالهای آزاد – که به اجزای سلولی از قبیل پروتئین ها، لیپیدها و DNA صدمه می زنند- اثرات سمی به دنبال داشته باشد(۲۴). بنابراین استرس اکسیداتیو می تواند باعث قطع مکانیسم های نرمال انتقال پیام سلولی (cellular signaling) شود(۲۴).

منظور از واکنش Redox (Reduction / Oxidation) تمام واکنش های شیمیایی است که شامل تغییر وضعیت اتم های بین حالت اکسیداسیون و احیاء می باشد. تعریف اکسیداسیون و احیاء به این شرح است:
اکسید (Oxidation): فقدان الکترون یا افزایش اکسیداسیون توسط یک مولکول، اتم یا یون.
احیا ( Reduction): به دست آوردن الکترون یا افزایش اکسیداسیون توسط یک مولکول، اتم یا یون(۲۵).
به نظر می رسد استرس اکسیداتیو در انسان در پیشرفت بسیاری از بیماری ها یا تشدید علائم آنها نقش داشته باشد. این بیماریها شامل: سرطان(۲۴)، پارکینسون و آلزایمر(۲۶)، آترواسکلروز و نارسایی قلبی(۲۷)، انفارکتوس میوکارد(۲۸)،اسکیزوفرنی(۲۹)، اختلال شخصیت دوقطبی(۳۰)، بیماری سلولی داسی(۳۱)، لیکن پلان(۳۲) و ویتیلیگو(۳۳) می باشد.
احتمال دخیل بودن استرس اکسیداتیو در پیشرفت وابسته به سن در سرطان وجود دارد. گونه های واکنشی تولید شده در استرس اکسیداتیو می توانند باعث آسیب مستقیم DNA و بنابراین اثرات موتاژنیک (جهش زایی) شوند. این فرایند ممکن است آپوپتوز( مرگ برنامه ریزی شده سلولی) را سرکوب کرده و تکثیر و تهاجم و متاستاز تومور را پیش ببرد(۲۴).
درمان
درمان سرطان دهان نیازمند همکاری یک تیم پزشکی است. هدف اولیه درمان، ریشه کنی سرطان، پیشگیری از عود و تا حد امکان بازیابی شکل و عملکرد نواحی تحت تأثیر قرار گرفته می باشد(۳۴).
انتخاب روش درمان، بستگی به عوامل متعددی دارد از جمله: نوع سلول تومورال و میزان تمایز آن، محل و اندازه ضایعه، وضعیت درگیری استخوان و گره های لنفاوی، حضور یا عدم حضور متاستاز و شرایط کلی بیمار از قبیل: سن، وضعیت سلامت عمومی، وجود تاریخچه ای از SCC دهانی قبلی و عادات پر خطر(۳۵).
روش های درمانی متعددی برای درمان سرطان دهان وجود دارد که شامل: جراحی، رادیوتراپی،
شیمی درمانی سیستمیک و مهار EGFR می باشند و می توانند هر یک به تنهایی یا به صورت ترکیبی به کار روند(۳۶). جراحی درمان انتخابی ضایعات کوچک و قابل دسترسی است، اگر چه مراحل پیشرفته SCC معمولأ با ترکیب جراحی، رادیوتراپی و شیمی درمانی درمان می شوند(۳۷).
در موارد عود SCC مهار کننده های EGFR در ترکیب با رادیوتراپی و شیمی درمانی، خط اول درمان خواهند بود(۳۴).
درمان انتخابی درگیری گره های لنفاوی، جراحی است(۱).
جراحی برداشت SCC دهان با حاشیه های ناکافی در حد کمتر از ۵ میلی متر در ۳۰ – ۲۰ % موارد ممکن است عود و متاستاز دور دست را به همراه داشته باشد و در این شرایط معمولأ تجویز رادیوتراپی و شیمی درمانی بعد از جراحی، ضروری خواهد بود(۳۸). توضیح احتمالی این است که برخی کراتینوسیتهای بدخیم ممکن است در حاشیه های زخم جراحی شده باقی مانده باشند اما به دلیل تعداد بسیار اندک، توسط آزمایشات هیستوپاتولوژی قابل شناسایی نباشند(۳).
رادیوتراپی از طریق ایجاد رادیکال های آزاد و آسیب به DNA سلول، اثرات مخرب خود را اعمال
می کند. سلول های تحت تابش ممکن است تخریب شوند یا قدرت تقسیم خود را از دست بدهند(۱).
انواع SCC به اشعه حساس بوده و ضایعات اولیه به میزان زیادی با رادیوتراپی قابل درمان می باشند. به طور کلی هر چه تمایز تومور بیشتر باشد ( Grade هیستوپاتولوژی پایین تر )، سرعت پاسخ به رادیوتراپی کمتر خواهد بود. تومورهای اگزوفیتیک که اکسیژن رسانی کافی دارند، حساسیت بیشتری به اشعه دارند، در حالیکه تومورهای مهاجم بزرگ کمتر به اشعه پاسخ می دهند. SCC محدود به مخاط دهان با رادیوتراپی تا حد زیادی بهبود پذیرفته است، در حالیکه انتشار تومور به استخوان، احتمال موفقیت رادیوتراپی به تنهایی را کاهش می دهد و در این شرایط نیاز به ترکیب جراحی و رادیوتراپی وجود دارد(۱).
شیمی درمانی به سه شکل در درمان سرطان به کار می رود:
به صورت القایی قبل از درمانهای موضعی با هدف تسریع در کاهش اولیه حجم تومور و درمان زود هنگام میکرومتاستازها.
به صورت استفاده همزمان با رادیوتراپی، این روش در حال حاضر برای مراحل پیشرفته بیماری ( مراحل ۳ و ۴ )
مورد استفاده قرار می گیرد.
شیمی درمانی کمکی ( adjuvant ) پس از درمان موضعی.(۱).
پیش آگهی
مهمترین عامل در بقاء بیماران مبتلا به سرطان دهان، مرحله بیماری در هنگام تشخیص می باشد. متأسفانه بیشتر سرطان های دهان در مراحل پیشرفته، پس از علامت دار شدن تشخیص داده می شوند(۱). در ایالات متحده میزان بقای ۵ ساله در آمریکایی های آفریقایی تبار فقط یک، سوم بقای ۵ ساله سفید پوستان که حدود ۵۳% می باشد، گزارش شده است(۱). این میزان بقا تحت تأثیر محیط فیزیکی و اجتماعی، کمبود اطلاعات بهداشتی، روش زندگی پر خطر و دسترسی محدود به مراقبت های بهداشتی می باشد(۱).
کمیته مشارکتی سرطان آمریکا سیستم تومور، گره لنفاوی و متاستاز(TNM) را برای طبقه بندی سرطان ارائه داده است. T اندازه تومور اولیه، N درگیری گره های لنفاوی و M متاستاز دوردست را بیان می کند. انتشار موضعی یا ناحیه ای SCC دهانی شایع است و بر انتخاب درمان و پیش آگهی تاثیر می گذارد. متاستاز به گره های لنفاوی گردنی نیز شایع بوده ولی متاستاز دوردست به ناحیه زیر ترقوه نادر است. سرطان دهان در بخش خلفی حفره دهان، ناحیه حلق دهانی و کف دهان با پیش آگهی ضعیف تری همراه است، این امر با تشخیص بیماری در مرحله پیشرفته و میزان بیشتر انتشار آن به گره های لنفاوی در زمان تشخیص قابل توجیه می- باشد(۱). عوامل موثر عمده ای که اثر منفی بر پیش آگهی سرطان دهان اعمال می کنند عبارتند از: درگیری دو یا تعداد بیشتری لنف نود ناحیه ای، گسترش درگیری لنف نود به خارج از کپسول و اعلام درگیر بودن مارژین های برداشته شده در جراحی تومور(۲). معیارهای بافت شناسی مهم مرتبط با پروگنوز ضعیف شامل: افزایش ضخامت تومور و وجود تهاجم عروقی می باشد(۲).
از آنجا که ضایعات اولیه اغلب بدون علامت بوده و بیماران در مراحل انتهایی شناسایی می شوند، تشخیص این سرطان در مراحل اولیه، تأثیر قابل توجهی در بهبود پیش آگهی آن دارد(۲). جستجو برای یافتن روش هایی که امکان شناسایی سرطان دهان را در مراحل اولیه امکان پذیر نماید، محققان را به سوی تحقیقات جدی در این زمینه سوق داده است(۱۶). در همین راستا، توجه به بیومارکرهای موجود در سرم برای تشخیص زود هنگام سرطان دهان در حال افزایش است.(۱۷).
مروری بر متون
در این قسمت به مرور مطالعات مرتبط با موضوع تحقیق می پردازیم که به ترتیب اهمیت و سال انتشار آورده شده اند.
Sobhakamuri A. و همکاران در سال ۲۰۱۲ در مطالعه ای با عنوان « استعداد سلول های سرطانی سر و گردن در انسان به مهار ترکیبی متابولیسم گلوتاتیون و تیوردوکسین » با بیان این مطلب که افزایش متابولیسم گلوتاتیون (GSH) و تیوردوکسین (Trx) در مقاومت سلول های سرطانی به شیمی درمانی نقش گسترده ای دارد، به بررسی تأثیر همزمان مهار GSH و Trx در مرگ سلول های سرطانی سر و گردن با مکانیسم استرس اکسیداتیو پرداختند. نتایج حاکی از این بود که مهار همزمان GSH و Trx با القای استرس اکسیداتیو، در مرگ سلول های SCC سر و گردن نقش دارد و این استراتژی ممکن است در حساس کردن SCC سر و گردن به مهار کننده های EGFR به عنوان گامی در درمان SCCمفید باشد(۳۹).
Dzian A . و همکاران در سال ۲۰۱۲ در مطالعه ای با عنوان « آدنوکارسینوما و SCC ریه و ارتباط آن با پلی مرفیسم ژنتیکی گلوتاتیون S – ترانسفراز در جمعیت اسلوونی» با توجه به اینکه اسنیدانس سرطان ریه در جمعیت اسلوونی بالاست، پلی مرفیسم ژنهای گلوتاتیون S – ترانسفراز شامل: GSTT^[17]₁ و GSTM^[18]₁ و GST_ P₁^[19] را با تکنیک PCR^[20] بررسی کرده و نتیجه گرفتند فقدان ژنوتیپ GSTT₁ مرتبط با افزایش ریسک آدنوکارسینومای ریه است. در حالیکه پلی مرفیسم این ژنها با SCC ریه، ارتباط معنی داری ندارد(۴۰).
در مطالعه FU TY . و همکاران در سال ۲۰۱۱ با عنوان « منگناز سوپر اکسید دسموتاز و گلوتاتیون پراکسیداز به عنوان مارکرهای پیش آگهی SCC مخاط باکال » مشاهده شد که بروز بیشتر این مارکرها با بقای بهتر بیماران در ارتباط بوده و در نتیجه حضور این مارکرها بیانگر بقای بهتر SCC مخاط باکال می باشد(۴۱).
Karaman E. و همکاران در سال ۲۰۱۰ در مطالعه ای با عنوان« فعالیت پارا اکسوناز سرم و آسیب اکسیداتیو DNA در بیماران مبتلا به SCC حنجره» با بهره گرفتن از روش های اندازه گیری کالری متریک والایزا^[۲۱] بر روی نمونه های سرمی بیماران و مقایسه آنها با گروه کنترل دریافتند تعادل اکسیدان – آنتی اکسیدان در بیماران مبتلا به SCC حنجره به نفع اکسیداسیون لیپید و آسیب DNA مختل می شود(۴۲).
Allameh A. و همکاران در سال ۲۰۰۹ در مطالعه ای با عنوان « آنالیز هیستوشیمی مارکرهای مولکولی خاص در ضایعات پیش سرطانی، آدنوکارسینوما و SCC مری در افراد ایرانی» با هدف بررسی تغییرات عوامل مؤثر در پیشرفت سرطان مری در جمعیت در معرض خطر در ایران انجام دادند. آنها نمونه های بیوپسی مری ۸۷ بیمار مبتلا به متاپلازی بارت در مری، آدنوکارسینوما و SCC مری را با روش ایمنوهیستوشیمی از نظر بیان P₅₃ و P₂₁ و نیتروتیروزین و سیکلواکسیژناز ۲ و گلوتاتیون S – ترانسفراز بررسی کردند. تغییرات پاتولوژیک در نمونه های آدنوکارسینوما و SCC مری به صورت افزایش نیتروتیروزین و سیکلواکسیژناز ۲ بود که شاهدی بر درگیری این فاکتورهای اکتسابی در پیشرفت سرطان مری است. اما در مورد سایر فاکتورها، تغییر معنی داری
مشاهده نشد(۴۳).
Looi ML. و همکاران در سال ۲۰۰۸ در مطالعه ای با عنوان « آسیب اکسیداتیو و وضعیت آنتی اکسیدان در بیماران مبتلا به نئوپلازی داخل اپی تلیالی سرویکال و کارسینوم سرویکس» انجام دادند. آنها برای بررسی وضعیت آسیب اکسیداتیو، مالون دی آلدهید (MDA) پلاسما و ۸- هیدروکسی داکسی گوانوزین(HdG) ادرار و برای بررسی وضعیت آنتی اکسیدان مقادیر آنزیم های سوپر اکسید دسموتاز، گلوتاتیون پراکسیداز و کاتالاز را در ۸۰ بیمار مبتلا به نئوپلازی سرویکال و کاسینوم سرویکس بررسی و با گروه کنترل مقایسه کردند. نتایج نشان داد مقادیر HdG تغییر معنی داری در هیچکدام از بیماری های مورد مطالعه نسبت به گروه کنترل ندارد. MDA پلاسما و گلوتاتیون پراکسیداز در بیماران، نسبت به گروه کنترل افزایش داشتند، در حالیکه سوپر اکسید دسموتاز و کاتالاز در بیماران نسبت به گروه کنترل کاهش داشتند(۴۴).
مطالعه Giannini P. و همکاران در سال ۲۰۰۸ با عنوان « فعالیت فانکشنال و توزیع ایمنوهیستو شیمیایی سلولی گلوتاتیون S – ترانسفراز در بافت دهانی سالم، دیسپلاستیک و SCC »، فعالیت بیشتر گلوتاتیون S – ترانسفراز در بافت SCC را در مقایسه با مخاط نرمال نشان داد و پیشنهاد شد uperegulation گلوتاتیون S – ترانسفراز حداقل در تعدادی از ضایعات دهانی پیش بدخیم و بدخیم رخ می دهد(۴۵).
در مطالعه Richie JP. و همکاران در سال ۲۰۰۸ با عنوان « مقادیر گلوتاتیون، آهن و ریزمغذی ها و ریسک سرطان دهان» ارتباط ریسک سرطان دهان با مقادیر سرمی آهن، ویتامین های E و C و B₂ و A و روی، تیامین و گلوتاتیون (GSH) تعیین شد. محققان با توجه به نتایج این مطالعه پیشنهاد کردند کمبود ضعیف آهن و مقادیر کم GSH که هر دو مرتبط با استرس اکسیداتیو افزایش یافته هستند، ریسک سرطان در حفره دهان را افزایش می دهند(۴۶).
Sharifi R. و همکاران در سال ۲۰۰۸ در مطالعه ای با عنوان « ارتباط پلی مرفیسم ژنتیکی گلوتاتیون S – ترانسفراز P₁ و تجمع پروتئین P₅₃ در بیماران ایرانی مبتلا به SCC مری » هیچ ارتباطی بین
پلی مرفیسم گلوتاتیون S – ترانسفراز P₁ و تجمع پروتئین P₅₃ در سلول های اپی تلیوم مری پیدا نکردند(۴۷).
Prabhu K. و همکاران در سال ۲۰۰۷ با طراحی مطالعه ای با عنوان « مقادیر گلوتاتیون S – ترانسفراز تام سرم در سرطان دهان » دریافتند که مقدار این مارکر در مبتلایان به stage چهار سرطان دهان افزایش قابل توجهی نسبت به stage دو و سه داشته و این امر نشان می دهد تغییر مقادیر گلوتاتیون S – ترانسفراز تام سرم ممکن است با پیشرفت سرطان دهان ارتباط داشته باشد(۴۸).
Walshe g . و همکاران در سال ۲۰۰۷ در مطالعه ای با عنوان « غیر فعال شدن گلوتاتیون پراکسیداز به عنوان عامل کمک کننده در ایجاد SCC القا شده توسط U.V^[22] » بیان کردند SCC مرتبط با اختلال در فعالیت گلوتاتیون پراکسیداز و مقادیر پراکسید است. بطوریکه مشاهده کردند چهار، پنجم SCC های پوستی مرتبط با کاهش فعالیت گلوتاتیون پراکسیداز و افزایش بار پراکسید است. گلوتاتیون پراکسیداز توسط یک مکانیسم پس از ترجمه غیرفعال می شود و افزایش مقادیر پراکسید داخل سلولی می تواند گلوتاتیون پراکسیداز را غیرفعال کند. نتایج این مطالعه پیشنهاد می کند غیرفعال شدن گلوتاتیون پراکسیداز در پوست انسان ممکن است یک رویداد اولیه در ایجاد SCC القا شده توسط نور UV باشد(۴۹).
Rasmi y. و همکاران در سال ۲۰۰۶ مطالعه ای با عنوان « مقایسه بیان گلوتاتیون S – ترانسفراز pi در سطح mRNA^[23] در مخاط مری با بهره گرفتن از RT_ PCR_ ELISA^[24] در افراد مبتلا به بیماری رفلاکس آدنوکارسینوما و SCC مری » طراحی کردند. آنها از ۶۶ بیوپسی بافت مری که به عنوان بیماری رفلاکس غیر اروزیو (NERD^[25])، بیماری رفلاکس معده ای – مری (GERD^[26])، آدنوکارسینوما و SCC تشخیص داده شده بود، استفاده کردند. نتایج کاربرد تکنیک RT_ PCR_ ELISA نشان داد هیچ تفاوت معنی داری در بیان گلوتاتیون S – ترانسفراز pi (GST- pi) در نمونه های نرمال، NERD و GERD وجود ندارد. بیان بیش از حد GST- pi در بافت های بدخیم (آدنوکارسینوما و SCC ) قابل تشخیص بود. بنابراین محققان اعلام کردند بیان GST- pi در مری مبتلا به GERD و NERD تغییر نمی کند، در حالیکه در آدنوکارسینوما و SCC به شدت بیشتر از بافت نرمال و ملتهب است(۵۰).
Fiaschi Al . و همکاران در سال ۲۰۰۵ در مطالعه ای با عنوان « گلوتاتیون ، آسکوربیک اسید و
آنزیم های آنتی اکسیدانت در خون و بافت تومور بیماران SCC » تغییرات آنتی اکسیدانت ها را در این بیماران بررسی کردند. نتایج حاکی از افزایش قابل توجه مقادیر گلوتاتیون و آسکوربیک اسید و در مقابل کاهش قابل توجه فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانت در بیماران SCC در مقایسه با افراد سالم بود(۵۱).
مطالعه GUO GF . و همکاران در سال ۲۰۰۵ که « ارتباط بروز گلوتاتیون S – ترانسفراز (GST- pi) و آنتی ژن هسته ای تکثیر سلول (PCNA^[27]) در پیش آگهی SCC پیشرفته سینوس ماگزیلا به روش ایمنوهیستوشیمی » را می سنجید، نشان داد افزایش بروز GST- pi یک فاکتور پیش آگهی مستقل در SCC پیشرفته سینوس ماگزیلاست. اما PCNA خیر، به طوریکه افزایش بروز GST- pi مشاهده شده در این بیماران کاملأ مرتبط با بهبود میزان بقای ۵ ساله بود(۵۲).
Geisler SA . و همکاران در سال ۲۰۰۵ در مطالعه ای با عنوان « پلی مرفیسم گلوتاتیون S – ترانسفراز و بقای سرطان سر و گردن » با هدف ارزیابی توانایی پروگنوستیک پلی مرفیسم سه ژن درگیر در مکانیسم کارسینوژنز تنباکو در ۱۹۰ بیمار مبتلا به SCC سر و گردن، مشاهده کردند افرادی که ژنوتیپ فانکشنال GSTT1 داشتند، احتمال مرگ ۳ برابر بیشتر ناشی از SCC نسبت به افراد مبتلا به SCC که فاقد این ژنوتیپ بودند، داشتند. آنها پیشنهاد کردند مارکرهای ژنومیک مکانیسم کارسینوژنز و ترمیم DNA می تواند به عنوان یک شاخص پروگنوستیک در عود بیماری و مرگ ناشی از آن باشد(۵۳).
Rawal RM . و همکاران در سال ۱۹۹۹ در مطالعه ای با عنوان « ارزیابی گلوتاتیون S – ترانسفراز و گلوتاتیون رودکتاز در بیماران مبتلا به SCC با مخاط باکال » با اندازه گیری میزان فعالیت
گلوتاتیون S – ترانسفراز (GST) و گلوتاتیون رودکتاز (GR^[28]) به روش اسپکتروفتومتری به این نتیجه رسیدند مقادیر GST سرم در بیماران کاهش قابل توجهی در مقایسه با گروه کنترل دارد و در مقابل مقادیر سرمی GR در بیماران افزایش قابل توجهی در مقایسه با گروه کنترل نشان می دهد. کاهش مقادیر GST سرم ممکن است با افزایش استعداد به آسیب ناشی از کارسینوژن ها در ارتباط باشد(۵۴).
Mulder TP. و همکاران در سال ۱۹۹۸ در مطالعه ای با عنوان « مقادیر گلوتاتیون S – ترانسفراز از پلاسما در بیماران مبتلا به SCCسر و گردن » مقادیر گلوتاتیون S – ترانسفراز (GST) را در پلاسمای ۲۳۰ بیمار با روش الایزا اندازه گیری کردند. نتایج افزایش GST پلاسما را فقط در ۱۴% این بیماران نشان داد و پیشنهاد شد احتمالأ ارتباط معنی داری بین مقادیر GST پلاسما و مرحله بالینی تومور وجود ندارد(۵۵).

۶/۴۲

جمع

۱۶۲

۱۰۰

۴-۲) آزمون فرضیات پژوهش
در هر پژوهشی هدف محقق گردآوری داده ها و اطلاعات به روش صحیح و علمی و نیز تجزیه و تحلیل آنها می باشد تا از این طریق بتواند پاسخ مساله پژوهش را یافته و فرضیه یا فرضیه ها را مورد ارزیابی قرار دهد؛ از این رو پس از پایان عملیات تجزیه و تحلیل محقق با تکیه بر نتیجه کار، درباره فرضیه های خود اظهار نظر کرده و با توجه به نتایج به دست آمده آنها را تایید یا رد می نماید. حال در این بخش با توجه به داده های حاصل از نمونه های پژوهش و با بهره گرفتن از آزمون های آماری به آزمون فرضیه های تحقیق پرداخته می شود. البته قبل از آزمون فرضیه های پژوهش محقق برای کسب اطلاع از توزیع جامعه آماری داده های پژوهش آزمون کولموگوروف-اسمیرنوف انجام داده که نتیجه این آزمون بیانگر نرمال بودن توزیع داده های مورد استفاده پژوهش می باشد(نتیجه آزمون فوق در ضمائم آورده شده است).

۴-۲-۱) فرضیه اصلی: بین بهسازی نیروی انسانی و سرمایه اجتماعی در سازمان آموزش و پرورش قم رابطه مثبت وجود دارد.از پاسخ های نمونه آماری به تمامی گزاره های بخش بهسازی نیروی انسانی پرسشنامه و تمامی گزاره های بخش سرمایه اجتماعی پرسشنامه برای آزمون این فرضیه استفاده گردید؛ نمرات داده شده به پاسخ های خیلی کم، کم، متوسط، زیاد و خیلی زیاد، در کدگذاری داده ها به ترتیب ۱، ۲، ۳، ۴ و ۵ با توجه به طیف لیکرت می باشد. برای آزمون این فرضیه از آزمون ضریب همبستگی اسپیرمن که برای آزمون معنی داری رابطه میان دو متغیر کیفی کاربرد دارد استفاده گردید تا مشخص گردد که از نظر کارکنان سازمان آموزش و پرورش استان قم، بین بهسازی نیروی انسانی و سرمایه اجتماعی رابطه معناداری وجود دارد یا خیر. برای انجام آزمون ضریب همبستگی اسپیرمن فرضیه های آماری را به صورت زیر بیان می شود:

برای توضیح فرضیه های آماری، فرضیه H₁ به این صورت بیان می شود که میانگین نمره پاسخ های مربوط به بهسازی نیروی انسانی با میانگین نمره پاسخ های مربوط به سرمایه اجتماعی دارای همبستگی می باشد، و فرضیه H₀ نیز به این صورت که دو میانگین فوق بدون همبستگی هستند، بیان شده است.
جدول(۴-۶) آزمون ضریب همبستگی مربوط به فرضیه اصلی پژوهش

متغیرها

N

میانگین

انحراف معیار

ضریب همبستگی

P

بهسازی نیروی انسانی
سرمایه اجتماعی

۱۶۲
۱۶۲

۳۷۶/۳
۳۵۵/۳

۶۸۱/۰
۶۳۳/۰

۸۳۴/۰
۱

۰۰۰/۰

با توجه به جدول (۴-۶) مقدار ضریب همبستگی مشاهده شده در سطح ۰۵/۰ ≤ P معنی دار بوده، فرضیه آماری H₀ رد و فرضیه مقابل یا H₁ تایید می گردد. بنابراین با ۹۵ درصد اطمینان می توان گفت که، بین بهسازی نیروی انسانی و سرمایه اجتماعی در سازمان آموزش و پرورش قم رابطه مثبت وجود دارد.
۴-۲-۲) فرضیه فرعی اول: بین بهسازی نیروی انسانی و عنصر ساختاری سرمایه اجتماعی در سازمان آموزش و پرورش قم رابطه مثبت وجود دارد.
برای آزمون این فرضیه از پاسخ های نمونه آماری به تمامی گزاره های بخش بهسازی نیروی انسانی پرسشنامه و هفت گزاره اول بخش سرمایه اجتماعی پرسشنامه استفاده گردید. به منظور بررسی این موضوع که آیا بین بهسازی نیروی انسانی و عنصر ساختاری سرمایه اجتماعی در سازمان آموزش و پرورش قم رابطه مثبت وجود دارد یا خیر؟، از آزمون ضریب همبستگی اسپیرمن که برای تعیین همبستگی بین دو متغیر کیفی در یک جامعه کاربرد دارد استفاده شده است. فرضیه های آماری در این آزمون به شرح زیر می باشند:

فرضیه H₁ به این صورت بیان می شود که میانگین نمره پاسخ های مربوط به بهسازی نیروی انسانی با میانگین نمره پاسخ های مربوط به عنصر ساختاری سرمایه اجتماعی دارای همبستگی می باشد، و فرضیه H₀ نیز به این صورت که دو میانگین فوق بدون همبستگی هستند، بیان شده است.
جدول(۴-۷) آزمون ضریب همبستگی برای فرضیه فرعی اول

۶- عدم دقت کافی در مکان یابی کاربری های عمده شهری،چشم انداز آتی شهر را با مشکلات عدیده ای نمایان می سازد.مجموعه عوامل فوق ،ضرورت برنامه ریزی کاربری اراضی شهری و بهینه گزینی کارکردها و تخصیص بهینه فضای شهری به کاربری های متناسب و با در نظر گرفتن استانداردها و سرانه ها از یک سو و لحاظ نمودن سازگاری،وابستگی،ظرفیت و مطلوبیت کاربری با یکدیگر و در مقیاس فضای شهری را از سوی دیگر بیش از پیش الزامی می سازد که در این تحقیق به این مهم همت گماشته است.
دربررسی کاربری اراضی شهر اردبیل از تصاویر ماهواره ای لند ست TMسال های ۱۳۶۵،۱۳۷۵ ، ۱۳۸۵و ۱۳۹۰استفاده شده و سپس با بهره گرفتن از نرم افزار های پردازش تصاویر ماهواره ای مورد پردازش قرار گرفته است.
نقشه ۴-۷- تصاویر ماهواره ای لندست TMمنطقه مورد مطالعه سال های ۱۳۶۵ ،۱۳۷۵،۱۳۸۵و۱۳۹۰ ازسمت چپ به راست نشان داده شده است.
ماخذ:تصاویر اخذ شده از سایت سازمان زمین شناسی ایالات متحده امریکا
مراحل کلی کاربری اراضی شهر اردبیل ازسال(۱۳۶۵-۱۳۹۰) با بهره گرفتن از سیستم اطلاعات جغرافیایی و سنجش از دور

▼

ماخذ:مطالعات نگارنده
۴-۲-۲- ارزیابی تغییرات کاربری با بهره گرفتن از تصاویر طبقه بندی شده
در این بخش نقشه های حاصل از طبقه بندی تصاویر سال های مورد بررسی برای پی بردن به تغییرات هر یک از کاربری ها به سایر کاربری ها در محدوده مورد مطالعه با بهره گرفتن از روش متعامد((crosstab با همدیگر مورد مقایسه قرار گرفتند. جدول شماره ۳ماتریس تغییرات کاربری و پوشش اراضی سال ۱۳۹۰نسبت به سال ۱۳۶۵ را نشان می دهد. همچنان که از جدول شماره ۳ معلوم است در طی این مدت در حدود ۳۴ درصد تغییرات کاربری در این منطقه روی داده است. با توجه به جدول شماره ۳ بیش ترین تغییرات کاربری ،در اراضی کشاورزی با۲/۶۸درصد و کمترین تغییرات در پهنه های ابی با۸/۰درصد صورت گرفته است.

جدول ۴-۳: نتایج حاصل از مقایسه کاربری اراضی سال های ۱۳۶۵ -۱۳۹۰ (هکتار)
در این جدول ردیف ها بیانگر کاربری سال۱۳۶۵وستون ها بیانگر کاربری سال۱۳۹۰می باشد
۴-۲-۳- تبدیل و تغییر کاربری ها به اراضی ساخته شده
در بحث کاربری اراضی برای باز سازی اراضی ساخته شده از سایر کاربری ها وپی بردن به مراحل رشد وگسترش فیزیکی شهر اردبیل نقشه مراحل رشد این شهر در مقطع زمانی ۱۳۶۵تا سال ۱۳۹۰تهیه گردید که در شکل شماره ۵نشان داده شده است. سپس برای نشان دادن تغییرات سایر کاربری ها به اراضی ساخته شده با در نظر گرفتن مقطع زمانی مورد نظر دراین تحقیق نقشه های تغییرات کاربری به اراضی ساخته شده در مقاطع زمانی مورد بررسی تهیه گردید. اشکال شماره۸،۹،۱۰،۱۱و۱۲تغییر سایر کاربری ها به اراضی ساخته شده در چهارمرحله مختلف وشکل شماره۱۳ کل تغییرات کاربری ها به اراضی ساخته شده را طی دوره ۱۳۶۵-۱۳۹۰نشان می دهد. نتایج تغییرات کاربری اراضی نشان دهنده این

۱۸- پِنْجَلّ^[۸۰]: وسیله­ای که پنجه­ای شکل بوده و برای بیرون آوردن ظروفی که در برکه افتاده، استفاده می­شده است.

۱۹- بَردارَه^[۸۱]: وسیله­ای که با چوب درست می­شده و دلّۀ آب (حلب ۱۷ کیلویی) را داخل آن قرار می­داده­اند. از آن برای بردن آب به منزل استفاده می­شده است.
۲۰- پَالون، پالُدم، سینه بند: برای بالا رفتن حیوان به سر بالایی به کار برده می­شده که آن را زیرگردن حیوان می­بسته­اند
زِر تِک(زیر شکم حیوان می­بسته­اند)، کفل پوش، غُر،‌اوسار، گردی بند: وسایلی بوده ­اند که برای اسب،‌الاغ و قاطر استفاده می­شده و بعضی از آنان هم اکنون نیز کاربرد دارند.
۲۱- کَندَر^[۸۲]:چوبی که به دو طرف آن توسط طناب دو پیت(حلب ۱۷ کیلویی) وصل می­شده و از آن جهت حمل آب استفاده می­کرده ­اند.
۲۲- مَنْجَل^[۸۳]:برای درو کردن گندم یا جو در قدیم استفاده می­شده است.
۲۳- خیش^[۸۴]: وسیله­ای که به خَر می­بسته اند و برای شخم زدن استفاده می­شده است.
۲۴- اوسین^[۸۵]: برای جدا کردن گندم و جو از کاه استفاده می­شده است.
۲۵- بَنَه^[۸۶]: با موی بُز بافته می­شده، شبیه تور ماهیگیریمشبک بوده و هنگام درو کاه داخل آن می­ریخته و جا به جا می­کرده ­اند.
۲۶- کَمونچَه : برای زدن پنبه استفاده می­شده است.
۲۷- پَروَند یا فَروَند^[۸۷]: طناب مخصوص بالا رفتن از درخت نخل که از الیاف خرما بافتهمی­شود.آن را بر کمر می­بندند و از درخت نخل بالا می­روند.
۵-۲-۶- پوشاک و پیرایه
پوشاک قدیم مردان در روستای هرمود صحرای باغ، عمدتاً شال و قبا و شلواربوده است؛ که کلاه نمدی دو گوش نیز جزئی از این پوشاک بوده و به قول بزرگان این لباس مایه فخر و اعتبار مردان روستا بوده است . هم اکنون لباس مردان مثل سایر مناطق کشور، پیراهن و شلوار و بعضاً کت و شلوار می­باشد.شال و قبا(شامل لباس بلند و کمربند بوده است که به کمر می­بسته­اند).
زنان در قدیم پیراهن­های کوتاه چین­دار و شلوارهای بسیار گشاد می­پوشیده­اند. بعد از آن و در گذشته­ای نه چندان دور لباس­هایی به نام «کُمُپل» که عبارت بوده از دامنی گشاد و چین­دار و بلوزی که کمی بلند بوده و دو طرف آن چاکدار بوده و روی آن قرار می­گرفته است. هم­اکنون این لباس در روستاهای اطراف خصوصاً اقوام ترک استفاده می­ شود،‌حتی در بعضی مراسم عروسی بعضی زنان از این لباس جهت رقص استفاده می­ کنند که زیبایی و جذابیت خاصی دارد و هم­چنین پوشش اصیل زن ایرانی و اصالت و فرهنگ را به خوبی نشان می­دهد. در حال حاضر لباس زنان کاملاً شبیه زنان عرب بوده با پیراهنی بلند که اگردور آستین و یقۀ آن زردوزی شده باشد به آن «مُخَّوَری » یا بعضی­ها «تدریسی» می­گویند و شالی که به آن «آرنی» می­گویند. در منزل از نوع گلدار و بلند آرنی استفاده می­ شود و در بیرون از خانه آرنی سیاه رنگ که بر روی عبامی­پوشند استفاده می­گردد.
در قدیم کفش­های مردانه که به آن «مِلِکی» می­گفته­اند، استفاده می­شده و زنان «کوشَکی» می­پوشیده­اند. به کفش «جُتی» و به چکمه­هایی که بر پا می­کرده ­اند «بُوت» می­گفته­اند.
پیرایه­هایی که زنان خود را با آن می­آراسته­اند، متنوّع و زیبا بوده است که برخی از آنان عبارتند از:
کَرْبای^[۸۸]: که به رنگ سرخ و زرد بوده و به صورت دستبند استفاده می­شده، از جنس شبیه شیشه درست می­شده است.
چمبُر^[۸۹]ْ: دستبند طلای قبّه­دار، بزرگ و پهن و منحصر به فرد و زیبا که هم­اکنون نیز بعضی زنان دارند.
میل پا: معمولاً نقره بوده و به ساق هر پا می­کرده اند و سنگین بوده است.
کلاه لَچَکی: که نقره بوده و بر سر می کرده اند
جُلوُی^[۹۰]: وسیله­ای از طلا که روی کلاه طلا می­پوشیده­اند.
کلاه طلا: که با اشرفی­های طلا تزئین شده و هم­اکنون نیز بعضی زن­ها دارند ومعمولاً در مجالس عروسی بر سر کرده و در شب اوّل عروسی، عروس نیز با لباس قرمز یا سبز آن را بر سر می­ کند.
ماهَک: که به پیشانی می­بسته­اند و از جنس طلا بوده،‌احتمالاً چون شبیه شکل ماه بوده به آن ماهَک می­گفته­اند.
سِلسِلَه: شکل گرد­بند است، جنس آن نقره بوده و دور کلاه طلا می­پوشیده­ اند که تا روی سینه آویزان می­شده است.
کچاچَه: که کلاه نقره بوده است.
پَتْری: :جنس آن از طلا بوده، زینتی که کوچک و دایره شکل است و در یک طرف بینی قرار می­گیرد. سوزن ریزی نیز به آن چسبانده شده که جهت استفاده باید بینی سوراخ باشد. در گذشته زنان از این وسیله تزئینی زیاد استفاده می­کردند، هم اکنون تقریباً مورد استفاده­ای ندارد.
دُمْ­بُشکی^[۹۱] : گیره­ای بوده از جنس طلا و نقره که برای آراستن مو استفاده می­شده است هم اکنون بیشتر از جنس پلاستیکی آن استفاده می­ شود است. (اشرفی،‌ غوس،عصیری، گل جُلُوی، خازی کوچک و ماهک)، همه مجموعه ­ای از کلاه طلا هستند که در حال حاضر به صورت اختصاصی بیشتر در مراسم عروسی، به عروس می­پوشانند و بعضی زنان نیز هنوز این مجموعه را دارند.
۵-۲-۷ خیرات، ‌نذورات و صدقات
۵-۲-۷-۱ برات
اهالی روستا، شب نیمه شعبان و شب بیست و هفتم رمضان را شب بَرات می­گویند. در این دو شب هر کس که بخواهد خیرات کند و یا حاجتی دارد، به اندازه وسع مالی­اش چیزی به عنوان خیر به درب منازل همسایه و اقوام می­برد. این نذری ممکن است به صورت غذا طبخ شود مثل برنج و گوشت یا چیز دیگر و یا به صورت مواد خام مثل: گندم، برنج و…. باشد که مقدار مشخصی را در ظرف ریخته و به درب منازل همسایه می­برند.
۵-۲-۷-۲ برکه
یکی از کارهایی خیری که برخی که توانایی مالی دارند انجام می­ دهند و بیشتر در قدیم رواج داشته، ساخت آب انبار یا برکه است که بعضی­ها این امر خیر را برای شادی روح رفتگانشان و بعضی نیز برای خودشان در روستا انجام می­ دهند.
۵-۲-۷-۳ حلیم نیمه شعبان
این حلیم توسط شیعیان روستا طبخ می­ شود. بدین ترتیب که چند روز قبل از فرا رسیدن این عید از اهالی پول جمع کرده و وسایل پخت حلیم خریداری می­ شود. در شب نیمۀ شعبان حلیم با مشارکت اهالی پخته می­ شود و معمولاً شب تا صبح طول می­کشد.هنگام پخت حلیم هر شخص هزار صلوات نذری تقدیم ساحت مقدس امام زمان (عج) می­ کند و به طور معمول هزاران صلوات تا صبح نیمه شعبان ختم می­ شود. صبح روز نیمه شعبان حلیم نذری بین اهالی شیعه و سنی تقسیم می­گردد.
۵-۲-۷-۴ شُلۀ پیرِ پرنده
این شُله نیز یک نذری است. به هر نیتی که باشد،گندم آسیاب شده (به آن ِزبْرِه می­گویند) را خیس می­ کنند. پیاز را در روغن سرخ کرده و نوعی ماهی به نام «موتی» را در پیاز سرخ می­ کنند، به این مواد کنسرو ماهی هم اضافه می­ کنند.سپس ادویه و نمک می­زنند. مواد که کاملاً سرخ شد، گندمِزبْرِه نیز به مواد اضافه می­ شود.خوب تفت می­ دهند و بعد آب اضافه می­ کنند. کاملاً هم می­زنند و می­گذارند خوب پخته شود. این شله زیاد نباید غلیظ شود، بعد از آماده شدن آن را بین اهالی تقسیم می­ کنند.
۵-۲-۷-۵ شلۀ زیارت
این آش بیشتر برای طلب باران پخته می­ شود. ترکیبات اصلی آن معمولاً گوشت و گندم است. چند نفر در روستا می­گردند و پول جمع می­ کنند تا اقلام مورد نیاز شُله را خریداری کنند. به این ترتیب همه اهالی در این نذری شریک هستند. این آش حتماً باید کنار زیارت دِه پخته شود، به همین دلیل به آن شلۀ زیارت گفته می­ شود.
۵-۲-۷-۶ شلۀ گندم چَش­کَنده
یک آش نذری است، که با هر نیّتی پخته می­شده است. بدین صورت بوده که گندم را پاک کردهو سپس با آب جوش می­خیسانده­اند. بعد از خیس خوردن، پوست آن را می­گرفتند و در هاون سَنگی می­کوبیدند و نرم می­کردند.سپس اجازه می­دادند تا خوب بپزد. در این آش معمولاً هفت نوع حبوبات و کله پاچۀ گوسفند استفاده می­شد و بعد از آماده شدن بین همسایه­ها و فامیل تقسیم می­شد.
۵-۲-۷-۷صدقۀ نوزاد
در قدیم زنی که زایمان می­کرد، گوسفندی را به منظور نذری دور گهواره نوزادش می­گرداندند، بعد قربانی می­کردند و گوشت آن­را تقسیم می­کردند.
مقداری گندم یا برنج را در الک یا تشت ریخته و شب زیر گهواره کودک می­گذاشتند و صبح به عنوان خیرات تقسیم می­کردند.
۵-۲-۷-۸عقیقه
عقیقه در دین مبین اسلام، یک امر مستحب است و یک صدقه به حساب می ­آید، چه در مذهب تشیع و چه تسنن. این امر در لارستان و روستاهای تابع حتماً انجام می­گیرد و مردم این دیار به آن اعتقاد راسخ دارند.
پدر موظف است از بدو تولّد تا سن بلوغ هر وقت برایش امکان داشت، این عمل را انجام دهد.
اگر برای عقیقه، شتر یا گاو در نظر گرفته شود به ازای هر هفت نفر یعنی سه پسر و چهار دختر است و اگر گوسفند باشد به ازای هر نفر یکی باید قربانی شود.
حیوانی که برای عقیقه در نظر گرفته می­ شود، باید از هر نظر سالم باشد (یعنی زخمی نباشد، شکستگی شاخ نداشته باشد و به طور کلی هیچ عیب و نقصی نداشته باشد). گوشت حیوان ذبح شده را به فقرا و نیازمندان و همسایه­ها می­ دهند و مقداری نیز برای خود و خانواده بر می­دارند.
۵-۲-۷-۹ نذری زیارت
در قدیم­ترها وروزگاری نه چندان دور اهالی روستا سالی سه مرتبه گاو و گوسفند قربانی می­کردند و هَریسه^[۹۲] درست می­کردند. این نذری کنار زیارت دِه به نام «سلطان سیّد احمد عماد» انجام می­گرفته است.