این قاعده در مورد «انتظار» هم صدق می‌کند؛ به طوری که برای شناخت انتظار از ضدّ آن کمک می‌گیرند. در کتاب شریف مکیال المکارم پس از ذکر «تهیّؤ» که از لوازم انتظار است، برای تکمیل آن تعریف، از ضدّش ـ که یأس می‌باشدـ کمک گرفته شده است.

یأس به معنای ناامیدی، نقطۀ مقابل انتظار است که امید در آن موج می‌زند. اگر انتظار به معنای «انتظار ظهور» باشد، ضدّ آن «یأس از ظهور» می‌باشد که مفهوم آن کاملاً وجدانی است. امّا بسیاری اوقات انتظار به معنای «انتظار فرج» به کار رفته است که در این صورت ضدّ آن یأس از امداد و کمک الهی می‌باشد. چنین یأسی از بزرگترین گناهان کبیره به شمار آمده است
انتظار فرج یعنی امید به رحمت خداوند درگرفتاری‌ها. و هر قدر اعتقاد به توحید در انسان قوی‌تر باشد، انتظار فرج در او بیشتر و شدیدتر می‌شود. به همان اندازه که یأس از رحمت خداوند، مبغوض ذات مقدسش می‌باشد، انتظار فرج، محبوب اوست. و چون آن یأس به شرک منتهی می‌شود که مبغوض‌ترین عمل در پیشگاه خداوند است، انتظار فرج- که ضدّ آن می‌باشد- محبوب‌ترین اعمال نزد او به شمار می‌آید.^[۸]
امیرمؤمنان u فرمودند:
«اَعْظَمُ البَلاءِ انْقِطاعُ الرَّجاءِ؛ ^[۹]بزرگترین گرفتاری، ناامید شدن است»
پس هرقدر گرفتاری انسان شدید باشد، ناامیدی از رحمت خداوند، از آن شدیدتر و سخت‌تر است. هیچگاه امید انسان به دستگیری خداوند نباید از بین برود. زیرا چه بسا از طریقی که انسان تصوّرش را نمی‌کند، رحمت الهی شامل حالش گردد. لذا فرموده‌اند:
«کُنْ لِما تَرجُو أرْجی مِنکَ لِما تَرجُو^[۱۰]؛ به چیزی که امید (وقوعش را) نداری، از آنچه امید (وقوعش را) داری، امیدوارتر باش».
اگر کسی امیدش به دستگیری پروردگار باشد، چه بسا در زمانی که به لحاظ محاسبات عادی هیچگونه امیدی نمی‌رود، باب فرج و گشایشی برایش باز شود که وقتی روی حسابهای معمولی امید آن می‌‌رفت، باز نشده باشد. هر قدر اعتقاد به «توحید» در انسان قوی‌تر باشد، امیدش به دستگیری خداوند در گرفتاری‌ها بیشتر و ناامیدی‌اش از رحمت الهی کمتر است. این امر در مورد همۀ گرفتاری‌ها، چه مادّی و چه معنوی، صدق می‌کند.^[۱۱]
امکان دارد جامعه‌ها در اثر مشکلات، جنگ‌ها و کارهای طاقت فرسا به جایی برسند که از زندگی مأیوس شوند. یکی از نشانه‌های یأس از زندگی، خودکشی است. وقتی افرادی از زندگی مأیوس می‌شوند می‌گویند: خودمان را بکشیم و راحت کنیم.
انسان مؤمن به طور کامل باید به زندگی آینده امیدوار باشد که معنای انتظار فرج همین است؛ یعنی انتظار رسیدن به زندگی بهتر.
ما در این زمان نباید منتظر آمدن زندگی بدتر باشیم. ما وظیفه داریم برای زندگی بهتر، رشد بیشتر، رشد در زندگی معمولی، رشد در علم، رشد در صنعت، رشد در اخلاقیات و امثال آن تلاش و کوشش کنیم.
انسان نباید مأیوس شود و بگوید: من به هیچ جا نمی‌رسم، جامعه ما از بین رفته است، دیگر به جایی نخواهد رسید.

حقیقت انتظار فرج

از روایات چنین فهمیده می‌شود که انتظار فرج آمادگی یافتن و زمینه سازی برای ظهور امام مهدی است.^[۱۲] بنابراین انتظار با نشستن و دست روی دست گذاشتن نمی‌سازد، انتظار فرج با چشم به در دوختن و حسرت خوردن تمام نمی‌شود بلکه در حقیقت انتظار، حرکت، نشاط و شور آفرین نهفته است مقام معظم رهبری آقای خامنه‌ای در سخنرانی خود در نیمه شعبان سال ۱۳۸۷ هـ.ش چنین فرمودند:
[حقیقت] انتظار فرج به عنوان عبارت اُخرای انتظار ظهور، این است که مؤمن به اسلام، مؤمن به مذهب و اهل بیت u وضعیتی را که در دنیای واقعی وجود دارد، عقده و گره در زندگی بشر می‌شناسد.
… انتظار یعنی قانع نشدن، قبول نکردن وضع موجود زندگی انسان و تلاش برای رسیدن به وضع مطلوب، که مسلم است این وضع مطلوب با دست قدرتمند ولی خدا، حضرت حجت بن الحسن، مهدی صاحب زمان u تحقق پیدا خواهد کرد. باید خود را به عنوان یک سرباز، به عنوان انسانی که حاضر است برای آن چنان شرائطی مجاهدت کند، آماده کنیم.
انتظار فرج معنایش این نیست که انسان بنشیند، دست به هیچ کاری نزند، هیچ اصلاحی را وجهه همت خود نکند، صرفاً دل خوش کند به این که ما منتظر امام زمان u هستیم. این که انتظار نیست، انتظار چیست؟ انتظار دست قاهر قدرتمند الهی ملکوتی است که باید بیاید و با کمک همین انسان‌ها را بنده واقعی خدا بکند باید برای این کار آماده بود. تشکیل نظام جمهوری اسلامی یکی از مقدمات این حرکت عظیم تاریخی است. هر اقدامی در جهت استقرار عدالت، یک قدم به سمت آن هدف والاست، انتظار معنایش این است. انتظار حرکت است؛ انتظار سکون نیست؛ انتظار رها کردن و نشستن برای این که کار به خودی خود صورت بگیرد، نیست. انتظار حرکت است. انتظار آمادگی است. این آمادگی را باید در وجود خودمان در محیط پیرامون خودمان حفظ کنیم.^[۱۳]
این که در روایات مذکور، انتظار به عنوان بهترین عمل و عبادت یاد شده، و ارزش آن همچون جنگیدن با دشمن در رکاب پیامبر اکرم e و قرار گرفتن در ستاد مرکزی ارتش حضرت مهدی (عج) تبیین شده، به روشنی بیانگر آن است که انتظار به معنای حضور پی‌گیر و فعّال در صحنه‌های دفاع از انقلاب و ارزش‌ها، و حرکت‌های توحیدی و انقلابی است، نه انتظار ذهنی و گوشه نشینی و همواره به یاد ذهنی امام زمان بودن.^[۱۴]
حقیقت انتظار فرج آن است که انسان منتظر، لحظه به لحظه و آن به آن منتظر ظهور صاحب الامر باشد.
در روایتی از زبان شریف امام صادق uاین کونه آمده است:«تَوَقَّع أَمرَ صاحِبِک لَیلَکَ و نَهارَکَ»؛ شب و روز در انتظار آمدن امام زمانu باش. نه سالی یک بار،نه هفته ای یک بار؛نه روزی یک بار؛هر لحظه و هر آن^[۱۵]،در انتظار آمدن حضرت باش^[۱۶]!
در این جا،این پرسش پیش می آید که چگونه باید در هر لحظه و هر آن چشم به راه امام زمان بود،در حالی که روایت هایی داریم که صیحه ی آسمانی^[۱۷] در ماه مبارک رمضان زده^[۱۸] می‌شود. یعنی حضرت جبرائیل، میان آسمان و زمین صیحه می‌زند، که امام زمانu ظهور کرده است؛ اما در ماه مبارک رمضان بودن این صیحه، از نشانه های حتمی و صد در صد نخواهد بود؛ممکن است در غیر ماه مبارک رمضان باشد
همین طور ده‌ها علامت دیگر،مانند نشانه هایی که درباره ی ایران،بویژه قم گفته شده است^[۱۹] ،این ها همه از علامتهای غیر حتمی اند که ممکن است رخ بدهد و ممکن است واقع نشوند
بنابراین در روایات وارد شده است که: «لا یأتیکُم إلّا بَغتَهً^[۲۰]:آن حضرتu ناگهان و یک مرتبه ظهور می فرمایند»؛ نه این که بنشینند تا ماه مبارک رمضانی رخ بدهد و بیایند.به همین سبب فرمودند: «شب و روز در انتظار آمدن امام زمانu باش!»
دعای «الهی عظم البلا^[۲۱]…»را که می خوانیم،به این جمله ها می رسیم: «خدایا!امام زمان ما را بفرست^[۲۲]» کی؟در ماه مبارک رمضان و پس از صیحه ی آسمانی؟!نه؛((کَلَمحِ البصر أو هو أقرب:در یک چشم به هم زدن یا کمتر از این زمان» لمح،یعنی اشاره؛اشاره ی چشم-با پلک زدن یا بی پلک زدن-چه اندازه زمان لازم دارد؟
انسان در چنین انتظاری باید باشد؛نه یک بار در طول سال؛نه یک بار در طول هفته؛نه یک بار در طول روز.

دیدگاه‌ها در مورد انتظار فرج

 

الف)انتظار فرج در قرآن

از نظر اسلام، قرآن و مسلمانان مسأله انتظار و امید به آینده و حاکمیت مطلق حق در تمام جهان در آخر زمان یکی از مسائل حیاتی اسلام است و قرآن کریم با قاطعیت هر چه تمام‌تر این مسأله را به عنوان یک وعده تخلف ناپذیر الهی مطرح نموده و در کمال صراحت، پیروزی نهایی ایمان اسلامی و آینده درخشان آیین پاک محمدی را به مسلمانان نوید داده و جای هیچ گونه شک و تردید و ابهام برای احدی باقی نگذارده است در این زمینه آیات بسیاری در قرآن کریم وارد شده که برای نمونه برخی از آنها در اینجا آورده می‌شود:
۱-در سوره توبه آیه ۳۳ در مورد جهانی شدن آیین اسلام و غلبه این دین مبین بر همه ادیان جهان چنین آمده است: « هُوَ الَّذِی أَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالْهُدَى وَدِینِ الْحَقِّ لِیُظْهِرَهُ عَلَى الدِّینِ کُلِّهِ وَلَوْ کَرِهَ الْمُشْرِکُونَ »
او کسی است که پیامبر خود را با هدایت و دین حق فرستاد تا دین حق را بر تمام ادیان غالب و پیروز گرداند. اگر چه مشرکان کرامت داشته باشند.
۲-در سوره انبیاء آیات ۱۰۶-۱۰۵ در رابطه با وعده‌ای که خداوند به بندگان صالح و شایسته خود در مورد فرمانروایی آنان بر تمام جهان داده است چنین اآمده است: « وَلَقَدْ کَتَبْنَا فِی الزَّبُورِ مِن بَعْدِ الذِّکْرِ أَنَّ الْأَرْضَ یَرِثُهَا عِبَادِیَ الصَّالِحُونَ»
(ما پس از تورات در کتاب زبور چنین نوشتیم که در آینده، صالحان و پاکان وارثان زمین خواهند بود.)
۳-در سوره قصص آیه ۵ در مورد آینده مستضعفان و حکومت آنان بر سر تاسر کره خاکی چنین آمده است:
« وَنُرِیدُ أَن نَّمُنَّ عَلَى الَّذِینَ اسْتُضْعِفُوا فِی الْأَرْضِ وَنَجْعَلَهُمْ أَئِمَّهً وَنَجْعَلَهُمُ الْوَارِثِینَ »
(و ما اراده کردیم بر آنها که در روی زمین به ضعف کشیده شده‌اند سنت نهاده و آنان را پیشوایان و وارثان زمین قرار دهیم.)
۴-در سوره غافر آیه ۵۱ در مورد این که خداوند قطعاً فرستادگان خود را یاری نمود چنین آمده است.
« إِنَّا لَنَنصُرُ رُسُلَنَا وَالَّذِینَ آمَنُوا فِی الْحَیَاهِ الدُّنْیَا وَیَوْمَ یَقُومُ الْأَشْهَادُ »
(به طور قطع و یقین، ما پیامبران و کسانی را که ایمان آوردند در زندگی دنیا و روزی که شاهدان (حضرت معصومین علیهم السلام) بپاخیزند یاری می‌نماییم.)
از مجموع آیات یاد شده به خوبی استفاده می‌شود که جهان روزی را در پیش دارد که حکومت مطلق دنیا به دست پاکان و صالحان و افراد با ایمان خواهد افتاد و طبق روایات و نویدهای تمام انبیای الهی آن عصر درخشان و روزگار طلایی که مورد انتظار بشر و همه مسلمانان و شیعیان جهان است، همان روز قیام منجی عالم بشر و دوران پرشکوه ظهور مبارک مهدی موعود u خواهد بود.^[۲۳]

ب)انتظار فرج در روایات اسلامی

اصل انتظار فرج، از یک اصل کلی اسلامی و آیات قرآن مجید مایه می‌گیرد و آن اصل حرمت یأس و نومیدی از لطف و رحمت خداوند است. مسلمانان بر اساس تعالیم قرآن و روایات عقیده دارند که در پایان روزگار خداوند مردی را از دودمان پیامبر اسلام e برمی‌انگیزاند که به وسیله او دین اسلام را آشکار می‌سازد.
اینک به قسمتی از روایات که به این مطلب اشاره می‌کند پرداخته می‌شود:
پیامبر اکرم می‌فرماید: اگر از دوام دنیا به جز یک روز بیشتر نمانده باشد، خداوند آن روز را به قدری طولانی می‌گرداند تا مردی از دودمان من برانگیزد که هم نام من است… او زمین را پر از عدل و داد می کند همچنان که پر از ظلم و جور شده است.^[۲۴]
امیرالمؤمنان علی u می‌فرماید: مهدی مردی از دودمان ماست که در آخرالزمان ظاهر می‌شود در همه عالم شخصی به نام مهدی منتظر که مردم انتظارش را می‌کشند جز او وجود ندارد (او یک تن بیشتر نیست). از این حدیث شریف استفاده می‌شود که هرگز تعددی در مورد حضرت مهدی موعود وجود ندارد و به قول معروف مهدی شخصی است نه نوعی.
محمد بن زیاد از امام کاظم پرسید: آیا در میان شما امامان کسی هست که از انظار مردم غایب شود؟ امام فرمود: آری او کسی است که شخصاً از دیدگان مردم غایب می‌شومد ولی یادش از دلهای مؤمنان نمی‌رود، از دوازدهیمن امامان است که خداوند هر مشکلی را برای او آسان می‌کند و هر سختی و ناهمواری را برای او هموار می کند. گنجها و معادن زمین را برای او ظاهر می‌گرداند و هر دوری و درازی را برای او نزدیک و کوتاه می‌کند و هر ستمگر گردن کشی را به وسیله او نابودی می‌سازد و هر شیطان سرکشی را به هلاکت می‌رساند. او پسر بانوی کنیزان است که ولادتش بر مردم پوشیده می‌ماند… تا زمانی که خداوند او را ظاهر گرداند و به وسیله او زمین را پر از عدل و داد کند چنانکه پر از ظلم و ستم شده باشد.^[۲۵]

ج) انتظار فرج از دیدگاه شیعه و اهل سنت

در معارف شیعی، بر خلاف دیگر ادیان و مذاهب، منجی موعود تنها به عنوان شخصیتی مربوط به آینده که در آخرالزمان زمین را از هر گونه بی‌عدالتی و نابرابری پیراسته می‌سازد، مطرح نیست؛ بلکه او شخصیتی است فرازمانی که سه زمان گذشته، حال و آینده را به هم پیوند می‌دهد.
امام مهدیu از یک سو شخصیتی تاریخی و مربوط به گذشته است؛ چرا که او بر اساس قرائن و شواهد تاریخی انکار ناپذیر در زمان و مکان مشخص و از نسل و تبار شناخته شده به دنیا آمده و حوادث و رویدادهای مختلف تاریخی را رقم زده است. این امام از دیگر سو، شخصیتی است مربوط به زمان حال؛ زیرا او به موجب نصوص فراوان، حجت خداوند بر بندگان در عصر حاضر و امام زمان شیعیان است و مردم در همین زمان حال نیز وظایف و تکالیف مشخصی در برابر او دارند. و بالاخره این امام؛ همچون موعود دیگر ادیان، شخصیتی مربوط به زمان آینده است؛ چرا که بنابر روایات بی‌شماری که از پیامبر اکرمe و اهل بیت عصمت و طهارت u نقل شده، او جهان را پس از آنکه از ظلم و ستم پر شده از عدل و داد آکنده می‌سازد و آینده بشر را رنگ و بویی خدایی می‌دهد.
بنابراین تنها زمانی می‌توان به شناختی جامع از شخصیت امام مهدی u و اندیشه مهدویت و انتظار شیعی دست یافت که جایگاه و نقش این شخصیت و اندیشه را در سه زمان گذشته، حال و آینده بررسی کنیم و ضمن توجه به ریشه‌های تایخی اندیشه مهدویت، رسالتی را که در عصر حاضر در برابر آن امام بزرگوار u برعهده داریم به فراموشی نسپاریم و در عصر غیبت تمام تلاش خود را برای کسب رضایت آن حضرت و دوری از ناخشنودی ایشان، به کار بندیم.
با این نگاه به انتظار است که دیدگاه فرهنگی- اجتماعی، شکل گرفته و نگاهی متفاوت را نسبت به آنچه تاکنون در زمینه فرهنگ مهدوی وجود داشته مطرح کرده است.^[۲۶]

در این پژوهش برای مقایسه اطلاعاتی که از طریق پرسشنامه جمع­آوری شده است، از روش­هایی که در آمار توصیفی به کار برده می­ شود، مانند جدول توزیع فراوانی مطلق، درصد، میانگین و انحراف معیار، استفاده گردیده است و در بخش آمار استنباطی از آزمون­های آماری که شامل تحلیل عاملی و معادلات ساختاری جهت بررسی فرضیه ­ها استفاده شده است.

۳ -۹ مراحل انجام پژوهش

تهیه طرح پژوهش
مطالعه و جمع­آوری مبانی نظری پژوهش
طراحی الگوی مفهومی پژوهش
طراحی پرسشنامه
توزیع و جمع­آوری پرسشنامه ها
تجزیه و تحلیل داده ­های حاصل از پرسشنامه
نتیجه گیری و پیشنهادها
شکل(۳- ۱) مراحل انجام پژوهش

۳-۱۰ تعریف نظری و عملیاتی متغیرها

بانک مرکزی: بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران
نظارت IT: بنا به بخشنامه سال ۱۳۸۵ بانک مرکزی تمامی بانکها موظف به ایجاد واحدی به نام نظارت IT به منظور کنترل و پایش عملیات بانکداری الکترونیک شده اند. این اداره در بانک مرکزی از سال ۱۳۸۴ شروع به کار نموده است.
شبکه امن مالی: ایجاد بستر های مناسب برای فعالیت مالی
بانکداری الکترونیک: انجام کلیه امور بانکداری از طریق : تلفن بانک، اینترنت بانک، کیوسک بانک، همراه بانک، اس ام اس بانک و موبایل بانک

۳-۱۱ مدل مفهومی تحقیق

 

فصل چهارم

 

تجزیه و تحلیل داده ­ها

 

۴-۱ مقدمه:

هدف تمام علوم،شناخت ودرک دنیای پیرامون ما است.به منظور آگاهی از مسایل ومشکلات اجتماعی،روش­های علمی تغییرات قابل ملاحظه­ای پیدا کرده ­اند.این روندها و حرکت­ها سبب شده است که برای بررسی­رشته­ های مختلف علوم انسانی، از روش علمی استفاده شود.از جمله ویژگی­های مطالعه علمی که هدفش حقیقت­یابی است،استفاده از یک روش تحقیق مناسب می­باشدوانتخاب روش مناسب به هدف­ها، ماهیت وموضوع مورد تحقیق وامکانات اجرایی بستگی دارد و هدف از تحقیق دسترسی دقیق و آسان به پاسخ پرسش­های تحقیق است.
همانطور که می­دانیم پرسشنامه یکی از ابزارهای رایج تحقیق وکسب داده ­های تحقیق است. از طریق سئوال­های پرسشنامه می­توان دانش، نگرش و علایق افراد را مورد ارزیابی قرار داد، به تجربیات قبلی آنها پی برده و به آنچه در حال حاضر انجام می­ دهند آگاهی یافت.
دراین فصل درپی تجزیه وتحلیل داده ­های به دست آمده دررابطه با فرضیات پژوهش­خواهیم بود و برای تجزیه و تحلیل این اطلاعات با بهره گرفتن از نرم افزار(Spss نسخه ۲۱) و آزمون­های آمار توصیفی و استنباطی و همچنین نرم افزار آموس بهره خواهیم برد.

۵-۲ آمارتوصیفی مربوط به نمونه تحقیق

 

 

درصد	تعداد	جنسیت
۶/۷	۲۸	زن
۴/۹۲	۳۴۰	مرد
۱۰۰%	۳۶۸	جمع

جدول۴- ۱ توزیع فراوانی نمونه تحقیق بر حسب جنسیت
نمودار ستونی۴- ۱- مربوط به متغیر جنسیت افراد نمونه
داده ­های جدول بالا نشان می­دهد که از مجموع ۳۶۸ نفر نمونه پژوهش؛ تعداد ۲۸ نفر (۶/۷ درصد) از آنان را زنان تشکیل داده­اندو تعداد ۳۴۰ نفر (۴/۹۲ درصد) دیگر را مردان تشکیل داده­اند.

۳

 

بازگشت به عصر قبل از تجدد و تفسیرسخت گرایانه­ی مفاهیم دینی

 

یکی از پیچیدگیهای اساسی در بینش طالبان به طوراعم، روح تعبدگرایی و قداست بخشی نسبت به دستاوردهای کلامی و فقهی پیشینیان است.

 

 

 

۴

 

خود حق پنداری ستیزگرایانه

 

بنیادگرایی افراطی از نوع وهابی، با توسل به حربه ی تکفیر، به مبارزه با تمامی مذاهب و فرق اسلامی غیر از خود رفته و به جزخویشتن، سایر گروه­ ها را یکسره بر باطل و حتی کافرمی پندارد.

 

 

 

۳-۱۱-۲- روابط طالبان پاکستان با گروه ­های بنیادگرایی افراطی:
این گروه به طورقابل توجه با گروه ­های دیگر در مناطق مختلف پاکستان و افغانستان و همچنین آسیای مرکزی رابطه­ تنگاتنگ دارد و از لحاظ تشکیلاتی و عملیاتی همیشه در حال تبادل اطلاعات میان گروه ­های دیگر است (احمدی ،۱۳۹۱: ۲۹). طالبان و نیروهای القاعده در مناطق پشتونشین پاکستان، مستقر شدند. بیشتر مردم ایالت سرحد و مناطق قبایلی، پشتون هستند. ایالت بلوچستان و شهرکراچی در ایالت سند، نیز جمعیت پشتون چشمگیری دارند. بیش از ۳میلیون پشتون در مناطق قبایلی، ۲۸ میلیون در سایر بخش­های پاکستان و ۱۵میلیون پشتون در افغانستان زندگی می­ کنند. حکومت ایالت سرحد و بلوچستان هم در دست ائتلاف مجلس متحد عمل قرارگرفته بود که طیف غالب آن، حامی یا هوادار طالبان بودند. دولت پاکستان بر مناطق قبایلی، کنترلی تعیین کننده نداشت و این منطقه به صورت محلی توسط سران قبایل اداره می­شد؛ بنابراین، این کمربند پشتونشین که در شمال غرب و غرب پاکستان کشیده شده و هم مرز با افغانستان است به محلی مناسب برای استقرارطالبان و سازماندهی مجدد نیروهای آنها برای انجام عملیات در افغانستان تبدیل شد. حضور نیروهای طالبان و سایرگروههای ستیزه گر در خاک پاکستان، دو تحول اساسی را در پی­داشت: یکی طغیان طالبان و دیگری طالبانی شدن مناطق قبایلی و بخش­هایی دیگر از پاکستان؛ هر یک از این دو رویداد، به هر صورت مستقیم یا غیرمستقیم، به تشدید افراط­گرایی فرقه­های در پاکستان منجرشده است. پیروزی اولیه نیروهای ائتلاف در افغانستان دیری نپایید و با تلاش­ های طالبان برای مبارزه با اشغالگران و سرنگونی حکومت جدید افغانستان به طغیان کشیده شد. خیلی زود مشخص شد که طالبان و القاعده به طور کامل شکست نخورده­اند؛ آنها در ایالت­های سرحد، بلوچستان و مناطق قبایلی در امتداد مرز با افغانستان به سازماندهی مجدد خود پرداختند؛ پناهگاههای آنها در پاکستان برای آغاز و تداوم این طغیان حیاتی بود. حضورطالبان و دیگر گروه های جهادی در خاک پاکستان برایشان فرصت­های زیادی به همراه داشت؛ آنها توانستند راهبردهای خود را گسترش دهند، از میان قبایل، شبکه مدارس دینی و اردوگاههای آوارگان افغان عضوگیری کنند، با حامیان خود در سراسرجهان تماس برقرارکرده، منابع مالی جذب کنند و شاید مهم تر از همه این که از مرکزعملیات رزمی ایالات متحده فاصله داشته باشند (محبوبی، و همکاران ،۱۳۹۲: ۵). طالبان پاکستان در مواقعی در ماموریت­های برون مرزی با القاعده همکاری می­ کنند. آنها هدف و دستور کار نهایی خود را با القاعده، جهادجهانی قرارداده­اند. در سال۲۰۰۷ بیش از۵۰ عملیات انتحاری بوسیله طالبان و گروه ­های وابسته به آنها انجام شد؛ در حالی که شمار این عملیات ها در پاکستان بین سال­های۲۰۰۱ تا ۲۰۰۷ به کمتر از۳۰ مورد می­رسید. از جمله فعالیت­های برون مرزی که گروه طالبان با همکاری القاعده داشته می ­تواند به طرح عملیات مایع در سال۲۰۰۶ اشاره کرد. در این طرح قرار بود مواد مایع منفجره­ای در حداقل۱۰هواپیما که از انگلستان به آمریکامی­رفت، منفجر شود. این طرح بوسیله پلیس بریتانیا قبل از این که عملیاتی شود خنثی و کشف شد و تمام افراد مظنون بازداشت شدند. همچنین گروه طالبان با همکاری القاعده عملیات­های مختلف را در آلمان، دانمارک و اسپانیا در سال ۲۰۰۷ و ۲۰۰۸ برنامه_­ریزی کرده بودند که همگی خنثی شدند. با توجه به پیوند تشکیلاتی میان طالبان و القاعده، آنها با حمایت­ها و کمک­های خود به القاعده باعث رشد اقدامات تروریستی و خشونت آنها در مناطق مختلف و رشد بنیادگرایی افراطی خواهند شد. آنها همچنین با جذب و آموزش تندرویان چچنی و اویغور با همکاری القاعده می­توانند تهدیدی علیه امنیت روسیه و منطقه قفقاز محسوب شوند. طالبان پاکستانی از طریق خاک افغانستان و با همکاری طالبان افغانستان بسیاری از حملات و اقدامات تروریستی را علیه نیروهای خارجی و افرادسرشناس افغان انجام می­ دهند. پلیس هند، اقدامات تروریستی که در نوامبر سال ۲۰۰۸ باعث کشته شدن ۱۹۵نفر از افراد بی­گناه شد را به گروه لشکر طیبه نسبت داده است. این گروه یکی از عناصر تشکیل دهنده طالبان پاکستانی شده است (احمدی وخانی ،۱۳۹۱: ۳۰ و ۳۱ و ۳۳). بررسی دقیق گروه‌های فرقه‌ای‌ تروریستی در پاکستان، حاکی از تعامل و ارتباط مستمر عناصر جهادی این فرق با مدارس دینی اهل‌سنت در این کشور دارد، به‌ گونه‌ای که کارشناسان مختلف اذغان دارند، تمامی بنیان‌گذاران و حامیان انگیزشی و مالی این گروه‌ها مرتبط با مدارس دینی افراط‌گرا می‌باشند، در جدول ذیل، گروه هایی که زیر چتر تحریک طالبان پاکستان، جبهه­ی متحدنظامی تشکیل داده اند، آورده شده است.

(جدول۳-۳) گروه های متحد نظامی تحریک طالبان پاکستان (سلیمانی وخالدیان ،۱۳۹۱: ۱۸۳).

 

 

نام گروه

 

مکتب فکری

 

سال تأسیس

 

بنیانگذار

 

جغرافیای حضور و نفوذ

 

اهداف

 

رویکرد

 

پیوندهای درون شبکه­ ای

 

 

 

لشگرجنگهوی

 

وهابیت

 

۱۹۹۶م

 

ریاض بسرا

 

سراسر پاکستان

 

فرقه گرایی و تاسیس حکومت فرقه­گرا

 

ضدشیعی

 

ارتباط با طالبان افغان و القاعده

 

 

 

سپاه صحابه

 

دیوبندی

 

۱۹۸۵م

 

حق نوازجنگهوی

 

پنجاب و سایرایالات

 

جلوگیری از رشد تشیع

 

ضد دولتی
ضد شیعی

 

همکاری با تحریک طالبان پاکستان و لشگرجنگهوی

 

 

 

جیش محمد

جامعه آماری به کل افرادی گفته میشود که از جهات خاص مربوط به نقطه نظرهای تحقیق دارای صفات مشترک بوده و مشمول نتایج پژوهش مورد نظر باشند. محقق باید قبل از آغاز کار پژوهش، چارچوب جامعه آماری آن تحقیق را مشخص و روشن کند تا هم تکلیف خودش معلوم باشد و هم بتواند آن را به سادگی به دیگران معرفی نماید. جامعه آماری را جامعه هدف نیز میگویند (ذوالریاستین،۱۳۸۰،ص ۴۵). به عبارت دیگر جامعه آماری عبارت است از کلیه عناصر و افرادی کهدر یک مقیاس جغرافیایی مشخص(جهانی یا منطقهای) دارای یک یا چند صفت مشترک باشند(حافظنیا، ۱۳۷۷، ص۹۸). برای اجرای تحقیق ابتدا لازم است که جامعه آماری مشخص ومعین گردد. جامعه آماری این تحقیق کارکنان، کارشناسان،معاونین و مدیران دانشگاه سیستان و بلوچستان می باشد.

۲-۴-۳ نمونه آماری و روش نمونهگیری
نمونه عبارت است از مجموعهای از نشانه ها که از یک قسمت، یک گروه یا جامعهای بزرگتر انتخاب میشود، به طوری که این مجموعه معرف کیفیات و ویژگیهای آن قسمت، گروه یا جامعه بزرگتر باشد (خاکی، ۱۳۸۴، ص ۲۷۳). در تعریفی دیگر نمونه آماری یک مجموعه فرعی از جامعه آماری است که با مطالعه آن محقق قادر است نتیجه را به کل جامعه تعمیم دهد (سکاران، ۱۳۸۱، ص ۲۹۵).
در این پژوهش از فرمول کوکران برای تخمین حجم نمونه، به شرح زیر استفاده خواهد شد:
برای تعیین حجم نمونه ازفرمول زیراستفاده شده است :
که در این فرمول:
n=حجم نمونه
N=تعداداعضای نمونه
S=انحراف معیارنمونه
Z=مقداراحتمال معیاراستاندارد
d=درصدخطای نمونه گیری
ازآنجا که تعداد ۷۳۶ نفر در دانشگاه سیستان و بلوچستان مشغول به کار هستند، لذا تعداد نمونه مورد مطالعه برابر با ۲۷۴ نفر می باشد که از میان ۲۸۵ پرسشنامه پخش شده ۲۷۳ پرسشنامه معتبر و قابل سنجش بود.
n=
روش نمونهگیری در این پژوهش، با توجه به ادبیات تحقیق و جامعه آماری، روش احتمالی-طبقه ای است که طبق آن پرسشنامه ها میان کارکنان دانشگاه سیستان و بلوچستان توزیع میگردد.
۵-۳ روش های گردآوری داده ها
مهمترین روش های گردآوری دادههادر این پژوهش به شرح زیراست:
۱-۵-۳ مطالعات کتابخانهای
روش های کتابخانهای در تمامی تحقیقات علمی مورد استفاده قرار میگیرد، لکن در بعضی از آنها، در بخشی از فرایند تحقیق از این روش استفاده میشود و در بعضی از آنها موضوع تحقیق از حیث روش، ماهیتاً کتابخانهای است و از آغاز تا انتها متکی بر داده های تحقیق کتابخانهای است (حافظنیا، ۱۳۷۷، ص ۱۳۸). از طریق این نوع مطالعه داده های ثانوی به دست میآیند که پیش از آغاز تحقیق توسط پژوهشگر بررسی میشوند. منابع این داده ها عبارتند از: داده های موجود در اسناد تحقیقات گذشته، آمارهای رسمی، آمارهای غیر رسمی و اسناد و مدارک سازمانی (خاکی، ۱۳۸۴). برای جمع آوری اطلاعات مربوط به ادبیات این تحقیق و مباحث نظری مرتبط با موضوع از روش مطالعات کتابخانهای (کتب و مقالات انگلیسی و فارسی ، پایان نامهها، آمارنامهها و سایتهای اینترنتی) استفاده شده است.
۲-۵-۳ مطالعات میدانی
روش دیگری که در این پژوهش مورد استفاده قرار میگیرد، روش میدانی است که درآن با توجه به هزینهبر بودن و وقتگیر بودن استفاده از ابزاری چون مشاهده و مصاحبه، برای جمعآوری داده های اولیه جهت آزمون فرضیه ها و مدل مفهومی، از پرسشنامه بسته استفاده شده است.
۱-۲-۵-۳ پرسشنامه
پرسشنامه پژوهش حاضر شامل دو بخش اصلی است:
۱) نامه همراه: در این قسمت هدف از جمعآوری داده ها و ضرورت همکاری پاسخدهندگان بیان شده است. همچنین نحوه پاسخگویی به سؤالات بر اساس طیف پنجگانه لیکرت شرح داده شده است.
۲) سؤالهای پرسشنامه: این بخش از پرسشنامه شامل دو قسمت است:
سؤالات عمومی: در قسمت اول اطلاعات کلی و جمعیتشناختی نمونه آماری جمعآوری میگردد. این سؤالات شامل سن،وضعیت تأهل، جنسیت، سابقه کار، میزان تحصیلات و پست سازمانی است.
سؤالات تخصصی: بخش دوم شامل سؤالات اصلی تحقیق برای سنجش متغیرها است. ترکیب این سؤالات در پرسشنامه به شرح جدول ۱-۳ است.
جدول ۱-۳. ترکیب سؤالات پرسشنامه

 

ترتیب سوالات	تعداد سوالات	متغیرها
۱و۴و۸و۱۲و۱۵و۱۷	۶	نیرومندی
۲و۵و۷و۱۰و۱۳	۵	ایثار
۳و۶و۹و۱۱و۱۴و۱۶	۶	جذب
۱۸و۱۹و۲۰	۳	تداعی مسئولیت اجتماعی شرکت
۲۱و۲۲

مطالعات انجام شده بر روی رد حاد پیوند کلیه
پژوهشی در سال ۲۰۱۳ توسط Kim و همکارانش بر روی ارتباط چندشکلی TGFBR2 Asn389Asn (rs2228048) و رد حاد پیوند کلیه در کره انجام شد. در این مطالعه ارتباط معناداری بین این چند شکلی و افزایش ریسک رد حاد پیوند کلیه مشاهده شد(۰۲۶/۰ p=) (Kim et al, 2013).
در سال ۲۰۱۳ مطالعه­ ای توسط Misra و همکارانش بر روی ارتباط رد حاد پیوند کلیه و ESRD با حذف و اضافه چهارده جفت باز در پروموتر ژن HLA-G صورت گرفت. در این مطالعه ارتباطی معنادار بین این چند شکلی و رد حاد پیوند کلیه و ابتلا به ESRD مشاهده شد به طوری که در بیماران فاقد رد حاد پیوند نسبت به افراد دارای رد حاد سطح بالاتری از HLA-G محلول دیده می­ شود (Misra et al, 2013).
مطالعه­ ای توسط Mandegary و همکارانش بر روی اثر ژنوتیپ ژن­های TNF-α^[۲۲] و IL-10^[23] فرد اهدا کننده با عملکرد تاخیری گرافت^[۲۴] و رد حاد پیوند کلیه در سال ۲۰۱۳ صورت گرفت. در این مطالعه میان آلل A از چندشکلی TNF -۳۰۸G>A  با OR برابر ۱/۳ و DGF ارتباط معناداری مشاهده شد. نتایج نشان داد که اهدا کنندگان با تولید TNF بالا ممکن است خطر DGF در دریافت کنندگان را افزایش دهند (Mandegary et al, 2013).
پژوهشی توسط نکویی و همکارانش در سال ۲۰۱۳ در شیراز بر روی چندشکلی ژنتیکی GSTO2 (N142D) و خطر رد حاد پیوند کلیه انجام شد. در این مطالعه ارتباط معناداری میان این چندشکلی با ESRD و رد حاد پیوند کلیه مشاهده نشد. با این حال طبق نتایج این مطالعه، ژنوتیپ DD در بیمارانی که پیوند از اهداکننده جسد بر روی آن­ها صورت گرفته بود با ۸۲/۳OR= احتمال رد حاد پیوند کلیه را افزایش می­دهد (Nekooie-Marnany et al, 2013).
Pawlik و همکارانش در سال ۲۰۱۴ مطالعه­ ای برای یافتن ارتباط رد حاد پیوند کلیه و چندشکلی ژنتیکی IVS3 +17T/C CD28 انجام دادند. این مطالعه ارتباط معناداری بین چندشکلی IVS3 +17T/C در ژن CD28 و رد حاد پیوند کلیه را نشان داد، به طوری که OR، CC+CT در مقابل TT برابر ۹۳/۱ بود (Pawlik et al, 2014).

در سال ۲۰۱۴ Chen و همکارانش پژوهشی در زمینه ارتباط رد حاد پیوند کلیه و چند شکلی­های ژنتیکی در ژن­های IL-2، IL-10، IL-2RB و TGF-β۱ انجام دادند. میان این چند شکلی­ها و خطر رد حاد پیوند کلیه ارتباط معناداری مشاهده نشد (Chen et al, 2014).
فصل سوم
مواد و روش انجام کار
۳-۱-نمونه گیری
این مطالعه بر روی ۲۶۲ بیمار پیوند کلیه از مرکز پیوند اعضا بیمارستان نمازی شیراز در سال­های ۱۳۹۰، ۱۳۹۱ و ۱۳۹۲ انجام شد. تمامی نمونه­ها به صورت خون کامل جمع­آوری شده و در تیوب­های حاوی EDTA در شرایط دمایی چهار درجه سانتی ­گراد به آزمایشگاه انتقال داده شدند. در این طرح تعداد ۲۶۲ نمونه کنترل از پایگاه انتقال خون شیراز جمع آوری و طبق شرایط گفته شد به آزمایشگاه منتقل گردید. افراد سالم از نظر میانگین سنی و فراوانی جنسی با بیماران مطابقت داده شدند. رضایت­نامه از بیماران و افراد سالم اخذ و انجام این مطالعه توسط کمیته اخلاق دانشگاه شیراز تایید شده­است. در این پژوهش یک مطالعه مورد-شاهدی بین افراد سالم و بیماران پیوند کلیه و یک مطالعه بین بیماران پیوندی دچار عارضه رد حاد و فاقد رد حاد انجام شد. رد حاد در طول ۶ ماه اول پس از پیوند با انجام بیوپسی (نمونه برداری از بافت) تایید می­ شود (Finkelstein et al, 1976).
جدول۳-۱: مشخصات افراد مورد مطالعه

 

	بیماران پیوندی	کنترل
تعداد کل	۲۶۲	۲۶۲
میانگین سنی	۲/۱۴±۳/۴۲	۶/۱۳±۹/۴۲

۳-۲-وسایل مورد استفاده
وسایل استفاده شده در این مطالعه عبارتند از:
سمپلر (ساخت Brand, Socorex )
ترازو
Rotator (ساخت پدیده نوژن پارس)
میکروسانتریفیوژ (ساخت Hettich)
Vortex (ساخت Scientific industries INC)
Spine down
دستگاه PCR (ساخت Techne)
انکوباتور
تانک الکتروفورز و منبع تغذیه جریان الکتریکی (ساخت پایا پژوهش)
دستگاه Gel Documentation (ساخت Uvitec Cambridge)
اتوکلاو (ساخت ریحان طب)
ماکروفر (ساخت بوتان)
۳-۳-مواد مورد استفاده
۳-۳-۱: محلول­های لازم جهت استخراج DNA
محلول NH4Cl (170 میلی­مولار)
محلول NaCl-EDTA (10 میلی­مولار)
محلول NaOH (50 میلی­مولار)
محلول Tris-HCl (1مولار)