(۲۰)

که در آن:

(۲۱)

(۲۲)

که عملگر تفاضل مرتبه اول است و عملگر تأخیر^[۳۲] است، که جمله تصحیح خطای باوقفه است که از مدل همجمعی بلند مدت گرفته شده است. و و … اجزاء اخلال نوفه سفید می­باشند. نهایتاً بر اساس VECM جهت آزمون علیت آماره tمعنی­دار مربوط به نشان دهنده علیت بلندمدت است، در حالیکه آماره F معنی­دار تصدیق کننده علیت کوتاه­مدت می­باشد (نارایان و اسمیت^[۳۳]، ۲۰۰۴).

جمع­بندی
در این فصل ابتدا مدل تحقیق ارائه گردید. سپس آزمون­های ریشه واحد ارائه شد. با توجه به هدف این تحقیق که بررسی تأثیر مخارج جاری و عمرانی دولت بر بهره­وری کل عوامل تولید بخش کشاورزی ایران می­باشد، به بررسی روابط همجمعی میان متغیرهای مدل پرداخته شد. این روش به سه دلیل در این تحقیق مورد استفاده قرار گرفته است؛ اول اینکه نسبت به سایر روش­های آزمون همجمعی مانند روش یوهانسن ساده می­باشد، دوم، روش آزمون کرانه­ها بر خلاف سایر روش­ها مانند یوهانسن صرف­نظر از اینکه همه متغیرها I(0) یا I(1) یا جمعی از درجات متفاوت I(0) و I(1) باشند، قابل استفاده می­باشد. سوم، آزمون مذکور در نمونه­های محدود و کوچک کارایی نسبتاً بالایی دارد. در گام بعد روابط ARDLبلندمدت و مدل تصحیح خطا ارائه گردید و در نهایت آزمون علیت گرنجر شرطی مورد بررسی قرار گرفت.
فصل چهارم
تجزیه و تحلیل داده ها و اطلاعات

مقدمه
در این فصل نتایج تخمین مدل­ها بر اساس روابط اقتصادسنجی که در فصل سوم ارائه گردید، آورده شده است. در قسمت ۴-۲ یافته­های تحقیق ارائه شده است. در این مرحله ابتدا نتایج آزمون ریشه واحد دیکی­-فولر تعمیم یافته (ADF) و فیلیپس-­پرون (PP) آورده شده است. در مرحله بعد مقادیر بحرانی آزمون کرانه­ها ارائه شده است؛ به تبعیت از قاتیرچی­اغلو (۲۰۰۹) برای آماره F از مقادیر بحرانی نارایان (۲۰۰۵) و برای آماره t از مقادیر بحرانی پسران و همکاران (۲۰۰۱) استفاده شده است. سپس به تخمین روابط همجمعی با بهره گرفتن از آزمون کرانه­ها پرداخته شده است. در مرحله بعد تخمین روابط بلندمدت و مدل تصحیح خطا برای مدل ARDL ارائه گردیده است. انتخاب مدل ARDL بر اساس معیار شوارتز، صورت پذیرفته است. سپس آزمون­های تشخیصی مدل ARDL آورده شده و در نهایت بر اساس مدل تصحیح خطای برداری، نتایج آزمون علیت گرنجر شرطی ارائه شده است.

یافته­ ها
در جدول (۴-۲-۱) نتایج آزمون­های ریشه واحد دیکی-­فولر تعمیم یافته و فیلیپس-­پرون برای لگاریتم بهره­وری کل عوامل تولید بخش کشاورزی کشور، لگاریتم صادرات بخش کشاورزی و لگاریتم ضریب مکانیزاسیون این بخش آورده شده است. مشاهده می­ شود که لگاریتم بهره­وری کل عوامل تولید بخش کشاورزی مطابق هر دو آزمون ریشه واحد ADF و PP در تمامی حالت­ها جمعی از درجه یک می­باشد. نتایج آزمون­های ریشه واحد لگاریتم صادرات بخش کشاورزی و لگاریتم ضریب مکانیزاسیون متفاوت از بهره­وری کل عوامل تولید است. مطابق هر دو آزمون ریشه واحد مذکور لگاریتم صادرات بخش کشاورزی در حالت با عرض از مبدأ و بدون روند و در حالت با عرض از مبدأ و روند در سطح معناداری ۱% ایستا است. به دیگر سخن این متغیر در دوحالت مذکور I(0) است. متغیر مذکور بعد از یک بار تفاضل­گیری در تمامی حالت­ها جمعی از درجه صفر می­باشد. با توجه به این نتایج لگاریتم صادرات بخش کشاورزی در حالت بدون عرض از مبدأ و روند دارای ریشه واحد بوده و جمعی از درجه یک است. همانگونه که مشاهده می­ شود لگاریتم ضریب مکانیزاسیون در حالت با عرض از مبدأ و بدون روند در سطح معناداری ۱% جمعی از درجه صفر بوده و ایستا است. و در حالت­های با عرض از مبدأ و روند و بدون عرض از مبدأ و روند جمعی از درجه یک می­باشد.

جدول ۴-۲-۱ آزمون ریشه واحد دیکی­-فولر تعمیم یافته و فیلیپس-­پرون

lag

lag

lag

آماره