اندوه ناشی از جدایی از برند

۰٫۸۵۴

۰٫۹۲۱

۰٫۸۳۰

 

نگرش کلی

۰٫۷۸۰

۰٫۹۱۴

۰٫۸۶۰

 

اعتماد/اطمینان به برند

۰٫۶۳۴

۰٫۷۷۶

۰٫۷۱۶

 

حس تعلق به جامعه برند

۰٫۵۹۷

۰٫۷۹۴

۰٫۷۱۸

 

شیفتگی به برند

۰٫۵۹۷

۰٫۷۳۹

۰٫۷۲۲

 

 

۸-۴- تفسیر و تعبیر مدل
به طور کلی در کار با برنامه لیزرل، هر یک از شاخص‌های به دست آمده برای مدل به تنهایی دلیل برازندگی مدل یا عدم برازندگی آن نیستند، بلکه این شاخص‌ها را باید در کنار یکدیگر و با هم تفسیر کرد. برای ارزیابی مدل تحلیل عاملی تأییدی و مدل مسیر چندین مشخصه برازندگی وجود دارد. در این پژوهش برای ارزیابی مدل تحلیل عاملی تأییدی از شاخص‌های کای دو(  )، میانگین مجذورات باقیمانده(RMR)، شاخص برازندگی (GFI)، شاخص تعدیل برازندگی(AGFI)، شاخص نرم‌شده برازندگی (NFI)، شاخص نرم‌نشده برازندگی (NNFI)، شاخص برازندگی فزاینده (IFI)، شاخص برازندگی تطبیقی (CFI) و شاخص بسیار مهم ریشه دوم برآورد واریانس خطای تقریبRMSEA استفاده شده است. از آزمون  اغلب به عنوان شاخص موفقیت نام برده می‌شود. این شاخص به سادگی نشان می‌دهد که آیا بیان مدل ساختار روابط میان متغیرهای مشاهده شده را توصیف می‌کند یا خیر. هر چقدر مقدار  کوچک‌تر باشد بهتر است. این شاخص معمولاً تحت شرایط نرمال بودن چند متغیره صادق است و نسبت به اندازه نمونه حساس است، زیرا ممکن است یک مدل در اندازه نمونه کم تناسب داشته باشد، ولی در نمونه زیاد برازش نداشته باشد. برخی محققان از نسبت مجذور کای‌دو به عنوان شاخص جایگزینی استفاده می‌کنند، اما این شاخص نیز محدودیت‌هایی مشابه  دارد. در مورد نسبت مجذور کای دو به درجه آزادی قطعیت وجود ندارد و در منابع مقدار زیر ۳ قابل قبول است که در مدل حاضر این مقدار ۶۸۴/۲ محاسبه شده است. معیار GFI نشان‌دهنده اندازه‌ای از مقدار نسبی واریانس‌ها و کوواریانس‌ها می‌باشد که توسط مدل تبیین می‌شود. این معیار بین صفر تا یک متغیر می‌باشد که هرچه به عدد یک نزدیک‌تر باشد، نیکویی برازش مدل با داده‌های مشاهده شده بیشتر است. مقدار GFI گزارش‌شده برای این مدل برابر با مقدار ۹۲/۰است. برای بررسی اینکه مدل مورد نظر چگونه برازندگی و صرفه‌‌جویی را با هم ترکیب می‌کند از شاخص بسیار توانمند ریشه دوم برآورد واریانس خطای تقریب RMSEA استفاده شده است. شاخص RMSEA، ریشه میانگین مجذورات تقریب می‌باشد. این شاخص برای مدل‌های خوب ۰۵/۰ و کمتر است. هرچه RMSEA برای مدل مورد آزمون نزدیک‌تر به صفر باشد، مدل مذکور برازش بهتری دارد، مقدار ناچیزRMSEA در این مدل (۰۸۹/۰)، نشان از تبیین مناسب کوواریانس‌ها دارد. هنگامی که میانگین ماتریس واریانس- کوواریانس داده‌ها شناخته شده باشد،این شاخص یک شاخص با ارزشی است. ارزیابی آن هنگامی که ماتریس واریانس- کوواریانس غیراستاندارد مورد استفاده قرار گیرد سخت و مشکل است. برای بررسی اینکه یک مدل به خصوص در مقایسه با سایر مدل‌های ممکن، از لحاظ تبیین مجموعه‌ای از داده‌های مشاهده‌شده تا چه حد خوب عمل می‌کند از مقادیر شاخص نرم‌شده برازندگی (NFI)، شاخص نرم‌نشده برازندگی (NNFI)، شاخص برازندگی فزاینده (IFI) و شاخص برازندگی تطبیقی (CFI) استفاده شده است. مقادیر بالای ۹/۰ این شاخص‌ها حاکی از برازش بسیار مناسب مدل طراحی شده در مقایسه با سایر مدل‌های ممکنه است. همان‌طور که مشخصه‌ های برازندگی نوشته شده در پایین مدل‌ها و جدول زیر نشان می‌دهد،داده‌های این پژوهش با ساختار عاملی و زیربنای نظری تحقیق برازش مناسبی دارد و این بیانگر همسو بودن سؤالات با سازه‌های نظری است.

جدول۶-۴- شاخص‌های برازش مدل

 

نام شاخص

برآوردهای مدل

حد مجاز

 

(کای دو بر درجه‌ی آزادی)

۶۸۴/۲

کمتر از ۳

 

GFI(نیکویی برازش)

۹۲/۰

شکل ۳-۹ : نمودار تنش-کرنش از مدل مصالح از نوع Cam Clay, modified Cam Clay ]۳۷[
انواع توابع مرزی گره­ها
تغییر مکان x نسبت به شمارۀ مرحله زمانی
تغییر مکان y نسبت به شمارۀ مرحله زمانی
نیروی x نسبت به شمارۀ مرحله زمانی
نیروی y نسبت به شمارۀ مرحله زمانی
ثابت فنر در جهت x نسبت به تغییر مکان x (K_x نسبت به x∆)
ثابت فنر در جهت y نسبت به تغییر مکان y (K_y نسبت به y∆)
انواع توابع مرزی لبه
تنش x نسبت به شمارۀ مرحله زمانی
تنش y نسبت به شمارۀ مرحله زمانی
تنش نرمال نسبت به شمارۀ مرحله زمانی
تنش نرمال نسبت به شمارۀ مرحله زمانی
تنش مماسی نسبت به شمارۀ مرحله زمانی
ارتفاع سیال نسبت به شمارۀ مرحله زمانی
عمده دلایل اصلی انتخاب این نرم­افزار به شرح زیر است:
الف- حل قدرتمند و هوشمند این نرم­افزار، کاربرد آن را از کاربرد­های تحقیقاتی به کاربردهای صنعتی ارتقاء داده است به طوری که هم در امور تحقیقاتی و هم در امور صنعتی می­توان از آن استفاده کرد]۳۸[.
مدل­سازی و مش­بندی در این نرم افزار بسیار ساده و در عین حال قدرتمند است.
پ- رابط­های گرافیکی این نرم­افزار گویا بوده و دسترسی و کار با آنها بسیار ساده است.
در این نرم­افزار امکان انجام تحلیل­های تنش کرنش در حالت خطی^[۴۱] و غیرخطی^[۴۲]، به خوبی وجود دارد.
دسترسی ساده­تر و در عین حال بسیار جامع­تر به نتایج خروجی، در این نرم­افزار موجود می­باشد.
ج- دارا بودن Help نسبتاً قدرتمند این نرم­افزار
۳-۴-۴ روند ساخت مدل
جهت انجام آنالیزهای عددی، مدل نرم­افزاری مطابق مراحل زیر ساخته و تحلیل شد:
۳-۴-۴-۱ انتخاب سیستم واحد
برای شروع به طراحی مدل، پیش از هر چیز باید سیستم واحدهای مورد استفاده را تعیین نمود. لازم به یادآوری است که تعریف سیستم واحدها اختیاری است و ضروری نمی ­باشد. در واقع اگر واحدهای مورد استفاده سازگار باشند (به این معنی که کلیه پارامترها دارای واحدهایی متعلق به یک سیستم باشند)، خود به خود، جواب­ها هم با واحد مناسب به­دست خواهد آمد. با این حال، تمامی واحدها مطابق با سیستم آحاد بین المللی SI انتخاب شده ­اند ]۳۹[. نمونه ­ای از مجموعه واحد­هایی که می­توان در برنامه به کار گرفت در جدول (۳-۱) و یک نمونه انتخاب سیستم واحد متریک در شکل (۳-۱۰) آورده شده است:

جدول ۳- ۱ :نمونه ­ای از مجموعه واحد­هایی که می­توان در برنامه SIGMA به کار گرفت]۳۷[
شکل ۳-۱۰ :جعبه تنظیمات مقیاس (scale) در نرم­افزار Sigma
۳-۴-۴-۲ انتخاب المان­های مورد استفاده
در برنامه SIGMA/W در تعریف المان­های سازه­ای، دو نوع المان الف) المان میله­ای^[۴۳] و ب)المان تیر^[۴۴] وجود دارد. در این برنامه المان میله یک المان سازه­ای بوده که با سختی خمشی صفر تعریف شده است و تنها در برابر بارهای محوری مقاومت می­ کند. بنابراین برای گره­های یک المان میله، نیازی به در نظرگیری درجه آزادی خمشی نمی ­باشد. در ترسیم این المان­ها محدودیتی در استفاده از المان تنها در گوشه المان خاک نیست بلکه می­توان بین هر دو گره­ای از مش، آن را ترسیم نمود و در نتیجه سختی آن تنها در نقاط تماس با گره­ها اعمال می­ شود. از طرف دیگر المان تیر المان سازه­ای بوده که در این برنامه بر اساس تئوری تیر برنولی^[۴۵] تدوین و فرمول­بندی شده است. این المان در برابر بارهای محوری و همچنین خمشی مقاوم می­باشد. المان­های سازه­ای تنها در تحلیل­های بار- تغیر شکل کرنش صفحه­ای دو بعدی مورد استفاده قرار می­گیرند]۳۷[.
۳-۴-۴-۳ خواص مواد
در اکثر المان­ها، لازم است تا خواص مواد به­کار رفته در المان تعیین گردد. خواص یک ماده شامل خواص مکانیکی ( ، ، و….)، خواص حرارتی ( ، ، و …) و موارد دیگری از خواص فیزیکی می­ شود. این خواص وابسته به مدل مورد مطالعه، ممکن است خطی یا غیرخطی، مستقل از دما یا وابسته به دما، همسان­گرد یا غیرهمسان­گرد باشند]۳۷[.
۳-۴-۴-۴ مدل­سازی هندسی
در این مرحله شکل هندسی سیستم ترسیم می­ شود. بررسی چند اصطلاح در مورد مدل­سازی مفید خواهد بود:
نقاط کلیدی^[۴۶] : این نقاط هم­چنان­که از نامشان پیداست، نقاط اصلی تعریف کننده هندسه شکل می­باشند. به عنوان مثال ۴ راس یک مستطیل و یا نقاط شروع و پایان یک خط نقاط کلیدی محسوب می­گردند. اگرچه در بسیاری از موارد برای گره­ها و نقاط کلیدی دستورهای مشابه وجود دارد، اما باید به تفاوت این دو توجه شود؛ نقطه کلیدی یک مفهوم هندسی است که به ترسیم اشکال و یا مفهوم کردن هندسه کمک می­ کند، ولی گره یک مفهوم مربوط به المان محدود می­باشد. گره­ها نقاطی را مشخص می­ کنند که معادلات فیزیکی حاکم بر سیستم در آن نقاط حل می­گردند. هم‌چنان‌که بارها تاکید شده است، مجهولات را تنها در محل­هایی که گره وجود دارد می­توان محاسبه نمود.
طراحی از بالا به پایین^[۴۷] : هنگامی­که طراحی از اشکال با بعد بالاتر آغاز شود، این طراحی را “بالا به پایین” می­نامند. به عنوان مثال هنگامی­که یک مکعب ترسیم شود، خود­به­خود ۶ صفحه هم تعریف شده و این صفحه ها ۴ خط را تعریف می­ کنند و در دو سر هر خط هم نقاط کلیدی وجود خواهند داشت]۳۷[.
۳-۴-۴-۵ مش­بندی
پس از مدل­سازی باید مدل را مش­بندی^[۴۸] نمود. میزان تقسیم ­بندی مدل به المان­ها (ریز و درشت بودن المان­ها) تاثیر مهمی روی دقت پاسخ دارد. با افزایش تعداد المان­ها به تدریج پاسخ مدل المان محدود به پاسخ سیستم واقعی نزدیک تر می­ شود، اما از حد معینی به بعد با افزایش تعداد المان­ها، بهبود قابل توجهی در پاسخ پدیدار نخواهد شد؛ لذا لزومی به افزایش بیش از حد المان وجود نخواهد داشت. این خطای باقی مانده را خطای دائم می­نامند که ناشی از نحوه مدل­سازی می­باشد که با مدل­سازی بهتر می­توان این خطا را کم کرد]۳۷[.
۳-۴-۴-۶ اعمال شرایط مرزی و بارگذاری
پس از ترسیم مدل و مش­بندی آن، می­توان بارگذاری­های مربوط به مدل را تعریف کرد. بارگذاری شامل تعریف قیدهای سیستم و نیروهای خارجی وارد بر سیستم است. بارگذاری را به دو روش می­توان انجام داد:
الف- بارگذاری روی مدل هندسی
بارگذاری روی مدل المان محدود
بارهایی که روی مدل هندسی تعریف می­شوند، مستقل از مش­بندی هستند. بنابراین با تغییر مش­بندی تغییر نمی­کنند. اگر یک توزیع بار گسترده روی یک خط تعریف شود، و بعد از حل، برای افزایش دقت، مش­بندی ریزتر گردد (تعداد المان­ها بیشتر شود)، لزومی به تعریف مجدد بار گسترده نیست؛ در حالی­که در روش بارگذاری روی مدل المان محدود، با هرگونه تغییر در مش­بندی، تعریف مجدد بارگذاری اجتناب­ناپذیر خواهد بود. مزیت دیگر تعریف بارگذاری بر روی مدل هندسی این است که مدل هندسی نسبت به مدل المان محدود ساده­تر بوده و دارای اجزای کمتری است و به همین دلیل، تعریف بارگذاری بر روی مدل هندسی ساده­تر خواهد بود. اما در کنار مزایای فوق، استفاده از روش تعریف بار بر روی مدل­های هندسی، معایبی را نیز داراست. بزرگترین عیب بارگذاری بر روی مدل هندسی این است که ممکن است یک بارگذاری به­ صورت اشتباه تعریف یا تفسیر شود. در صورت تعریف بار بر روی مدل هندسی، در زمان تحلیل مدل، نرم­افزار به­ صورت اتوماتیک بارها را بر روی گره­های مدل منتقل می­ کند. در این فرایند ممکن است نرم­افزار مفروضاتی را مبنا قرار دهد که با مفروضات تحلیل­گر مدل، تفاوت­های جدی داشته باشد. با توجه به توضیحات فوق، مزیت اصلی تعریف بارگذاری روی مدل المان محدود، وضوح آن و عدم امکان بروز ابهام در تفسیر مدل توسط نرم­افزار است]۳۷[.
۳-۴-۵ تحلیل مدل اجزاء محدود
در نرم­افزار Sigma/W آنالیز­ها در دو مرحله انجام می­گیرد. در مرحله اول مسئله در وضعیت آنالیز Insitu1 بررسی می­ شود. در این مرحله تنش­های اولیه توسط برنامه محاسبه می­ شود تا در مرحله دوم که آنالیز­های اصلی انجام می­ شود برای تعیین تنش­ها و تغییر شکل­ها مورد استفاده قرار گیرد. در مرحله دوم مسئله در وضعیت Load/Deformation بررسی می­ شود. در این مرحله همان­طور که گفته شد تنش­ها و تغییر شکل­ها براساس تنش­های تعیین شده از مرحله اول به­دست می­آیند. در واقع تفاوت تنش­ها در دو مرحله مبنای کار نرم­افزار می­باشد[۳۸].
۳-۵ جزئیات مدل­سازی در نرم­افزار SIGMA/W
هدف اصلی این پژوهش، بررسی میزان تأثیر استفاده از المان­های قائم فولادی در بهبود توان باربری پی­های سطحی واقع بر روی خاک­های ماسه­ای می­باشد. بدین منظور مدل کامپیوتری شامل یک پی سطحی بر روی بستر ماسه­ای با پارامترهای غیرخطی ساخته شد. بار استاتیکی بر روی پی وارد شد و تا رسیدن سیستم به وضعیت گسیختگی افزایش پیدا کرد. تحلیل کامپیوتری برای ابعاد مختلف پی با تغییر در پارامترهای هندسی المان­های فولادی (طول، قطر و پراکندگی در زیر و اطراف پی) برای خاک ماسه­ای با پارامترهای مقاومتی مشخص، به منظور بررسی نقش و تأثیر استفاده از المان­های مذکور انجام شد. در این فصل به شرح جزئیات تحلیل­های نرم­افزاری به تفصیل پرداخته خواهد شد.
۳-۵-۱ انتخاب المان

وفاداری، از نگرش مطلوب‌تر نسبت به یک برند در مقایسه با دیگر برندها و تکرار رفتار خرید حاصل می‌شود. حفظ تعهد عمیق مشتری به خرید مجدد یا انتخاب کالا محصول یا خدمات از یک برند و انجام آن به‌طور مستمر در آینده وفاداری است، البته با قبول این وضعیت که تأثیرات موقعیتی و تلاش‌های بازاریابی، به‌صورت بالقوه می‌تواند باعث تغییر در رفتار مشتری شود (جوانمرد و سلطان‌زاده، ۱۳۸۸).
سوییدن و همکارانش در سال ۲۰۰۶ دریافتند که شهرت یک سازمان هنگام ارزیابی مشتریان از محصولات بادوامی همچون اتومبیل، به‌شدت تأثیرگذار است درحالی‌که شهرت سازمان تصمیمات عده‌ای از مشتریان را پیرامون سازمان و برند به‌شدت تحت تأثیر قرار می‌دهد، ممکن است برای بقیه بی‌اهمیت باشد؛ که این امر حاکی از تنوع نتایج، تأثیر تصویر شرکت و شهرتش بر مشتریان می‌باشد (Souiden et al, 2006).

مورگان و هانت در سال ۱۹۹۴ اظهار داشته‌اند که وفاداری نگرشی به یک شرکت، بسیار شبیه به مفهوم تعهد رابطه مند است. یافته‌های ایشان این را نشان می‌دهد که اعتماد به شرکت، عامل تعیین‌کننده‌ای برای تعهد رابطه مند به شرکت می‌باشد.
آنیسیموا در پژوهشی که در سال ۲۰۰۷ به انجام رساند به این نتیجه رسید که در مورد خریدهای پیچیده و گاه‌گاه برای خرید کالاهای بادوامی همچون اتومبیل، برند سازمان یک عامل تعیین‌کننده برای وفاداری مصرف‌کننده، به‌حساب می‌آید. همچنین، اتصال میان فعالیت‌های سازمان و تصویر سازمان در ارتباط با حافظه مشتریان و وفاداری نگرشی آنان، مستقیم نیست؛ اما این امر بدان معنا نیست که سازمان‌ها نباید برای افزایش شهرت و بهبود تصویر سازمان خود بکوشند، سازمان‌ها از افزایش ضمنی هم‌افزایی میان تصویرسازمان و محصولاتش بهره‌مند، می‌گردند. به‌علاوه وفاداری نگرشی و رفتاری، از طریق ایفای نقش سازمان در جامعه، احتمالاً افزایش می‌یابد. همچنین وی دریافت که امور داخلی سازمان همچون (ارزش‌های هسته‌ای) در ایجاد وفاداری مشتریان مهم هستند؛ و اینکه نوآوری در محصول عامل تعیین‌کننده‌ی موفقیت در بازار محصولات بادوامی همچون اتومبیل، به‌حساب می‌آید. به‌طورکلی نتایج نشان دادند که امور نمادین همچون برند نقش بسیار مهمی را در وفاداری مشتریان ایفا می‌کنند (Anisimova, 2007).
ایسمن (۱۹۹۴) وفاداری رفتاری را رضایت مصرف‌کننده توأم با خرید منظم یک برند خاص تعریف می‌کند و وفاداری برند را به دو جزء وفاداری واقعی برند و وفاداری بدلی تقسیم نموده است. وفاداری بدلی به زمانی اطلاق می‌گردد که مصرف‌کننده خرید مجدد از یک برند را انجام می‌دهد به این دلیل که انتخاب دیگری ندارد. از سوی دیگر در وفاداری واقعی، مصرف‌کنندگان بایستی تعهد روانی و عاطفی را به همراه خرید مجدد مداوم، از خود نشان دهند Yi Lin,2010)).
نمودار ‏۲‑۱: مدل وفاداری
تاج‌زاده نمین و همکارانش (۱۳۸۸) در پژوهش خود بیان نموده‌اند که شرکت‌ها به‌منظور کسب رضایت مشتریان وفادار لازم است از انتظارات آنان فراتر روند، در غیر این صورت ممکن است مشتریان به عرضه‌کننده‌ی دیگری متمایل شده و احتمالاً بر اساس کیفیت کالا و خدمتی که از رقبا دریافت کرده‌اند، بتوانند باعث تغییر نظر دیگر مشتریان گردند. با همه‌ی این‌ها فرا رفتن از انتظارات مشتری نشان‌دهنده‌ی تمام ابعاد وفاداری نمی‌باشد. برخی از عوامل مؤثر بر وفاداری را استون و جکوبز(۲۰۰۰) به شرح زیر فهرست کرده‌اند: (تاج‌زاده نمین و همکاران، ۱۳۸۸).
۱-تحویل درست و به‌موقع
۲-داشتن موجودی انبار
۳-دقت صورت‌حساب‌ها
۴-اطلاعاتی که برای مشتریان تأمین می‌شود
۵-پاسخ‌دهی به سؤالات و درخواست‌ها
مزایای وفاداری مشتری
۱- قصد و نیت مشتری برای توصیه کردن مارک تجاری یا شرکت با دیگران.
۲- ارتباط افقی (مشتری به مشتری) به‌ویژه ارتباط سینه‌به‌سینه.
۳- مخالفت مشتری با پیشنهاد‌ها رقیب و تاکتیک‌های متقاعدکننده برای جذب مشتریان جدید.
۴-پرداخت هزینه کمتر سرویس‌دهی به مشتریان وفادار.
۵-کاهش هزینه‌های جذب مشتریان جدید.
۶- پرداخت هزینه بالاتری توسط مشتریان وفادار برای محصول.
۷- منافع حاصل از ارزش طول عمر مشتری.
۸- عملکرد مثبت از طریق افزایش قدرت پیش‌بینی.
۹- افزایش موانع برای ورود رقبای جدید.
۱۰-آن‌ها به‌عنوان یک آژانس بازاریابی برای شرکت عمل می‌کنند.
اما با تمام این‌ها مزایا و منافعی که در اثر بلوغ مشتریان در شرکت‌ها و در بلندمدت حــاصل می‌شود دارای اجزای زیر است:
۱-هزینه‌های جذب
این هزینه‌ها شامل قیمتی است که شرکت در بار اول برای جذب هر مشتری متحمل می‌شود. این قیمت شامل هزینه‌های تبلیغات مستقیم، کمیسیون فروش، نیروهای فروش، ترفیعات و… است که مستقیماً برای جذب این مشتریان پرداخت می‌شود این هزینه در سال اول نمی‌تواند توسط درآمدهای حاصله تسویه گردد.
۲- سود پایه
به مابعد تفاوت درآمدهای حاصل از فروش نهایی شرکت و هزینه‌های شرکت در سال دوم مربوط می‌شود.
۳- رشد درآمد
سود واقعی در حقیقت ازآنجا شروع می‌شود که مشتری خریدهایی به مقدار و انواع بیشتر انجام می‌دهد و ارزش‌های حاصل از وفاداری خود را نشان می‌دهد.
۴- صرفه‌جویی
شرکت‌ها و مشتریان هردو با افزایش تجربه یاد می‌گیرند که چطور عملکرد مؤثرتری داشته باشند و صرفه‌جوئی‌های اقتصادی در خصوص سرعت و زمان و… صورت می‌گیرد.
۵- مراجعات
افزایش قدرت پیش‌بینی شرکت‌ها از طریق مشتریان وفادار و کاهش ریسک مشتریان برای بازگشت مجدد برای خرید، در کل به بهبود نرخ بازگشت سرمایه شرکت و افزایش سود عملیاتی شرکت‌ها منجر می‌گردد.
۶- صرف قیمت
مشتریان وفادار اغلب تمایل به پرداخت دارند و برای استفاده از کوپن‌های تخفیف و دیگر ابزارهای ترفیعی علاقه اندکی از خود نشان می‌دهند در حقیقت آن‌ها به قیمت‌ها حساس نیستند.
مفهوم رضایتمندی
رضایتمندی: کلمه رضایت در بسیاری از زمینه‌ها تعریف‌شده است درزمینه بازاریابی این کلمه دارای معنای خاص متعددی می‌باشد بعضی از این معانی عبارت‌اند از:
برآورده ساختن نیازها و مطلوبیت‌های مشتری.
رضایت یعنی لذت بردن.
رضایت عبارت است از مشعوف ساختن مشتری.
رضایت ارزیابی مشتری از کیفیت کالاها و خدمات است.
رضایت مشتری نگرش کلی مصر ف کننده می‌باشد، که بر اساس تجربه پس از خرید و استفاده از یک محصول یا خدمت در مصرف‌کننده شکل می‌گیرد (الیور و همکاران، ۷۲:۲۰۱۱).
بر اساس تعریف تس و ویلتون (۱۹۹۸) رضایت مشتری عبارت است از پاسخ مشتری به ارزیابی تفاوت ادراک‌شده بین انتظارات قبلی یا برخی هنجارهای عمل کرد و عمل کرد واقعی محصول، که بعد از مصرف ادراک می‌شود (کارونا، ۸۱۵:۲۰۰۲).
امروزه سازمان‌های تولیدی یا خدماتی، میزان رضایت مشتری را به‌عنوان معیاری مهم برای سنجش کیفیت کار خود قلمداد می‌کنند و این روند همچنان در حال افزایش است. اهمیت مشتری و رضایت او چیزی است که به رقابت در سطح جهانی برمی‌گردد.
رابطه بین رضایتمندی و وفاداری
نتایج به‌دست‌آمده عملی نشان داده که رابطه رضایت -وفاداری با محصول آغاز می‌شود و محصول- برند را شامل می‌شود و با برند به اوج می‌رسد. مطالعات مربوط به رضایت مشتری و وفاداری بیشتر بر روی برند متمرکز هستند تا محصول. مشتری معمولاً در مورد یک محصول دست به قضاوت میزند تا از منافع آن و رضایتی که تعهد کرده است آگاهی پیدا کند. با افزایش تجربه، مشتری ممکن است بر روی یک برند تمرکز کند. مدل زیر به‌طور خلاصه اجزاء رفتاری و نگرشی و رضایت مصرف‌کننده از خرید را به‌عنوان عناصر کلیدی وفاداری به برند نشان می‌دهد (Russel-Benet et al,2007).
شکل ‏۲‑۳: تأثیر رضایت بر وفاداری نگرشی و وفاداری رفتاری به نام تجاری
مشتریان تازه، محصولی را انتخاب می‌کنند که با نیازهای آن‌ها بهترین تناسب را دارد و آن‌ها را ازنظر احساسی،
ذهنی و نمادی راضی می‌کند. با افزایش تجربه، مشتریان محدودهای از برندها را بر اساس ارزش و قیمت به کار می‌برند، درحالی‌که مشتریان باتجربه خیلی بالا به یک برند وفادار می‌مانند (Torres-Moraga et al,2008).
رابطه بین رضایتمندی و سودآوری مشتریان
در رابطه با مفهوم رضایتمندی مشتری تعاریف مختلفی از سوی نظریه‌پردازان بازاریابی ارائه‌شده است. کاتلر نیز، رضایتمندی مشتری را به‌عنوان درجه‌های که عملکرد واقعی یک شرکت انتظارات مشتری را برآورده کند، تعریف می‌کند. به نظر کاتلراگر عملکرد شرکت انتظارات مشتری را برآورده کند، مشتری احساس رضایت و در غیر این صورت احساس نارضایتی می‌کند. رضایتمندی مشتری نتیجه اصلی فعالیت بازاریاب است که به‌عنوان ارتباطی بین مراحل مختلف رفتار خرید مصرف‌کننده عمل می‌کند. برای مثال اگر مشتریان به‌وسیله خدمات خاصی رضایتمندی شوند، به‌احتمال‌زیاد خرید خود را تکرار خواهند کرد. مشتریان رضایتمندی همچنین احتمالاً با دیگران درباره تجارب خود صحبت می‌کنند که درنتیجه در تبلیغات دهان‌به‌دهان (شفاهی- کلامی) مثبت درگیر می‌شوند. در مقابل مشتریان ناراضی احتمالاً ارتباط خود را با شرکت قطع می‌کنند و در تبلیغات دهان‌به‌دهان منفی درگیر می‌شوند. به‌علاوه رفتارهایی از قبیل تکرار خرید و تبلیغات دهان‌به‌دهان مستقیماً بقا و سودآوری یک شرکت را تحت تأثیر قرار می‌دهند.
نوشته‌های مربوط به روابط بین رضایت مشتری، سلیقه مشتری و سوددهی بیان می‌کنند که رضایت مشتری روی سلیقه مشتری اثر می‌گذارد و همین تأثیر به‌نوبه خود روی سوددهی اثر می‌گذارد. طرفداران این تئوری، پژوهشگرانی چون آندرسون و فورنل (۱۹۹۴)، گامسون (۱۹۹۳)، اسکلت و دیگران (۱۹۹۵)، شنیدلر و باون (۱۹۹۵)، استورباکا و دیگران (۱۹۹۴) و زیتامل و دیگران (۱۹۹۰) هستند.

تعداد ردیفهای گلدهی از ۴ تا ۹ متفاوت و بیشتر ۶ ردیف است. تعداد بذور پوک بیش از ۵۰ درصد بذور تولیدی در روی بوته گزارش شده است که با توجه به شرایط بارندگی این میزان افزایش یا کاهش مییابد.
زمان رسیدگی بذر از دهه دوم اردیبهشت شروع و تا دهه دوم خرداد به تدریج ادامه دارد. پس از رسیدن بذر ابتدا ساقه های بذری شروع به زرد شدن کرده و به تدریج برگها زرد میشوند. این مرحله توقف رشد از اواسط و اواخر خرداد شروع و تا اوایل پاییز ادامه دارد. ساقهها و برگها چنانچه مورد چرای دام تا قبل از این زمان قرار نگیرند، امکان ماندن در روی گیاه تا سال بعد وجود دارد ولی معمولاً بر اثر عوامل جوی و تردد دام و یا چرا، بوتهها بدون شاخ و برگ شده و در ابتدای سال بعد رشد رویشی خود را آغاز میکنند. در بسیاری از سالها در اواخر تابستان و اوایل پاییز با توجه به وضعیت جوی ممکن است رشد رویشی دیده شود که این مورد با شروع فصل سرد متوقف میگردد. رشد مجدد گیاه از اواخر و اواسط اسفند ماه شروع میگردد [۴۰].
عملکرد علوفه و بذر
میانگین تولید علوفه تر در بوتههای چندساله بین ۸۲۰ تا ۱۳۵۰ گرم بر بوته بوده که بیش از ۷۰ درصد آن را رطوبت تشکیل میدهد. بنابراین میزان تولید علوفه در هر هکتار (در مناطق با پراکنش مناسب بین ۱۰۰ تا ۵۰۰ بوته) در کمترین مقدار ۸۲ الی ۱۳۲ کیلوگرم و در بیشترین مقدار ۴۱۰ تا ۶۷۵ کیلوگرم علوفه تر خواهد بود [۴۰].

بررسیهای انجام گرفته نشان میدهد که حدود ۳۰-۱۰ درصد وزن خشک گیاه را بذر و حدود ۹۰-۷۰ درصد را شاخ و برگ تشکیل میدهد. هر بوته به طور متوسط ۵۰۰-۱۵۰ عدد بذر دارد. وزن هزار دانه بذر از ۵۰ تا ۸۸ گرم متفاوت است، بنابراین هر بوته به طور متوسط ۴۰-۱۵ گرم بذر تولید میکند. در هر هکتار (در مناطق با پراکنش مناسب بین ۱۰۰ تا ۵۰۰ بوته) میزان بذر تولیدی از ۵/۱ تا ۲۰ کیلوگرم در هکتار در نوسان خواهد بود. بذور با توجه به وزنی که دارند چنانچه توسط حشرات و پرندگان حمل نگردند، در داخل بوته باقی ماند و در انتهای فصل امکان جمعآوری از داخل بوتهها به میزان کم مقدور میباشد [۴۰].
در مرحله رسیدگی بذر که معمولاً به تدریج است، بذور از پایین به بالا شروع به ریزش مینمایند. رنگ بذور سبز روشن و هر چه به سمت مرحله رسیدن پیش میرود، رنگ آن تیره میشود، تا در مرحله کامل رسیدگی سیاه میگردد. بذور قبل از مرحله ریزش و در هنگامی که حدود اکثر بذور به مرحله رسیدگی رسیدهاند، توسط روستاییان جمع آوری شده و مصرف میگردد. بذر این گیاه در مرحله خمیری و قبل از سفت شدن مورد استفاده وحوش و دامهای اهلی قرار میگیرد [۴۰].
سیستم ریشه‌ای گیاه
سیستم ریشه به صورت ریشه اصلی (که در یک کلنی به نظر میرسد که به هم بافته یا مجتمع شده باشند) قرار دارد، که ریشه های مویینه در قسمتهای انتهایی دیده میشوند. این نوع ریشه در اغلب گونه های بوته ای مناطق خشک دیده میشود.حداکثر عمق نفوذ ریشه گیاه به صورت رشته ای (بافته شده) تا عمق ۸۰ سانتیمتر است که بیشتر در عمق ۳۰ سانتیمتری گسترده شده. دامنه گسترش ریشه تا ۱۶۰ سانتیمتر و بیشتر هم میرسد. در خاکهای مارنی ریشه تا عمق خاک که ممولاً حدود ۳۰ سانتیمتر است در سطح گسترده شده و تا عمق حداکثر ۸۰ سانتیمتری لایه های سخت شده در درز و شکافها نفوذ نموده و استقرار یافته است. در مکانهایی که عمق خاک بیشتر است، تا عمق ۱۰۰-۸۰ سانتیمتری گسترش ریشه دیده میشود ولی عموماً از یک متر تجاوز نمیکند [۴۰].
کاربرد نوروزک در زراعت
در زمینه کاربرد گونه نوروزک در زراعت طرحهای مختلفی تعریف گردیده که برخی اجرا و برخی دیگر متوقف گردیده است. از مهمترین طرحهای انجام گرفته میتوان به این موارد اشاره نمود: حسینی [۲] با بررسی اثر عوامل محیطی بر جوانه زنی بذر گیاه نوروزک در شرایط آزمایشگاهی نتیجه گرفته است که بذر گیاه نوروزک در صفر درجه سانتیگراد شروع به جوانهزنی کرده و در ۴ تا ۸ درجه سانتیگراد حداکثر جوانهزنی را داشته است. سرعت جوانهزنی در شوری (NaCl) صفر بار در حداکثر و با افزایش فشار پتانسیل اسمزی کاهش داشته است. به عبارتی صفر بار (شاهد) با سایر تیمارها اختلاف آماری داشته است.
حسینی [۲۲] با مطالعه خصوصیات رشد و نمو گیاه نوروزک در شرایط زراعی، مناسبترین زمان کاشت را نیمه اول اسفند در خاکی با بافت سبک عنوان نموده و میافزاید که گیاه نسبت به کمبود آب حساس میباشد. برای زراعت کشت ردیفی توصیه شده است.
بررسی خصوصیات جوانه‌زنی بذر
خواب بذر پدیدهای است که جوانه زنی بذر را در طول زمان توزیع میکند. هر چند خواب بذر نقش حیاتی در ادامه بقا گیاهان دانهدار دارد اما در نهایت خواب بذر باعث تاخیر در جوانهزنی بذر میشود. به طور کلی در بذر گیاهان دو نوع خواب وجود دارد: خواب ناشی از پوسته سخت بذر (خواب بیرونی) و خواب درونی ( به علت وجود برخی شرایط فیزیولوژیک). طبق نظر انجمن بین المللی آزمون بذر با بهره گرفتن از روش های مختلف از جمله سرمادهی مرطوب، وارد آوردن ضربات مکانیکی دقیق جهت شکاف پوسته بذر، شستشوی پوسته بذور در آب جاری به مدت چندین روز، تیمار بذور با ترکیبات شیمیایی از جمله جیبرلیک، اسید سولفوریک و نیترات پتاسیم و همچنین استفاده از تیمارهای ترکیبی می توان موجب افزایش جوانهزنی بذر شد [۵۵].
جوانهزنی بذر شامل فعالسازی متابولیسم، هضم مواد ذخیرهای و انتقال به جنین، تقسیم سلولی و رشد است. مشخص شده است که اسیدجیبرلین در این فرایند نقش اساسی را ایفا میکند و به عنوان تحریک کنندهای قوی و موثر در جوانهزنی بذر گونه های مختلف گیاهی پذیرفته شده است. سرمادهی مرطوب اغلب برای افزایش جوانهزنی بذور در حال خواب استفاده میشود و اعتقاد بر این است که مکانیسم عمل سرما به این صورت است که تعادل بین اسید جیبرلین و آبسیزیک اسید را بر هم میزند [۸].
شستشو برای برطرف کردن مواد بازدارنده محلول در آب موجود در پوسته و رویان بذر مورد استفاده قرار میگیرد. تیمارهای خراشدهی، شکافدهی بذر، استفاده از اسید سولفوریک به منظور برطرف کردن رکود مکانیکی و فیزیکی که ناشی از پوسته سخت میباشد، انجام میگیرد. در اثر این نوع تیمارها پوسته سخت بذر نازک شده و نفوذپذیری برای جذب آب و اکسیژن افزایش مییابد. همچنین چنانچه پوسته سخت بذر به عنوان یک عامل مکانیکی در برابر خروج ریشهچه عمل کند، این تیمارها باعث از بین بردن این نوع رکود در بذر میشود [۵۵].
حسینی و همکاران [۲۱] در آزمایش اثر دماهای ۴، ۸ و ۱۲ درجهی سانتیگراد بر جوانه زنی بذور گیاه نوروزک، به این نتیجه رسیدند که بیشترین درصد و سرعت جوانه زنی بذور در دمای ۴ درجه سانتیگراد ایجاد شد.
حاجبی و همکاران [۱۳] در آزمایش اثر تیمارهای اسیدسولفوریک ۹۸ درصد به مدت ۱۵ و ۳۰ دقیقه بر جوانه زنی بذور گیاه S. mirzaianiگزارش کردند که بیشترین سرعت و درصد جوانه زنی در بذوری که با تیمار اسید سولفوریک۹۸ درصد به مدت ۱۵ دقیقه قرار گرفته بودند، حاصل شد.
مدرس و همکاران [۵۰] از تنظیمکنندههای رشد ۲,۴-D با غلظتهای mg/l (0، ۱، ۵/۱، ۲، ۵/۲ و ۳) و Kin با غلظتهای mg/l (0، ۱/۰ و ۳/۰) برای رشد رویان گیاه نوروزک در محیط کشت MS استفاده کردند، که بهترین نتیجه با بهره گرفتن از mg/l 2 2,4-D همراه با mg/l 1/0 Kin در تکثیر گیاه نوروزک با بهره گرفتن از کشت رویان به دست آمد.
اکولوژی نوروزک
بررسیهای انجام گرفته توسط محققان و بومشناسان موید این نظریه است که گونه های گیاهی و جانوری به طور اتفاقی و تصادفی در مناطق مختلف پراکنده نشدهاند و عوامل محیطی و اقلیمی در این خصوص موثر بودهاند. به عبارت دیگر زیستگاه طبیعی و رویشگاه جانوران و گیاهان به وسیلهی پارامترهای ادافیکی و اقلیمی مشخص میگردد [۳۹].
عرصه های منابع طبیعی با توجه به گوناگونی اقلیمی در آنها در ایران دارای توانمندیهای بسیاری در عرصه رویشگاهی میباشند. شناخت این توانمندیها در راستای بهره وری مناسب از آنها میتواند راه را برای گسترش گونه های مناسب هر منطقه هموار کند [۳۹].
با توجه به گونه های گیاهی در کشور ما، شناخت گونه های مرتعی بومی از اهمیت خاصی برخوردار است، چرا که در طی سالهای متمادی این گونه ها با شرایط اقلیمی و ادافیکی هر منطقه سازگار شده و توانستهاند در برابر عوامل محیطی نظیر چرای دام مقاومت و به حیات خود ادامه دهند. گونه های گیاهی در مناطق خشک و نیمه خشک دارای تنوع خاص خود بوده و از این رو هر گونهای که در اینگونه مناطق بتواند قسمتی از علوفه مورد نیاز دام را در فصول مختلف تامین کند، حایز اهمیت است [۳۹].
آفات و بیماری‌های نوروزک
بذر این گیاه به شدت مورد علاقه پرندگان، جوندگان و نیز حشرات است. قبل از سفت شدن بذر ملخ از آن تغذیه میکند و پس از رسیدن و سخت شدن توسط موشهای صحرایی جمع آوری و مورد تغذیه قرار میگیرد. انگل گیاهی سس در روی این گیاه دیده میشود و در هر منطقهای که حضور داشته، منطقه را به شدت آلوده کرده است. برگهای این گیاه نیز توسط حشرات از جمله ملخ مورد حمله قرار میگیرد [۴۰].
گیاهان همراه
این گونه به همراه تیپهای گیاهیArtemisia-Ferula, Cuosinia-Astragalus, Artemisia-Cuosinia Artemisia-Salsola, Artemisia-Peterpyrum, Artemisia-Sieberi دیده میشود. سایر گونه های همراه با این گونه عبارتند از [۴۰]:
Ephedra sp- Astragalus squarrosus- Alhagi caomelarum- Tamarix sp- Pteropyrum oucheri- Scariola orientalis- Erysimum crassicaule- Stipa sp- Acantholimon sp- Verbascum alcoides- Peganum harmala- Poa bulbosa- Amygdalus lycioides- Stipa barbata- Cousinia sp- Salsola tomentosa- Noaea mucronata- Prosopis stephoina- Kochia prostrata- Convolvulus sp- Artemisia scoparia- Phragmites sp- Launaea aconthodes- Iris songarica- sophora pachycarpa- Cousinia sp- Salsola aucheri- Eremurus persicus- tulipa sp- Stachys trinervis- Eryngium bungei.
مطالعات سیتوژنتیکی گیاه نوروزک
در رابطه با مطالعات سیتوژنتیکی این گیاه تنها گزارش مربوط به گزارش شمارش و تعیین نوع کروموزومها توسط حسینی [۲۱] است. شمارش کروموزومی بیش از ۵۰ سلول مریستمی انتهای ریشه در مرحله متافاز نشان داد که این گونه دیپلوئید با عدد کروموزومی X=11 بوده و دارای مجموعه کروموزمی ۲n=2x=22 میباشد. همچنین آنالیز کاریوتیپ نشان داده است که این گونه دارای دو جفت کروموزوم متاسانتریک بزرگ و نه جفت کروموزوم سابمتاسانتریک میباشد [۲۱].
مواد شیمیایی موجود در گیاه نوروزک
چهار دسته ترکیبات شیمیایی مهم گیاهی شامل آلکالوئیدها، ساپونینها، ترپنها و تاننها در این گیاه مورد بررسی قرار گرفته است. در اسانس این گیاه ۱۷ نوع ترپن با درصدهای متفاوت وجود دارد. ترکیبات بورنئول ۲۶٪، ایونول با ۱۵٪ و ۱ و ۸ – سینئول با ۹٪ بیشترین سهم را به خود اختصاص میدهند [۳۵]، همچنین وجود شالکونی به نام بوتئین در برگ [۳۷] و ریشه گیاه [۱۷] گزارش شده است.در بررسیهای انجام شده بر روی بخش هوایی گیاه نوروزک وجود ترکیبات فلونوئیدی ۵ – هیدروکسی ۴ و ۶ و ۷ – تری متوکسی فلاون (I) و دی ترپن لابرانی (II) با روش های اسپکتوفتومتری مشخص شده است [۱۴].
بررسی ترکیبات شیمیایی بذر
چربیها و روغنها بخش مهمی از رژیم غذایی انسانها را تشکیل میدهند که بیشتر از ۸۰ درصد آنها از منابع گیاهی تولید میشود [۱۱۱]. برخی از اسیدهای چرب چند غیر اشباعی از قبیل لینولئیک و لینولنیک اسید که از گیاهان بهدست میآیند برای زندگی جانداران ضروری هستند. امروزه به خوبی مشخص شده است که بسیاری از جانداران از جمله انسانها میتوانند میزان اسیدهای چرب تک غیر اشباعی مورد نیاز بدن را از قندهای موجود در بدن بهدست آورند، اما به دلیل فقدان آنزیم مربوطه در بدن انسان، انسان قادر نیست اولئیک اسید (یک اسید چرب تک غیر اشباعی) را به لینولئیک و لینولنیک اسید تبدیل کند، بنابراین انسان ناچار است برای تامین اسیدهای چرب چند غیر اشباعی مورد نیازش، این گروه از اسیدهای چرب را به صورت مستقیم به رژیم غذاییاش اضافه کند تا بدن دچار کمبود این نوع اسیدهای چرب نشود [۵۵].
لینولئیک، اولئیک، پالمیتیک و استئاریک از مهمترین اسیدهای چرب است که برای گیاهان مختلف مریم گلی گزارش شده است [۱۰۹]. بیشتر بودن نسبت اسیدهای چرب غیراشباع به اسیدهای چرب اشباع یکی از ویژگیهای بارز خانواده نعناع میباشد [۹۶].
ارزش و اهمیت گیاه نوروزک
خواص دارویی نوروزک
گزارشهای مختلفی در رابطه با خواص درمانی گیاه نوروزک وجود دارد. برای مثال مشخص شده است که عصاره آبی و الکلی ریشه این گیاه دارای خاصیت محافظتکنندگی عصبی در برابر ایسکمی فراگیر مغزی در موش میباشد. اختلال در خونرسانی به مغز سبب کاهش رسیدن اکسیژن و گلوکز به این بافت میگردد، این امر سبب اختلالات عصبی نظیر فراموشی، هزیان، اختلال تکلم و غیره میشود. داروهایی که سبب کاهش آسیبهای فوق گردند، در بهبود اختلالات ایسکمیک ایجاد شده متعاقب سکته مغزی نیز موثر خواهد بود [۳۰].
طبق بررسیهای انجام شده با میکروسکوپ نوری- الکترونی عصاره ریشه و دانه این گیاه علیه ایسکمی ناشی از بستن چهار رگ، آثار محافظتی از خود نشان میدهد. همچنین وجود ترکیبات ساپونین و تانن در ریشه این گیاه باعث فعالیتهای ضدایسکمی و ضدهیپوکسی میشود. احتمال دارد تاثیر محافظتی بر سلولهای عصبی ناشی از وجود این دو ترکیب باشد [۸۷].
بررسیهای فیتوشیمیایی نشان داده است که هر دو عصاره حاوی تانن بوده و علاوه بر آن عصاره برگ حاوی ساپونین نیز میباشد. عصاره آبی دانه به طور واضح سبب کاهش میزان آسیب سلولهای عصبی در ناحیه هیپوکامپ گردیده و به طور چشمگیری با ایسکمی مقابله میکند [۸۷].
عصاره آبی برگ گیاه نوروزک تاثیر خوابآور و شلکننده عضلات بر موش داشته است. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داده است که عصاره جوشانده آبی این گیاه خوابآور است [۸۳]. در مطالعهای حسینزاده [۱۹] اثرات عصاره برگ نوروزک را بر روی تغییر شکل بعضی آنزیمها در جگر موش مورد بررسی قرار داده و نتیجه گرفته است که عصاره رقیق شده روی آنزیم نشان داده نمیشود و در صورت بالا بودن در آنزیم خودش را نشان میدهد.
عصاره جوشانده برگ گیاه ضد التهاب حاد و مزمن است. عصاره آبی و الکلی دانه و برگ گیاه نوروزک، مانند تترازول دارای فعالیت ضد تشنجی هستند و ممکن است این اثر در کنترل صرع، موثر باشد. همچنین عصاره آبی و الکلی برگ، به طور قابل ملاحظهای از توسعه و انتشار زخم معده ناشی از اتانول و اسیدکلریدریک در موش ممانعت مینماید و کارایی آن مشابه داروی سوکرالفات میباشد. همچنین تجویز خوراکی عصاره آبی برگ با جلوگیری از ترشح اسید اثر محافظت روی معده دارد [۸۳]. همچنین فدیشه ای و همکاران اثر سمیت عصاره نوروزک را بر روی میگوی آب شیرین مورد بررسی قرار دادهاند [۳۶].
حداد خداپرست و همکاران [۱۸] با بررسی امکان استفاده از برگ نوروزک و عصاره آن در افزایش ماندگاری خیار در سردخانه به این نتیجه رسیدهاند که استفاده از عصاره رقیق برگ نوروزک اثر قابل توجهی بر افزایش ماندگاری خیار در سردخانه دارد.
خواص ضد میکروبی نوروزک
فضلی بزاز و پیشقدم [۳۸] اثرات ضد باکتریایی نوروزک را مطالعه نمودهاند و با بررسی میزان عصاره برگ نوروزک بیان کردند که اثرات جهشزایی و ضدباکتریایی متفاوتی مشاهده شده است. عصاره و اسانس برگ گیاه نوروزک دارای خواص ضد میکروبی قابل توجه است. اثر اسانس آن برCandida albicans با داروی ضد قارچی کلوتریمازول، که امروزه به طور وسیع در درمان عفونتهای کاندیایی استفاده میشود، قابل قیاس است. خاصیت ضد میکروبی در ریشه این گیاه نیز گزارش شده است [۴۹].
خواص آنتی‌اکسیدانی گیاه نوروزک
فعالیت آنتیاکسیدانی عصاره متانولی برگ گیاه نوروزک با آنتی‌اکسیدان تجاری BHT (بوتیل هیدروکسی تولوئن) برابری دارد و این ویژگی به حضور متابولیتهای ثانویه از نوع شالکونها نسبت داده شده است [۳۷]. عصاره ریشه نوروزک نیز دارای فعالیت آنتیاکسیدانی است که ترکیبی از عصاره ریشه گیاه نوروزک با BHT اثرات مشابهی در جلوگیری از اکسیداسیون روغنها دارد. همچنین عصاره ریشه در غلظت‌های بالا دارای مقاومت حرارتی بیشتری نسبت به BHT و آلفاتوکوفرول است. بخش آنتی‌اکسیدانی فعال موجود در ریشه نوروزک بوتئین می‌باشد [۱۷].

۱۲

 

۲۰

 

 

 

۳۰-۲۶

 

۱۳

 

۶۶/۲۱

 

۱۰

 

۶۶/۱۶

 

 

 

بالاتر از ۳۰

 

۲

 

۳۳/۳

 

۳

 

۵

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

۴-۳-ابزارهای تحقیق :
۱-۴-۳-پرسشنامه طرح واره ناسازگار یانگ:
یک پرسش‌نامه ۷۵ سوالی است که برای سنجش ۱۵ طرح واره های شناختی اولیه طراحی شده است این طرح واره‌ها عبارتنداز محرومیت هیجانی، رها شدگی،بی‌اعتمادی، بدرفتاری، انزوای اجتماعی، نقص- شرم، بی‌کفایتی، آسیب‌پذیری نسبت به ضرر- خود تحول نیافته و گرفتار اطاعت، فداکاری ، بازداری داری عاطفی- معیارهای سرسختانه، استحقاق یا بزرگ منشی، خود کنترل ناکافی و شکستولبرن و همکاران ( ۲۰۰۲)، هر یک از ۷۵ عبارت این پرسشنامه مقیاس لیکرت ۵ نقطه‌ای از «اصلاً در مورد من صدق نمی‌کند» تا. «دقیقاً مرا توضیف می‌کند» نمره گذاری می‌شود (عباسیان و فاتحی زاده، ۱۳۸۲). نمره فرد در هر طرح واره‌با جمع نمرات پنج سوال مربوط به آن طرح واره حاصل می‌شود که دامنه آن در هر طرح واره از ۵ تا ۲۵ است نمره بالاتر نشان دهنده حضور پررنگ‌تر طرح واره ناکارآمد است و در این پرسشنامه از نمره کل می‌توان هم در سطح هر طرح واره و هم در سطح نمره کل پرسشنامه با هم مقایسه کرد. این پرسشنامه توسط یانگ و برون^۲ (۱۹۹۴) طراحی شده است فرم اولیه ۲۰۵ آیتم بود. به منظور ساختن آزمونی کوتاهتر، فرم کوتاه این پرسشنامه در سال ۱۹۹۸ طراحی شد (ولبرن و همکاران، ۲۰۰۲).

پایایی ، در مطالعه ولبرن و همکاران(۲۰۰۲) . کلیه خرده مقیاس‌های ۱۵ گانه فرم کوتاه پرسشنامه طرح واره‌ها از همسا نی درونی کافی بسیار خوبی برخوردار بودند.
آلفای کرونباخ کلیه‌طرح‌واره‌ها از (۷۶/۰ تا ۹۳/۰) محاسبه شد ناشی (۱۹۷۸) ضریب آلفای بالای ۷۰/۰ را خوب محسوب می‌کند (همان منبع) .
در مطالعه عباسیان و فاتحی زاده (۱۳۸۲) که به منظور اعتباریابی فرم کوتاه پرسش‌نامه طرح‌واره‌های شناختی روی دانشجویان اصفهان قرار گرفت پایایی پرسشنامه به روش همسانی درونی از طریق آلفای کرونباخ ۹۴/۰ محاسبه شد همچنین در این تحقیق پایایی فرم کوتاه پرسشنامه به روش باز آزمایی ۶۴/۰ محاسبه گردید. آزمون t عدم تفاوت میانگین نمرات دو جنس را نشان داد. روایی: در مطالعه ولبرن و همکاران (۲۰۰۲) نتایج عاملی از ساختار درونی پرسشنامه قویاً حمایت می‌کند در مطالعه ولبرن رابطه خرده مقیاس‌های(۲۰۰۲) نتایج عاملی از ساختار درونی پرسشنامه قویاً حمایت می‌کند در مطالعه ولبرن رابطه خرده مقیاس‌های پرسشنامه طرح واره با علائم اضطراب، افسردگی و پارانویا سنجیده شد که نتایج از روایی ساختاری پرسشنامه حمایت می‌کند و نشان می‌دهد که طرح واره‌های شناختی با علائم آسیب شناختی ویژه مرتبط هستند .
بارون اف، (۱۹۹۴) همسانی درونی و تحلیل عاملی این پرسشنامه را در کره و استرالیا مورد بررسی قرار داد و نتیجه گرفت که ۱۳ طرح واره از ۱۶ طرح واره دارای نمرات خوبی بودند (بارون اف، ۲۰۰۶). در ایران نیز عباسیان وفاتحی زاده (۱۳۸۲)، روایی همزمان پرسشنامه طرح واره‌ها را از طریق بررسی رابطه آزمون طرح وراه‌ها با آزمون باورهای غیر منطقی (IBT) بررسی کرده‌اند که همبستگی حاصله ۳۶/۰ و معنادار بود. همچنین روایی صوری پرسش نامه توسط ۱۲ نفر از اساتید دانشگاه اصفهان مورد تأیید قرار گرفت (عباسیان وفاتحی زاده، ۱۳۸۲). صدوقی و همکاران (۱۳۸۷) خصوصیات روان سنجی پرسشنامه یانگ را با حجم نمونه ۳۷۰ نفر بررسی کردند آن‌ها به این نتیجه رسیدند که هر ۱۵ طرح واره یانگ در ایران دارای جهات درونی خوبی می‌باشند در این تحقیق ثبات درونی برای ۱۷ عامل بوسیله ضریب آلفای کرنباخ در دامنه‌ی ۶۲/۰ تا ۹۰/۰ بدست آمد آلفای کرنباخ برای مقیاس کلی ۹۴/۰ بود .
همچنین در بررسی حاضر ضمن محاسبه آلفای کرونباخ جهت تمامی ابعاد طرح واره های ناسازگار اولیه نتایج زیر بدست آمد:
جدول ۴-۳ :ضریب آلفای کرونباخ ابعاد پرسشنامه طرحواره های ناسازگار اولیه

 

 

ابعاد طرح واره

 

ضریب آلفای کرونباخ

 

 

 

محرومیت هیجانی